Bizi Takip Edin

AMERİKA

Bölgedeki gerilim ABD başkanlık seçimlerine nasıl yansır?

Yayınlanma

Gideon Rachman, Financial Times

ABD’nin Orta Doğu politikası paramparça olurken, bölgedeki gerilimin başlıca faydalanıcısı Donald Trump olabilir

Geçtiğimiz yıl boyunca Biden yönetimi, ABD’yi içine çekebileceği ya da dünya ekonomisine zarar verebileceği endişesiyle Orta Doğu’da bölgesel bir savaşı önlemek için mücadele etti.

Bu politika artık başarısız olmaya çok yakın. İran bu yıl ikinci kez İsrail’e füze fırlattı ve ABD füzelerin düşürülmesi için İsrail’e yardım etti. ABD ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan, İran için “ağır sonuçlar” olacağının sözünü verdi ve ABD’nin bunu sağlamak için “İsrail ile birlikte çalışacağını” söyledi. Bu, İran’a karşı ortak bir ABD-İsrail askeri harekatı tehdidine benziyor.

Nisan ayında İsrail, misillemesini İranlıların zımnen kabul edebileceği bir seviyeyle sınırlandırmaya ikna edilmiş ve kısasa kısas dönemi sona ermişti. Bu kez, İran ve İsrail arasındaki karşılıklı yumruklaşmanın daha da tırmanmasının engellenmesi çok daha az olası görünüyor.

İsrail, İran destekli militan gücü Hizbullah’a indirdiği yıkıcı darbelerin ardından Lübnan’a düzenlediği kara harekatıyla bölgesel düşmanlarıyla savaşında ikinci bir cephe açmış oldu. Benjamin Netanyahu hükümeti açıkça düşmanlarının kaçtığını düşünüyor. İslam cumhuriyetine ve belki de korkulan nükleer programına kalıcı zarar vermeyi umarak İran’a sert bir şekilde karşılık vermek isteyebilir.

İranlılar İsrail’in gerilimi tırmandırmasının risklerini kesinlikle anlamıştı ve Tahran’da bazıları İsrail’e bir kez daha füze fırlatarak bir tuzağa düşmekten korkuyor olabilirdi. Ancak İsrail’in Hizbullah’a yönelik saldırılarına (temmuz ayında Hamas lideri İsmail Haniye’nin Tahran’da öldürülmesinin ardından) karşılık vermemek de İran için ciddi bir risk olarak görülecekti.

Savaş ve caydırıcılığın acımasız mantığı, dostlarını savunamayan ya da başkentindeki saldırılara karşılık veremeyen bir gücün zayıf görüneceğini öne sürer. Zayıflık ise potansiyel olarak daha fazla saldırıya davetiye çıkarırken nüfuz ve prestij kaybına da yol açar.

Beyaz Saray, sert söylemlerinin ardında İsrail’i tepkisini ayarlamaya ve İran’ın kendini tekrar saldırmak zorunda hissedeceği kadar sert karşılık vermemeye teşvik ediyor olabilir. Afganistan’dan çekildikten sonra Biden yönetimi Orta Doğu’da yeni bir çatışmaya sürüklenmek istemiyor.

İsrail güçleri zaten Gazze ve Lübnan’da savaşırken, Netanyahu hükümetinin şu anda İran ile doğrudan çatışmayı tırmandırmamak için kendine göre nedenleri olabilir. Ancak İsrailliler çok daha sert bir doğrudan eylemde bulunmaya karar verirlerse, Biden yönetiminin itidal çağrılarını görmezden gelmekten son derece mutlu olduklarını zaten daha önce gösterdiler. Beyaz Saray, İsrail’le birlikte çalışarak İsrail’in vereceği tepkinin gücü ve niteliği üzerinde daha fazla etkide bulunabileceğini umuyor olabilir.

ABD aylardır İsrail’e Hizbullah’a saldırmaması için baskı yapıyordu. İsrail’in geçen ay çatışmaları başlatmasının ardından Biden yönetimi İngiltere, Fransa ve diğerlerine katılarak Lübnan’da derhal ateşkes yapılması çağrısında bulundu. Bu çağrı bir kez daha göz ardı edildi.

Netanyahu hükümetinin en yakın müttefiki ve güvenlik garantörünün isteklerini görmezden gelmeye hazır olması, ABD politikasının kalbindeki bir paradokstan kaynaklanıyor. Biden yönetimi İsrail’i Gazze ve Lübnan’da itidal göstermeye teşvik edebilir ve ediyor da. Ancak aynı zamanda İsrail’i İran ve diğer bölgesel düşmanlarına karşı koruma taahhüdüne atıfta bulunarak İsrail’i her zaman gerilimin tırmanmasının sonuçlarından koruyacaktır.

