Amerikan çip üreticisi Intel, yaşadığı mali zorluklar sebebiyle Almanya’nın Magdeburg ve Polonya’nın Wroclaw kentlerinde planlanan yeni fabrika inşaatlarını erteleme kararı aldı.

The Daily‘nin haberinde, şirketin CEO’su Patrick Gelsinger’in şu sözlerine yer verildi: “Polonya ve Almanya’daki projelerimizi, piyasa talebindeki beklentilerimize bağlı olarak yaklaşık iki yıl süreyle askıya alacağız.”

Kısmen devlet desteğiyle finanse edilen bu iki projenin, “Avrupa Birliği’nin (AB) yerli yarı iletken endüstrisinin sürdürülebilirliğini ve bağımsızlığını artırma çabalarının kilit unsurları” olduğu belirtiliyor.

AB’nin Eylül 2023’te yürürlüğe giren çip yasası uyarınca, Avrupa’nın küresel yarı iletken üretimindeki payının 2030 yılına kadar yüzde 20’ye çıkarılması hedefleniyor.

16 Eylül’de Intel, savunma ve istihbarat alanlarında kullanılacak yarı iletkenlerin geliştirilmesi için 3 milyar dolarlık ek devlet fonu aldığını duyurdu. Bu miktar, şirketin daha önce ABD Ticaret Bakanlığı ile anlaştığı 8,5 milyar dolarlık fon, 25 milyar dolara varan vergi indirimleri ve 11 milyar dolara ulaşabilen kredilere ek olarak sağlandı.

Intel’in Magdeburg’daki 30 milyar avroluk yatırımı, AB çip yasası kapsamında planlanan en büyük projeydi. Alman hükümetinin sağladığı teşvikler bu miktarın üçte birini oluşturuyordu.

Polonya’daki proje ise 4,2 milyar avro olarak hesaplanmıştı ve bunun 1,7 milyar avrosu devlet kasasından karşılanacaktı. Bu gelişmelere rağmen, Intel’in satışları üst üste üçüncü yılda da düşüş gösterdi ve şirketin hisse değeri 2024’teki seviyesine kıyasla yaklaşık yüzde 56 oranında geriledi.

Bu yılın ikinci çeyreğinde Intel’in geliri yaklaşık 12,83 milyar dolar oldu (bir önceki yıla göre yüzde 1 düşüş) ve şirket 1,61 milyar dolar net zarar açıkladı (geçen yıl 1,48 milyar dolarlık net kâr elde etmişti).

Aynı zamanda Intel, çalışan sayısını yaklaşık yüzde 15 oranında azaltma niyetini duyurdu. Reuters, Amerikalı mobil cihaz çipi üreticisi Qualcomm’un Intel’in hisselerinin bir kısmını satın alma olasılığını değerlendirdiğini yazmıştı.

Zordaki Intel’e doping: Pentagon’dan 3,5 milyar dolarlık çip ihalesi

Almanya için Alternatif’in (AfD) kurucusu ve onursal üyesi Alexander Gauland, partinin etno-milliyetçi kanadının lideri sayılan Björn Höcke’nin bazı açıklamalarının ciddiye alınmamasını tavsiye ederken,  CDU liderliğinin göç politikası konusundaki rota değişikliğini “olumlu” olarak değerlendiriyor.

WELT’e konuşan 83 yaşındaki Gauland, AfD’nin kurucu üyelerinden biri ve 2017-2019 yılları arasında genel başkanlığını yaptı. Gauland 2017’den bu yana partinin Federal Meclis üyesi ve 2021’e kadar parlamento grubuna başkanlık etti. Şu anda AfD’nin onursal başkanı olan avukat, 2013 yılına kadar CDU üyesiydi.

“Sahra Wagenknecht’in yeni partisi olmasaydı, CDU’nun tabanının güvenlik duvarından yana olan memurlara karşı durması gerektiğini söylerdim,” diyen Gauland, bu durumda, AfD’nin bekleyip görmesi gerektiğini, çünkü parti için koalisyon ortağı olarak sadece CDU’nun bir seçenek olduğunu söyleyeceğini kaydetti.

