Bizi Takip Edin

ASYA

Çin’in üçüncü plenumu ‘modernleşmenin ilerletilmesi’ çağrısıyla başlıyor

Yayınlanma

Çin Komünist Partisi yetkilileri pazartesiden perşembeye kadar sürecek olan 20. Merkez Komitesi’nin üçüncü genel kurulu toplantısı için, üçüncü plenum olarak da biliniyor, Pekin’de bir araya geliyor.

Çin devlet gazetesi Global Times, toplantının “reformun kapsamlı bir şekilde derinleştirilmesine yönelik öncelikleri nasıl belirleyeceğini, uzun vadeli ekonomik kalkınma için nasıl bir plan çizeceğini ve ülkenin Çin modernleşmesine doğru yürüyüşünde nasıl yeni bir sayfa açacağını” izlediklerini yazdı.

Toplantı, Çin ekonomisi için, politika yapıcıların süregelen emlak krizi ve durgun iç talep ile boğuştuğu, Batı’dan gelen ticari engellerin ve jeopolitik tehditlerin attığı kritik bir döneme denk geliyor. Çin, pazartesi günü ikinci çeyrek için gayrisafi yurtiçi hasıla verilerini açıkladı ve büyüme %4,7 ile tahminlerin altında kaldı.

Üçüncü plenum nedir?

Yaklaşık 200 yüksek rütbeli üyeden oluşan ve Başkan Xi Jinping tarafından yönetilen Komünist Parti Merkez Komitesi, Çin’in siyasi sisteminde kilit bir karar alma organıdır. Beş yıllık görev süresi boyunca toplam yedi kez Pekin’de genel oturumlar ya da plenumlar düzenler. Toplantılarda ülkenin gelecek yıllardaki politikalarına yön veren belgeler yayınlanır. Mevcut merkez komite 2022 yılında seçildi.

Üçüncü plenum, ekonomi politikası üzerindeki tarihsel etkisi nedeniyle yakından izleniyor. Deng Xiaoping 1978’de tarihi “reform ve dışa açılma” inisiyatifini bu toplantılarda ilan etmişti. Plenum 1993 yılında sosyalist piyasa ekonomisi kavramını onayladı.

Nasıl bir yöntem izleniyor?

Toplantıda yapılan tartışmaların ardından bir bildiri oylamaya sunulur ve genellikle toplantının sona erdiği gün kabul edilir ve genellikle kararları detaylandıran tam bir belge birkaç gün sonra yayınlanır. Devlet medyasının haziran ayında bildirdiğine göre, belgenin bir taslağı partinin en üst yönetim organı olan Politbüro tarafından sunuldu. Taslağın başlığı, ileride neler olacağına dair bir ipucu veriyordu: “Reformun daha kapsamlı bir şekilde derinleştirilmesi ve Çin tarzı modernleşmenin ilerletilmesi.”

Toplantının ana teması

Toplantının zamanlaması konusunda resmi bir açıklama yapılmadı. Gözlemciler üçüncü genel kurulun geçen sonbaharda yapılmasını bekliyorlardı. Bunun yerine devlet medyası nisana yayınladığı bir haberde temmuz ayında toplanacağını bildirdi. Bu durum toplantının temel politikaların belirlenmesine zaman tanımak için ertelendiği yönünde değerlendirmeleri beraberinde getirdi.

2018’deki bir önceki üçüncü genel kurul ekonomiye değil, parti ve devlet kurumlarının reformuna odaklanıştı, ancak bu haftaki toplantının ekonomiye odaklanması bekleniyor.

Tokyo’daki Nikko Asset Management’ta Çin ve Asya piyasaları uzmanı olan Hiroya Yamauchi, “Bu, 11 yıldır ana teması ekonomik reform olan ilk üçüncü plenum” dedi.

Çin devlet ajansı Xinhua’ya göre, haziran ayında ÇKP Merkez Komitesi Genel Sekreteri Xi Jinping başkanlığında yapılan ÇKP Merkez Komitesi Siyasi Bürosu toplantısında, yaklaşan plenumun öncelikli olarak reformun daha kapsamlı bir şekilde derinleştirilmesi ve Çin modernizasyonunun ilerletilmesiyle ilgili konuları inceleyeceği kaydedildi.

