Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

Sudan müzakerelerine ordu temsilci göndermedi

Yayınlanma

Sudan’da 16 aydır ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında devam eden savaşın sonlandırılması için resmi görüşmeler İsviçre’nin Cenevre kentinde başladı. HDK’nin heyet gönderdiği müzakerelere, “Son militan da şehir ve köylerden çekilmeden askeri operasyonların durdurulması mümkün değil” açıklaması yapan ordu, temsilci göndermedi.

ABD’nin Sudan Özel Temsilcisi Tom Perriello, X sosyal medya platformundan yaptığı paylaşımda, İsviçre, Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Afrika Birliği ve Birleşmiş Milletler’i (BM) temsil eden uluslararası ve teknik ortaklarla açılış oturumunun gerçekleştirildiğini kaydetti.

Tarafların Cidde’deki taahhütlerine ve uygulamalarına uymalarını sağlamaya odaklandıklarını belirten Perriello, “Savaşan taraflar, uluslararası insancıl hukuka saygı göstermeli ve insani yardımı sağlamalı. Silahların susturulmasının vakti geldi” ifadelerini kullandı.

Perriello, Sudan’daki iç savaşın durdurulması yönünde de çağrıda bulundu. Görüşmelere ilişkin dün yazılı açıklama yapan Perriello, “Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) doğrudan bu görüşmelere katılmalarının, Sudan halkının çatışmanın ve kıtlığın sona ermesi yönündeki ısrarlı isteğinden kaynaklanması gerektiğini vurgulamak istiyorum. HDK Cenevre’ye ulaştı. Ordu bir heyet gönderirse birlikte daha fazlasını yapabiliriz” değerlendirmesinde bulunmuştu.

HDK heyeti görüşmelere katılmak üzere Cenevre’ye gelirken, ordu görüşmelere katılmıyor.

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, görüşmelere ilişkin yaptığı açıklamada, “Barışa giden yol açıktır, o da Mayıs 2023’te Cidde’de mutabakata vardığımız anlaşmanın uygulanmasıdır” ifadelerini kullandı.

Burhan, ülkede “Al Dagalu milislerinden” (HDK) arındırılmış şekilde ordunun bir sonraki kuruluş yıl dönümünü kutlamak için yorulmadan çalışacaklarını kaydederek, “Yalan yere barış iddiasında bulunanlara diyoruz ki isyancı milisler evlerimizi, şehirlerimizi ve köylerimizi işgal ederken ve yol keserken onlarla barış yok. Son militan da ele geçirilip halkını sömürgeleştirdikleri şehir ve köylerden çekilmeden askeri operasyonların durdurulması mümkün değil” demişti.

HDK’den yapılan yazılı açıklamada ise heyetlerinin “ülke çapındaki düşmanlıklara son vermek ve insani yardımın gelişini kolaylaştırmak” amacıyla ABD’nin davetine yanıt olarak bugün Cenevre’ye ulaştığı bildirilmişti.

Cidde Bildirgesi

Sudan’da ordu ile HDK arasında Suudi Arabistan’ın Cidde şehrinde ABD, Suudi Arabistan arabuluculuğunda yürütülen görüşmeler sonucu 11 Mayıs 2023’te “Cidde Bildirgesi” imzalanarak çatışmaların durdurulması için bir çerçeve oluşturuldu.

Sudan ordusu, HDK’nin ateşkesi ihlal ettiği gerekçesiyle 31 Mayıs 2023’te ateşkes görüşmelerinden çekildi.

Haziran 2023’te gerçekleştirilen müzakere turu, HDK’nin yerleşim yerlerinden ve kamu kurumlarından çekilmeyi reddetmesi üzerine ordunun müzakere masasından ayrılmasıyla sonuçlandı. Buna karşılık da HDK, orduyu Cidde görüşmelerini engellemeye çalışmak ve askeri çözüme sığınmakla suçladı.

Ordu, Temmuz 2023’te yeniden müzakere sürecine dönme kararı aldı. Ordu, benzer gerekçelerle bir kez daha müzakerelerden çekildi ancak Ekim 2023’te Cidde’ye geri döndü.

Taraflar, barış müzakereleri kapsamında 7 Kasım 2023’te Cidde’de yeniden bir araya geldi. Bu kez de somut adım atılamadı ve görüşmeler, 3 Aralık 2023’te çıkmaza girip süresiz ertelendi.

Sudan’daki iç savaş

Sudan’da Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile HDK, Aralık 2018’deki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirip, yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in Nisan 2019’da devrilmesinin ardından sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümette yer aldılar ve 2021’de ise hükümete karşı birlikte darbe düzenlediler.

Ordu ve HDK’nın, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK’nın orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından 2023’ün nisan ayı ortasında iç savaş patlak verdi.

