Amerika
ExxonMobil ve Chevron, Guyana’daki petrol sahaları için savaşacak

ExxonMobil ve Chevron arasında, 1 trilyon dolarlık rezervlere sahip devasa bir petrol projesinin mülkiyeti konusunda yaşanan şiddetli anlaşmazlık Londra’daki bir tahkim mahkemesinde görülecek.
Financial Times’ta (FT) yer alan habere göre ABD’li dev şirketler, Eylül 2023’te Chevron tarafından 53 milyar dolarlık bir satın alma anlaşması yapılan ABD’li enerji şirketi Hess’in sahibi olduğu Guyana’daki Stabroek petrol sahasının %30 hissesini elde etme hakkı için mücadele ediyor.
Stabroek’in %45’ine sahip olan Exxon, Hess ve bir başka ortak olan Çinli petrol ve gaz şirketi Cnooc ile imzaladığı ortak işletme anlaşması (JOA) hükümleri uyarınca, Hess’in petrol sahasındaki hisselerini satın alma “ön alım hakkı”na sahip olduğunu iddia ediyor.
Petrol sahasının %25’ine sahip olan Cnooc da aynı önalım hakkını talep eden bir dava açtı. Avukatlar, Exxon’un davasının sonucunu yansıtmak için gelecekteki JOA’ların güncellenmesi gerekip gerekmediğini belirlemek üzere Uluslararası Ticaret Odası tahkimini takip ediyor.
Bu dava, bir tarafa bir varlığı başkalarına sunulmadan önce satın alma hakkı veren sözleşme hükümleri olan önalım haklarını içeriyor.
Stabroek, tahmini 11 milyar varil petrol rezerviyle son yılların en kazançlı petrol keşiflerinden biri ve daha fazla keşif bu rakamı artırabilir. Proje, Exxon’un kaderini değiştirerek, Ekim 2020’de Chevron tarafından kısa süreliğine geride bırakıldıktan sonra, en değerli ABD petrol şirketi konumunu geri kazanmasını sağladı.
Enerji danışmanlığı şirketi Wood Mackenzie’ye göre, Exxon ve ortaklarının önümüzdeki 15 yıl içinde Guyana petrol sahalarından petrol ve gaz satışlarından 182 milyar dolar kar elde etmesi bekleniyor.
Guyana hükümeti, Exxon’un 2015 yılında petrol bulana kadar Güney Amerika’nın en yoksul ülkelerinden biri olan bu ülke için çok büyük bir meblağ olan 190 milyar dolardan fazla gelir elde edecek.
Wood Mackenzie’nin analisti Luiz Hayum, “Guyana, gezegendeki en değerli petrol ve doğalgaz projelerinden biri. Rekor sürede geliştirildi, varil başına 30 doların altında bir başabaş fiyatla nispeten düşük emisyonlu petrol sağlıyor, bu da onu son derece kârlı hale getiriyor,” dedi.
Tahkim davasına doğrudan taraf olmayan Chevron, Hess’in Guyana’daki varlıklarına erişmek için şirketin satın alımını sürdürmek için çabalıyor.
Geçen yıl Chevron’un petrol ve gaz rezervleri, 2023’teki 11,1 milyar varilden 9,8 milyar varile düşerek on yıldan fazla bir süredir en düşük seviyesine geriledi.
Chevron CEO’su Mike Wirth, şirketin Exxon’a karşı galip geleceğinden emin olduğunu söyledi. Ocak ayında Goldman Sachs konferansında yaptığı açıklamada, “Bu konu kapsamlı bir şekilde incelendi ve bu tartışmada haklı tarafın biz olduğumuzu düşünüyoruz,” dedi.
Mart ayında Chevron, açık piyasada Hess hisselerinin yaklaşık %5’ini satın aldığını açıkladı. Analistler bu alışılmadık hamleyi, şirketin uzun süredir ertelenen işlemin gerçekleşeceğinden emin olduğunun işareti olarak yorumladı.
Fakat Exxon CEO’su Darren Woods da şirketin geleceğinden bahsetti ve geçen yıl “temel bir hak olduğunu düşündükleri şey için mücadele ettiklerini” söylemişti.
Duruşma, üç yargıçtan oluşan bir heyetin huzurunda kapalı olarak yapılacak. Sürece yakın kaynaklar FT’ye, davanın muhtemelen JOA’da yer alan ve taraflarca yayınlanmayan önalım haklarıyla ilgili birkaç kelimenin yorumuna bağlı olduğunu söyledi.
