Asya
Pakistan, Hindistan’ın saldırısına yanıt verdi

Hindistan ve Pakistan, geçen ay Hindistan’ın kontrolündeki Keşmir’de turistlere yönelik ölümcül terör saldırısının ardından Yeni Delhi’nin komşusuna hava saldırıları düzenlemesiyle açık askeri çatışmaya girdi.
Hindistan’ın saldırısı komşusuna yönelik son yılların en kapsamlı askeri saldırısı olarak değerlendirildi. Pakistan ise saldırıya yanıt olarak beş Hindistan askeri uçağını ve bir savaş drone’unu düşürdüğünü iddia etti.
Hindistan, Pakistan’daki “terörist altyapı” ve Pakistan’ın idare ettiği Keşmir’in bir kısmına “hassas saldırılar” düzenlediğini açıkladı.
Hindistan Savunma Bakanlığı saldırıların yerlerini belirtmedi, ancak “Pakistan’ın askeri tesislerinin hedef alınmadığını” söyledi. Saldırıların “odaklanmış, ölçülü ve tırmanmaya yol açmayacak nitelikte” olduğunu belirtti.
Pakistan’ın askeri sözcüsü Ahmed Sharif Chaudhry, gazetecilere verdiği demeçte, Hindistan’ın çarşamba sabahı erken saatlerde saldırıya başlamasından bu yana 26 Pakistanlı’nın öldüğünü, 46 kişinin yaralandığını söyledi. Chaudhry, 120 milyon nüfuslu ülkenin kalbinde yer alan Pencap eyaletinde Hindistan’ın saldırılarında 16 kişinin öldüğünü, ölenler arasında iki üç yaşındaki kız çocuğu ve yedi kadın olduğunu ekledi.
Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Hindistan’ın saldırılarını “savaş eylemi” olarak nitelendirdi ve X sosyal medya platformunda, ülkesinin “güçlü bir şekilde yanıt verme hakkına sahip olduğunu ve güçlü bir yanıtın verildiğini” söyledi.
Pakistanlı askeri ve diplomatik yetkililer Financial Times‘a, çarşamba günkü çatışmada üç Fransız yapımı Rafale ve iki Rus yapımı uçak dahil olmak üzere beş Hindistan savaş uçağını düşürdüklerini söylediler.
Uçakların Hindistan hava sahasından Pakistan’a ateş açmaya çalıştığını iddia eden yetkililer, Hindistan’ın Keşmir bölgesinde uçakları düşürerek karşılık verdiklerini söylediler.
Hindistan, Pakistan’ın iddialarını henüz doğrulamadı.
Keşmir bölgesinde egemenlik iddia eden iki komşu ülke arasındaki çatışma, 22 Nisan‘da Hindistan’ın kontrolündeki Keşmir’in turistik bölgesi Pahalgam’da silahlı kişilerce 25 Hint ve bir Nepal vatandaşının öldürülmesiyle tırmandı.
Modi, saldırının sorumlularını “bulup, izleyip, cezalandıracağına” söz verdi.
Hindistan, herhangi bir yetkiliye atfedilmeyen bir açıklamada, Pahalgam saldırısında “Pakistan merkezli teröristlerin açıkça karıştığını gösteren güvenilir ipuçları, teknik bilgiler, hayatta kalanların ifadeleri ve diğer kanıtlar” olduğunu söyledi.
Keşmir polisi, saldırıyla bağlantılı olarak iki Pakistan vatandaşı da dahil olmak üzere üç kişiyi aradıklarını ve bu kişilerin 2008’deki Mumbai terör saldırılarının sorumlusu olan Lashkar-e-Taiba örgütüyle bağlantılı olduğunu açıkladı.
Pakistan, Keşmir’deki saldırıyla herhangi bir ilgisi olduğunu reddetti ve bağımsız bir soruşturma yapılması çağrısında bulundu.
