Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak çarşamba günü yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin Pekin’le görüşmeler devam ederken Çin’den ithal edilen mallara uygulanan gümrük vergilerini düşürmeyi değerlendireceğini söyledi ve Beyaz Saray açıklamasına göre, herhangi bir adımın tek taraflı olarak değil müzakerelerle birlikte atılacağını söyledi.

Kaynağın yorumları, Wall Street Journal’ın konuya aşina kişilere dayandırdığı ve Beyaz Saray’ın Pekin ile gerilimi azaltmak amacıyla Çin’den ithal edilen mallara uygulanan gümrük vergilerini düşürmeyi değerlendirdiğine dair haberinin ardından geldi.

Gazetenin bir Beyaz Saray yetkilisine dayandırdığı habere göre Çin’e uygulanan gümrük vergileri %50 ile %65 arasında bir orana inebilir. Başkan Donald Trump ocak ayında Beyaz Saray’a döndüğünden bu yana Çin’den yapılan ithalata uygulanan gümrük vergilerini %145’e yükseltti.

Trump’ın henüz bir karar vermediğini belirten gazete, görüşmelerin halen devam ettiğini ve çeşitli seçeneklerin masada olduğunu da sözlerine ekledi.

Beyaz Saray yorum talebine hemen yanıt vermedi.

ABD hisse senetleri raporun ardından erken seans kazançlarını genişletti. Piyasa, Trump’ın salı günü geç saatlerde Çin’e yönelik gümrük vergileri konusunda yapıcı olarak görülen yorumları üzerine yatırımcıların rahatlaması ve Trump’ın Federal Rezerv başkanını kovma tehditlerinden geri adım atmasıyla keskin bir yükselişle açılmıştı. Gösterge S&P 500 endeksi sabah ortası işlemlerinde %3,3 artışla son iki haftanın en yüksek seviyesine ulaştı.

Salı günü Trump, Çin ile ithalat tarifelerini önemli ölçüde düşürecek bir ilerleme kaydedeceğine dair iyimserliğini dile getirdi ancak aynı zamanda “eğer bir anlaşma yapmazlarsa, anlaşmayı biz belirleyeceğiz” uyarısında bulundu.

Trump bir anlaşmanın Çin malları üzerindeki gümrük vergilerinin “önemli ölçüde” düşürülmesiyle sonuçlanacağını söyledi.

Mevcut oranlar sorulduğunda Trump “O kadar yüksek olmayacak” dedi. “Bunun yakınında bir yerde olmayacak” diye ekledi.

WSJ, yönetimin geçen yılın sonlarında Temsilciler Meclisi Çin komitesi tarafından önerilene benzer kademeli bir yaklaşımı da değerlendirdiğini söyledi: Bazı kişiler, ABD’nin ulusal güvenliğe tehdit oluşturmadığını düşündüğü kalemler için %35, Amerika’nın çıkarları açısından stratejik olduğu düşünülen kalemler için ise en az %100 vergi alınacağını söyledi. Söz konusu tasarı bu vergilerin beş yıl içinde aşamalı olarak uygulanmasını öneriyordu.

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi dört ABD’li yetkilinin Reuters‘e verdiği bilgiye göre, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki sert ticaret savaşının ortasında ABD ve Çin arasında fentanil salgınıyla mücadele görüşmeleri devam ediyor.

İki taraf kaçakçılar hakkında istihbarat alışverişinde bulunuyor ve sık sık iletişim kuruyor. Washington, Çinli kimyasal madde üreticileri ve ihracatçılarının, uyuşturucu kartelleri tarafından sentetik opioid üretmek için kullanılan ve ABD’de yaklaşık 450.000 aşırı doz ölümüne neden olan öncü kimyasalların çoğunu sağladığını iddia ediyor. Çin uzun zamandır sert uyuşturucu yasalarını ve kaçakçıları çökertme konusundaki sicilini savunuyor ve Amerika’nın kendi bağımlılık sorunlarıyla başa çıkması gerektiğini söylüyor.

Washington’daki Çin Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu Reuters’e verdiği demeçte, “ABD’de fentanilin kötüye kullanımı, ABD’nin kendisinin yüzleşmesi ve çözmesi gereken bir sorundur” dedi.

Dört ABD’li yetkili, son haftalarda Trump yönetiminin Çinli muhataplarıyla, çoğunlukla Washington’daki Çin büyükelçiliğinin üst düzey personeli ve ABD Ulusal Güvenlik Konseyi arasında olmak üzere doğrudan görüşmeler yaptığını söyledi. ABD’nin Pekin’deki büyükelçiliğindeki personel de bu görüşmelere dahil oldu.

