AVRUPA
Euro Bölgesi’nde daralma devam ediyor

Ekonomik daralmaya işaret eden ve yakından takip edilen bir ankete göre, Euro bölgesindeki işletmelerin çoğunluğu bu ay faaliyetlerinde ve yeni siparişlerinde düşüşün devam ettiğini bildirdi.
Euro Bölgesi satın alma yöneticileri endeksinin manşet değeri 47,1 ile ağustos ayındaki 46,7 seviyesinden biraz daha iyi olsa da 50 seviyesinin çok altında kaldı.
Financial Times’a göre, yirmi ülkeden oluşan Euro Bölgesi’ndeki şirketlerin faaliyetlerinin önemli bir ölçütü olan HCOB flaş bileşik PMI, yeni siparişlerde “Kasım 2020’den bu yana en belirgin” olduğunu söylediği dördüncü aylık düşüşü de bildirdi.
Anketi derleyen S&P Global, imalat talebinin düşmeye devam ettiğini ancak pandemiden bu yana yeni işlerde en keskin düşüşü yaşayan hizmet sektöründe de siparişlerin azaldığını söyledi.
Genel PMI değeri, Reuters anketinde 46,5 olarak tahmin edilen hafif düşüşün üzerinde gerçekleşti. Ancak ekonomistler, Euro bölgesi üretiminin son dokuz ayda neredeyse hiç artmamasının ardından anketin hala faaliyetlerin zayıfladığını gösterdiğini söyledi.
50’nin üzerindeki okumalar şirketlerin bir önceki aya kıyasla faaliyetlerinde artış olduğunu gösterirken, 50’nin altındaki rakamlar daralmaya işaret ediyor.
FT’ye konuşan Alman kredi kuruluşu Commerzbank’ta ekonomist Christoph Weil, “Euro bölgesinde bir durgunluk giderek belirginleşiyor” dedi ve ekledi: “Kilit faiz oranının daha da artırılması giderek daha az olası hale geliyor.”
Euro son altı ayın en düşük seviyesinde
Yatırımcılar ayrıca, kötü ekonomik görünümün Avrupa Merkez Bankası’nın geçen hafta yaptığı çeyrek puanlık faiz artışının son faiz artışı olma ihtimalini artırdığına da bahse girdiler. Euro, öncü PMI verisinin ardından ABD doları karşısında yüzde 0,2 değer kaybederek son altı ayın en düşük seviyesi olan 1,064 dolara geriledi.
PMI verilerinin açıklanmasından kısa bir süre önce New York’ta bir konuşma yapan ECB baş ekonomisti Philip Lane, ekonomik büyümeye yönelik risklerin “aşağı yönlü” olduğunu, imalat faaliyetlerinin “zayıf kalmaya devam edeceğini” ve hizmetlerde “yavaşlamaya dair açık işaretler” olduğunu söyledi.
AMB faiz oranlarının zirve yaptığına dair bugüne kadarki en güçlü sinyalini veren Lane, bankanın modellerinin, mevduat faizinin mevcut seviyesi olan yüzde 4’te “yeterince uzun bir süre” tutulduğu sürece enflasyonun yüzde 2 hedefine ulaşma yolunda olduğunu gösterdiğini söyledi.
S&P Global/Cips satın alma yöneticileri endeksine göre İngiltere’de iş faaliyetlerinde daha da keskin bir düşüş yaşandı ve ağustos ayındaki 48.6 seviyesinden eylül ayında 46.8’e gerileyerek 32 ayın en düşük seviyesine indi.
Hamburg Commercial Bank’ın baş ekonomisti Cyrus de la Rubia, hizmet şirketlerinin işe alımlarının eylül ayında hafif bir artış gösterdiğini belirterek, “Euro Bölgesi’ndeki PMI hizmet rakamları karamsar bir tablo çiziyor, ancak durum o kadar da kötü değil” dedi ve ekledi: “Bununla birlikte, Euro bölgesinin üçüncü çeyrekte daralmaya girmesini bekliyoruz.”
