Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

NATO Zirvesi’nin ilk günü: Ukrayna’ya askeri desteğe devam

Yayınlanma

Washinton’daki NATO Zirvesi’nin ilk gününde NATO liderleri, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik yoğun füze saldırılarına karşı daha gelişmiş hava savunma kabiliyetleri ve daha fazla F-16 savaş uçağı sözü verdi.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg 9 Temmuz Salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Son günlerde gördüklerimizin Ukrayna’ya desteğimizi arttırmamız gerektiğini gösterdiğini düşünüyorum,” dedi.

Pazartesi günü erken saatlerde ABD Başkanı Joe Biden, Rusya’nın son füze saldırısının ardından Washington ve NATO müttefiklerinin Ukrayna’nın hava savunmasını güçlendirmek için yeni tedbirler açıklayacağını söylemişti.

Beş sistem daha

Salı akşamı Biden, ABD ve diğer bazı NATO üyelerinden beş ilave hava savunma sistemi için “tarihi bir ekipman bağışı” yapıldığını duyurdu.

Katılımcı ülkeler tarafından yapılan ortak açıklamada, “Hep birlikte Ukrayna’ya, ABD, Almanya ve Romanya tarafından bağışlanan ilave Patriot bataryaları; ilave bir Patriot bataryasının çalışmasını sağlamak üzere Hollanda ve diğer ortaklar tarafından bağışlanan Patriot bileşenleri ve İtalya tarafından bağışlanan ilave bir SAMP-T sistemi de dahil olmak üzere ilave stratejik hava savunma sistemleri sağlıyoruz,” denildi.

Biden, önümüzdeki aylarda Washington ve NATO ortaklarının Ukrayna’ya “onlarca” ilave sistem göndereceğini de söyledi, fakat ekipman sayısı ya da türünü belirtmedi.

ABD Başkanı, “Toplamda, Ukrayna önümüzdeki yıl içinde yüzlerce ek önleme sistemi alacak ve Ukrayna şehirlerini Rus füzelerine karşı korumaya yardımcı olacak,” dedi.

Bu taahhütlerin bir kısmı daha önceki taahhütlerin bir parçasıydı; Hollanda’nınki mayıs ayında, İtalya ve Romanya’nınki ise haziran ayında açıklanmıştı.

Zelenskiy’den “daha fazla F-16” talebi

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin hava savunmasını güçlendirecek güçlü NATO kararları ve daha fazla F-16 savaş uçağı için “savaşacağını” vurgulayarak Washington’a geldi.

Zelenskiy bir video mesajında, “Ukrayna için ek güvenlik garantileri için savaşıyoruz  ve bunlar silah, finansman ve siyasi destek,” dedi.

Bununla birlikte Ukrayna’nın Batılı müttefikleri, sistemlerin çoğu stratejik yerlere yerleştirildiği ya da ulusal veya NATO savunma planlarının bir parçası olduğu için daha fazla Patriot bataryası bulmakta zorlanıyor. Aynı zamanda Batılı askeri yetkililer F-16’ların temin edilmesi ve Ukraynalı pilotların bunları kullanacak şekilde eğitilmesi yönündeki çabaların yavaş ilerleme ve pilot eksikliği nedeniyle geciktiğini söylüyor.

Sullivan’dan “Ukrayna’ya destek sürecek” açıklaması

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan 9 Temmuz Salı günü Washington’da savunma sanayi temsilcilerinin katıldığı bir ABD Ticaret Odası forumunda yaptığı konuşmada NATO’nun uzun vadede Ukrayna’nın yanında yer almaya kararlı olduğunu söyledi.

NATO’nun Ukrayna’ya yönelik Batı desteğini güçlendirmek için alacağı bir dizi önlem arasında Ukrayna birliklerinin eğitimi ve donatılması için Almanya’da yeni bir askeri komutanlığın kurulması ve Ukrayna’nın ittifakla ilişkilerini derinleştirmek üzere Kiev’e üst düzey bir NATO temsilcisinin atanmasının da yer aldığını sözlerine ekledi.