Pahalgam saldırısına yanıt olarak Hindistan, Pakistan ile İndus nehri havzasında su paylaşımına ilişkin anlaşmayı askıya aldı ve iki ülke ilişkilerini keskin bir şekilde düşürdü, hava sahasını ve limanlarını kapattı, ticareti askıya aldı ve kara sınırlarını kapattı.
Hindistan ve Pakistan orduları olası bir çatışmaya hazırlık olarak kapasitelerini güçlendiriyor
Sindoor Operasyonu
Hindistan, çarşamba günü Pakistan’a düzenlenen saldırıyı, Hindu kadınların saçlarının ortasına sürdükleri ve geleneksel Hindu evlilik sembolü olan kırmızı işarete atıfta bulunarak “Sindoor Operasyonu” olarak adlandırdı.
Saldırıdan sonra, Pahalgam’da saldırıya uğrayan balayı çiftinin, karısının kocasının cesedinin yanında diz çökmüş haldeki fotoğrafı Hindistan’da yaygın olarak paylaşıldı.
Hindistan, Pakistan’ın olası askeri misillemesine hazırlık yapıyordu. Salı günü, gece yarısı saldırılarından önce, Hindistan İçişleri Bakanlığı, acil durum hazırlığı ve sivil savunma için ülke çapında tatbikat yapılmasını emretti.
Pakistan lideri Şerif, çarşamba sabahı ulusal güvenlik komitesi toplantısı çağrısı yaptı. Pakistan, hava sahasını kapattı ve idare ettiği Keşmir bölgesinde, başkent İslamabad’da ve 120 milyondan fazla insanın yaşadığı Pencap eyaletinde okulları kapattı.
Hindistanlı uluslararası ilişkiler analisti C Raja Mohan, “Önümüzdeki saatlerde Pakistan’dan bir tür misilleme olacak” dedi. “Bu arada, perde arkasında diplomasi devam ediyor ve ABD de bir şekilde müdahil olacak” diye ekledi.
Hem Hindistan hem de Pakistan ile yakın ilişkileri olan Washington, itidal çağrısında bulundu. ABD Başkanı Donald Trump, saldırıları “utanç verici” olarak nitelendirerek, çatışmanın “çok yakında sona ermesini” umduğunu söyledi.
Her iki ülkeyle de sınırı olan Çin, Hindistan’ın askeri operasyonunu “üzücü” olarak nitelendirerek, her iki tarafa da itidal çağrısında bulundu.
Hindistan ve Pakistan’ın daima birbirlerine ve Çin’e komşu olacağı ifade edilen açıklamada, taraflara barış ve istikrarın genel yararına hareket ederek, sakin ve itidalli davranma, durumu daha karmaşık hale getirecek adımlardan kaçınma çağrısı yapıldı.
Türkiye’den de tepki geldi. Pakistan ile Hindistan arasında yaşanan gelişmeleri endişeyle takip ettiklerini bildiren Dışişleri Bakanlığı, “Sivilleri hedef alan saldırıları kınıyoruz” dedi.
Bakanlığın açıklamasında “Dün akşam (6 Mayıs) Hindistan tarafından düzenlenen saldırı topyekun bir savaş riskini ortaya çıkarmıştır. Bu tür kışkırtıcı adımları ve siviller ile sivil altyapıyı hedef alan saldırıları kınıyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Asya
Güney Kore’nin yeni başkanı Lee, ekonomik krize karşı işe koyuldu

Güney Kore’nin yeni başkanı Lee Jae-myung, perşembe günü ilk kabine toplantısını, durgun ekonomik büyümeyi ele almak ve hane halklarına yardım etmek için acil bir paket hazırlamaya odaklanarak gerçekleştirdi ve seçim kampanyasının en önemli vaatlerinden birini yerine getirmek için hızlı adımlar attı.
