Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Sırbistan üretimi silahlar üçüncü ülkeler üzerinden Ukrayna’ya gidiyor

Yayınlanma

Ukrayna’da çatışmaların başladığı Şubat 2022’den bu yana Kiev, aracılar vasıtasıyla Sırbistan’dan 800 milyon avro değerinde silah aldı.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandr Vucic, daha önce Sırp silahlarının üçüncü ülkeler üzerinden Ukrayna’ya girebileceğini kabul etmiş olsa da, tedarik hacmi ilk kez Financial Times (FT) tarafından açıklandı.

Bu sansasyonel bilginin ifşa edilmesi, Batı’nın, Sırbistan’ın Ukrayna krizinde Avrupa Birliği’nin (AB) politikasını izlemekteki isteksizliğine duyduğu öfkeyi periyodik olarak dile getirirken, Belgrad’a karşı herhangi bir cezalandırıcı tedbire başvurmamasının ve Sırp lider Vucic’i yakın bir ortak olarak görmeye devam etmesinin nedenini büyük ölçüde açıklıyor.

FT‘ye mülakat veren Vucic, “Evet, silahlarımızı ihraç ediyoruz. Ukrayna ya da Rusya’ya ihracat yapamıyoruz ama Amerikalılar, İspanyollar, Çekler ve diğerleriyle çok sayıda sözleşmemiz var. Nihayetinde bunlarla ne yapacakları onların bileceği iş,” ifadelerini kullandı.

Vucic, Sırbistan’ın silahlarının kimin eline geçtiğini kesin olarak bilse bile, bunun ‘kendilerini ilgilendirmediğini’ belirtti.

Aynı zamanda Vucic, gazetenin Şubat 2022’den bu yana Kiev’in aracılar vasıtasıyla Sırbistan’dan yaklaşık 800 milyon avro değerinde silah aldığı yönündeki tahminlerini de doğruladı.

Cumhurbaşkanı, ayrıca Belgrad’ın şu anda ‘silahları Batı silahlarından daha ucuz olduğu için altın fırsatlarla’ karşı karşıya olduğunu ve ülkesinin silah ihracatının daha da artabileceğini dile getirdi.

Sırbistan’ın savaş halindeki Ukrayna’ya silah tedarik ettiğine dair bilgiler daha önce de dünya medyasında yer almıştı. Örneğin geçen yıl Reuters haber ajansı ‘Avrupa: Rusya ve Ukrayna Arasındaki Çatışmaya Yanıt’ başlıklı gizli bir Pentagon belgesine yer vermişti.

Belgede, Sırbistan’ın Ukrayna ordusunu eğitmeyi reddetmesine rağmen ülkeye silah tedarik etmeyi kabul ettiği ya da ‘halihazırda tedarik ettiği’ belirtiliyordu.

Pentagon sızıntıları: Sırbistan Ukrayna’ya silah vermeyi kabul etti

Belgenin yayınlanması o dönemde Belgrad’da heyecan yarattı. Kısa bir süre önce Sırbistan başbakanı olan Savunma Bakanı Milos Vucevic, ‘Sırbistan’ın Ukrayna ya da Rusya tarafına silah satmadığını ve satmayacağı’ garanti ederek, “Belli ki birileri ülkemizi istikrarsızlaştırmak ve katılmayacağımız bir çatışmaya dahil etmek istiyor,” dedi.

Vucevic, ‘bazı silahların bir şekilde sihirli bir şekilde savaş bölgesine gitmiş olabileceği’ ihtimalini de göz ardı etmedi.

İlginç bir şekilde, ABD’nin Belgrad Büyükelçiliği o dönemde Sırbistan makamlarını savunarak “Bilgilerimize göre Sırbistan Ukrayna’ya silah satmıyor,” açıklamasını yaptı.

Benzer bir şekilde Ukrayna’nın Belgrad Büyükelçiliği de Sırbistan tarafından silah sevkiyatı yapıldığına dair ellerinde bilgi olmadığını ve Sırp siyasetçilerin resmi açıklamalarına güvendiklerini vurguladı.

Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi’nin Uluslararası İlişkiler Komisyonu Birinci Başkan Yardımcısı Vladimir Cabarov, ‘bilginin ek doğrulamaya ihtiyacı olduğunu’ belirttikten sonra şunları söyledi: “Sırplar üçüncü ülkeler aracılığıyla bile Ukrayna’ya silah gittiğini biliyorlarsa, bu dostane bir adım olarak görülemez.”

Batı, Sırbistan’ı Rusya’dan koparmak için Kosova’ya sırtını mı dönüyor?

DİPLOMASİ

Lukaşenko: NATO saldırırsa nükleer silah kullanırız

Yayınlanma

Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, NATO ülkelerinin ülkesine saldırması durumunda Rusya ile yapılan anlaşma çerçevesinde Belarus’ta konuşlandırılan nükleer silahları kullanmaya hazır olduklarını bildirdi.