Sullivan, “Putin bizi bölemez, bizden daha uzun süre dayanamaz, bizi zayıflatamaz; Rusya değil Ukrayna galip gelecektir,” dedi.

Rusya savaşı 2025’in ötesine taşıyabilir

İsimlerinin açıklanmaması kaydıyla konuşan NATO diplomatları, son yıkıcı saldırının sadece Ukrayna’ya daha fazla hava savunma sistemi sağlamanın aciliyetini göstermediğini, aynı zamanda Rusya tarafından geri adım atmaya niyetli olmadıklarına dair bir mesaj olarak görüldüğünü söyledi.

Washington’da gazetecilere bilgi veren üst düzey bir NATO yetkilisi, çatışmanın çözümüne ilişkin beklentiler söz konusu olduğunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in zamanın kendi tarafında olduğuna inandığını söyledi ve “Bugün gördüğümüz şey hâlâ çok yüksek Rus kayıpları. Rusya toprak kazanmaya çalışıyor,” dedi.

NATO yetkilisi, Rusya’nın savaş ekonomisini üç ila dört yıl daha sürdürebileceğini ve bunun da savaşı 2025’in ötesine taşıyabileceğini tahmin ettiklerini kaydetti.

Rusya’nın Ukrayna’da büyük bir saldırı başlatacak mühimmat ve insan gücünden yoksun olacağını savunan NATO yetkilisi, “Ukrayna’nın savunmasının önemli ölçüde geliştiğini gördük,” diye ekledi.

Zirvenin ikinci gününde “savaşa hazırlık” planları görüşülecek

Washington’da 10 Temmuz günü yapılacak toplantılarda, NATO’nun savaşa nasıl daha hazır hale geleceği ve ittifaktaki ülkelerin savunma harcamalarının nasıl artırılacağı görüşülecek.

Genel Sekreter Jens Stoltenberg, “Rusya saldırgan bir komşu iken maliyetsiz, savaşta ise risksiz bir seçenek yok,” derken, en büyük maliyetin ve riskin, Rusya’nın Ukrayna’da kazanması halinde ortaya çıkacağını savundu.

Geçen yıl Vilnius’ta NATO liderleri ittifakın caydırıcılık ve savunma planlarını gözden geçirerek yeni bir bölgesel savunma planı kabul etmişlerdi.

Bunun için geçtiğimiz on iki ay boyunca NATO üyeleri yeni plana asker ve askeri teçhizat taahhüdünde bulunmaya odaklandılar.

Ne var ki, ittifakın en yeni iki üyesi İsveç ve Finlandiya’yı henüz içermeyen bu planların hazır olup olmadığı sorulduğunda bazı NATO diplomatları, yeni planların şu anda stratejiyi operasyonel hale getirmek için yeterli kabiliyete sahip olmadığını söyledi.

Reuters’in haberine göre planların işlerlik kazanması için 35 ila 50 ilave tugaya ihtiyaç duyulacak.

Üst düzey bir NATO yetkilisi, “Bu uzun vadeli, dönüşümsel bir görev,” dedi ve “ekstra paranın bir etki yaratmasının zaman alacağını” ekledi.

DİPLOMASİ

AB ve Ukrayna, Biden’ı 2022’de Kiev’in ‘zaferine’ engel olmakla suçluyor

Yayınlanma

Joe Biden’ın başkanlık süresi sona yaklaşırken, ABD’nin Rusya’ya karşı Ukrayna’ya 90 milyar doları aşan yardım sağlamasına rağmen, Avrupa Birliği (AB) ve Ukrayna, Amerikan başkanını kararsız davranmakla suçluyor.

Bazı Avrupalı liderlere göre bu kararsızlık, Ukrayna’nın 2022 sonbaharında Rusya ordusunu Harkov ve Herson’dan püskürtmesine rağmen savaşı kendi lehine çevirememesine neden oldu.