Gelecek yıl hükümetin beş yıllık ekonomik planını güncellemesi gerekiyor, toplantı bu planlamalar bağlamında da önem taşıyor.

Ekonomi alanında plenumlar ayrıca Çin’in stratejik hedeflerini dünyaya anlatmak için de bir fırsat olarak görülüyor.

Xi Jinping için kilit önceliklerden biri bilimsel ve teknolojik açıdan kendine yeterliliğe ulaşmak olarak görülüyor. Çin elektrikli araçlar ve bataryalar gibi alanlarda büyük ilerleme kaydetti ve kendi yarı iletken tedarik zincirini oluşturmak için büyük yatırımlar yapıyor. Xi, toplantılarda sık sık “yeni kaliteli üretici güçlerin” geliştirilmesi çağrısında bulunuyor ve bildiride bu başlığın gündeme gelmesi bekleniyor.

Toplantı aynı zamanda işletmeler ve yatırımcılar arasında ekonomik güveni yeniden tesis etmek için de bir fırsat olarak değerlendiriliyor. Ekonomi ilk çeyrekte %5,3 büyümüş olsa da, tüketici talebi COVID-19 salgınının ekonomik etkilerini henüz atlatamadı

Çin’in tüketici güven endeksi Şubat 2022’de 120’nin üzerindeyken aynı yılın nisan ayında 86,7’ye düştü ve o zamandan beri kötümserlik sınırı olan 100 seviyesinin altında kaldı.

Rusya Bilimler Akademisi Primakov Ulusal Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Araştırma Enstitüsü Bilimsel Çalışmalar Müdür Yardımcısı Alexander Lomanov Global Times’a verdiği demeçte, “Dış baskı artıyor … ve Batılı gelişmiş ülkelerin önümüzdeki on yıllar boyunca korumacılık, üretim zincirlerinin yok edilmesi ve [Çin’i hedef alan] teknolojik engellerin yaratılması politikasını sürdüreceklerini de kabul etmek gerekiyor” dedi.

Lomanov, bu nedenle üçüncü genel kurul oturumunun ülkenin ekonomik rotası ve güncellenmiş reform öncelikleri için üst düzey bir tasarım çizmesinin büyük önem taşıdığını sözlerine ekledi. Lomanov ayrıca Çin’e, dışa açılma çabalarını iki katına çıkarmak ve yeni ortakların çevresini genişletmek gibi sayısız zorluğun üstesinden gelmek için reform ve dışa açılma tedbirlerini hızlandırmasını önerdi.

İşletmeler ve yatırımcılar ne bekliyor?

Bazıları iç tüketimi artırmak için büyük teşvik önlemleri alınmasını umuyor. Kamu iktisadi teşebbüslerinin satılamayan evleri satın almaya teşvik edilmesi gibi önlemlere rağmen yeni ve ikinci el ev fiyatlarındaki düşüşün mayıs ayında hızlandığı emlak sektörü özellikle endişe verici bir nokta.

Bu konunun üçüncü genel kurulda ele alınacağına dair resmi bir işaret yok. Ekonomistlerin odaklanabileceğini söylediği ilgili bir konu da vergi reformu. Örneğin, geleneksel olarak büyük ölçüde arazi satışlarına dayanan yerel yönetimlere daha fazla vergi geliri tahsis edilmesinin, emlak krizinin kontrol altına alınmasına yardımcı olabileceği ifade ediliyor.

Öte yandan uzmanlar üçüncü genel kurulun daha uzun vadeli politikalarla ilgili olacağı görüşünde.

Siyasi gözlemciler ayrıca görev değişikliklerini de izliyor. Eski Dışişleri Bakanı Qin Gang ve eski Savunma Bakanı Li Shangfu geçen yıl bazı soruşturmalar kapsamında görevlerinden alındılar. Li haziran ayında rüşvet aldığı gerekçesiyle partiden resmen ihraç edildi, Qin ise hala Merkez Komite üyesi. Ancak toplantının genel olarak ekonomi odaklı yürüyeceği konusunda herkes hemfikir.

