Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Lavrov, ABD’nin Montrö Sözleşmesi’ni değiştirmekte başarılı olamayacağını söyledi

Yayınlanma

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’nin hükümlerini kesin bir şekilde uyguladığını belirterek, ABD’nin sözleşmeyi değiştirme konusunda başarılı olamayacağını ifade etti.

New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) binasında basın toplantısı düzenleyen Lavrov, AA muhabirinin, “ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’nin ilgili maddesini uygulama kararına değinerek, Türkiye ile çatışmadan uzaklaşmak için birlikte çalışabileceğine işaret etti. Bu yoğunlukla Montrö Sözleşmesi’nin feshi olarak yorumlandı. Sizin bu konuda görüşleriniz nedir?” sorusunu yanıtladı.

Lavrov, “ABD’nin eğer Montrö Sözleşmesi’ne ilişkin bir değişiklik talebi bulunuyorsa, Türk meslektaşlarımız, sözleşmenin koruyucuları olarak bize birçok kez sözleşmenin hükümlerini kesin bir şekilde uygulayacaklarını söylediler” dedi.

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in “işe döndüğünü” ve bu yüzden Pentagon’un tekrar hareketlendiğini değerlendiren Lavrov, “Başarılı olacaklarını düşünmüyorum” mesajını verdi.

Pentagon’un açıklaması

ABD Savunma Bakan Yardımcısı Celeste Wallander, dün düzenlediği basın toplantısında, Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’ne dayanarak Ukrayna’ya gönderilen yardımları ve gemileri engelleyip engellemeyeceği sorusu üzerine, Montrö’nün 19. madde uygulamasına atıf yaparak şu yanıtı vermişti:

“Türkiye de dahil olmak üzere Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerle birlikte, Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’nin bir tür koruyucusu olarak Sözleşme’nin bu hükmüne (19. madde) başvurmaya karar verdiği çatışma durumundan uzaklaşabileceğimiz koşullar üzerinde çalışmak istiyoruz.”

Türkiye’nin Montrö’ye başvurmasının nedeninin ise “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaş” olduğunu öne süren Wallander, “Karadeniz’in ticari deniz taşımacılığına tamamen yeniden açabileceğimiz bir ortamın oluşmasının” ve “Ukrayna’nın Karadeniz’e kıyısı olan bir ülke olarak uluslararası hukuk çerçevesinde hakkı olduğu üzere bir donanma, bir deniz gücü olarak faaliyet gösterebilmesinin” asıl anahtarının, “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşı sona erdirmesi” olduğunu savunmuştu.

Wallander’in ifadeleri ABD’nin Montrö Sözleşmesi’ni ihlal etme niyetinde olduğu şeklinde yorumlanarak tartışma yaratmıştı. Emekli Amiral Cem Gürdeniz, Wallender’in ifadelerinin, “Montrö uygulamalarına ve dolayısıyla Türkiye’nin egemenliğine müdahale” anlamına geldiğini belirtmişti.

19. Madde tartışması

Montrö Boğazlar Sözleşmesinin 19. maddesine göre, boğazlar savaşan tarafların (Rusya-Ukrayna) savaş gemilerine kapatılıyor. Bu kapsamda İngiltere tarafından Ukrayna’ya hibe edilen mayın tarama gemilerinin de Türk boğazlarından Karadeniz’e geçişine izin verilmemişti. Bunun üzerine, eski NATO Avrupa Başkomutanı (SACEUR) ABD’li Amiral James Stavridis Türkiye’nin kararını “talihsiz” olarak nitelendirerek, bu kararın Türkiye’nin NATO’ya verdiği taahhütlerle çeliştiğini söylemişti.

DİPLOMASİ

Paşinyan: ABD ile stratejik ortaklık istiyoruz

Yayınlanma

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, ABD’nin Bağımsızlık Günü dolayısıyla Başkanı Joe Biden’a kutlama mesajı gönderdi.

Armenpress‘in aktardığına göre Paşinyan, mesajında Ermenistan’ın ilişkilerini stratejik ortaklık seviyesine yükseltmeye hazır olduğunu belirterek bu ortaklığın hem Erivan hem de Washington için ‘daha müreffeh bir geleceğe’ katkıda bulunacağını belirtti.

