Bizi Takip Edin

Asya

Vietnam’da Thuong’un istifasının ardından bir sonraki başkan kim olacak?

Yayınlanma

Yükselen bir siyasi yıldız ve arka arkaya istifa eden ikinci Vietnam Devlet Başkanı olan Vo Van Thuong’un açıkça tasfiye edilmesi, kamuoyunda şaşkınlık yarattı.

Perşembe günü Vietnam Parlamentosu, görevinde bir yılı aşkın bir süre kalan Thuong’un istifasını resmen kabul etti.

Thuong’un ayrılması, Vietnam’ın en güçlü siyasetçisi olan 79 yaşındaki Genel Sekreter Nguyen Phu Trong önümüzdeki yıllarda iktidarı devretmeye hazırlanırken liderlik rolleri için aday listesinde potansiyel bir boşluk bırakıyor.

This Week in Asia’ya konuşan Vietnamlılar, 2020’den bu yana üst düzey siyasetçileri ve zengin iş insanları kapsayan yolsuzlukla mücadele kampanyasının bir başka üst düzey ismi içermesiyle birlikte tedirginlik yaşadıklarını söylediler.

Adının açıklanmasını istemeyen Ho Chi Minh City sakini Minh, “Her şey hızlı ve öfkeli,” dedi ve ekledi: “Bir sonraki başkan kim olacak? Bu ülkenin nasıl yönetileceği konusunda hiçbir fikrim yok.”

Thuong, Komünist Parti’nin üst düzey kademelerindeki tasfiye sürerken güçlü Politbüro’nun eski başkanı Ngyuen Xuan Phuc’un istifasını takip ediyor.

Ani istifa, Güneydoğu Asya’nın en hızlı büyüyen büyük ekonomilerinden biri olan Vietnam’ın, tedarik zincirlerini Çin dışına taşıyarak risklerden korunmak isteyen Intel, Apple ve Microsoft gibi küresel şirketlerin bölgeye yatırımlar planladığı sırada geldi.

Vietnam geçen yıl, her iki süper güç için de stratejik öneminin bir işareti olarak hem ABD Başkanı Joe Biden’ı hem de Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’i ağırlayan tek ülke oldu.

ISEAS-Yusof Ishak Enstitüsü’nde misafir araştırmacı olarak görev yapan Nguyen Khac Giang, “Onun gidişi Vietnam siyaseti için büyük bir şok” dedi ve iki yıldan kısa bir süre içinde iki devlet başkanının ayrılmasının, genellikle siyasi istikrarıyla övülen bir ülke için iyiye işaret olmadığını sözlerine ekledi.

Altyapı projeleri ile bağlantılı yolsuzluk iddiası

Görevi çoğunlukla törensel olsa da cumhurbaşkanlığı, komünist ülkenin siyasi sistemindeki en güçlü dört makamdan biri. Thuong’un ayrıca Vietnam’ın en güçlü siyasetçisi ve partinin yolsuzlukla mücadele kampanyasının baş mimarı olan Genel Sekreter Nguyen Phu Trong ile yakın bağları olduğu biliniyor.

Thuong, selefinin bir başka yolsuzlukla mücadele davasında sorumluluk üstlendiği için istifa etmesinden yaklaşık iki ay sonra, Mart 2023’te parlamento tarafından seçildi.

Devlet medyasında çıkan haberlere göre Thuong’un kararı, polisin geçen ay özel bir inşaat firması olan Phuc Son Group’un başkanını “ciddi sonuçlara yol açan muhasebe düzenlemelerini ihlal ettiği” gerekçesiyle tutuklamasının ardından geldi. Ardından başlatılan soruşturmada Vo Van Thuong’un 2011-2013 yılları arasında Quang Ngai eyaletinin parti başkanlığı görevini yürüttüğü sırada altyapı projelerine ilişkin sözleşmelerle bağlantılarının tespit edildiği iddia ediliyor.

Onun düşüşü, bir sonraki kongresini 2026 yılında yapacak olan ve muhtemelen Genel Sekreter Trong’un yerine birini seçecek olan Parti için de bürokratik bir boşluk oluşturuyor.

UNSW Beşeri ve Sosyal Bilimler Fakültesi’nde Emeritus Siyaset Profesörü olan Carlyle Thayer, South China Morning Post’a yaptığı değerlendirmede, “Şu anki Politbüro’da liderliğin dört ayağı olan parti sekreteri, başbakan, devlet başkanı ve Ulusal Meclis başkanlığına seçilebilecek sadece üç üye var” dedi ve ekledi: “Thuong istifa etmemiş olsaydı dört üyenin en genci olacaktı. Politbüro’nun görevdeki diğer herhangi bir üyesinin en üst dört görevden birinde hizmet verebilmesi için 65 olan zorunlu emeklilik yaşından özel bir muafiyet alması gerekecekti.”

