Yoon Suk Yeol, Mayıs 2022’de göreve başlarken yaptığı konuşmada Güney Kore Devlet Başkanı olarak “bu büyük ulusu yeniden inşa edeceğine” ve “gerçekten halka ait” bir ulus haline getireceğine söz vermişti.
Bunun yerine, başkanlığı siyasi işlevsizlik ve skandallar sonucu artan popülizmle damgalandı ve salı günü kırk yılı aşkın bir süredir ilk kez ülkede sıkıyönetim ilan etmesiyle hoşnutsuzluk doruğa ulaştı.
Güney Kore’de Yoon hükümeti sallantıda
Düşük bir onay oranı ve muhalefetin hakim olduğu bir parlamento ile iktidara gelen Yoon, görev süresinin başından itibaren ciddi zorluklarla karşılaştı.
Eski devlet başkanları Park Geun-hye ve Lee Myung-bak’ın yargılanmasında önemli rol oynayan 63 yaşındaki eski savcı, 2021’de başkan adaylığını açıklamadan önce hiç siyasi bir rol üstlenmemişti.
Yoon, 2019 yılında selefi liberal Moon Jae-in tarafından başsavcı olarak atandı ancak Yoon’un Moon’un adalet bakanı hakkında bir soruşturma başlatmasının ardından ilişkileri bozuldu ve Yoon’un kamuoyundaki profili önemli ölçüde yükseldi. Mart 2021’deki istifasının ardından Yoon, muhafazakâr Halkın Gücü partisinin başkan adaylığını garantiledi.
Ertesi yıl yapılan seçimlerde liberal rakibine karşı sadece yüzde 0,73’lük bir farkla zafer kazandı – bu Güney Kore başkanlık yarışmalarındaki en dar marjdı.
Yoon, muhalefetin kontrolündeki parlamentoda istediği kararları geçirmekte zorlanırken, tercih ettiği kabine adayları da onay almakta zorlandı ve bu adaylardan dördü yolsuzluk iddiaları nedeniyle geri çekilmek zorunda kaldı.
Yoon yasaları geçirmeye çalıştıkça zorluklar devam etti. Ocak 2024 itibariyle, hükümeti tarafından parlamentoya sunulan yasa tasarılarının yalnızca yüzde 29’u kabul edilmişti.
Yoon, muhalefetin desteklediği yasaları iptal etmek için başkanlık veto yetkisini kullanarak karşılık verdi ve 1987’de askeri yönetimin sona ermesinden bu yana seleflerinin hepsinden daha fazla yasayı veto etti.
Görev süresinin başlarında, gazetecilerin sorularını gayrı resmi olarak yanıtlamaya özen gösterdi. Ancak eleştirel haberciliği hedef aldığı için medya ile ilişkileri bozuldu ve polis ve savcılar defalarca “yalan haber” yayınlayanlara karşı harekete geçti.
Bir başka halkla ilişkiler gerilemesi de Yoon’un ofisini Seul’ün merkezindeki tarihi “Mavi Ev” sarayından savunma bakanlığı kompleksine taşıma planını açıklamasıyla yaşandı. Yoon, daha ayakları yere basan çalışma ortamının kendisini halkla daha iç içe göstereceğini umuyordu ancak planın uygulanmasının maliyeti nedeniyle tepkiyle karşılaştı.
Eğitim alanında da sıkıntılar yaşayan Yoon çocukların okula bir yıl erken başlaması planından vazgeçmek zorunda kaldı. Ve sağlık gibi kritik politika alanlarında yaşanan diğer kavgalar, doktorların ücret ve koşullar konusunda uzun süredir devam eden greviyle sonuçlandı.
Nisan ayında yapılan ve muhalefetteki Demokrat Parti’ye bir kez daha büyük bir çoğunluk sağlayan parlamento seçimleri de Yoon’un popülerliğinin zayıfladığının altını çizdi.
Muhalefet milletvekilleri o zamandan beri Yoon’un eşi hakkında, bir anket ajansı sahibiyle uygunsuz ilişkiler içinde olduğu iddiaları üzerine soruşturma açılması için baskı yapıyor. Yoon bu iddiaları şiddetle reddetti.
Güney Kore’de halk sokakta: “Yoon istifa!”
Bütçe tartışması
Parlamentodaki direniş devam ettikçe Yoon, özellikle muhalefetin başkanın önerdiği yıllık bütçeyi geçirmeyi reddetmesi nedeniyle giderek daha fazla hayal kırıklığına uğradı.
Yoon salı günü sıkıyönetimi ilan ettiği konuşmasında “Demokrat Parti’nin yasama diktatörlüğü … bütçeyi bile siyasi mücadele aracı olarak kullanıyor” dedi.
Saatler sonra, milletvekillerinin parlamentoda oylamasının ardından “acil sıkıyönetim” önlemini kaldırmayı planladığını söyledi ve Güney Kore’nin modern tarihindeki en ciddi anayasal krizlerden birinin ortasında kendi konumunu daha da belirsiz hale getirdi.
Güney Kore milletvekilleri devlet başkanını görevden almak için harekete geçti
Ülke içinde değil ama Batı’da karşılık buldu
Yurtiçinde onay oranları düşen Yoon Batı’da daha sıcak bir karşılama buldu. Özellikle de geçen yıl nisan ayında Washington’a yaptığı bir devlet ziyareti sırasında Başkan Joe Biden’ı 1970’lerin American Pie şarkısını söyleyerek memnun etti.
Yoon ayrıca NATO toplantısına katılan ilk Güney Kore Devlet Başkanı oldu ve ABD ve Japonya ile askeri ve güvenlik işbirliğini derinleştirirken Ukrayna’ya önemli yardımlarda bulundu.
Bu durum, kendisini ülkenin en önemli ticaret ortağı olan Çin’i kışkırtmakla suçlayan muhalefetin eleştirilerine neden oldu.
Kuzey Kore ile diyaloğu tercih eden selefi Moon’un aksine Yoon, Pyongyang’a karşı daha sert bir çizgi izledi ve bu da Kuzey Kore’nin daha fazla füze denemesiyle karşılık vermesine yol açtı.
Soğuk Savaş retoriğine sarılan Yoon, anti-komünist kampanyayı hızlandırdı