Şirketler, eylül ayında maliyetlerinin daha hızlı arttığını, bunun başlıca nedeninin de hizmet sektöründeki ücret artışları ve yüksek yakıt maliyetleri olduğunu söyledi.
İmalat aktiviteleri düşmeye devam ediyor
S&P Global, “İmalat çıktı fiyatları belirgin ve hızlanan bir şekilde düşerken, hizmet ücretleri enflasyonu 25 ayın en düşük seviyesine geriledi” dedi.
Fransa’da ticari faaliyetler, PMI skorunun 43,5 ile neredeyse son üç yılın en düşük seviyesine gerilemesiyle beklenenden daha fazla zayıflarken, Almanya’daki faaliyetlerdeki düşüş PMI skorunun 46,2’ye yükselmesiyle bir miktar hafifledi.
Lane, yüksek kar marjlarının enflasyona katkısının bu yılın ilk yarısında “ılımlı” olduğunu ve bunun “artan ücret baskılarının firmalar tarafından absorbe edilmeye başlandığına işaret ettiğini” söyledi.
Araştırma grubu Pantheon Macroeconomics’te ekonomist olan Melanie Debono şunları kaydetti: “Hizmet enflasyonunun önümüzdeki aylarda ECB’yi [faiz oranlarını] daha fazla artırmamaya ikna edecek kadar düşmesini beklemeye devam ediyoruz.”
Euro bölgesi şirketlerinde işe alım faaliyetleri bu ay biraz toparlandı, ancak yine de son 32 ayın en düşük ikinci oranı oldu. S&P, “yedek kapasite ve görünüme olan güvenin azalması, şirketlerin işe alım yaklaşımlarında yine temkinli oldukları anlamına geldiği için” istihdam yaratmanın yavaşladığını söyledi.
AVRUPA
Gagavuzya lideri Gutsul hakkında 20 gün tutuklama kararı

Moldova yargısı, Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı Evgeniya Gutsul’u 20 gün süreyle tutukladı. Gutsul, tutuklanmasının siyasi amaçlı olduğunu savunarak Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu’yu suçladı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan yardım talep etti. Gutsul, 25 Mart’ta Kişinev Havalimanı’nda İstanbul’a gitmek üzereyken gözaltına alınmıştı.
Kişinev’deki mahkeme, Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı Evgeniya Gutsul’u 20 gün süreyle tutukladı.
Savcılık, Gutsul için 30 gün tutukluluk talep etmişti, ancak mahkeme bu talebi kısmen kabul ederek siyasetçinin 20 gün tutuklu kalmasına karar verdi.
Mahkeme çıkışında konvoy eşliğinde ayrılırken Gutsul, “Gagavuzya bugün başsız bırakıldı,” dedi.
Savcı Adrian Scutaru, Gutsul’a yöneltilen suçlamaları “2023 yılında Gagavuzya’daki başkanlık seçimi kampanyasının yasa dışı finansmanı, evrakta sahtecilik, beyannamelerde sahtecilik, kampanya finansmanı raporlarında sahtecilik” olarak sıraladı.
Gutsul’un avukatları, tutukluluk kararına itiraz etmeyi planlıyor.
Evgeniya Gutsul, gözaltına alınmasının absürt olduğunu ve suçlamaların siyasi amaçlı olduğunu savundu ve kendisine yönelik bu baskının Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu tarafından başlatıldığına işaret etti.
Gutsul, 25 Mart’ta Kişinev Havalimanı’nda İstanbul’a gitmek üzereyken gözaltına alındı.
Yetkililer, seçim fonlarının yönetimi düzeninin ihlali ve belgelerde sahtecilik suçlamalarıyla ilgili bir soruşturma kapsamında 72 saatliğine gözaltına alındığını açıkladı.
Gözaltına alınmasının hemen ardından Gutsul, avukatları aracılığıyla Gagavuzya halkına bir mesaj iletti.
Mesajında, “başkanlık görevinden ayrılması ve derhal ülkeyi terk etmesi karşılığında hakkındaki davanın düşürülmesinin teklif edildiğini” belirtti.