Vietnam Komünist Partisi bir süredir kapsamlı bir yolsuzlukla mücadele kampanyası yürütüyor. Kampanya siyasilerin yanı sıra iş insanlarını da kapsıyor.

Bu ayın başlarında Vietnamlı emlak kralı Truong My Lan, zimmete para geçirme, rüşvet, aile ve vekiller aracılığıyla gücünü kötüye kullanma ve 12 milyar ABD doları tutarındaki bir banka dolandırıcılığında kredi almak için “hayalet” firmalar çalıştırmaktan suçlu bulundu.

Savcılar salı günü Lan için idam cezası önerdi.

Yine salı günü, devlet medyasına göre, emlak geliştiricisi Tan Hoang Minh’in başkanı Do Anh Dung ve oğlu Do Hoang Viet, 349 milyon ABD dolarından fazla para elde etmek için yasadışı tahvil ihracı yapmaktan yargılandı.

Asya

Huawei kurucusu: Çiplerimiz ABD’nin bir nesil gerisinde

Yayınlanma

Huawei’nin kurucusu, Pekin ve Washington arasında ihracat kontrolleri de dahil olmak üzere ticaret görüşmeleri sürerken, ABD’nin Çinli çip üreticisinin yeteneklerini abarttığını söyledi.

Salı günü Çin’in devlet gazetesi People’s Daily ile yaptığı nadir bir röportajda Ren Zhengfei, Huawei’nin Nvidia’nın ürünlerinin Çin’deki ana rakibi olan Ascend çipinin “hala ABD’nin bir nesil gerisinde” olduğunu söyledi. “ABD, Huawei’nin yeteneklerini abartıyor, henüz o kadar güçlü değiliz” diye ekledi.

Ren’in yorumları, Nvidia CEO’su Jensen Huang’ın son haftalarda Huawei’nin yapay zeka (AI) çiplerindeki ilerlemesi konusunda alarm zillerini çalması ve Washington’un ABD’li çip üreticisinin Çin’e satışına getirdiği kısıtlamaların, ABD’nin yapay zeka teknolojisindeki hakimiyetini tehdit eden “müthiş” bir rakip ortaya çıkardığını söylemesi üzerine geldi.

ABD ve Çin, pazartesi günü Londra’da yeni bir ticaret müzakereleri turuna başladı. Müzakerelerde Washington’un önemli teknolojilere yönelik ihracat kontrolleri de gündeme geldi.

Cenevre’de yapılan ilk tur müzakerelerde ABD ihracat kontrollerini gündeme getirmedi. Ancak Pekin’in son dönemde otomobil üretiminde kullanılan bazı kritik nadir toprak elementleri ve minerallere kısıtlamalar getirerek ABD, Avrupa ve Japonya’daki fabrika hatlarını kapatma tehdidinde bulunması, bu konuyu ticaret müzakerelerinin gündemine taşıdı.

Huawei, Çinli teknoloji devlerinin Ascend çiplerinin satın alımlarını hızlandırması ve Huawei’nin teknolojisini benimsemek için hazırlıklar yapması nedeniyle Washington’un Nvidia çiplerinin Çin’e sevkiyatını yasaklamasından faydalandı.

Yine de, DeepSeek dahil olmak üzere Çinli AI şirketlerinin çoğu, AI araçlarını çalıştıran büyük dil modellerini (LLM) eğitmek için Nvidia çiplerini kullanıyor. Chatbotlar gibi araçlarda yanıtlar üretmek için modellere başvurmak gibi daha az karmaşık görevler için yerli alternatifler giderek daha fazla kullanılıyor.

Analistler ve Huawei araştırmacıları, daha önce şirketin çiplerini LLM’leri eğitmek için kullanırken teknik aksaklıklar yaşadıklarını, çiplerin birlikte çalışmasını ve hesaplama iş yükünü çipler arasında dağıtmanın zor olduğunu belirtmişlerdi.

Ren salı günü, Huawei’nin yapay zeka sunucu gücünü artırmak için birden fazla çipi birbirine bağlayan küme hesaplama yoluyla daha düşük performansı “telafi” edebileceğini söyleyerek, şirketin bu sorunları çözmek için önemli adımlar attığını ima etti.