ASYA

Güney Kore muhalefeti Başbakan hakkında görevden alma talebinde bulundu

Yayınlanma

Güney Kore’de ana muhalefetteki Demokrat Parti (DP) perşembe günü Devlet Başkanı Vekili ve Başbakan Han Duck-soo hakkında görevden alma talebinde bulundu.

Yasama organının internet sitesine göre 170 DP milletvekilinin tamamı önergeyi Ulusal Meclise sundu. Parti önergeyi cuma günü oylamayı planlıyor.

Han, Yoon Suk Yeol’un 3 Aralık’ta ilan ettiği ve ülkeyi demokratik döneminin en büyük krizlerinden birine sürükleyen kısa süreli sıkıyönetim nedeniyle 14 Aralık’ta görevden alınmasıyla devlet başkanlığına vekalet etmeye başlamıştı. Güney Kore Anayasa Mahkemesi, Yoon’un görevden alınmasının onaylanıp onaylanmayacağına karar verecek.

Bir cumhurbaşkanını görevden almak için milletvekillerinin üçte ikisinin oyu gerekirken, bir başbakanı görevden almak için sadece çoğunluk oyu gerekiyor. Ancak geçici bir cumhurbaşkanını görevden almak için kaç oy gerektiği belirsizliğini koruyor. Geçici bir cumhurbaşkanının görevden alınması için herhangi bir emsal yok.

DP, görünüşe göre başarı şansını arttırmak için Han’a karşı başbakan sıfatıyla önerge verdi. Ancak hangi oy yüzdesinin geçerli olacağına Ulusal Meclis Başkanı karar verecek.

Han görevden alınırsa, görevinden uzaklaştırılacak ve Anayasa Mahkemesi’nin de davasını incelemesi gerekecek. Bu arada Maliye Bakanı Choi Sang-mok başkan vekili olacak.

Eylem, Han’ın Yoon’un azil davasının incelenmesine katılmaları için üç Anayasa Mahkemesi yargıcını atamayı reddetmesinden bir saatten kısa bir süre sonra geldi. Han, ancak iktidardaki Halkın Gücü Partisi ile DP’nin anlaşmaya varması halinde bu kişileri atayabileceğini söyledi.

Dokuz üyeli mahkemede şu anda üç boş üyelik bulunuyor.

Azil duruşması cuma günü

Cuma günü Anayasa Mahkemesi Yoon’un azil davasına ilişkin ilk hazırlık duruşmasını gerçekleştirecek. Ancak Yoon, mahkeme belgelerini kabul etmeyi reddederek, altı aya kadar sürebilecek süreci kasıtlı olarak geciktirmeye çalıştığı eleştirileriyle karşı karşıya kaldı.

Yoon ayrıca 4 Aralık’ta milletvekillerinin karşı oy kullanmak üzere Ulusal Meclis’te toplanmasının ardından erkenden geri çektiği sıkıyönetim ilanı nedeniyle de yasal bir soruşturmayla karşı karşıya.

Üst Düzey Yetkililer için Yolsuzluk Soruşturma Ofisi (CIO), Yoon’u iki kez reddetmesinin ardından pazar günü sorgulanmak üzere çağırdı. CIO davayı polis ve savcılarla birlikte yürütüyor.

Ortak soruşturma ekibi , eski savunma bakanı Kim Yong-hyun, eski genelkurmay başkanı Park An-soo ve diğerleri de dahil olmak üzere sıkıyönetimin ilan edildiği gece askerlerin konuşlandırılmasında rol oynayan kilit isimleri ayaklanma gerçekleştirdikleri şüphesiyle tutuklamıştı.

Güney Kore muhalefeti Devlet Başkanlığına vekalet eden Han’ı görevden almayı tartışıyor

Okumaya Devam Et

ASYA

Dünya Bankası Çin’in büyüme tahminini yükseltti, ‘daha derin’ reform çağrısı yaptı

Yayınlanma

Dünya Bankası, Çin için yakın vadeli ekonomik tahminlerini yükseltirken, Devlet Başkanı Xi Jinping’e dünyanın ikinci büyük ekonomisindeki geciken güven ve yapısal sorunları ele almak için derin reformlar yapma çağrısını yineledi.

