Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, savaş kritik bir aşamaya girerken, daha fazla silah sözü vermek ve önümüzdeki 100 yıl boyunca İngiliz desteği vaadinde bulunmak üzere Ukrayna’ya gitti.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüşmeye giden Starmer, Ukrayna ile Karadeniz ve Baltık’ta güvenliği güçlendirmeyi ve iki ülke arasında iktisadi ve kültürel bağlar kurmayı amaçlayan bir “100 yıllık ortaklık” anlaşması imzalayacak.

Starmer, Başbakanlık tarafından yayınlanan açıklamasında, “Putin’in Ukrayna’yı en yakın ortaklarından uzaklaştırma hırsı muazzam bir stratejik başarısızlık olmuştur. Bunun yerine, her zamankinden daha yakınız ve bu ortaklık bu dostluğu bir üst seviyeye taşıyacak,” dedi.

Ukrayna, koşullu olarak Rusya ile olası görüşmelere katılmaya istekli olduğunu açıklarken, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron gibi diğer Batılı liderler de “barışı korumak” adına Avrupa birlikleri gönderme fikrini ortaya attı.

Starmer’ın ayrıca Ukrayna’nın acil ihtiyaçları için “ölümcül yardım” da dahil olmak üzere yeni bir destek paketi açıklaması bekleniyor, fakat ayrıntılar henüz belli değil.

Downing Street yetkilileri Ukrayna’nın son derece iyi eğitimli silahlı kuvvetleri ve son üç yıldır hızla yenilikler yapan ve yeni kitlerini savaş alanında test eden bir teknoloji sektörüyle artık son derece gelişmiş bir askeri güç olduğuna dikkat çekiyor.

Yetkililer, bu gerçek savaş deneyiminin Britanya’nın da savunmasını güçlendirmesine yardımcı olacağını söylüyor.

“100 yıllık ortaklık” bilim, teknoloji ve sağlık hizmetlerinin yanı sıra tarım ve hatta eğitim alanındaki ortak çalışmaları da kapsıyor. Anlaşma Baltık Denizi, Karadeniz ve Azak Denizinde güvenliği sıkılaştırmaya yönelik yeni bir planı da içeriyor. 

Birleşik Krallık, Rusya’nın egemenliğine giren bölgelerden çıkarılan ve daha sonra satılan Ukrayna tahılının izini sürmek için bir sistem üzerinde çalışıyor. İngiliz yapımı veri tabanı önümüzdeki haftalarda hazır olacak ve Kiev hükümetiyle paylaşılacak. Ayrıca enerji ve kritik madenler konusunda da işbirliği sözü verildi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni dün (16 Ocak) Arnavutluk ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile Adriyatik boyunca Tiran ve Roma’yı birbirine bağlayacak bir sualtı enerji kablosu inşa etmek üzere anlaştıklarını açıkladı.

Üç ülke, Adriyatik Denizinin altından Vlora ve Puglia arasında üç yıl içinde bir elektrik enterkonnektörü kurulması konusunda anlaştı.

Meloni, bunun enerji sürdürülebilirliğini ve Batı Balkanlar ile Avrupa arasındaki bağları güçlendirmeye yönelik önemli bir adım olduğunu söyledi.

Meloni, İtalya’nın kendisini Avrupa ve Afrika’yı birbirine bağlayan stratejik bir enerji merkezi olarak konumlandırma arzusunun altını çizdi.

Başbakan, “Akdeniz’deki coğrafi konumumuz, enerji tedariki ve dağıtımı için doğal bir platform olarak hizmet vermemizi sağlıyor,” dedi.

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, anlaşmanın yaklaşık 1 milyar avroluk bir yatırım planının ana hatlarını çizdiğini söyledi ve altyapının üç yıl içinde faaliyete geçmesinin beklendiğini sözlerine ekledi.

Rama, “Bu, İtalya’ya yenilenebilir enerji arzını artıracak ve 2026 yılında yürürlüğe girecek olan yeni AB yenilenebilir enerji düzenlemelerine hazırlanmaya yardımcı olacak çok önemli bir proje,” dedi.

Rama, işbirliğinin İtalyan iletim sistemi operatörü Terna ve Abu Dhabi National Energy’yi (Taqa) da kapsadığını sözlerine ekledi.