Ülke o tarihten bu yana taraflar arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.

Sudan’ın çoğu eyaletinde devam eden savaşta ordu, kuzey ve doğudaki eyaletlerde hakimiyetini sürdürürken HDK’nin, batı ve güney eyaletlerinde etkili olduğu görülüyor.

Savaşın bitirilmesi için başlatılan Suudi Arabistan ve ABD arabuluculuğundaki Cidde görüşmeleri, Mısır’ın öncülük ettiği Sudan’a komşu ülkeler barış girişimi, Doğu Afrika’da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinin çabaları ve Bahreyn’in başkenti Manama’da yapılan görüşmeler sonuçsuz kaldı.

Birleşmiş Milletlere göre, dünyanın en büyük yerinden edilme ve açlık krizinin yaşandığı Sudan’daki çatışmalar sonucu 18 bin 800’den fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 10 milyon kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda.

DİPLOMASİ

Putin ve Lula da Silva, Brezilya’nın barış girişimini görüştü

Yayınlanma

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Brezilyalı mevkidaşı Luiz Inacio Lula da Silva telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede ikili iş birliği, ekim ayında yapılacak BRICS zirvesi ve Rusya-Ukrayna ihtilafının barışçıl yollardan çözümüne yönelik öneriler ele alındı.

Kremlin’in açıklamasına göre, Brezilya’nın çatışmaya barışçıl bir çözüm bulunmasına yönelik ilgisi nedeniyle Putin, Lula da Silva’ya “Rusya’nın bu konudaki temel yaklaşımını” özetledi. Lula da Silva’nın ofisinden yapılan açıklamada ise devlet başkanlarının Brezilya ve Çin’in konuya ilişkin önerilerini değerlendirdikleri belirtildi.

Görüşmede Putin, Brezilya’daki orman yangınlarıyla mücadelede Rusya’nın yardım teklifinde bulundu. Liderler ayrıca stratejik ortaklık, ticaret, tarım, enerji ve sanayi alanlarındaki iş birliğini de masaya yatırdı:

“Her iki taraf da finans sektörü dahil olmak üzere BRICS’teki temel iş birliği alanlarında ortak çalışmaya devam etme kararlılığını vurguladı. Ayrıca hem Brezilya’nın bu yıl dönem başkanlığını yürüttüğü G20’de hem de diğer çok taraflı platformlarda koordinasyonu güçlendirmeye hazır olduklarını ifade ettiler.”

Mayıs ayında Çin ve Brezilya, Rusya-Ukrayna çatışmasını çözmenin tek yolunun müzakereler olduğunu belirten bir mutabakat zaptı yayımlamıştı.

Ülkeler, Rusya ve Ukrayna tarafından kabul edilecek şartlarda uluslararası bir konferans düzenlenmesi çağrısında bulunmuş, Lula da Silva, Brezilya’nın bu çatışmada tarafsız kalacağını vurgulamıştı.

BRICS tam gaz

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

ABD ve Hindistan, Hint Okyanusu konusunda ilk diyaloğu gerçekleştirecek

Yayınlanma

ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Kurt Campbell çarşamba günü Kongre’de yaptığı açıklamada, ABD ve Hindistan’ın Hint Okyanusu konusunda ilk kez bir diyalog düzenleyeceğini söyledi.

Campbell, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nde Hint-Pasifik’teki güç rekabetine ilişkin bir oturumda yaptığı açıklamada, katılımcıların “karşılıklı endişelerimizin neler olduğunu ve nasıl birlikte çalışabileceğimizi konuşacaklarını” söyledi.

Campbell Beyaz Saray, Savunma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’nın da diyaloğa dahil olacağını sözlerine ekledi. “Bu, Hint Okyanusu’nda Hindistan gibi bir ortakla daha yakın çalışmanın yeni sınırıdır” dedi.

Nikkei Asia’ya konuşan bir kaynak diyaloğun bu sonbaharda, büyük olasılıkla Hindistan’da yapılmasının planlandığını söyledi.

Campbell ayrıca Asya, Afrika ve Avustralya’yı birbirine bağlayan bu büyük okyanus bölgesinin idaresi konusunda ABD hükümeti ve ordusu arasında kopuk bir koordinasyon olduğunu da ima etti.

Campbell, Hint Okyanusu’nun muharip komutanlıkların “çatlakları arasında kaldığını” ancak Savunma Bakanı Lloyd Austin’in Hint-Pasifik Komutanlığı Komutanı Amiral Samuel Paparo’dan askeri ve güvenlik yaklaşımını “bir araya getirmeye” yardımcı olmasını istediğini söyledi.