Çok taraflı kredi kuruluşu perşembe günü yaptığı açıklamada, Pekin’in son üç ay içinde açıkladığı bir dizi politika gevşetme önleminin yanı sıra ülkenin ihracatının gücünü de yansıtarak, Çin’in gelecek yılki GSYİH büyüme tahminini 0,4 puan artırarak yüzde 4,5’e yükselttiğini duyurdu.

Dünya Bankası da bu yıl için tüm yıl tahminini 0,1 puan artırarak yüzde 4,9’a yükseltti ve Pekin’in 2024 yılı için belirlediği yüzde 5 civarındaki büyüme hedefinin biraz gerisinde kaldı. Ekonomi yılın ilk dokuz ayında yüzde 4,8 oranında büyüme kaydetti.

Kredi kuruluşu ayrıca Xi’nin ekonomi planlamacılarının sosyal refah ve tüketim desteğini artırma ve mali ve vergi sistemleri reformlarını uygulama yönündeki son vaatlerine de dikkat çekti. Ancak hanehalkı ve iş dünyasının güvenini artırmak için daha fazla ayrıntıya ihtiyaç olduğunu söyledi.

“Geleneksel teşvik tedbirleri büyümeyi yeniden canlandırmak için yeterli olmayacaktır” diyen Dünya Bankası, Çin’in eğitim, sağlık, sosyal refah korumaları ve emekli maaşları ile hane halkı kayıt sisteminde daha derin reformlar yapılması çağrısını yineledi.

Çin’in ekonomik büyümesi bu yıl zayıf iç talep ve derin deflasyonist baskılar altında yavaşladı ve emlak piyasasındaki üç yıllık çöküş hane halkı servetini vurdu.

Xi ekonominin odağını yüksek teknolojili imalat ve sanayi yatırımlarına çevirmişti ancak büyümenin desteklenmesine yardımcı olan ihracatın, önümüzdeki ay ABD başkanı olarak geri dönecek olan Donald Trump yönetiminde yeni bir gümrük vergisi tehdidiyle karşı karşıya kalacağı endişesi artıyor.

Dünya Bankası ayrıca 2010-2021 dönemi için Çin’deki ekonomik hareketliliğe ilişkin yeni bir analiz yayınladı ve tanımlarına göre yarım milyardan fazla insanın yoksulluktan kurtulduktan sadece bir nesil sonra potansiyel olarak orta sınıfın dışına düşme riski altında olduğunu gösterdi.

Banka, son 40 yılda 800 milyon insanı yoksulluktan kurtaran “dramatik başarısı” için Pekin’i övdü ve bu dönemde nüfustaki düşük gelirli payının yüzde 62,3’ten yüzde 17’ye keskin bir düşüş gösterdiğini kaydetti.

Ancak aynı zamanda Çin’deki 1,4 milyar insanın yüzde 38,2’sinin, tanımlanan düşük gelir sınırının üzerinde olan ancak “bunun altına düşme riskinden muaf” olmayan “savunmasız orta sınıf” içinde olduğunu da belirtti. 2017 satın alma gücü paritesi hesaplamalarına göre düşük gelir seviyesi günlük 6,85 dolara kadar olarak tanımlandı.

Dünya Bankası, “Dünyanın başka hiçbir bölgesinde güvenli orta sınıf nüfusun payında Çin’den daha hızlı bir artış yaşanmadı” dedi. “Yine de nüfusun büyük bir çoğunluğu henüz ekonomik olarak güvende değil” diye ekledi.

Dünya Bankası’nın Pekin’deki eski Çin direktörü olan ve şu anda Singapur Ulusal Üniversitesi’nde görev yapan Bert Hofman, bu ayın başlarında Çin ekonomisinin Covid sonrası gösterdiği cansız performansın, mali sistemin 1994’teki son büyük yenilenmesinden bu yana biriken zayıflıkları ortaya çıkardığını yazmıştı.

Bununla birlikte, politika yapıcıların 2024’ün ikinci yarısında gelir dağılımının ve sosyal güvenliğin iyileştirilmesine işaret eden açıklamalarının ardından, reformların yolda olduğuna dair bazı “umut verici sinyaller” kaydetti.