Hess’in avukatlarının, JOA’da yer alan önalım hakkının yalnızca ortaklardan biri Guyana varlıklarını satmak istediğinde geçerli olduğunu, şirket devralmalarında geçerli olmadığını savunması bekleniyor.
Exxon’un, Guyana varlıklarının şirketin toplam değerinin yaklaşık %70’ini oluşturduğu için bu maddenin Chevron’un Hess’i devralmasını da kapsadığını savunması bekleniyor.
JOA’larda deneyimli bir petrol yöneticisi, “Exxon, Hess’in temelde devasa bir Guyana varlığı ve bir grup fare ve sıçan olduğunu savunacak. Başka bir deyişle, geri kalan her şey önemsiz,” dedi.
Pennsylvania Üniversitesi hukuk profesörü David Hoffman, sonucun gelecekteki JOA’ların nasıl hazırlanacağını şekillendirebileceğini söyledi.
Hoffman, “Burada çok büyük paralar söz konusu olduğu için, ilgili avukatların anlaşmazlığın ne hakkında olduğunu anlayacaklarından ve kimin kazanacağını bileceklerinden eminim ve uygulamalarını buna göre ayarlamaya çalışacaklar,” dedi.
Analistler, Chevron’un büyüme fırsatları bulması ve petrol rezervlerini artırması gerektiği için sonucun Exxon’dan daha önemli olduğunu söyledi.
Petrol analisti Paul Sankey, “Mike Wirth, Hess’i tamamlarsa emekliye ayrılmak ve kahraman olarak görevini devretmek için iyi bir konumda olacak. Fakat Chevron kaybederse, uzun mirasını sağlamlaştırmak için Oxy [Occidental Petroleum] gibi başka bir büyük anlaşmaya ihtiyaç duyabilir,” dedi.
Amerika
Temyiz mahkemesinden Trump’a Ulusal Muhafızlar desteği

ABD’de temyiz mahkemesi, Donald Trump’a Kaliforniya Ulusal Muhafızlar kontrolünü eyalet valisine iade etmesini emreden bir kararı geçici olarak durdurdu.
ABD Dokuzuncu Daire Temyiz Mahkemesi, daha önce federal hükümetin Ulusal Muhafız birliklerini Los Angeles’a sevk etmesini geçici olarak yasaklayan bir alt mahkeme kararını durdurdu.
Temyiz mahkemesi, Trump’ın göçü durdurma ve Kaliforniya’daki Ulusal Muhafızları federalleştirerek protestoları bastırma çabalarını baltalamakla tehdit eden bir kararı askıya aldı.
Alt mahkemenin kararının geçerli olup olmayacağına karar vermek için 17 Haziran’da başka bir duruşma yapılacak.
Ulusal Muhafızların federalleştirilmesini kısa süreliğine yasaklayan San Francisco bölge mahkemesi yargıcı Charles Breyer, ABD başkanının “eylemlerinin yasadışı olduğunu, hem yasal yetkisini aştığını hem de federalizm kavramını tanımlayan ABD Anayasası’nın Onuncu Maddesini ihlal ettiğini” söylemişti.
Trump’ın emirlerine şiddetle karşı çıkan Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, temyiz mahkemesinin kararının ardından gazetecilere, Breyer’in kararının kalacağından “emin” olduğunu savunmuştu.
Newsom, daha önce başkanın “orduyu kendi vatandaşlarına karşı kullanma eyleminin demokrasimizi tehdit ettiğini ve bizi otoriterliğe tehlikeli bir şekilde yaklaştırdığını” uyarmıştı.
Temyiz mahkemesinin kararı, mahkemenin nihai olarak Trump’ın görüşüne katıldığı anlamına gelmiyor ama şimdilik Ulusal Muhafızların komutasını başkanın elinde bırakıyor.
Trump, göçmen baskınları nedeniyle çıkan protestolara yanıt olarak geçen cumartesi günü Ulusal Muhafızları çağırmış, ardından pazartesi günü de ABD Deniz Piyadelerine, Muhafızları destekleme emri vermişti.
700 kişilik bir ABD Deniz Piyade taburunun bugün (13 Haziran) gelmesi bekleniyor. Bu, ABD içinde sivil polis operasyonlarını desteklemek için askeri güçlerin olağanüstü bir şekilde kullanılması anlamına geliyor.