ABD’li yetkililere göre Trump’ın müzakerecileri, fentanil ticaretini besleyen öncül maddelerin Çin merkezli üretici ve satıcılarının yargılanması ve mahkum edilmesi için Çinli yetkililerin hızlı bir şekilde harekete geçmesi arzusunu iletti. Çin ise halihazırda kontrol ettiklerinin ötesinde ilave fentanil öncüsü kimyasalları düzenlemeyi teklif etti ki Amerikalılar bu teklifin aradıkları şeyin çok gerisinde kaldığını söylüyor.

ABD’li yetkililerden biri, iki tarafın büyük ölçüde ‘çıkmazda’ olduğunu ifade etti.

Reuters’in uyuşturucu karşıtı görüşmelerle ilgili sorularını yanıtlayan bir yönetim yetkilisi, ABD’nin Çin’i fentanil öncülleri konusunda anlamlı adımlar atmaya zorlamak için Çin bankalarına yaptırım da dahil olmak üzere ek cezai önlemler almayı düşünebileceğini söyledi. Söz konusu yetkili “hiçbir şey masada değil” dedi.

Trump’ın ilk hamleleri arasında, Pekin’in uyuşturucu kartellerine fentanil prekürsörlerinin akışını engellemede başarısız olduğu iddiasıyla Çin’den ithal edilen ürünlere %20 ‘ye varan gümrük vergileri uygulamak vardı. Başkan’ın ticaret savaşındaki diğer gümrük vergileri, birçok Çin malına %145 veya daha yüksek temel vergiler getirdi ki Çin bu seviyelerin uyuşturucu karşıtı görüşmeleri baltalayacağı konusunda uyarıda bulundu.

Çin Büyükelçiliği sözcüsü Liu, “(ABD) fentanil sorununu gerçekten ele almak istiyorsa, haksız gümrük vergilerini iptal etmeli, Çin ile eşit istişarelerde bulunmalı ve karşılıklı yarar sağlayacak işbirliği arayışına girmelidir” dedi.

Pekin, 2022’de dönemin Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’a yaptığı ziyaretten sonra uyuşturucu konusundaki diyaloğu askıya almıştı. Biden bu görüşmeleri yeniden rayına oturttu ve müzakereler Trump döneminde de devam etti.

Beyaz Saray’a döndüğünden bu yana Trump, opioid krizini en önemli dış politika önceliklerinden biri olarak belirledi. Uyuşturucu kartellerini yabancı terör örgütleri olarak tanımladı. Bazı Kanada ve Meksika mallarına da sözde fentanil tarifeleri uygulandı. Ancak Trump, Pekin’i “ vatandaşlarımızı zehirleme işini aktif olarak sürdürmek ve genişletmekle , yeni sekme açmakla” suçlayarak Çin’e özel bir tarife uyguladı. Pekin ise bu iddiaları ABD’nin Çin’i çevreleme planlarını devreye sokmak için öne sürdüğü bahaneler olarak görüyor.

Trump yönetimi, Çin’in aksi yöndeki uyarılarına rağmen gümrük vergilerini Çin’i işbirliğine zorlamak için bir araç olarak görüyor.

Trump’ın fentanil üzerindeki ilk gümrük vergilerini takiben Çin iki öncü kimyasal maddeyi programa almayı teklif etti: 4-Piperidon ve 1-boc-4-piperidon.

Çin hükümetinin fentanil kontrol çabalarına ilişkin mart ayında yayınladığı bir rapora göre bu kimyasalların programlanması çalışmaları devam ediyor.

ABD’li yetkililer, Trump’ın son haftalarda gümrük vergilerini tırmandırmasından bu yana Pekin’in birkaç öncül madde daha planlamak için ek tekliflerde bulunduğunu, ancak Amerikalıların bu teklifleri hala yetersiz bulduğunu söyledi.

Çin Dışişleri Bakanlığı yorum talebine yanıt vermedi.

Trump’ın ilk döneminde Çin sentetik opioid boru hattını kısıtlamak için bazı adımlar atmıştı. O dönemde ABD sokaklarında satılan fentanilin çoğu Çin’de üretiliyordu. Pekin, 2019 yılında fentanil ve analoglarını ulusal kontrol altına alarak bitmiş ürünün yasadışı ihracatını etkin bir şekilde sona erdirdi. Ancak ABD’li yetkililer, Çinli kimya şirketlerinin hızla üretimi devralan Meksikalı kartellere malzeme tedarik etmeye yöneldiğini öne sürüyor.