Diyalog, Çin’le rekabetin arttığı Hint Okyanusu bölgesindeki politikaları koordine etmeye çalışacak. Hint Okyanusu uzmanı Darshana Baruah, Nisan 2023’te Temsilciler Meclisi Hint-Pasifik Alt Komitesi’nde verdiği ifadede Çin’in Hint Okyanusu’ndaki altı adanın (Sri Lanka, Maldivler, Mauritius, Seyşeller, Madagaskar ve Komor Adaları) her birinde büyükelçiliği olan tek ülke olduğunu söyledi.

Baruah ayrıca Dışişleri Bakanlığı’nın Hint Okyanusu’na dört farklı departman aracılığıyla baktığını vurguladı: Afrika işleri; Doğu Asya ve Pasifik işleri; Yakın Doğu işleri; ve Güney ve Orta Asya işleri büroları.

ABD ordusunda Hint Okyanusu, Hint-Pasifik Komutanlığı, Merkez Komutanlığı ve Afrika Komutanlığı olmak üzere üç muharip komutanlığa bölünmüş durumda. Baruah, merkezi Hawaii’de bulunan Hint-Pasifik Komutanlığı’nın Hint Okyanusu’ndaki denizcilik gelişmelerini anlamak ve bunlara yanıt vermek için en büyük donanma kaynaklarına ve kapasitesine sahip olduğunu söyledi.

Baruah geçen yıl verdiği ifadede “Ancak INDOPACOM’un sorumluluk alanı Hindistan’la sona eriyor ve Hint Okyanusu’nun büyük bir bölümünü Washington’un Hint-Pasifik stratejik alanının dışında bırakıyor” demişti.

“Eğer gerçekten Çin ile bir rekabet söz konusuysa, ABD Çin’in Hint Okyanusu’ndaki çıkarlarına, zayıflıklarına ve fırsatlarına özel bir dikkat göstermiyor demektir” diye ekledi.

Hint Okyanusu diyaloğu fikri, ABD Başkanı Joe Biden ve Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin Haziran 2023’te ABD’ye yaptığı resmi devlet ziyareti sırasında yayınladıkları ortak bildiride gündeme getirilmişti.

Hayati bir ticaret rotası olan Hint Okyanusu, petrol zengini Basra Körfezi’nin ağzında yer alan Hürmüz Boğazı, Süveyş Kanalı’nda seyreden tüm gemilerin geçtiği Bab-el-Mendeb ve Güney Çin Denizi ile Hint Okyanusu’nu birbirine bağlayan Malakka Boğazı da dahil olmak üzere dünyanın stratejik açıdan en önemli boğaz noktalarından bazılarını içermektedir.

Campbell çarşamba günü yaptığı açıklamada Hindistan ile ilişkilerini “son derece önemli” ve “21. yüzyıla girerken belki de en önemli ilişkimiz” olarak nitelendirdi.

ABD ve Hindistan, Japonya ve Avustralya ile birlikte Dörtlü Grubun bir parçası ve dört ülkenin liderleri cumartesi günü Delaware’de bir araya gelecek.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Rusya, Norveç’in sınır yakınında radyoaktif sezyum bulunduğu iddiasına yanıt verdi

Yayınlanma

Rusya’nın devlete ait nükleer enerji şirketi Rosatom, Norveç’in Rusya sınırına yakın iki bölgede sezyum-137 izlerine rastlandığı iddiasıyla ilgili raporuna cevaben, radyasyon seviyesinin doğal sınırlar içinde olduğunu açıkladı.

Devlet şirketi, RBK gazetesine yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Murmansk oblastındaki Kola nükleer santralindeki ve Atomflot buzkıran gemilerindeki ekipmanlar normal şekilde çalışmaya devam ediyor.”

Norveç Radyasyon ve Nükleer Güvenlik Kurumu (DSA), Rusya sınırına yakın Vikshefjell ve Svanhovdd’aki iki istasyonun hava filtrelerinde radyoaktif sezyum-137 izlerine rastlandığını bildirdi.

DSA’nın Svanhovd’daki acil durum hazırlık biriminden Bredo Møller, Norveç’in Barents Observer gazetesine verdiği demeçte, kirlilik seviyelerinin belirgin şekilde yükseldiğini, ancak insanlar veya çevre için herhangi bir tehdit oluşturmadığını ifade etti.

Møller ayrıca, DSA’nın önümüzdeki günlerde ek analizler yapacağını da sözlerine ekledi. Kirlilik izlerinin 9 ile 12 Eylül tarihleri arasında tespit edildiğini belirtti.

DSA, incelenen filtrelerde başka hiçbir radyoaktif izotopa rastlanmadığını da açıkladı.

7 Avrupa ülkesi Norveç enerji sektörünü “Rus tehdidine” karşı uyardı

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English