Mesajında Amerikan halkı dost olarak nitelendiren Paşinyan, “Demokratik reformlar, ekonomik ve enerji sürdürülebilirliğinin güçlendirilmesi, adalet, yolsuzlukla mücadele, güvenlik ve diğer alanlardaki işbirliğimizi daha da genişletme taahhüdümüzün Ermenistan ile ABD arasındaki stratejik diyaloğun stratejik ortaklık düzeyine yükseltilmesi kavramına yansıdığını belirtmekten memnuniyet duyuyorum,” ifadelerine yer verdi.

Erivan’ın bölgede barışın tesis edilmesinde ‘ABD’nin rolüne önem verdiğini’ kaydeden Paşinyan, “ABD’nin 1991 Almatı Deklarasyonu uyarınca Ermenistan Cumhuriyeti’nin egemenliğine, bağımsızlığına, demokrasisine, toprak bütünlüğüne ve sınırlarının dokunulmazlığına verdiği desteği derinden takdir etmektedir,” dedi.

Başbakan, ‘bu kritik dönemde güçlendirilmiş bir ortaklığın iki ülke ve bölge için barışçıl ve daha müreffeh bir gelecek yaratılmasına yardımcı olacağını’ da sözlerine ekledi.

Ermenistan Güvenlik Konseyi Başkanı Armen Grigoryan, geçen hafta Rusya’nın Dağlık Karabağ’ı Azerbaycan’a teslim ettiğini iddia etmişti. Paşinyan da daha önce Belarus’u Ermenistan’a karşı savaş hazırlığı içinde olmakla suçlamıştı.

Erivan, KGAÖ’den (Kolektif Güvenlik Örgütü; Ermenistan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Tacikistan) çekilmeyi göz ardı etmiyor.

Ayrıca Ermenistan hükümeti, Avrupa Birliği (AB) üyeliği konusunda referandum yapmayı ve Washington’da düzenlenecek olan NATO zirvesine katılmayı planlıyor.

Rusya Dışişleri: Batı, Azerbaycan ve Ermenistan’ı Moskova ile işbirliğinden koparmak istiyor

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Xi ve Putin buluştu: İlişkilerimiz tarihin en iyi anında

Yayınlanma

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) zirvesi için gittikleri Astana’da bir araya geldi.

Putin, Rusya ve Çin ilişkilerinin “tarihin en iyi anında” olduğunu vurgularken, Xi, iki ülke arasında varılan anlaşmaların tam olarak uygulandığını ve planlanan yönlerdeki işbirliğinin sorunsuz bir şekilde ilerlediğini kaydetti.

“İşbirliğimiz kimseye karşı değil, sadece halkımızın çıkarları doğrultusunda hareket ediyoruz” diyen Rusya lideri, Çin’in Kazakistan’dan devralacağı ŞİÖ başkanlığını desteklediklerini bildirdi.

İki liderin toplantısı, Şangay İşbirliği Örgütü zirvesinin oturum aralarında Kazakistan’da yapılıyor.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

ŞİÖ’nün kritik gündemi ‘güvenlik’ olacak

Yayınlanma

Astana 3-4 Temmuz tarihlerinde Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları Konseyi’nin 24. Zirvesine ev sahipliği yapıyor. Zirve, kilit bölgesel meselelerin ele alınacağı önemli tartışmaları içermeyi vaat ediyor.

Şanghay İşbirliği Örgütü, altı kurucu ülke tarafından 15 Haziran 2001 tarihinde Şanghay’da kurulmuştur: Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya, Tacikistan ve Özbekistan. ŞİÖ’nün şu anda kurucu üyelere ek olarak Hindistan, İran ve Pakistan da dahil olmak üzere dokuz üyesi bulunmaktadır. Afganistan, Belarus ve Moğolistan olmak üzere üç gözlemci devlet ve Azerbaycan, Ermenistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 14 diyalog ortağı bulunmaktadır.