“Kümeleme ve istiflemeyi kullanarak, hesaplama sonuçlarımız dünyanın en iyileriyle karşılaştırılabilir” dedi.

Ren, Huawei’nin araştırma ve geliştirmeye yılda 180 milyar yuan (25 milyar dolar) yatırım yaptığını, bunun 60 milyar yuan’ının ürün geliştirmeye değil, çığır açan keşiflere yönelik temel araştırmalara ayrıldığını söyledi.

Ren, Çin’in teknolojik kapasitesini geliştirirken belirgin avantajlara sahip olduğunu söyledi.

“Yapay zeka, bol elektrik ve gelişmiş ağ altyapısına bağlıdır” dedi. “Çin’in elektrik üretim ve şebeke sistemleri dünya standartlarında. Telekomünikasyon altyapımız dünyadaki en gelişmiş altyapılardan biridir” diye ekledi.

Çinli teknoloji şirketleri Nvidia’sız yerli yapay zeka geleceğine hazırlanıyor

Okumaya Devam Et

Asya

Güney Kore Devlet Başkanı Lee’den Çin lideri Xi’ye davet

Yayınlanma

Salı günü yapılan telefon görüşmesinde, yeni Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae-myung, Çinli mevkidaşı Xi Jinping’i bu yılın sonlarında düzenlenecek önemli bir çok taraflı zirveye davet etti. İki taraf, Kore Yarımadası’nda barış ve istikrar gibi ortak zorlukların üstesinden gelmek için işbirliği yapma konusunda anlaştı.

Resmi X hesabında yaptığı bir paylaşımda, Lee Jae-myung, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile yaptığı görüşmeler hakkında, “Çin, ekonomi ve güvenlik dahil her alanda bizim için önemli bir ortaktır” diye yazdı.

Lee’nin sözcüsü Kang Yu-jung, televizyonda yayınlanan brifingde görüşmenin yaklaşık 30 dakika sürdüğünü söyledi. Kang, Lee’nin Çin’den yarımadada nükleer silahsızlanma, barış ve güvenlik çabalarında “yapıcı bir rol” oynamasını istediğini belirtti. Kang’a göre, Çin tarafı da barış ve güvenlik için çalışacağına söz verdi.

Lee, görevinin başlarında, Güney Kore’nin rakip süper güçler Çin ve ABD ile verimli ticaret ve güvenlik ilişkilerini sürdürebilmesini sağlayacak bir dış politika yaklaşımı belirleme zorluğuyla karşı karşıya. Lee, göreve başlama konuşmasında, önceki yönetimin aksine Washington’a sadakat sözü vermeden, ülkesinin ulusal çıkarlarını göz önünde bulunduran “pragmatik” bir dış politika yaklaşımı izleme niyetini ortaya koydu.

Analistler, Güney Kore’nin Washington’ın taraf seçme baskısıyla karşılaşabileceği konusunda uyarıyor.

Güney Kore’nin yeni Başkanı Lee Jae-myung, ulusu birleştirme, ekonomiyi canlandırma, komşularla arayı düzeltme sözü verdi

Lee, Xi’nin 3 Haziran’da Güney Kore’de yapılan erken başkanlık seçimlerinde kazandığı zaferin ardından kendisine gönderdiği tebrik mesajında, ikili ilişkilerin daha da gelişmesi umudunu dile getirdiğini hatırlattı. Lee, salı günkü görüşmenin Xi’nin mesajında ifade ettiği duygular üzerine inşa edildiğini söyledi.

Sözcü Kang, Lee’nin Xi’yi 31 Ekim-1 Kasım tarihlerinde Güney Kore’nin Gyeongju kentinde düzenlenecek Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu (APEC) zirvesine davet ettiğini de sözlerine ekledi.

Bu telefon görüşmesi, Lee’nin geçen çarşamba göreve gelmesinden bu yana dünya liderleriyle yaptığı üçüncü resmi görüşme oldu. Lee, cuma günü ABD Başkanı Donald Trump ve pazartesi günü Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba ile de görüştü.

Lee’nin ofisi, Lee’nin bu hafta sonu Kanada’da başlayacak G7 Zirvesi’ne katılmayı planladığını ve burada Trump ve Ishiba ile ilk kez yüz yüze görüşebileceğini duyurdu. Güney Kore, G7 üyesi değil, ancak son yıllarda ev sahibi ülkelerin daveti üzerine zirvelere katılıyor.