Amerika
‘Büyük, harika yasa’: Şirketlere vergi teşvikleri artacak

Senato Finans Komitesi Başkanı Mike Crapo, Cumhuriyetçilerin “büyük, harika yasa” tasarısında üç önemli işletme vergi hükmünün kalıcı hale getirileceğini söyledi.
Brifinge katılan senatörler, bireysel vergi mükellefleri için önemli bir indirimin ise azaltılacağını belirtti.
Araştırma ve geliştirme maliyetleri, işletme ekipmanı alımları ve borç faizleri için daha büyük vergi indirimlerini geri getirme taahhüdü, Crapo ve komite üyeleri için önemli bir öncelik. Bu indirimler, ekonomik büyümenin önemli bir itici gücü olarak görülüyor.
Ne var ki bu indirimleri kalıcı hale getirmek maliyetli ve Cumhuriyetçi liderlerinin önümüzdeki haftalarda tasarı üzerindeki çalışmaları tamamlamaya çalışırken siyasi sorunlara yol açabilecek tavizler gerektirecek.
Crapo, bu tür bir adımın, eyalet ve yerel vergi indirimlerine ilişkin Temsilciler Meclisi’nde uzlaşılan anlaşmanın geri çekilmesi olacağını söyledi.
İşletme vergisi kesintilerini destekleyen Montana Senatörü Steve Daines ve Kuzey Dakota Senatörü John Hoeven, Crapo’nun açıklamalarını doğruladı. Hoeven, “Evet, işletme vergilerinin kalıcı olacağını garanti etti. Başından beri kararlıydım ve o da başından beri kararlıydı,” dedi.
Temsilciler Meclisi’nden geçen yasa tasarısı, üç vergi teşvikini 2029’a kadar geri getiriyor; bunların kalıcı hale getirilmesi, tasarıya muhtemelen yüz milyarlarca dolarlık ek maliyet getirecek.
Kalıcılık, esas olarak Senato’nun önceliği. Başkan Donald Trump, işletme vergisi indirimlerinin kısa süreli uzatılmasına sıcak baktığını işaret etti. Ek maliyetleri dengelemek için Crapo, SALT indirimi konusunda Temsilciler Meclisi’nin öncelikli gündem maddelerinden birini hedef alıyor.
Cumhuriyetçi Parti senatörlerine, SALT’ı Meclis Başkanı Mike Johnson’ın kendi üyeleriyle yaptığı 40.000 dolarlık anlaşmadan daha düşük bir seviyede sınırlamayı planladığını söyledi.
“Mavi” rengiyle bilinen Demokrat eyaletlerdeki Cumhuriyetçi Kongre üyeleri, Senato Çoğunluk Lideri John Thune’un POLITICO‘ya ilk kez özetlediği plan hakkında şimdiden uyarı sinyalleri veriyor.
Katılımcılar, Crapo’nun toplantıda SALT için kesin bir rakam vermediğini, fakat bazı Cumhuriyetçi senatörlerin 20.000 dolara düşürmeyi önerirken, diğerlerinin Johnson’ın başlangıçta direnen üyelerine teklif ettiği 30.000 doları Temsilciler Meclisi’ne de teklif etmeleri gerektiğini savunduğunu söyledi.
Hoeven, “Temsilciler Meclisi 40.000 dolar teklif etti; biz daha azını yapacağız. Orada 350 milyar dolarlık bir potansiyel olduğunu biliyoruz, ancak henüz bir rakam üzerinde karar vermedik,” dedi.
SALT ile ilgili bu hamle, Thune’dan Temsilciler Meclisi tasarısında mümkün olduğunca az değişiklik yapmasını isteyen Johnson ve diğer Cumhuriyetçi milletvekilleri için bir darbe oldu.
Senato tasarısı Temsilciler Meclisi’nin tasarısının büyük bir bölümünü yansıtacak gibi görünse de, Crapo’nun sunumu, Senato’nun tasarıdaki en hassas siyasi alanlardan bazılarını değiştireceğine dair en önemli işaret.
Johnson, Senato toplantısının ardından gazetecilere verdiği demeçte, “SALT rakamı ve tasarıdaki bazı hükümler konusunda ne yapabilecekleri konusunda çok, çok endişeliyim. Umarım mümkün olduğunca az değişiklik yaparlar,” dedi.
Cumhuriyetçi Temsilci Nicole Malliotakois, Senato Cumhuriyetçilerinin Temsilciler Meclisi’nin SALT anlaşmasını değiştirirlerse “tüm tasarıyı çökertme riskiyle karşı karşıya olduklarını” söyledi ve “Amerikan halkına uygulanan en büyük vergi artışından sorumlu olacaklarını” savundu.