Gutsul’un avukatı Sergey Moraru, 2023 yılında da ceza davasının kapatılması karşılığında istifa etmesinin teklif edildiğini de sözlerine ekledi.
Gutsul, sadece özerk bölge halkına değil, aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da başvurdu.
Putin’den, “Moldova makamlarına baskı yapmak için tüm diplomatik, siyasi ve hukuki mekanizmaları kullanmasını” ve “bağımsız Moldova Cumhuriyeti içindeki Gagavuz Özerk Bölgesi’nin özel statüsüne kesin ve net bir destek vermesini” istedi.
Erdoğan’a hitaben ise Gutsul, Ankara’nın 30 yıl önce Gagavuzya’nın Moldova içinde özel statü kazanmasına yardımcı olduğunu hatırlattı ve özerk bölge halkının Türkiye Cumhurbaşkanı’nın müdahalesini beklediğini söyledi.
Gagavuzya, Moldova’nın güneyinde yaklaşık 135 bin kişinin yaşadığı özerk bir bölge.
Yerli halkın neredeyse tamamı Rusya’yı destekliyor ve ülkenin Avrupa Birliği’ne katılmasına karşı çıkıyor.
Geçen seneki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda, Gagavuzya’da özerk bölge doğumlu Aleksandr Stoianoglo birinci olurken, görevdeki Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu (sonunda ikinci dönem için yeniden seçildi) ancak beşinci sırada yer aldı.
Evgeniya Gutsul, Temmuz 2023’ten beri Gagavuzya’yı yönetiyor.
Özerk bölge başkanlığı seçimlerine, iş insanı İlan Şor tarafından kurulan Şor Partisi’nden katıldı.
Haziran 2023’te, seçimlerden bir ay sonra, Moldova Anayasa Mahkemesi Şor Partisi’nin faaliyetlerini yasa dışı ilan etti.
Gözaltına alınan Gagavuzya lideri Gutsul, Putin ve Erdoğan’dan yardım istedi
AVRUPA
Fransa, savunma sanayisi için 450 milyon avroluk fon kuruyor

Fransa Ekonomi Bakanı Eric Lombard geçen hafta Fransa’nın kamu yatırım bankası BpiFrance’ın, insanların paralarını “uzun vadede” savunma şirketlerine yatırmaları için 450 milyon avroya kadar yeni bir fon açacağını duyurdu.
Fona minimum 500 avro yatırım yapılması gerekiyor ve garanti edilmeyen kazançlar beş yıl boyunca geri çekilemiyor.
Duyuru, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bu ayın başlarında ülkenin zorunlu askerliği yeniden getirmeye hazır olmadığını, ama “sivilleri harekete geçirmenin yollarına bakmak” istediğini söylemesinin ardından geldi.
Lombard geçen hafta yaptığı açıklamada, sabit bir getiri oranı sunmayan yeni kişisel yatırım planının, Fransızların “uzun vadeli plasmanlarla” “savunma sektöründeki şirketlerde doğrudan hissedar” olmaları için bir yol olduğunu söyledi.
Lombard, fona doğrudan ya da hayat sigortası poliçeleri aracılığıyla yatırım yapmanın mümkün olacağını da sözlerine ekledi.
Lombard açıklamasının ardından yayın kuruluşu TF1’e yaptığı açıklamada, “Diğer özel şirketler, yatırım fonları ve bankalar müşterilerine uyarlanmış ürünler sunacaklar,” dedi.
Müşterilerin bu yılın ikinci yarısından itibaren programa abone olmaya başlaması bekleniyor.
Sıradan insanlar için cazip bir yatırım mı?
BFM TV’nin kısa süre önce yaptığı bir ankete göre, Fransa’nın Ukrayna’ya desteğinin artırılması ya da sürdürülmesinden yana olan insanlar arasında yatırım fonuna olan ilk ilgi oldukça yüksek görünüyor.
Ouest-France’a göre Fransa Silahlanma Bakanı Sébastien Lecornu kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, “Bakanlık olarak yurttaşlarımızdan hiç bu kadar çok mektup almamıştık: ‘Nasıl yardımcı olabiliriz?’ [diye soruyorlar],” dedi.