Hofman Asia Society için hazırladığı 2025 tahmininde “Mali reformlar artık Çin Komünist Partisi’nin temel hedefi olan ‘yüksek kaliteli büyüme’ ile açıkça bağlantılı ve liderlik reformların verimlilik, eşitlik ve istikrar sağlayabilecek bir mali sistemle sonuçlanması gerektiğini kabul ediyor” diye yazdı.

Hofman, “Kilit soru, reformların maliye politikasını kaynak tahsisi, ekonomik istikrar ve gelir dağılımı için güçlü bir araca dönüştürecek kadar ileri gidip gitmeyeceğidir” değerlendirmesinde bulundu.

Okumaya Devam Et

ASYA

Bakü’den Grozni’ye giden bir yolcu uçağı Kazakistan’da düştü

Yayınlanma

Kazakistan’ın Aktau kentinde Bakü’den Grozni’ye giden Embraer E190 tipi yolcu uçağı düştü. Kazada 28 kişi kurtulurken, 6 kişinin durumu kritik. Olayın nedeni olarak kuş sürüsüyle çarpışma üzerinde duruluyor. Kazanın soruşturulması için Kazakistan Devlet Başkanı Tokayev tarafından bir komisyon kuruldu.

Kazakistan’da Bakü’den Grozni’ye gitmekte olan bir yolcu uçağı, Aktau şehrinde düştü. Tengrinews’in haberine göre, kaza öncesinde mürettebat acil durum sinyali verdi.

Kazakistan Ulaştırma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Embraer E190 tipi uçak, Azerbaycan Hava Yolları’na (AZAL) aitti. Uçakta 5 mürettebat üyesi ve 62 yolcu bulunuyordu. Yolcuların arasında 37 Azerbaycan vatandaşı, 16 Rusya vatandaşı, 6 Kazakistan vatandaşı ve 3 Kırgızistan vatandaşı vardı.

Olay yerine Kazakistan Acil Durumlar Bakanlığı kurtarma ekipleri ve 14 ambulans sevk edildi.

Şu ana kadar 28 kişinin kurtarıldığı, bu kişilerden birinin çocuk olduğu bildirildi. Yaralılar Aktau’daki Mangistau Bölge Hastanesine sevk edildi. Kazakistan Sağlık Bakanı Akmaral Alnazarova, 6 kişinin durumunun kritik olduğunu belirtti.

Embraer E190 uçağının düşme nedeni olarak kuş sürüsüyle çarpışma ihtimali üzerinde duruluyor. Azerbaycan Hava Yolları, uçağın Aktau Havalimanı yakınlarında düştüğünü ve öncesinde yedek bir piste yönlendirildiğini açıkladı.

Grozni Havalimanı yetkilileri, RIA Novosti’ye verdikleri demeçte, uçağın önce Mahaçkale’ye, ardından Aktau’ya yönlendirildiğini belirtti. Bunun nedeni ise Çeçenistan’ın başkenti Grozni’deki yoğun sis oldu.

Acil durum ekibi, İnterfaks’a yaptığı açıklamada, “Mürettebat saat 08.35’te acil durum sinyali verdi ve uçak kontrol sisteminde arıza olduğunu bildirdi. 08:49’da Aktau’ya acil iniş izni istendi ve manuel kontrol (direct mode) ile iniş denenmek istendi. Ancak 09.28’de uçak yere çarptı,” ifadelerini kullandı.

Rosaviatsiya (Rusya Sivil Havacılık Kurumu), AZAL, Azerbaycan ve Kazakistan havacılık otoriteleriyle temas halinde olduklarını açıkladı. İlk incelemelere göre, uçak kuş sürüsüyle çarpıştıktan sonra oluşan arıza nedeniyle kaptanın Aktau’yu yedek iniş pisti olarak seçtiği ancak iniş sırasında uçağın yere çarptığı bildirildi.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in talimatıyla kazanın nedenlerini soruşturmak üzere hükümet nezdinde komisyonu oluşturuldu.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise Rusya’da katılmayı planladığı gayri resmi BDT Zirvesi’ni iptal ederek Bakü’ye dönme kararı aldı.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English