Rusya’nın stratejik öneme sahip Ugledar kasabasını ele geçirmesi, Donbass’taki askeri dengeleri etkileyebilir. Ancak uzmanlar, bu gelişmenin savaşın genel gidişatını radikal biçimde değiştirmeyeceğini düşünüyor.

Rusya ordusu, 2,5 yılı aşkın süredir ele geçirmeye çalıştığı Ugledar’ı nihayet ele geçirmeyi başardı. Doğu ve güney cephelerinin kesişim noktasında yer alan bu kasaba, stratejik açıdan önemli görünse de özellikle bahar çamuru mevsimi ve yaklaşan yaz göz önüne alındığında, Rus birliklerinin bu başarıyı pekiştirmesi kolay olmayacak.

Kiev, Ugledar’ın kaybını resmi olarak doğrulamasa da Savunma Bakanlığı, Rus askerlerinin ‘kasabanın dört bir yanına bayraklarını astığını’ teyit etti.

Savaş öncesinde sadece 14 bin nüfusa sahip olan bu küçük maden kasabası, civarındaki madenlerde kurulan iyi tahkim edilmiş mevziler sayesinde uzun süre Kiev’in kontrolünde kaldı.

Ugledar’ı güneyden ele geçirme girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı. Son haftalarda saldırılar kuzeydoğudan yoğunlaştı ve bu yöndeki iki madenin ele geçirilmesi, kasabanın kuşatılma tehlikesini ortaya çıkardı. The New York Times‘a (NYT) konuşan Ukraynalı askerler, geçen haftanın sonlarından bu yana Ugledar’dan ancak yaya olarak çıkabildiklerini, zira sürekli insansız hava araçları ve topçu ateşi altında olduklarını belirtti.

Bölgedeki 72. Mekanize Tugay’dan bir üsteğmen, gazeteye yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Herhangi bir yerde kalmak imkânsız. İkmal kesintiye uğradı, bu nedenle orada kalma şansımız neredeyse hiç yok.”

Komsomolskaya Pravda gazetesinin savaş muhabiri Aleksandr Kots ise, kasabanın ele geçirilmesini ‘önemli bir zafer’ olarak nitelendirdi.

Ugledar, Güney Donetsk yönündeki son Ukrayna kasabası ve DHC’nin (Donetsk Halk Cumhuriyeti) bu bölümündeki tüm Ukrayna savunması buraya bağlı. Ayrıca kasaba, yüksek bir konumda yer alıyor ve eteklerinden arazi kilometrelerce görülebiliyor.

Reuters, Ugledar üzerindeki kontrolün, Ukrayna ordusunun, Rusya’nın bölgedeki ikmal hatlarını bombalamasına da olanak sağladığını belirtti. Kasaba, Kırım’dan Donetsk ve Lugansk oblastlarının Rusya ordusunun kontrolündeki kısımları da dahil olmak üzere Donbass’taki sanayi bölgelerine giden bir demiryolu hattının yakınında bulunuyor.

NYT‘ye konuşan Ukraynalı askerlere göre, Ugledar’ın ele geçirilmesi işgal güçlerinin sadece güney bölgesine ikmal yapmasını kolaylaştırmakla kalmayacak, aynı zamanda Donetsk oblastındaki cephe hattı boyunca Ukrayna birliklerine ikmal sağlayan önemli bir ikmal merkezi olan Pokrovsk da dahil olmak üzere batı ve kuzeye doğru bir saldırı düzenlemesine olanak tanıyacak.

Ancak Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) uzmanları, bölgenin Rusya ordusunun kontrolüne geçmesinin ‘Donetsk oblastının batısındaki taarruz operasyonlarının seyrini temelden değiştirmeyeceği’ görüşünde.

Diğer yönlerdeki saldırılara gelince, bir sonraki büyük merkezler onlarca kilometre uzaklıkta ve açık arazide yer alıyor. ISW, Donetsk’i Donetsk ve Zaporojye oblastlarının sınırına bağlayan otoyolun 23 kilometre, kuzeydeki Pokrovsk’un ise 30 kilometreden daha uzak olduğunu ve Rus kuvvetlerinin geniş çaplı bir mekanize taarruz düzenlemek zorunda kalacağını belirtiyor.

Yaklaşan bahar çamuru mevsimi ve açık arazideki zırhlı araçların uzun zamandır insansız hava araçları için kolay bir hedef olması nedeniyle başarı şansı düşük görünüyor.

ISW, Pokrovsk ve Ugledar’a eş zamanlı saldırının diğer amaçlarının yanı sıra Ukrayna birliklerini ‘germeyi’ amaçladığını, ancak Ugledar’ı ele geçirmenin onları daha fazla ‘germeyeceğini’ ve bu nedenle operasyonel açıdan önemli olmayacağını öne sürüyor.

‘Bahmut gibi olacak’: Ukrayna, Pokrovsk’u 2-3 ay içinde kaybedebilir

Rusya, önümüzdeki üç yıl içinde dost ülkelere devlet kredisi olarak yaklaşık 1,6 trilyon ruble vermeyi planlıyor. İzvestiya gazetesinin haberine göre, 2025-2027 bütçe taslağı kapsamında özellikle 2025 yılında 501 milyar ruble, 2026 yılında 520 milyar ruble ve 2027 yılında 536,6 milyar ruble değerinde kredi verilmesi öngörülüyor.

Bir önceki 2024-2026 bütçesinde öngörülen 1,4 trilyon rublelik planla karşılaştırıldığında, toplam kredi miktarının yaklaşık yüzde 10 veya 135 milyar ruble artacağı tahmin ediliyor.