Lukaşenko, BelTA haber ajansına yaptığı açıklamada, “Bize saldırdıkları anda nükleer silah kullanırız. Rusya da bizim için devreye girer,” dedi.

Belarus lideri, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in son konuşmasında, Belarus’un savunması için nükleer silah kullanabileceğini teyit ettiğini hatırlattı.

Lukaşenko’ya göre, Polonya ve Amerikan ordusu şu anda Belarus sınırında beklerken, Polonyalı yetkililer “sabırsızlıkla” saldırı anını kolluyor.

Lukaşenko aynı zamanda, Minsk’in nükleer silah kullanması halinde Rusya da dahil olmak üzere karşılık verileceği konusunda uyarıda bulundu.

Devlet Başkanı, “Bu durumda Rusya tüm nükleer cephaneliğini kullanacaktır. Ve bu, bir dünya savaşı demektir. Batı bunu istemiyor, buna hazır değiller. Ama biz onlara açıkça söylüyoruz: Kırmızı çizgimiz devlet sınırımızdır. Eğer bu sınırı geçerlerse, yanıtımız anında olacaktır,” diye ekledi.

Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Belarus, nükleer cephaneliğinden vazgeçti ve 1993 yılında Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na (NPT) nükleer silah sahibi olmayan bir devlet olarak katıldı. Kasım 1996 itibarıyla nükleer silahlar ülke topraklarından tamamen çıkarıldı.

Fakat geçen yılın mart ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkenin taktik nükleer silahlarını Belarus topraklarında konuşlandırma planlarını açıkladı. Putin bu kararı, ABD’nin benzer silahları Avrupa ülkelerinde konuşlandırma politikasına bir yanıt olarak açıkladı. İlk nükleer yükler aynı yılın haziran ayı ortasında Belarus’a teslim edildi.

Belarus ordusu, 2024 yılının yaz başlarında stratejik olmayan nükleer silahların kullanımına ilişkin bir eğitim programından geçti.

Dün Putin, Rusya Güvenlik Konseyi’nin nükleer caydırıcılık konulu toplantısında, müttefik Belarus’a yönelik bir saldırı durumunda da Rusya’nın nükleer silah kullanma hakkını saklı tuttuğunu belirtti.

Putin, “Tüm bu konular Belarus tarafı ve Belarus Devlet Başkanı ile kararlaştırıldı. Buna düşmanın konvansiyonel silahlar kullanarak egemenliğimize yönelik kritik bir tehdit oluşturması da dahildir,” ifadelerini kullandı.

Rusya nükleer doktrinini neden değiştiriyor?

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Ukrayna’nın müttefikleri yardım parası bulmakta zorlanıyor

Yayınlanma

Rusya, 2025 bütçesinde savunma harcamalarını artırırken, Ukrayna’nın müttefikleri hâlâ aynı hazırlığı gösterebilmiş değil. Bu nedenle Rusya’nın 2025 yılı savaş bütçesi yüzde 20’den fazla artacak ve fabrikalar durmaksızın mermi, bomba ve füze üretmeye devam edecek.

Bloomberg’in konuya aşina kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Batı ülkelerinin Ukrayna’ya silah sevkiyatı tehdit altında.

Bazı ülkeler finansal sıkıntı yaşarken, bazıları ise Kiev’in giderek artan mali taleplerinden memnun değil.

Ukrayna’ya 2025’te sağlanacak desteğin en önemli kaynaklarından biri, Batılı ülkelerin Rusya Merkez Bankası’nın dondurulan rezervlerinden elde edilecek kâra karşılık vermeyi planladığı 50 milyar dolarlık fondan oluşacak.

Ancak kaynaklara göre, bu plan tam olarak uygulansa bile bu fon, Ukrayna’ya yalnızca bir yıl daha yardım etmek için yeterli olmayacak ve yeni kaynakların bulunması gerekecek. Rusya ekonomisinin 2026’ya kadar büyük bir zorluk yaşamayacağı tahmin ediliyor.

Kaynaklar, Kiev’in müttefiklerini verdikleri sözleri yerine getirmeye ikna etmekte zorlandığını belirtiyor.

Rusya’nın varlıkları teminat gösterilerek 50 milyar dolarlık fondan elde edilecek gelir, büyük oranda Ukrayna’ya silah tedarikinde kullanılacak. Fakat miktarın daha düşük olabileceği konuşuluyor. Bu konuda müzakereler hâlâ devam ediyor.

Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü’nün hesaplamalarına göre, 50 milyar dolar, müttefiklerin 2023 başından 2024 ortasına kadar geçen bir buçuk yıllık sürede sağladığı askeri yardıma denk geliyor.

Ancak Ukrayna, daha fazla destek istiyor: Volodymyr Zelenskiy’in ‘zafer planı’ daha modern silahların transfer edilmesini ve bu silahların kullanımına yönelik kısıtlamaların kaldırılmasını içeriyor.