Devlet Başkanı Lee, Yoon Suk Yeol’un anayasaya aykırı olarak kısa süreli sıkıyönetim ilan etmesinin ardından görevden azledilmesi sonucu erken seçimlerden zaferle çıkarak çarşamba günü göreve başladı. Askeri yönetim girişimi, Yoon’un görevden alınmasına yol açtı ve Asya’nın dördüncü büyük ekonomisinde şok dalgaları yarattı.
Basın mensuplarına yaptığı kısa açıklamada Lee, aralık ayında Yoon’un görevden alınmasının ardından göreve gelen geçici hükümetin bıraktığı kabineye, halkın zor günler geçirdiği için işe koyulmak için kaybedecek zaman olmadığını söyledi.
Lee, yönetimde sürekliliği sağlamak için kabineyi ve ofis kadrosunu oluşturmak üzere acele ediyor.
Yeni lider, çarşamba günü cumhurbaşkanlığı ofisine girdikten sonra, bilgisayarların, yazıcıların ve hatta kalemlerin bile kaldırıldığını ve oranın “mezarlık” gibi sessiz olduğunu, oraya atanan hükümet yetkililerinin görev yerlerine geri gönderildiğini söyleyerek şaşkınlığını dile getirdi.
Lee, ekonomik toparlanmayı en önemli önceliklerinden biri haline getirdi ve büyümeyi desteklemek için en az 30 trilyon won (22 milyar dolar) tutarında mali harcamayı derhal başlatacağını taahhüt etti. Merkez bankası, mayıs ayında büyüme tahminini şubat ayındaki %1,5’ten bu yılın %0,8’ine düşürmüştü.
‘1997 Asya finansal krizinden daha zorlu bir dönem’
Lee, şu ana kadar sadece siyasi bir müttefiki ve deneyimli bir milletvekilini başbakan adayı olarak gösterdi. Başbakan olarak atanması parlamentonun onayını gerektiren Kim Min-seok çarşamba günü yaptığı açıklamada, ülkenin 1997 Asya finansal krizinden daha da zorlu bir ekonomik çalkantı ile karşı karşıya olduğunu ve bunun olumsuz dış faktörlerle daha da karmaşık hale geldiğini söyledi.
Kim, gazetecilere verdiği demeçte, “Bugün ekonomi düşüşe geçiyor ve durgunluk yaşıyor, bu yüzden durumun çok daha zor olduğunu düşünüyorum” dedi.
Önceki hükümet, otomobil, elektronik ve çelik gibi ülkenin ihracata bağımlı bazı önemli sektörlerini vuracak olan ABD’nin ağır gümrük vergilerini hafifletme konusunda çok az ilerleme kaydetmişti.
Analistler, Lee’nin, sıkıyönetim girişiminin ülkede bıraktığı derin izleri sarmaktan ABD’nin öngörülemeyen korumacı adımlarına karşı koymaya kadar, Güney Kore liderlerinin son on yılların en zorlu görevlerinden biriyle karşı karşıya olduğunu belirtiyor.
Lee, çarşamba günü ilk resmi etkinliği olarak ülkenin en üst düzey askeri yetkilisiyle görüştü.
Asya
Çin’in nadir toprak elementleri ihracat kısıtlamaları, Japonya’da Suzuki Swift üretimini durdurdu

Nikkei‘nin perşembe günü edindiği bilgiye göre, Japon Suzuki Motor, Çin’in nadir toprak elementleri ihracatına getirdiği kısıtlamalar nedeniyle parça sıkıntısı yaşandığı için Japonya’da kompakt Swift modelinin üretimini durdurdu.
Bu, Çin’in ihracat kontrollerinin bir Japon otomobil üreticisinin faaliyetlerini doğrudan etkilediği ilk vaka. Etkisi, Pekin’in vereceği tepkiye bağlı olarak diğer şirketlere de yayılabilir.