Trump ekibinin şimdi istediği şey, Çin’in bu yasadışı ticarete hizmet eden Çinli kimyasal üreticilerini ve satıcılarını çökertmesi.

Ancak Çin, çok fazla düzenlemenin güçlü kimya endüstrisinin büyümesini engelleyeceğinden endişe ediyor. Sentetik opioid yapımında kullanılan birçok kimyasalın meşru kullanım alanları da var. Çin Ulusal Narkotik Kontrol Komisyonu yetkilisi Tsang Wai-hung geçen yıl Reuters’e verdiği demeçte, fentanil üretmek için yasal öncülleri satın aldığından şüphelenilen şüpheli alıcıları soruşturmanın Çinli kimya şirketlerinin değil ithalatçı ülkelerin sorumluluğunda olduğunu söyledi.

ABD Hazine Bakanı Bessent: Çin ile ticaret savaşı sürdürülebilir değil

Rusya ve Çin, Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (UAİİ) projesi kapsamında Ay yüzeyine bir nükleer enerji santrali kurmayı planlıyor. Bu iddialı proje, Ay üssünün enerji ihtiyacını karşılamayı hedeflerken, dev güneş panelleriyle de desteklenecek. Çin’in 2028’de başlayacak inşaat planı 2036’da tamamlanmayı öngörüyor ve projeye Türkiye dahil 12 ülke katılmış durumda.

Rusya ve Çin, Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (UAİİ) inşa projesi kapsamında Ay yüzeyine bir nükleer enerji santrali kurmayı planlıyor.

Reuters‘ın haberine göre, bu bilgi, Çin’in uzay misyonu baş mühendisi Pey Caoyu’nun Şanghay’da sunduğu bir sunumda ortaya çıktı.

Ay üssünün enerji ihtiyacı, NES’in yanı sıra dev güneş panelleriyle de karşılanacak.

Çin’in planlarına göre, Ay’ın Güney Kutbu’nda kurulacak yaşanabilir üssün temelini, fırlatılması 2028 yılına planlanan otomatik istasyon Çang’e-8 atacak.

İlk aşamada, istasyonun ve inşaat için gerekli malzemeleri taşıyacak gemilerin iniş yerini seçmek amacıyla Ay’a bir iniş modülü, bir ay aracı ve kaynak ile arazi araştırması yapacak bir robot gönderilecek.

İkinci aşamada ise Ay istasyonu için bir kontrol merkezi kurulması, Ay’a hacimli yüklerin ulaştırılması, enerji temini, iletişim ve ulaşım hizmetleri sağlayacak yörünge modüllerinin oluşturulması öngörülüyor.

Rusya’nın federal uzay ajansı Roskosmos Genel Direktör Yardımcısı Sergey Savelyev, daha önce yaptığı açıklamada, uzaktan kontrol edilebilecek Ay istasyonunun inşasının 2036 yılına kadar tamamlanmasının planlandığını söylemişti.

Savelyev, üssün görevinin “Ay’ı incelemek ve kullanmak amacıyla çok yönlü, çok amaçlı bilimsel araştırma çalışmaları yürütmek” olacağını kaydetmişti.

Rusya ve Çin, Ay istasyonunun kurulması konusunda işbirliği yapmak üzere Mart 2021’de bir mutabakat zaptı imzalamıştı.

Geçtiğimiz yılın haziran ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ilgili anlaşmayı onayladı.

Bundan önce, eski Roscosmos Başkanı Yuriy Borisov, Rus uzmanların Ay üssü için nükleer enerji ünitesi geliştirmeye başladığını açıklamıştı. Borisov, Moskova ve Pekin’in bu üniteyi 2033-2035 yılları civarında Ay yüzeyine ulaştırıp monte etmeyi öngördüğünü dile getirmişti.

Aynı zamanda Borisov, Rusya tarafının böyle bir üniteyi oluşturmak için gerekli tüm teknolojik görevleri neredeyse tamamladığını iddia etmişti.

Geçen yıl aralarında Belarus, BAE, Pakistan, Türkiye, Güney Afrika ve diğerlerinin bulunduğu 12 ülke Çin-Rusya projesine katıldı.

Çin, gelecekte projeye 50 ülke, 500 uluslararası araştırma enstitüsü ve yaklaşık 5 bin yabancı araştırmacıyı dahil etmeyi hedefliyor.

Avrupa Uzay Ajansı büyük bütçe artışı hedefliyor