“Le Pen ya da Meloni’nin bizim hakkımızda ne düşündüğü umrumda değil”

Fakat Gauland’a göre, Wagenknecht’in partisi BSW kendisini “sol muhafazakâr” olarak gördüğü için bu durum daha da zorlaştı ve CDU şimdi onlarla iyi geçinmeye çalışacak.

AfD’nin “ılımlı” olmadığına dair iddiaların, Federal Anayasa Koruma Daire (BvF) tarafından “bazı siyasi güçler adına” dile getirildiğini savunan Gauland, Höcke’nin “CDU’nun bir Alman partisi olmadığı” yönündeki sözlerine karşılık olarak, “Höcke aslında [eski SPD lideri] Kurt Schumacher’in zaten söylediği şeyi söylüyor. Konrad Adenauer Müttefiklerin Şansölyesiydi; ki aslında öyle değildi. Elbette CDU bir Alman partisi, bu tür açıklamaları ciddiye almak zorunda değilsiniz,” yanıtını verdi.

AfD olmasaydı, federal hükümetin göçü kısıtlamayı gündemine almayacağını savunan Alman siyasetçi, Avrupa çapında Marine Le Pen veya Girogia Meloni gibi sağcı siyasetçilerin AfD ile işbirliği yapmaması ile ilgili olarak, “Biz Almanya’da siyaset yapıyoruz. Le Pen ya da Meloni’nin bizim hakkımızda ne düşündüğü umurumda değil,” ifadelerini kullandı.

BvF’nin çizdiği çerçeve doğrultusunda etiketler yapıştırılmasına itiraz eden Gauland, bu teşkilatın dile getirdiği her şeyin yanlış olduğunu söylemediğini, ama belli bir resmin çizildiğini vurguladı.

Gauland, AfD’nin radikalleştiğini görmediğini ama Almanya’daki meselelerin radikalleştiğini kaydetti.

Wolfgang Streeck: Kapitalizm evcilleştirilmelidir

Alman siyasetçiye göre Wagenknecht AfD ile görüşmeye hazır değil

WELT muhabirinin, “2016 yılında WELT’e verdiğiniz bir röportajda koalisyonları akıllıca bulmadığınızı söylemiştiniz,” sözlerini hatırlatması üzerine Gauland, o dönem AfD’nin küçük bir parti olarak koalisyonlara girmesinin akıllıca olduğunu düşünmediğini, şimdi ise durumun farklı olduğunu savundu.

Gauland, “Bir koalisyona girebilecek kadar büyüğüz. Ama CDU bunu istemiyor,” dedi.

BSW ile işbirliği konusunda, dış politikada bazı ortaklaşmalar olsa da şu an için bir ittifak ihtimalinin olmadığını vurgulayan Gauland, “Wagenknecht birlikte çalışmayı düşünse bile medyada faşizmle suçlanmaktan korkacaktır. Fakat AfD’nin BSW’ye saldıracak kadar hayal kırıklığına uğramasından da endişe duyuyorum, ki bunu tamamen yanlış buluyorum. Evet, onlar rakipler. Evet, bazılarının tamamen farklı fikirleri var. Ancak bu örtüşmeler var ve bunları yok etmemeliyiz,” dedi.

Gauland, piyasa ekonomisine, kapitalizme ve küresel şirketlerin yöneticilerine yönelik eleştirilerin BSW ile özellikle doğu eyaletlerinde bir “köprü” oluşturduğunu kabul etti ama Wagenknecht’in “AfD ile konuşmaya hazır olmadığını” öne sürdü.

AfD’ye en yakın parti Avusturyalı FPÖ

CDU’nun muhafazakâr bir parti olarak varlığını sürdürmek istiyorsa yapması gereken rota düzeltmesinin göçe karşı olmak olduğunu savunan Alman siyasetçi, “Merkel çizgisine bağlı kalmak isteyen bu güçlerin ne kadar güçlü olduğunu bilemiyorum. Ama en azından Birliği [CDU] yeniden liberal-muhafazakâr bir partiye dönüştürme çabaları var,” dedi.