Elektrikli ve hibrit araçların motorları için hayati önem taşıyan nadir toprak metalleri, büyük ölçüde dünya üretiminin %70’ini karşılayan Çin’de üretiliyor.
Nisan ayında Çin hükümeti, ABD’nin Çin mallarına uyguladığı gümrük vergilerine misilleme olarak yedi tür nadir toprak metaline ihracat kısıtlamaları getirdi.
Suzuki, spor modeli hariç Swift modellerinin üretimini 26 Mayıs’tan 6 Haziran’a kadar askıya aldı. Şirket bunun nedenini açıklamadı. Çin’in ihracat lisanslarını geç vermesi nedeniyle parça tedariki gecikti.
Bazı Swift modellerinde yakıt tüketimini sınırlamak için basitleştirilmiş hibrit sistemler bulunuyor. Suzuki sadece hibrit sistemli modellerin üretimini durdurursa, üretim hattının verimliliği düşer. Bu nedenle şirket diğer modellerin üretimini de durdurmuş görünüyor.
Etkileri ABD ve Avrupa’da şimdiden hissedilmeye başladı. Mayıs sonunda, ABD’li otomobil üreticisi Ford Chicago’daki fabrikasında Explorer spor araçlarının üretimini geçici olarak durdurdu. Avrupa Otomotiv Tedarikçileri Birliği (CLEPA) de bazı otomotiv parça üreticilerinin fabrikalarını kapatmak zorunda kaldığını açıkladı.
Çin’in nadir toprak elementleri ihracat kısıtlamaları Avrupa otomotiv sektörünü vurdu
Asya
Japonya’da doğum sayısı yeni bir düşüş rekoru kırarak %5,7 azaldı

Sağlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın çarşamba günü açıkladığı rakamlara göre, 2024 yılında ülkede ikamet eden Japon vatandaşlarının toplam doğum sayısı 686.061 olarak gerçekleşti ve bir önceki yıla göre %5,7 azaldı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1899 yılından bu yana yıllık doğum sayısının ilk kez 700.000’in altına düştüğü belirtildi.
Bu rakam, hükümetin tahminlerinden 14 yıl önce gerçekleşti ve keskin düşüş, Japonya’nın nüfus azalmasını daha da ağırlaştırarak ülke ekonomisi ve sosyal güvenlik sistemine ek baskı yaratıyor.
Toplam doğurganlık oranı, yani her kadının doğurganlık çağının sonuna kadar doğuracağı çocuk sayısı, bir önceki yılın 1,20’sinden 0,05 puan düşerek 1,15’e geriledi ve üst üste üçüncü yıl yeni bir rekor düşük seviyeye ulaştı. Bu oran, nüfusun korunması için gerekli olan 2,07’nin oldukça altında kaldı. Bu oran 2005’ten 2015’e kadar 1,26’dan 1,45’e yükselmişti, ancak 2016’dan bu yana düşüş eğiliminde.
Ulusal Nüfus ve Sosyal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nün Nisan 2023’te hazırladığı orta vadeli tahminlere göre, Japonya 2024 için 755.000 doğum ve 1,27 doğum oranı öngörmüştü. Yıllık doğum sayısının 2038’de 700.000’in altına düşeceği tahmin ediliyor.
2024 yılında evlilik sayısı bir önceki yıla göre %2,2 artarak 485.063’e yükseldi. Bu rakam, COVID-19 pandemisinin neden olduğu büyük düşüşün ardından iki yıl sonra ilk kez artış göstermiş olsa da, toparlanma zayıf kaldı. Toplam sayı, ikinci yıl üst üste 500.000’in altında kaldı ve savaş sonrası en düşük ikinci rakama ulaştı.
2024 yılında ölüm sayısı %1,9 artarak 1.605.298’e yükseldi. Doğumlar ile ölümlerin farkı olarak hesaplanan doğal azalma da 919.237 ile rekor seviyeye ulaştı. Bu rakam, bir önceki yıla göre yaklaşık 70.000 daha fazla olup, batı Japonya’daki Kagawa eyaletinin nüfusu olan yaklaşık 916.000 kişiye eşittir.