Sonuç olarak İsrail hükümeti, Biden yönetimine karşı çıkmanın neredeyse risksiz olduğunun farkında. Hatta ABD’yi İran’a karşı askeri gücünü kullanmaya çekmenin bazı faydaları bile olabilir.

Amerika’nın bir kriz anında İsrail’i desteklemeyi reddetme ihtimali -her zaman düşüktür- ABD başkanlık seçimlerine bir aydan biraz daha az bir süre kalmış olması nedeniyle daha da azalıyor. Kamala Harris Gazze konusunda Netanyahu’ya karşı daha sert bir tutum takınmakla flört ediyor. Ama aynı zamanda bu tehlikeli dönemde İsrail’e karşı tam destekçi görünmek isteyecektir. Ayrıca ABD’nin 1979-81 rehine krizine kadar uzanan uzun bir düşmanlık geçmişine sahip olduğu İran’a karşı yumuşak görünme riskini de göze alamaz.

Bununla birlikte, mevcut tehlikeli durum Harris için kötü haber olabilir. Donald Trump, kendi başkanlığı döneminde dünyanın barış içinde olduğunu, ancak Biden yönetiminin “zayıflığının” Avrupa ve Orta Doğu’da savaşlara yol açtığını iddia etmeyi seviyor. Bu son tırmanış onun anlatısına mükemmel bir şekilde uyuyor.

Amerika’da ne zaman bir başkanlık seçimi olsa, oylamaya sadece haftalar kala yarışı tersine çevirecek olası bir “Ekim sürprizi” hakkında spekülasyonlar yapılır. İsrail ve İran bu seçimin “Ekim sürprizini” gerçekleştirdiler ve Trump da bundan yararlanan taraf olabilir.

AMERİKA

ABD’li senatör: Musk’ın Çin bağlantıları ABD ulusal güvenliği için ‘derin bir tehdit’

Yayınlanma

Elon Musk’ın yeni Donald Trump yönetimine katılımı, olası çıkar çatışmaları nedeniyle incelemeye alınırken, bir senatör Tesla ve SpaceX CEO’sunun Çin ile olan iş bağlarının ABD ulusal güvenliğini tehlikeye atabileceği uyarısında bulundu.

Senato’nun gizlilik, teknoloji ve hukuk alt komitesi başkanı Richard Blumenthal, “Bunun tehlikeli olmanın ötesinde olduğunu düşünüyorum. Bay Musk ve SpaceX’in bu pozisyonda olmasının ulusal güvenliğimiz için derin bir tehdit olduğunu düşünüyorum,” dedi.

Cumhuriyetçi Trump, Musk’ın federal kurumlarda potansiyel olarak büyük kesintilerin yanı sıra düzenlemelerde yapılacak değişiklikleri denetlemeyi amaçlayan bir hükümet verimlilik komisyonuna eş başkanlık edeceğini söyledi.

Tesla araçlarının yarısını, satışlarının da üçte birini gerçekleştirdiği Çin’de üretirken, ABD Savunma Bakanlığı ve diğer devlet kurumları da SpaceX’e giderek daha fazla bağımlı hale geliyor.

Musk’ın Çin ve Başbakan Li Qiang da dahil olmak üzere bazı üst düzey yetkilileriyle olan yakın iş ilişkileri, Pekin tarafından özellikle geçiş döneminin ilk günlerinde Trump’a bir arka kanal olarak değerlendirilebileceğine dair haberlere yol açtı.

Salı günü ABD’li teknoloji şirketleri ve bu şirketlerin Çin ile olan ilişkilerinin ele alındığı bir oturumda konuşan ve 2011 yılından bu yana Connecticut’ta Demokrat senatör olarak görev yapan Blumenthal, Musk’ın Pekin ile olan bağlarının istismar edilebileceğini savundu.

ABD’de Musk ve Ramaswamy “hükümet verimliliğini” denetleyecek

Okumaya Devam Et

AMERİKA

ABD, Filipinler’e Pekin’e karşı kullanması için insansız deniz aracı veriyor

Yayınlanma

Analistler, Washington’ın Manila’ya gelişmiş insansız hava araçları sağlamasının Filipin Donanması için bir “güç çarpanı” görevi göreceğini ve ABD’nin müttefikinin Güney Çin Denizi’nde Çin’e karşı gözetleme ve operasyonel kabiliyetlerini artıracağını söylüyor.

