Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Brezilya, Çin’e anti-damping soruşturması başlattı

Yayınlanma

Latin Amerika’nın en büyük ekonomisi Brezilya ucuz ithal mal dalgasıyla sarsılırken, Sanayi Bakanlığı Çin’in sanayi ürünlerinde damping yaptığı iddiasıyla bir dizi soruşturma başlattı.

Sanayi kuruluşlarının talebi üzerine bakanlık son altı ay içinde metal levhalar ve boyalı çelikten kimyasallar ve lastiklere kadar çeşitli ürünler hakkında en az yarım düzine soruşturma açtı.

Brezilya’nın aldığı önlemler, dünyanın ikinci büyük ekonomisi emlak sektöründeki yavaşlama ve zayıf iç talep nedeniyle kapasite fazlasıyla mücadele ederken, dünyanın Çin’den gelecek bir ‘ithalat seline’ hazırlandığı bir dönemde geldi.

Çin, ekonomisini canlandırmak için özellikle güneş enerjisi, elektrikli araçlar ve bataryalar gibi gelişmiş üretim alanlarına yatırım yapıyor. Brezilya’nın yanı sıra Çin’in Vietnam, Tayland, Malezya ve Endonezya’ya yaptığı çelik ihracatı son aylarda hızla arttı.

Kimya endüstrisi ‘koruma’ istiyor

AB’nin Çin elektrikli araçlarına yönelik sübvansiyon karşıtı bir soruşturma başlatması ve Biden yönetiminin yakın zamanda Asya ülkesinin araçlarına yönelik güvenlik endişelerini dile getirmesiyle birlikte gelişmiş pazarlar Çin’den yapılan ithalata karşı kapsamlı önlemler almaya başladı.

Buna karşın Çin’in ihracatı bu yılın ilk iki ayında yüzde 7,1 artarak ithalattaki büyümenin çok üzerinde gerçekleşti.

Çin gümrük verilerine göre, Çin’in Brezilya’ya ihracatı ve Brezilya’dan ithalatı yılın ilk iki ayında üçte birden fazla artış gösterdi.

Financial Times’ın aktardığına göre Brezilya Kimya Endüstrisi Birliği Başkanı André Passos Cordeiro, “Geçen yıl ulusal kimya endüstrisinin tüm tarihindeki en kritik durumlardan birine tanık olduk. İthalat tarifelerindeki geçici artışları, bu yağmacı operasyonlarla mücadele etmek ve iç pazarı korumak için vazgeçilmez bir düzenleyici araç olarak görüyoruz,” dedi.

Lula, Çin’e karşı ihtiyatlı davranıyor

Ticari gerilimler, hem Pekin ile ilişkileri geliştirmeye hem de Brezilya’nın ulusal sanayilerini korumaya ve geliştirmeye çalışan Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva için bir ikilem yaratıyor.

Geçen yıl üçüncü kez başkanlığa dönen Lula, sanayi politikasını ekonomi stratejisinin merkezine yerleştirdi.

Fakat Brezilya’nın en büyük ticaret ortağı ve soya fasulyesi ve demir cevheri gibi emtiaların önemli bir alıcısı olan Pekin ile karşı karşıya gelmekten kaçınması da muhtemel.

Geçen yıl Brezilya Çin’e 104 milyar dolardan fazla mal ihraç ederken 53 milyar dolarlık ithalat yaptı. 2023’te yıl Brezilya’dan sevk edilen 101 milyon metrik ton soya fasulyesinin yüzde 70’i (yaklaşık 39 milyar dolar değerinde) Çin’e gitti.

En son soruşturmalardan biri, Brezilyalı büyük bir çelik üreticisi olan CSN’nin Temmuz 2022 ile Haziran 2023 arasında Çin’den belirli karbon çelik sac türlerinin ithalatının neredeyse yüzde 85 arttığını iddia eden etmesi üzerine bu ayın başlarında başlatıldı.

Sanayi Bakanlığı, 18 ay sürmesi planlanan soruşturmayı başlatırken, ‘Çin’den Brezilya’ya yapılan ihracatta damping uygulandığını gösteren yeterli unsur … ve bu uygulamadan kaynaklanan yerli sanayiye verilen zarar’ olduğunu söyledi.

Brasília’nın demir hassasiyeti

Brezilyalı çelik üreticileri hükümetten ithal çelik ürünlerine %9,6 ile %25 arasında değişen oranlarda gümrük vergisi getirmesini talep etti. Çin’den yapılan toplam çelik ve demir ithalatı 2014 yılında 1,6 milyar dolardan geçen yıl 2,7 milyar dolara yükseldi.

Latin Amerika ülkesi, çelik üretiminde temel bir bileşen olan demir cevherinde dünyanın en büyük ihracatçılarından biri olduğu için artan çelik ithalatı Brezilya hükümeti için özellikle hassas bir nokta.