Çin ve Güney Kore arasındaki diyalog genellikle Kuzey Kore’nin nükleer ve diğer yüksek güçlü silahların geliştirilmesine nasıl yaklaşılacağı konusunda odaklanıyor.

Lee’nin seçilmesinden bu yana, Kuzey Kore devlet medyası Güney’deki yeni hükümet hakkında çoğunlukla sessiz kaldı. Lee, muhafazakarların aksine Kuzey’e karşı uzlaşmacı bir yaklaşımı tercih ediyor ve geçmişte yardım ve ekonomik işbirliği gibi önlemleri savunmuştu.

Okumaya Devam Et

Asya

Güney Kore’nin yeni başkanı Lee, ekonomik krize karşı işe koyuldu

Yayınlanma

Güney Kore’nin yeni başkanı Lee Jae-myung, perşembe günü ilk kabine toplantısını, durgun ekonomik büyümeyi ele almak ve hane halklarına yardım etmek için acil bir paket hazırlamaya odaklanarak gerçekleştirdi ve seçim kampanyasının en önemli vaatlerinden birini yerine getirmek için hızlı adımlar attı.

Devlet Başkanı Lee, Yoon Suk Yeol’un anayasaya aykırı olarak kısa süreli sıkıyönetim ilan etmesinin ardından görevden azledilmesi sonucu erken seçimlerden zaferle çıkarak çarşamba günü göreve başladı. Askeri yönetim girişimi, Yoon’un görevden alınmasına yol açtı ve Asya’nın dördüncü büyük ekonomisinde şok dalgaları yarattı.

Basın mensuplarına yaptığı kısa açıklamada Lee, aralık ayında Yoon’un görevden alınmasının ardından göreve gelen geçici hükümetin bıraktığı kabineye, halkın zor günler geçirdiği için işe koyulmak için kaybedecek zaman olmadığını söyledi.

Lee, yönetimde sürekliliği sağlamak için kabineyi ve ofis kadrosunu oluşturmak üzere acele ediyor.

Yeni lider, çarşamba günü cumhurbaşkanlığı ofisine girdikten sonra, bilgisayarların, yazıcıların ve hatta kalemlerin bile kaldırıldığını ve oranın “mezarlık” gibi sessiz olduğunu, oraya atanan hükümet yetkililerinin görev yerlerine geri gönderildiğini söyleyerek şaşkınlığını dile getirdi.

Lee, ekonomik toparlanmayı en önemli önceliklerinden biri haline getirdi ve büyümeyi desteklemek için en az 30 trilyon won (22 milyar dolar) tutarında mali harcamayı derhal başlatacağını taahhüt etti. Merkez bankası, mayıs ayında büyüme tahminini şubat ayındaki %1,5’ten bu yılın %0,8’ine düşürmüştü.

‘1997 Asya finansal krizinden daha zorlu bir dönem’

Lee, şu ana kadar sadece siyasi bir müttefiki ve deneyimli bir milletvekilini başbakan adayı olarak gösterdi. Başbakan olarak atanması parlamentonun onayını gerektiren Kim Min-seok çarşamba günü yaptığı açıklamada, ülkenin 1997 Asya finansal krizinden daha da zorlu bir ekonomik çalkantı ile karşı karşıya olduğunu ve bunun olumsuz dış faktörlerle daha da karmaşık hale geldiğini söyledi.

Kim, gazetecilere verdiği demeçte, “Bugün ekonomi düşüşe geçiyor ve durgunluk yaşıyor, bu yüzden durumun çok daha zor olduğunu düşünüyorum” dedi.

Önceki hükümet, otomobil, elektronik ve çelik gibi ülkenin ihracata bağımlı bazı önemli sektörlerini vuracak olan ABD’nin ağır gümrük vergilerini hafifletme konusunda çok az ilerleme kaydetmişti.

Analistler, Lee’nin, sıkıyönetim girişiminin ülkede bıraktığı derin izleri sarmaktan ABD’nin öngörülemeyen korumacı adımlarına karşı koymaya kadar, Güney Kore liderlerinin son on yılların en zorlu görevlerinden biriyle karşı karşıya olduğunu belirtiyor.

Lee, çarşamba günü ilk resmi etkinliği olarak ülkenin en üst düzey askeri yetkilisiyle görüştü.

Güney Kore’nin yeni Başkanı Lee Jae-myung, ulusu birleştirme, ekonomiyi canlandırma, komşularla arayı düzeltme sözü verdi

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English