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin salı günü Filipinler’e yaptığı iki günlük ziyaret sırasında ABD hükümetinin Filipin Donanmasına Batı Filipin Denizi’ndeki operasyonları için açıklanmayan sayıda insansız deniz aracı (USV) verdiğini açıkladı.

Biden yönetimi sona ermeden önce “çok daha fazlasının” teslim edileceği sözünü verdi.

Austin, Filipinler Savunma Bakanı Gilberto Teodoro Jnr ile birlikte Batı Filipin Denizi’ne bakan ve ABD-Filipin ortak askeri tesisine ev sahipliği yapan Puerto Princesa, Palawan’da düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi: “Temmuz ayındaki ziyaretim sırasında açıkladığım 500 milyon ABD doları tutarındaki yabancı askeri finansmanla, Filipinler’in münhasır ekonomik bölgesi (MEB) boyunca haklarını ve egemenliğini savunacak yetenek ve araçlara sahip olmasını sağlamaya yardımcı olmak için bunun gibi daha birçok platformun teslim edilmesini bekliyoruz.”

Austin, ABD’nin “Filipinler’in savunmasına derinden bağlı olduğunu” ve Manila ile olan Karşılıklı Savunma Anlaşmasının “Güney Çin Denizi’nin herhangi bir yerinde, sahil güvenlik güçlerimiz de dahil olmak üzere silahlı kuvvetlerimize, uçaklarımıza veya kamu gemilerimize yönelik silahlı saldırılar için geçerli olduğunu” yineledi.

Okumaya Devam Et

AMERİKA

ABD’nin nükleer modernizasyon planı: Pentagon’dan kritik açıklama

Yayınlanma

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), ülkenin nükleer cephaneliğini artırma ve modernize etmeyi planlandığını açıkladı. Bu adımın, caydırıcılık kabiliyetini güçlendirmek amacıyla hayata geçirileceği ifade edildi.

Nükleer politikalardan sorumlu savunma bakan yardımcısı Richard Johnson, bu hedefin gerekirse nükleer kuvvetlerdeki stratejik ayarlamaları da içereceğini belirtti.

Johnson, Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde (CSIS) düzenlenen konferansta yaptığı konuşmada, “Bugün mevcut ABD kuvvetlerine ve doktrinine güveniyoruz. Fakat, eğer caydırıcılık kabiliyeti yetersiz kalırsa, bu eksikliği zamanında gidermeye hazır olmalıyız,” dedi.

Johnson, ABD’nin nükleer doktrinini, silahların modernizasyon programını ve kuvvetlerin hazır olma durumunu gerektiğinde yeniden değerlendireceğini vurguladı.

Yetkili, “Caydırıcılık başarısız olsa bile Washington, belirlediği hedeflere ulaşabilecek kapasitededir,” ifadesini kullandı.

20 Kasım’da, ABD Silahlı Kuvvetleri Stratejik Komutanı (STRATCOM) General Anthony Cotton, ABD’nin, Rusya ve Çin’e ek olarak “üçüncü taraf” tehditlerine karşı yeterli güçlere sahip olup olmadığını inceleyeceğini bildirmişti.

Cotton, günümüz tehditlerinin, nükleer modernizasyonun başladığı dönemden çok daha karmaşık hale geldiğini belirterek, “Stratejik planlama artık Rusya ve Çin’in giderek artan agresif tavırlarına uygun şekilde yeniden şekillendirilmelidir,” değerlendirmesini yapmıştı.

STRATCOM temsilcisi Tuğamiral Thomas Buchanan ise ABD’nin, potansiyel düşmanlara karşı caydırıcılık sağlayacak bir cephaneliğe sahip olması gerektiğini, aksi takdirde nükleer saldırı senaryolarının devreye girebileceğini söylemişti.

Öte yandan, 19 Kasım’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın nükleer doktrininde önemli değişiklikler içeren güncellemeleri onayladı.

Yeni doktrine göre, insansız hava araçları veya nükleer olmayan seyir füzeleri ile yapılan saldırılarda ya da toprak kaybetme tehdidi karşısında nükleer silah kullanımının mümkün olduğu açıklandı.

Ayrıca, diğer nükleer güçlerin dolaylı olarak çatışmaya dahil olması, Moskova tarafından “saldırı” olarak değerlendirilecek.

Bu kapsamda, yalnızca Rusya’nın değil, müttefiki Belarus’un toprak bütünlüğüne yönelik tehditler de agresif bir tutumla karşılanacak.

Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü’ne (SIPRI) göre, Ocak 2023 itibarıyla Rusya’nın 4 bin 500, ABD’nin ise 3 bin 700 nükleer savaş başlığı bulunuyor.

Rusya’nın nükleer doktrinini güncellemesi ne anlama geliyor?

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English