Sanayi bakanlığının geçtiğimiz aylarda ayrı soruşturmalar başlattığı kimyasallar ve lastikler de tartışma konusu. Resmi verilere göre, Çin’den yapılan kimyasal ftalik anhidrit ithalatı Temmuz 2018 ile Haziran 2023 arasında hacimsel olarak yüzde 2.000’den fazla arttı. Aynı dönemde lastik ithalatı da yüzde 100’den fazla artarak 23 milyon adetten 47 milyon adede ulaştı ve bunun yaklaşık yüzde 80’i Çin’den geldi.

Tek soruşturma açan ülke Brezilya değil

Brezilya, Çin’den gelen sanayi ürünlerindeki artışla ilgili endişelerini dile getiren tek gelişmekte olan pazar değil.

Tayland’da hükümet Çinli şirketleri anti-damping vergilerinden kaçınmakla suçlarken, endüstri grupları da piyasadaki ucuz çelikten kaynaklanan büyük kayıplar konusunda uyarıda bulundu.

Vietnam hükümeti, yerel sanayiden gelen şikayetler üzerine Çin’den gelen rüzgar kuleleri ve bazı çelik ürünlerinin dampingine ilişkin soruşturma başlattı.

Geçtiğimiz ağustos ayında Meksika, serbest ticaret anlaşması bulunmayan ülkelerden ithal edilen yüzlerce ürüne yüzde 5 ila 25 arasında değişen oranlarda gümrük vergisi getirmişti ve bu vergilerden en çok etkilenen ülkelerden biri de Çin olmuştu.

DİPLOMASİ

İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan Moskova’da

Yayınlanma

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelerek iki ülkenin nükleer santral anlaşmalarını tamamlayabileceğine inandığını belirtti. Görüşme sırasında, savunma işbirliğini de içeren kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile bugün Moskova’da yaptığı görüşmede, İran’da bir nükleer santral inşasına yönelik anlaşmaların tamamlanabileceğine inandığını belirtti.

Görüşme, savunma alanında daha yakın işbirliğini içeren stratejik ortaklık anlaşmasının imzalanmasından önce gerçekleşti.

Putin, temmuz ayında cumhurbaşkanlığı görevine gelen Pezeşkiyan’ı Kremlin’de ağırlamış ve “İşbirliğimizin tüm alanlarını görüşeceğiz ve kapsamlı bir stratejik ortaklık anlaşması imzalayacağız,” demişti.

Putin, “Bu anlaşma üzerinde uzun süredir çalışıyoruz ve bu çalışmaların tamamlanmasından çok memnunum,” diye eklemişti.

Aynı zamanda Rusya lideri, söz konusu anlaşmanın ticaret ve iktisadi ilişkileri daha da güçlendirmesi gerektiğini vurgulamıştı.

İran-Rusya ilişkilerinde yeni dönem

Rusya, Ukrayna’da İran yapımı insansız hava araçlarını geniş çapta kullanıyor ve ABD, eylül ayında Tahran’ı Rusya’ya balistik füze sağlamakla suçladı.

Tahran bu iddiaları reddederken, Kremlin İran füzeleri aldığını doğrulamasa da “hassas alanlarda” işbirliği yaptığını kabul ediyor.

Rusya’nın geçmişte İran’a S-300 hava savunma sistemleri sağladığı biliniyor ve İran medyasında, S-400 gibi daha gelişmiş sistemler ve Rus savaş uçakları satın alma isteği sıkça dile getiriliyor.

Pezeşkiyan, BRICS Zirvesi sırasında Kazan’da Putin ile bir araya gelmiş, Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ile de ulaşım, enerji, eğitim, turizm ve kültür alanlarında işbirliğini derinleştirme konularını görüşmüştü.

Ayrıca İran’ın petrol sektörüne yönelik Batı yaptırımları da ele alınması bekleniyor.

Rusya, İran’ın ilk nükleer santrali olan ve 2013’te faaliyete geçen Buşehr santralini inşa etti. Aynı zamanda iki ek reaktör için de anlaşmalar bulunuyor.

Rusya ve İran liderlerinden ticaret ve savunma işbirliğinde yeni adımlar

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Çin Başkan Yardımcısı Han Zheng Trump’ın yemin törenine katılacak

Yayınlanma

Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Zheng, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın pazartesi günü Washington’da yapılacak yemin törenine katılacak. İlk kez üst düzey bir Çinli lider ABD’de böyle bir etkinlikte hazır bulunacak.

Çin Dışişleri Bakanlığı duyuruyu cuma sabahı, yemin töreninden üç gün önce yaptı.

Kasım ayında basında çıkan haberlere göre Trump, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ‘i törene katılmaya davet etmişti.

Bakanlık, “Diyalog ve iletişimi geliştirmek, farklılıkları uygun şekilde yönetmek, karşılıklı yarar sağlayan işbirliğini genişletmek, istikrarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir bir Çin-ABD ilişkisini ortaklaşa sürdürmek ve iki ülkenin birbiriyle iyi geçinmesi için doğru yolu bulmak için yeni ABD hükümetiyle birlikte çalışmaya hazırız” dedi.