Crapo ve Thune, perşembe günü Beyaz Saray’da Trump ile bir araya gelerek vergi planını ona anlatacak. Crapo’nun önümüzdeki hafta başında Senato Cumhuriyetçilerine daha ayrıntılı bilgi vermesi bekleniyor.
Vergi diline ek olarak, Crapo tasarıdaki Medicaid hükümlerinin taslağını hazırlamaktan da sorumlu ve senatörler, bu konuda ne gibi değişiklikler düşündüğü konusunda çok daha az ayrıntı verdiğini söyledi. Tasarıda programın ele alınışından endişe duyan birçok Cumhuriyetçi senatör, Finans Komitesi’nde yer almıyor.
Eyaletindeki kırsal hastaneleri korumaya çalışan Maine Senatörü Susan Collins, toplantı sonrası gazetecilere Medicaid’de bazı değişiklikler önerdiğini ancak ayrıntılara girmeyeceğini söyledi. Kuzey Dakota Senatörü Kevin Cramer ise “Medicaid ile ilgili bazı hususların çıkarılması gerekecek” diyerek, bu konuda daha fazla değişiklik olabileceğini ima etti.
Amerika
Bezos, Washington Post’un görüş bölümünü yeniden yapılandırdı

Washington Post‘un (WP) sahibi Jeff Bezos tarafından istendiği şekliyle, görüş bölümünü yenilemesi kapsamında yeni görüş editörünü atadığını duyurdu.
Bezos şubat ayında, WP’nin geleneksel geniş görüş programını kaldırarak, “kişisel özgürlükler ve serbest piyasa” yanlısı başyazılara odaklanan bir bölüme geçeceğini duyurmuştu.
Bezos, haber yayıncılığının kamuoyundaki tartışmaların gündemini belirleme rolünün değiştiğini ileri sürmüştü.
Bezos, çalışanlarına yazdığı notta, “Bir zamanlar, özellikle yerel bir tekel olan gazeteler, her sabah okuyucuların kapısına tüm görüşleri kapsayan geniş bir köşe yazısı bölümü sunmayı bir hizmet olarak görebilirdi. Bugün ise bu işi internet yapıyor,” dedi.
The Economist’in Washington muhabiri ve The Dispatch’in eski genel yayın yönetmeni Adam O’Neal, yenilenen bölümün başına geçecek.
O’Neal, mesajında yeni patronunun hedeflerini yineledi ve “Felsefemiz, bu ülkenin geleceğine dair temel bir iyimserliğe dayanacak. İdeoloji hakkında ders veren veya politikalar hakkında belirli şekillerde düşünmenizi talep eden insanlar olmayacağız,” dedi.
Gazete çalışanları, Bezos’un gazetenin haber içeriğini değiştirmeye çalışmadığını vurguladı fakat bu ilk kez olmuyor.
Geçen ekim ayında Bezos, WP’nin başkan adaylarını destekleme uygulamasını durdurarak, genel seçimler öncesinde eski Başkan Yardımcısı Kamala Harris’e destek vermesini engellemişti.
Bu hamle, gazetenin birçok köşe yazarı ve eski baş editörü Marty Baron’un tepkisini çekmiş ve editörler kurulunun birkaç üyesi protesto için istifa etmişti.
Kararın ardından gazetenin okurları da isyan etmiş ve yaklaşık 250.000 kişinin aboneliklerini iptal ettiği bildirilmişti.
-
Görüş2 hafta önce
ABD Dışişleri’nin Avrupa eleştirisi ne anlama geliyor?
-
Asya4 gün önce
Huawei kurucusu: Çiplerimiz ABD’nin bir nesil gerisinde
-
Dünya Basını6 gün önce
Trumpizmin gerici ideoloğu: Curtis Yarvin
-
Avrupa2 hafta önce
Max Otte: Alman ekonomisinde bir gerileme değil, çöküş yaşanıyor
-
Rusya2 hafta önce
Ukrayna’dan Rus stratejik bombardıman üslerine kamyonlardan kalkan İHA’larla saldırı
-
Görüş2 hafta önce
Silahlar sustu, şimdi artılar eksiler hanesine bakma zamanı – 2
-
Dünya Basını2 hafta önce
Rusya ve Ukrayna heyetleri tekrar İstanbul’da: Masada neler var?
-
Dünya Basını2 hafta önce
Savaş sonrası Suriye’yi dönüştüren ‘Sünni popülizm’