2022’deki Semerkant ŞİÖ zirvesi, Belarus’un örgüt içindeki statüsünün üye devlet statüsüne yükseltilmesi sürecini başlatmıştır.

Dünya nüfusunun %40’ını temsil eden ŞİÖ’de üye ülkeler küresel GSYH’ye yaklaşık 23 trilyon doların üzerinde katkıda bulunuyor.

Hindistan ve Rusya dışişleri bakanları ŞİÖ Zirvesi’nde bir araya geldi

Bu yılki zirveye kimler katılıyor?

Astana’daki ŞİÖ zirvesine on altı dünya liderinin katılması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan zirveye katılmak üzere Astana’ya giden liderler arasında.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping devlet ziyareti ve zirveye katılmak üzere 2 Temmuz’da Astana’ya geldi.

Diğer liderler arasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov yer alıyor.

Hindistan ise Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar tarafından temsil edilecek. Ayrıca Belarus Cumhurbaşkanı Alexander Lukashenko, ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de toplantıda hazır bulunacak.

Orta Asya’yı ziyaret etmekte olan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres de zirveye katılacak.

Kazakistan Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (KazISS) Asya Araştırmaları Bölümü Baş Uzmanı Alisher Tastenov, “Katılımcı sayısının bu kadar yüksek olması, zirve ilgili tüm ülkeler için yapıcı bir diyalog platformunu temsil etmesinden kaynaklanıyor” dedi.

Zirvede ayıca liderler arası önemli ikili görüşmeler de gerçekleşiyor.

Zirvenin merakla beklenen görüşmesi ise Rusya lideri Putin ile Çin lideri Xi Jinping arasında yapılacak toplantı.

Putin: Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkiler istikrarlı bir şekilde gelişiyor

Zirvenin gündemi nedir?

Çok Taraflı Diyaloğun Güçlendirilmesi-Sürdürülebilir Barış ve Refah Arayışı başlıklı zirvede, üye ülkeler arasında işbirliği ve kalkınmanın kilit alanlarına odaklanan kapsamlı bir gündem görüşülecek.

Güvenlik ve istikrar arayışının gündemin en üst sıralarında yer alması bekleniyor.

Zirvede en az 20 önemli belge ele alınacak. Bunlar arasında Astana ŞİÖ Deklarasyonu, 2035 yılına kadar ŞİÖ Kalkınma Stratejisi, 2030 yılına kadar Enerji İşbirliği Kalkınma Stratejisi, 2025-2027 yılları için Terörizm, Ayrılıkçılık ve Aşırıcılıkla Mücadelede İşbirliği Programı ve 2024-2029 yılları için ŞİÖ Uyuşturucuyla Mücadele Stratejisi yer alıyor.

Gündemdeki belgelerden biri de Kazakistan tarafından önerilen Adil Barış ve Uyum için Dünya Birliği girişimi. Bu girişim ile ŞİÖ ülkeleri arasında küresel ve bölgesel güvenliği geliştirme konusundaki işbirliğinin geliştirilmesi hedefleniyor.

Çin’in Xinhua ajansına bir mülakat veren Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, zirvenin nihai kararlarının “Şanghay ruhunun temel ilkeleri olan karşılıklı güven, dostluk, karşılıklı fayda ve birbirlerinin çıkarlarını göz önünde bulundurma” ilkelerini tam anlamıyla somutlaştırmasını beklediğini söyledi.

“ŞİÖ’nün daha da geliştirilmesi için stratejik açıdan önemli kararların alınmasını bekliyoruz. Orta vadede etkileşimin ana alanları tanımlanacak ve mevcut zorluklara ve tehditlere yeterli ve zamanında yanıt vermek için girişimler geliştirilecek” dedi.

Kazakistan dönem başkanlığını Temmuz 2023’te Hindistan’dan devraldı.

Tokayev dönem başkanlığı boyunca Kazakistan’ın başlıca uluslararası ve bölgesel örgütlerle temaslarını genişleterek örgütün uluslararası etkisini güçlendirmeyi amaçladığını söyledi.

Xi ve Tokayev Trans-Hazar Uluslararası Ulaşım Rotası’nın açılışına katıldı

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English