Pekin’deki Renmin Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Diao Daming, yabancı bir devlet başkanının yemin törenine özel bir elçinin katılmasının Çin’in diplomatik uygulamalarına uygun olduğunu ancak bu kez üst düzey bir liderin gönderilmesinin Çin’in ABD ile ilişkilerin istikrara kavuşturulmasına verdiği önemi yansıttığını söyledi.

South China Morning Post’a konuşan Diao, “Bu Çin’in Çin-ABD ilişkilerinin istikrara kavuşturulmasına verdiği büyük önemi yansıtıyor. İlişkilerin bir sonraki aşaması için iyi bir başlangıç noktası oluşturuyor ve Çin ile ABD arasında daha fazla etkileşime katkıda bulunacak” dedi.

Daha önce Çin mallarına yüzde 60’a varan ek gümrük vergileri uygulama tehdidinde bulunan Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü öncesinde dünyanın ikinci büyük ekonomisine nasıl yaklaşacağı konusunda spekülasyonlar sürüyor.

Trump bu ay yaptığı açıklamada Xi ile temsilcileri aracılığıyla görüştüğünü ve “muhtemelen çok iyi anlaşacaklarına” inandığını söyledi.

Bu arada Çin de geçtiğimiz haftalarda yeni yönetime yönelik politikasının tonu hakkında bazı işaretler verdi. Aralık ayında Xi “diyaloğu sürdürmek” istediğini söylerken, bir gümrük vergisi ya da teknoloji savaşının “kazananı olmayacağı” uyarısında bulundu.

Çin’in en üst düzey diplomatı Wang Yi de “Çin ve ABD birbirleriyle işbirliği yaptıkları sürece birlikte pek çok büyük iş başarabileceklerini” söyledi.

Pazartesi günü Komünist Parti’nin yayın organı People’s Daily’de yer alan bir yorumda, yeni yönetime açık bir mesaj olarak “her iki ülke ve dünya için sorumlu eylemler” çağrısında bulunuldu ve Çin-ABD işbirliği pastasının “daha da büyütülebileceği” belirtildi.

Bazı gözlemciler daha önce Trump’ın ikinci döneminin ilk 100 gününün Çin yönetiminin Trump’la temas kurması ve gerilimin bir anda tırmanmasını önlemesi için önemli bir fırsat penceresi olabileceğini öne sürmüştü.

Han yabancı devlet törenlerinde Çin’i temsil ediyor

Han son yıllarda bir dizi yabancı devlet töreninde Çin’i temsil etti. Ekim ayında Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto’nun Jakarta’daki yemin törenine Xi’nin özel temsilcisi olarak katıldı ve Kral Charles’ın taç giyme töreninde de hazır bulundu.

Washington’da 1874 yılına kadar uzanan kayıtlar, yabancı devlet başkanları ve diplomatların katılımı yaygın olmasına rağmen, Pekin’in de benimsediği bir uygulama olarak, hiçbir yabancı devlet başkanının ABD başkanlık yemin törenine katılmadığını gösteriyor.

2009 yılında dönemin ABD Büyükelçisi Zhou Wenzhong, Çin hükümetinin temsilcisi olarak Barack Obama’nın yemin törenine katılmıştı. Zhou’nun halefi Cui Tiankai 2021 yılında Joe Biden’ı göreve başlaması dolayısıyla tebrik etmiş ancak törene katılıp katılmadığını belirtmemişti.

Ancak Trump’ın göreve başlama töreni, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin de aralarında bulunduğu konuklarla küresel bir etkinliğe dönüşüyor.

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ve Japon mevkidaşı Takeshi Iwaya da törene katılacaklarını teyit ettiler.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Rusya ve Vietnam, askeri işbirliği planı üzerinde anlaştı

Yayınlanma

Rusya ve Vietnam, 2025 yılı için askeri işbirliği planını Moskova’daki savunma işbirliği toplantısında kabul etti. Ayrıca, iki ülke liderleri, iktisadi, kültürel ve teknolojik alanları kapsayan uzun vadeli işbirliği anlaşmaları imzaladı.

Moskova’da düzenlenen Rusya-Vietnam savunma işbirliği çalışma grubu toplantısında, 2025 yılı için askeri işbirliği planı onaylandı ve uygulanma süreci belirlendi.

Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Askeri kurumlar arası diyaloğun güçlendirilmesi ve her iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında karşılıklı fayda sağlayan bağların artırılması yönünde karşılıklı bir tutum vurgulandı,” ifadeleri yer aldı.

Geçen günlerde Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ve Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, Hanoi’de bir araya gelerek 2030 yılına kadar kapsamlı işbirliği planını içeren bir bildiriyi imzaladı.

Ayrıca, Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Vietnam Bilgi ve İletişim Bakanlığı arasında radyoelektronik sanayi ve dijital teknolojiler alanında bir anlayış memorandumu, kültürel işbirliği programı ve diğer belgeler üzerinde mutabakata varıldı.

Putin’i ağırlayan Vietnam, ‘bambu diplomasisi’ni sürdürmeye çalışıyor

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English