‘Çok az, çok geç’

Bloomberg‘in haberine göre, Biden yönetimi Ukrayna’ya yoğun bir şekilde askeri yardım sağlama konusunda çaba gösterdi ve hatta Batı menşeli uzun menzilli füzelerle Rusya topraklarına saldırılara izin verdi.

Fakat Ukraynalı yetkililer, savaş boyunca defalarca dile getirdikleri bir şikâyeti yineledi: “Çok az, çok geç.”

Bir yılı aşkın süredir devam eden savaş ve Donald Trump’ın başkanlık yarışında yükselişi, Ukrayna’yı işgal altındaki topraklardan vazgeçme veya NATO üyeliğinden yoksun bir barış anlaşmasını kabullenme gibi ihtimallerle karşı karşıya bıraktı.

Bloomberg’e konuşan Ukraynalı yetkililer, böyle bir sonucun büyük ölçüde Biden’ın aldığı ya da almadığı kararlardan kaynaklanacağını savundu.

Avrupa ne ediyor?

Letonya Dışişleri Bakanı Baiba Brazhe, ABD’nin daha erken ve daha güçlü bir şekilde silah sağlaması durumunda bunun “geniş kapsamlı sonuçları” olabileceğini, ancak “olan oldu” diyerek konuyu değerlendirdi.

2022 sonbaharında Ukrayna ordusu, Harkov ve Herson’da hızlı bir taarruz gerçekleştirerek bazı bölgeleri geri aldı. Fakat Ukrayna lideri Vladimir Zelenskiy, bu zaferlerin sürdürülebilmesi için daha fazla silah talep etti. Biden ise bu konuda tereddütlü davrandı.

Biden’ın bu temkinli yaklaşımı, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan tarafından doğrulandı. Sullivan, ABD’nin nükleer bir tırmanış riskini dikkate aldığını belirtti.

Eski İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps, Biden’ın Ukrayna’ya desteği konusunda genelde temkinli ve kararsız bir tutum sergilediğini, bu yüzden gerekli desteğin cephe dengelerini değiştirecek şekilde verilmediğini söyledi.

Diğer bazı Amerikalı yetkililer ise, Avrupa ülkelerinin Ukrayna’yı desteklemek ve yaptırım uygulamak konusunda yavaş davrandığını belirtti.

Örneğin, Almanya ve diğer AB ülkeleri, Ukrayna’nın NATO üyeliği konusundaki Amerikan tavrının yumuşamasına rağmen şiddetle karşı çıkmaya devam etti.

Biden’ın bir Soğuk Savaş gazisi olarak nükleer tırmanma tehdidine takıntılı hale geldiği belirtilirken, Avrupa’daki bazı liderler Biden’ın stratejisinin Ukrayna’nın yenilmesini önlemeye odaklandığını ancak zafer için gerekli yolu sunmadığını savundu.

Bu stratejinin, Ukrayna’yı uzun ve maliyetli bir çatışmanın içine çektiği iddia edildi.

Ukrayna’da kamuoyu yoklamaları: Halk, Rusya ile müzakereler hakkında ne düşünüyor?

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Trump’tan AB’ye gümrük tarifesi tehdidi

Yayınlanma

ABD’nin yeni başkanı Donald Trump, AB’yi “büyük ölçekli” miktarlarda ABD petrol ve doğalgazını satın almayı taahhüt etmemesi halinde gümrük vergileriyle karşı karşıya kalacağı konusunda uyardı.

Trump cuma günü Truth Social platformunda yayınladığı mesajda, “Avrupa Birliği’ne, ABD ile aralarındaki muazzam açığı petrol ve doğalgazımızı büyük ölçekte satın alarak kapatmaları gerektiğini söyledim. Aksi takdirde, her şekilde TARİFELER!!!” diye yazdı.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen kasım ayında yaptığı açıklamada AB’nin ABD’den daha fazla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) almayı değerlendirebileceğini söylemişti.