Hızlı nüfus azalması, Japonya’nın ekonomik geleceğine gölge düşürüyor. Çalışma çağındaki nüfus (15-64 yaş arası bireyler) azaldıkça işgücü sıkıntısı giderek daha ciddi hale geliyor. Son yıllarda daha fazla kadın ve yaşlı işgücüne katılmış olsa da, bu eğilim doğum oranındaki düşüşü telafi etmeye yetmeyecek.
Japonya’nın işgücü nüfusu 2023 yılında 69,25 milyondu. Tokyo merkezli Dai-ichi Life Research Institute’da ekonomist olan Takuya Hoshino’ya göre, işgücü sayısının 2035’ten itibaren azalmaya başlayarak 2050’de 62,87 milyona düşmesi bekleniyor. Hoshino, “İşgücü sıkıntısı daha da kötüleşecek ve sağlık hizmetleri, yaşlı bakımı ve lojistik gibi hizmetlerin sürdürülmesi son derece zor hale gelecek” dedi.
Nüfusun azalmasının, tüketici talebini zayıflatacağını ve şirketleri sermaye harcamalarını kısmaya zorlayacağını söyledi.
Ülkenin sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği sorgulanıyor. Sosyal yardımların mevcut düzeyde sürdürülmesi için, bugünkü ve gelecekteki çalışanların daha fazla katkı yapması gerekecek. Genç nesillerin yükünü hafifletmek için, ülke sosyal yardım ve hizmetleri kısmak zorunda kalabilir.
Henüz yeni doğan sayısında herhangi bir tersine dönüşün işareti yok. Bu yılın Ocak-Mart döneminde, yabancılar da dahil olmak üzere doğum sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine göre %4,6 düştü.
1990’larda Japonya’da yıllık yaklaşık 1,2 milyon doğum gerçekleşiyordu ve bu bebekler şu anda çocuk doğurma çağındadır. 2000’lerin ortalarında doğum sayısı 1,1 milyonun altına düştü ve sonraki on yılda 1 milyonun altına indi. Japon hükümeti, bu eğilimi tersine çevirmek için 2030’lara kadar zaman olduğu uyarısında bulundu.
Doğum oranlarının düşmesi, diğer ülkelerin de karşı karşıya olduğu bir sorun. Güney Kore, toplam doğurganlık oranının 1’in altına düştüğü tek OECD üyesi (2024’te 0,75). Bu oran 2023’e göre hafif bir artış göstermiş olsa da, hala dünyadaki en düşük oranlardan biridir. Ard arda gelen hükümetler, durumu iyileştirmek için yeterince çaba göstermedikleri için sık sık eleştirilmektedir.
-
Dünya Basını2 hafta önce
Çin’de üretilen güneş panelleri ve bataryalar neden bu kadar ucuz?
-
Diplomasi2 hafta önce
Lavrov’un ziyareti ve Ermenistan’da son durum: Denge mi, savrulma mı?
-
Görüş2 hafta önce
Rusya ile müzakerelerde aklıselimin galip gelme ihtimali
-
Söyleşi2 hafta önce
Eski AP Türkiye Raportörü Kati Piri Harici’ye konuştu: AB’nin tutarlı bir Türkiye stratejisi yok
-
Görüş2 hafta önce
Trump’ın Rusya-Ukrayna barışını teşvik girişimi stratejik açmaza dönüştü
-
Dünya Basını2 hafta önce
Tantura katliamı: İsrail’in örtbas ettiği savaş suçu
-
Avrupa5 gün önce
Max Otte: Alman ekonomisinde bir gerileme değil, çöküş yaşanıyor
-
Görüş2 hafta önce
Silahlar sustu, şimdi artılar eksiler hanesine bakma zamanı – 1