Arnavut lider ayrıca, ülkesi adına stratejik ortaklık çerçevesini imzalayan BAE Sanayi ve İleri Teknoloji Bakanı Sultan Ahmed Al Jaber’i bu düzenlemeden dolayı övdü. Al Jaber aynı zamanda Abu Dhabi Future Energy Co. (Masdar) Yönetim Kurulu Başkanı.

Rama, Masdar ve Arnavutluk’un devlete ait enerji kuruluşu KESH’in yakın zamanda yaptıkları bir anlaşma kapsamında Arnavutluk’ta toplam 3 GW’lık yenilenebilir elektrik santralleri kurmayı hedeflediklerini vurguladı.

Arnavutluk, gazlaştırma planlarını açıklamış olmasına rağmen, enerjisinin neredeyse %100’ünü bir hidroelektrik filosu aracılığıyla üretiyor.

Tiran, özellikle yaz ve bahar aylarında ürettiği hidroelektrik enerjiyi depolayamadığı için komşu ülkelere ihraç ediyor. Fakat bu, kullanımın zirveye ulaştığı kış aylarında genellikle fosil kaynaklı enerjiyi geri satın almak zorunda olduğu anlamına geliyor.

Arnavutluk enerjide neredeyse tamamen hidroelektrik enerjiye dayanırken, fotovoltaiklerin payı giderek artıyor. Arnavutluk’taki nihai enerji talebinin %44’ünü yenilenebilir enerji kaynaklarının oluşturduğunu belirten Rama, İskandinav ülkeleriyle birlikte bu segmentte Avrupa’da ilk sırada yer aldıklarını sözlerine ekledi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna’ya barış gücü göndermeyi tartışıyor. Ancak, İngiltere’nin katılımı henüz kesinleşmedi ve riskler değerlendiriliyor. Avrupa ülkeleri, savaş durdurulursa 40 bin ila 100 bin askerlik bir misyon planlıyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer, ateşkes anlaşmasının ardından Ukrayna’ya barış gücü göndermeyi görüşmeye başladı.

The Telegraph‘ın İngiltere hükümetindeki üst düzey kaynaklara dayandırdığı habere göre, müzakerelerin detayları gizli tutuluyor ve Starmer, İngiliz askerlerinin barış misyonuna katılımına henüz nihai onay vermedi.

Kaynaklardan biri, “bu birliklerin maruz kalabileceği tehditler ve bunun çatışmaları tırmandırıp tırmandırmayacağı” gibi çözülmemiş soruların olduğunu belirtti.

Daha önce, İngiltere’nin iki eski savunma bakanı Grant Shapps (2023–2024) ve Gavin Williamson (2017–2019), hükümeti Ukrayna’ya barış gücü göndermeye çağırmıştı.

Williamson, “Kiev’in güvenliğini NATO veya İngiltere gibi güvenilir ortaklar aracılığıyla desteklemek son derece önemli” dedi. Fransa ise Intelligence Online‘a göre, Belarus üzerinden gelebilecek bir Rus saldırısını püskürtmek de dahil olmak üzere Ukrayna’ya asker konuşlandırma tatbikatları yaptı.

Ocak ortasında Macron, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile barış gücü konusunu görüştü. Zelenskiy, böyle bir adımın “Rusya’yı barışa zorlamak için en iyi araçlardan biri” olacağını söyledi.

Macron, Ukrayna’ya Batılı askerler gönderme fikrini ilk kez geçen yıl şubat ayında dile getirmişti. O zamandan beri Avrupa ülkeleri, savaş durdurulursa ateşkesin denetlenmesi için bu tür bir adımı tartışıyor.

Wall Street Journal‘a göre, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump da bu çözüme ilgi gösteriyor. Ancak Trump, Paris’te Zelensky ve Macron ile yaptığı görüşmede, Amerikan ordusunun barış misyonuna katılmayacağını, Ukrayna’yı destekleme ve koruma görevinin öncelikle Avrupa’ya ait olduğunu vurguladı.

Daha sonra, Avrupa ülkelerinin Rusya ile savaşın durması veya dondurulması halinde Ukrayna’ya asker gönderme konusunda somut müzakereler yürüttüğü ortaya çıktı.

Reuters ajansının kaynaklarına göre, böyle bir misyonun en az 40 bin askerden oluşması planlanıyor ve Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve Polonya gibi beş ila sekiz ülkenin birlikleri bu misyonun temelini oluşturacak.

Fransa, Ukrayna’ya asker gönderme senaryosunu gizlice tatbik etti