Leyen gazetecilere verdiği demeçte, “Rusya’dan hâlâ çok miktarda LNG alıyoruz ve neden bunu bizim için daha ucuz olan ve enerji fiyatlarımızı düşüren Amerikan LNG’si ile değiştirmeyelim?” diye sormuştu.

Financial Times’a (FT) konuşan bir AB yetkilisi, “Leyen’in tam da bunu yapma olasılığını ima ettiği göz önüne alındığında, bu bir ‘tehdit’ olarak tuhaf görünüyor,” dedi.

ABD halihazırda Avrupa’nın en büyük LNG tedarikçisi konumunda, fakat Rusya’dan yapılan ithalat ikinci sıradaki yerini koruyor.

Trump, Çin menşeli olmayan tüm ithalata yüzde 20’ye varan genel bir gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunuyor.

Geçtiğimiz ay Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, Avrupa’nın siyasi liderlerini gümrük vergileri konusunda Trump ile işbirliği yapmaya ve ABD’de üretilen daha fazla ürünü satın almaya çağırmıştı.

Trump’ın ilk başkanlığı sırasında, dönemin Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, ticaret savaşı tehditlerini engellemek için daha fazla ABD gazı satın almayı teklif etmişti.

Uluslararası petrol göstergesi Brent ham petrol fiyatları cuma günü yüzde 0,4 düşüşle varil başına 72,61 dolar oldu. West Texas Intermediate vadeli işlemleri de yüzde 0,4 düşüşle varil başına 69,14 dolardan işlem gördü.

ABD dünyanın en büyük ham petrol üreticisi ve en büyük sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatçısı. Aralarında AB ve Vietnam’ın da bulunduğu LNG alıcıları, kısmen gümrük vergisi tehdidini caydırmak için ABD’den daha fazla yakıt satın almayı şimdiden konuşmaya başladılar.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

ABD’den Türkiye Gazprombank yaptırımlarında özel muafiyet

Yayınlanma

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, ABD’nin Gazprombank yaptırımlarında Türkiye’ye muafiyet tanıdığını belirterek, doğalgaz ödemelerinin sorunsuz devam edeceğini duyurdu.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, ABD’nin Gazprombank’a uyguladığı yaptırımlar konusunda Türkiye’ye özel bir muafiyet tanıdığını duyurdu.

Bakan Bayraktar, bu sayede Türkiye’nin doğalgaz borcu ödemelerini Gazprombank üzerinden yapmaya devam edebileceğini belirtti.

Bloomberg’e yaptığı açıklamada Bayraktar, bu kararın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı’nın ABD’li yetkililerle yürüttüğü yoğun görüşmelerin ardından alındığını ifade etti.

Türkiye’nin uzun süredir talep ettiği muafiyetin, Rusya ile doğal gaz ticaretinde önemli bir rol oynayacağını vurguladı.

Gazprombank’ın ABD tarafından yaptırım listesine alınması, Türkiye açısından ciddi endişelere yol açmıştı.

Bakan Bayraktar, yaptırımların Türkiye’yi de hedef alması durumunda bunun ekonomik ve stratejik sonuçlarının büyük olabileceğine dikkat çekmişti.

Türkiye’nin geçmişte İran yaptırımları sürecinde de benzer bir muafiyet elde ettiğini hatırlatan Bayraktar, bu kararın iki ülke arasındaki iş birliğini destekleyeceğini söyledi.

Muafiyetin sağlanmasına rağmen Türkiye, Rusya ile alternatif ödeme yöntemleri üzerinde de görüşmeler gerçekleştirdi.

Geçen ay Ankara’da yapılan toplantılarda, her iki tarafın bürokratları olası senaryoları masaya yatırdı. Ancak Bayraktar, alternatif çözümlerle ilgili detaylı bir değerlendirme yapmaktan kaçındı.

Türkiye, Gazprombank yaptırımında ABD’den muafiyet istiyor

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English