Bpifrance Genel Müdürü Nicolas Dufourcq geçen hafta yatırımcılar ve savunma şirketleri arasında yapılan bir toplantıda fonun “savunma şirketlerine yatırım yapacağını” söyledi.
Ekonomi Bakanlığı, fonun Dassault Aviation, Safran, Thales ve Airbus gibi dokuz büyük grubun yanı sıra 4.500’den fazla küçük ve orta ölçekli işletmeyi içeren Fransa’nın “endüstriyel ve teknolojik savunma üssünü” desteklemeyi amaçladığını söyledi.
Başlıca Fransız bankaları Fransız savunma sanayine desteklerini ve sektörün beklenen ihtiyaçlarını finanse etmeye hazır olduklarını teyit ettiler.
AVRUPA
İsveç’ten Soğuk Savaş sonrası en büyük savunma harcaması artışı

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, ülkesinin Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük savunma harcaması artışını planladığını duyurdu. Silahlı kuvvetlerin modernizasyonu için 300 milyar İsveç kronundan (yaklaşık 30 milyar dolar) fazla kaynak ayrılacak ve savunma harcamalarının 2030’a kadar GSYİH’nin yüzde 3,5’ine çıkarılması hedefleniyor.
İsveç, silahlı kuvvetlerinin modernizasyonu için 300 milyar İsveç kronundan (yaklaşık 30 milyar dolar) fazla kaynak ayırarak savunma harcamalarını önemli ölçüde artırmayı planlıyor.
Başbakan Ulf Kristersson, bunun İsveç’in Soğuk Savaş’tan bu yana savunma kapasitesini en kapsamlı şekilde güçlendirmesi olacağını vurguladı.
Kristersson, sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı paylaşımda, “İsveç ve tüm Avrupa, benzeri görülmemiş yeni güvenlik sınamalarıyla karşı karşıya. Bu nedenle bugün, İsveç silahlı kuvvetleri için Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük yeniden silahlanma planını sunuyoruz,” ifadelerini kullandı.
Başbakan, ülkenin savunma bütçesinin hâlihazırda NATO’nun yüzde 2’lik Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) hedefini aştığını ancak bunun yeterli olmadığını belirtti.
Yeni strateji kapsamında, savunma harcamalarının 2030 yılına kadar GSYİH’nin yüzde 3,5’ine çıkarılacağını açıkladı.
Kristersson, bu girişimin hayata geçirilmesi için kredi finansmanı kullanılmasının planlandığını da sözlerine ekledi.
Ayrıca Kristersson, NATO’nun üye ülkelerin askeri harcamalarına ilişkin gerekliliklerinin gözden geçirilmesini başlatmayı planladığını bildirdi.
Başbakan, haziran ayında Lahey’de yapılacak NATO zirvesinde, ittifakın asgari harcama oranının yüzde 2’den daha yüksek bir seviyeye çıkarılması için çaba göstereceğini ifade etti.
-
GÖRÜŞ2 hafta önce
Sosyalizmin yeni dünya-sistemindeki yeri – 1
-
ORTADOĞU3 gün önce
Suriye İnsan Hakları Takip Komitesi: Sahil bölgesinde soykırım işlendi
-
GÖRÜŞ2 hafta önce
Suriye federasyona mı gidiyor?
-
DİPLOMASİ2 hafta önce
İngiltere, Ukrayna’ya binlerce asker göndermeye hazırlanıyor
-
DÜNYA BASINI7 gün önce
Batı medyası ve siyasetinden temkinli İmamoğlu değerlendirmeleri
-
DÜNYA BASINI2 hafta önce
Ekrem İmamoğlu’na gözaltı dünya medyasının gündeminde
-
DÜNYA BASINI2 hafta önce
Netanyahu’nun asıl hedefi
-
DÜNYA BASINI2 hafta önce
Şin-Bet Direktörü, “Qatargate” skandalı yüzünden mi kovuldu?