Ayrıca Kiev, Başbakan Denis Şmıgal’ın ağustos ayında belirttiği gibi, yaklaşık 35 milyar dolarlık (yani GSYİH’nin yüzde 19’u) bütçe açığını finanse etmeye çalışıyor.

Bu miktarın yarısından fazlasını IMF ve Avrupa Birliği (AB) sağlamaya hazır; ancak yaklaşık 15 milyar doların başka kaynaklardan bulunması gerekiyor. Yetkililere göre, bunun için bazı G7 ülkelerinin Ukrayna’ya borç vermek için fon toplaması gerekebilir.

Ukrayna Askeri İstihbarat Başkanı Kirill Budanov, geçen haftalarda yaptığı açıklamada, Rusya’nın 2026’nın başına kadar zafer kazanmayı hedeflediğini belirtti. Budanov’a göre, Kremlin 2025’i son derece kritik bir yıl olarak görüyor, zira o dönemde Rusya’nın ekonomik ve sosyo-politik durumu kötüleşmeye başlayacak ve orduya yeni asker bulmakta zorluklar yaşanacak.

Bloomberg’e göre, 2025 yılı gerçekten de kritik olacak. Değerlendirmelere göre, 2026 yılında Rusya ekonomisi ciddi sorunlarla karşılaşmaya başlayacak.

Zelenskiy, Washington’dan eli boş dönüyor: Uzun menzilli füze talebi karşılıksız kaldı

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Zelenskiy, Washington’dan eli boş dönüyor: Uzun menzilli füze talebi karşılıksız kaldı

Yayınlanma

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, ABD’den uzun menzilli füze talebine olumlu yanıt alamadan Washington ziyaretini tamamladı. ABD, yeni bir askeri yardım paketi açıklarken, Rusya’nın derinliklerine saldırı izni vermedi.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Rusya’nın iç bölgelerini hedef alma yetkisi almadan Washington ziyaretini sonlandırıyor.

The Times gazetesinin haberine göre, Zelenskiy’in Batı yapımı uzun menzilli füzeleri kullanma talebi karşılık bulmadı.

Zelenskiy, ABD Başkanı Joe Biden ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile Beyaz Saray’da bir araya gelerek İngiliz Storm Shadow füzeleri ya da Amerikan ATACMS’lerinin tedariki üzerindeki kısıtlamaların kaldırılmasını bizzat talep etti.

Ancak Washington’un tutumunda herhangi bir değişiklik olmadığı bildirildi. Gazete ayrıca, görüşmeden 24 saatten kısa bir süre önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Rusya’nın nükleer doktrininde yakında bir değişiklik olacağını açıkladığını anımsattı.

Zelenskiy ile Oval Ofis’te görüşen Biden, “Sizi her adımda desteklemeye devam edeceğiz,” ifadesini kullandı.

Görüşme öncesinde Biden, yaklaşık 8 milyar dolarlık askeri yardım ve yeni mühimmat dahil olmak üzere ABD’nin Kiev’e desteğini artırma sözü verdi.

Yeni yardım paketi, ABD’nin Kiev’e yaklaşık 110 kilometre menzile sahip Joint Standoff Weapon (JSOW) hassas güdümlü füzelerinin ilk teslimatını da içeriyor.

Gazete, F-16 savaş uçaklarından fırlatılmak üzere tasarlanan bu füzelerin, Ukrayna’nın Rusya Silahlı Kuvvetlerini uzaktan vurmasını kolaylaştıracağını belirtti.

JSOW’lar Ukrayna’nın vuruş kabiliyetini artıracak olsa da ülkenin sınırdan uzaktaki Rus askeri üslerini yok etmesine izin vermeyecek.

Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham, Zelenskiy’in ‘Putin’i müzakere masasına oturtmak’ ve barış görüşmeleri öncesinde Ukrayna’nın konumunu güçlendirmek amacıyla uzun menzilli saldırılar düzenlemek için ‘yeşil ışık’ istediğini söyledi. Graham, “Eğer bu hafta bu temel tercihi yapmazsak, Ukrayna için sonucun korkunç olacağını düşünüyorum,” diye konuştu.

Ukrayna lideri ABD ziyaretinde, Kiev’in Rusya’ya toprak vermesini önerdiği için Trump’ın yardımcılarından JD Vance’i ‘çok radikal’ olarak nitelendirerek Cumhuriyetçileri kızdırmıştı. Ayrıca Trump’ın savaşı derhal sona erdirebileceği iddiasını da sorgulamıştı.

Zelenskiy’in Trump ile görüşmeden Kiev’e dönmesi bekleniyordu. Fakat Zelenskiy’in Beyaz Saray’daki görüşmelerinin ardından eski başkan beklenmedik bir şekilde 27 Eylül’de kendisiyle görüşeceğini açıkladı.

Ukrayna, Batılı ülkelerden iki farklı savaş uçağı daha istedi

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English