Aynı zamanda 2025 yılında hazinenin toplam harcamalarının 41,5 trilyon ruble olması bekleniyor. Bu durumda Rusya, diğer devletlere verdiği krediler için bütçesinin yüzde 1,2’sini (501 milyar ruble) ayıracak. Bununla birlikte, bütçe açığının da 1,2 trilyon ruble olacağı öngörülüyor.

Bütçe taslağının açıklayıcı notunda, diğer devletlere verilen kredilerin mevcut projeleri tamamlamak ve hükümetler arası anlaşmalar kapsamındaki yükümlülükleri yerine getirmek için gerekli olduğu vurgulanıyor.

Bir diğer amaç ise Rus mallarının rekabetçi olduğu sektörlerde sanayi ihracatına mali destek sağlamak.

Rusya Devlet Başkanlığı Akademisi IPEI Bölgesel Politika Merkezi Direktörü Vladimir Klimanov, Moskova’nın, ülkenin dünya sahnesindeki konumunu güçlendirmek için diğer ülkelere borç verdiğini belirtiyor.

Klimanov’a göre, borç alanlar çoğunlukla Rusya’nın yoğun dış ekonomik iş birliği içinde olduğu devletler.

Klimanov şöyle açıklıyor: “Rus mallarının diğer ülkelere ihracatını sağlamak için kredi programlarına başvurmak gerekiyor. Benzer şekilde, Türkiye ya da Bangladeş’te inşa edilen nükleer enerji santralleri gibi çeşitli altyapı tesislerinin hayata geçirilmesinde de kredi programlarından yararlanılıyor.”

Rusya, Türkiye ve Bangladeş’in yanı sıra İran, Mısır, Çin ve Macaristan ile hükümetler arası kredi kullanarak nükleer güç santrali inşasına ilişkin anlaşmalar imzaladı. Bunların dışında başka projeler de mevcut.

Özellikle İran’da bir demiryolu inşaatı planlanıyor ve bu proje için gerekli 1,6 milyar avronun 1,3 milyar avroluk kısmı Rusya tarafından sağlanacak.

Yetkililer borçlular ve borçları hakkında detaylı bilgi vermekten kaçınıyor. Dünya Bankası’nın (DB) son verilerine göre, 2022 yılı sonunda yabancı ülkelerin Rusya’ya olan toplam borcu 28,9 milyar dolardı (1 Ekim’deki Merkez Bankası döviz kuru üzerinden yaklaşık 2,7 trilyon ruble). Yıl içinde bu rakam neredeyse yüzde 9 ya da 2,3 milyar dolar arttı.

Bankaya göre, 2022 sonunda Rusya’nın en büyük borçluları Belarus (8,2 milyar dolar), Bangladeş (5,9 milyar dolar), Hindistan (3,8 milyar dolar), Mısır (1,8 milyar dolar) ve Vietnam (1,4 milyar dolar) oldu. Kurum, kredilerin çoğunun (28 milyar dolar) uzun vadeli, yani bir yıl veya daha uzun sürede ödenecek borçlar için olduğunu ifade etti.

Rusya, savunma harcamalarını yeni bir rekor seviyeye çıkaracak

Rusya Merkez Bankası, yeni bütçe taslağında ‘beklenmedik durumlar’ tespit etti ve ekonomik koşullara bağlı olarak faiz oranının yüzde 20’nin üzerine çıkabileceğini belirtti.

Rusya Merkez Bankası Para Politikası Departmanı Başkanı Kirill Tremasov, bankanın yeni bütçe taslağında bir dizi ‘beklenmedik durum’ tespit ettiğini ve temel senaryodan sapılması halinde kilit faiz oranının yüzde 20’nin üzerine çıkma ihtimalini göz ardı etmediklerini açıkladı.

Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, geçen hafta 25 Ekim’de gerçekleştirilecek bir sonraki toplantıda faiz oranını mevcut yüzde 19 seviyesinden yükseltmeyi değerlendireceklerini belirtmiş, ancak olası artış miktarı hakkında bir açıklama yapmamıştı.

Tremasov, “Baz faiz oranının seyri, ekonomide ortaya çıkacak koşullara bağlı olacaktır. Tahminimiz, faiz oranının izleyeceği yolu içeriyor, ancak bunun temel senaryoya karşılık gelen bir yörünge olduğunu unutmamak gerekir. Ekonominin öngörülemeyen yeni durumlarla karşılaşması halinde, anahtar faiz oranının seyri farklılık gösterebilir,” ifadelerini kullandı.

Analistlerin şimdiden enflasyonu körükleyici olarak nitelendirdiği önümüzdeki üç yıllık döneme ilişkin bütçe taslağı, ekim toplantısında Merkez Bankası için yeni veriler sunacak.

Tremasov, “Bütçenin ayrıntıları henüz tam olarak incelenmedi. Ekim ayındaki kurul toplantısından sonra daha kapsamlı bilgi paylaşacağız. Diğer faktörlerin yanı sıra bütçe unsurlarını da göz önünde bulunduran bir öngörü sunacağız. Ancak bütçede düzenleme gerektirebilecek birtakım beklenmedik noktalar mevcut,” diye ekledi.

Yetkili, bütçenin önümüzdeki yıldan itibaren bütçe kuralı çerçevesine dönmesinin önemini vurguladı: “Yapısal açık ortadan kalkıyor, yani sıfıra yakın olacak. Bu, çok önemli bir dengeleyici faktör.”

Rusya Merkez Bankası’nın yüksek faiz politikası KOBİ’leri vurdu