Kendi partisi tanımlaması istendiğinde Gauland, “Küreselleşmeyi eleştiren unsurları da olan, güçlü muhafazakâr özelliklere sahip bir tür liberal-muhafazakâr parti. Anayasa çerçevesinde sağcı bir parti. Avrupa ile karşılaştırdığımda AfD’yi Avusturya’daki FPÖ’ye en yakın parti olarak görüyorum; Le Pen ya da Meloni ile olan temaslarda her zaman yapay bir şeyler vardı,” ifadelerini kullandı.

AfD’nin kapatılma ihtimali olup olmadığı yönündeki bir soruya ise Gauland bunun tamamen ihtimal dışı olmadığını savunarak yanıt verdi. Gauland, “… fakat uzun zaman alacaktır. Eğer yarın başlarsanız, iki, üç, dört yılı hesaba katmanız gerekir. Ama eğer işler ters gider ve Federal Anayasa Mahkemesi de bu işe yanaşmazsa, bu bir Waterloo olur,” dedi.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ülkede zorunlu askerliğin yeniden başlatılmasına ilişkin kararnameyi imzaladı. Vucic, kararını açıklarken “Umarım güçlü bir orduya ne kadar ihtiyacımız olduğunun farkındasınızdır,” dedi. Zorunlu askerlik hizmet süresi 75 gün olacak ve erkekler için zorunlu olacak, kadınlar gönüllü olarak hizmet edebilecek.

“Kimseye saldırmayacağız ama bizi tehdit edenleri korkutup kaçırmak istiyoruz,” diyen Vucic, Sırbistan’a yönelik tehdidin kaynağının kim olduğunu belirtmedi.

Belgrad, 2011 yılında zorunlu askerlik hizmetini kaldırmıştı. Vucic’in kararnamesinin yürürlüğe girmesi için hükümet ve cumhurbaşkanının partisinin ezici çoğunluğa sahip olduğu parlamento tarafından onaylanması gerekiyor.

Ağustos ayında Hırvatistan’ın 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren 2008 yılında kaldırılan zorunlu hizmeti de geri getireceği öğrenildi.

Hizmet süresi iki ay olacak. Karar, Rusya’nın Ukrayna’ya dönük askeri müdahalesi ve diğer Balkan ülkelerinin silahlı kuvvetlerini güçlendirmesi nedeniyle Avrupa’da artan gerilimle ilgili. Hırvatistan Savunma Bakanı Ivan Anusic, ülke ordusunun modernizasyonunun NATO ile yapılan plan ve anlaşmalarla uyumlu olduğunu söylemişti.

Bazı Avrupa ülkeleri de zorunlu askerliği geri getirmeyi düşünüyor ve bazıları bu tedbire çoktan başvurdu. Özellikle Letonya, Ukrayna’daki çatışmalar nedeniyle 2023 yılında zorunlu askerliği yeniden uygulamaya koymuştu. Hizmetin zorunlu olduğu Norveç’te nisan ayında ilave 20 bin kişinin silah altına alınmasını öngören plan açıklandı.

Mayıs ayında dönemin Başbakanı Rishi Sunak, “otoriter devletler ekseninden (Rusya, İran, Çin, Kuzey Kore) gelen artan tehdit” nedeniyle İngiltere’de zorunlu askerliği geri getirme sözü verdi. Almanya zorunlu askerliğin geri getirilmesi için üç seçenek geliştirdi ve bunlar şu anda hükümet düzeyinde tartışılıyor. Litvanya parlamentosu, haziran ayında okulu bitiren genç erkekler için dokuz aylık zorunlu askerliği onayladı.

CIA Direktörü Burns’ten Bosna ve Sırbistan’a sürpriz ziyaret