Bizi Takip Edin

DİPLOMASİ

‘Xi-Putin ilişkisi iki ülke bağlarını derinleştirecek’

Yayınlanma

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, pazartesi günü Rus mevkidaşını yeniden seçilmesinden dolayı tebrik ederek, ortaklığı güçlendirme sözü verdi.

Vladimir Putin, kısmi sonuçların hafta sonu yapılan başkanlık seçimlerini ezici bir çoğunlukla kazandığına işaret etmesinin ardından Rusya’yı altı yıl daha yönetmeye hazırlanıyor.

Xi, sonuçların Rus halkının ülkedeki “zorlukların” ortasında Putin’e verdiği desteği gösterdiğini söyledi.

Devlet haber ajansı Xinhua’nın aktardığına göre Xi, “Çin, Çin-Rusya ilişkilerinin gelişmesine büyük önem veriyor ve yeni dönemde Çin-Rusya kapsamlı stratejik koordinasyon ortaklığının sürekli, sağlıklı, istikrarlı ve derinlemesine gelişimini teşvik etmek için Rusya ile yakın iletişimi sürdürmeye istekli” dedi.

Renmin Üniversitesi’nde Avrupa işleri konusunda uzman profesör Wang Yiwei, sonuçların Çin’in beklentileriyle uyumlu olduğunu söyledi.

South China Morning Post’a konuşan Wang, “Çin, Rusya ile ilişkilerinin istikrarlı olmasını umuyor. Putin’in liderliği altında olduğu sürece Çin-Rusya ilişkileri kesinlikle güçlenmeye devam edecektir,” dedi ve ekledi: “Liderler 10 yılı aşkın bir süredir derin bir çalışma arkadaşlığına sahip. Liderler arasındaki güven çok önemli.”

Liderler arası ilişki

Xi ve Putin, Xi’nin 2013 yılında iktidara gelmesinden bu yana 42 kez bir araya geldi. İki lider son olarak ekim ayında Pekin’de düzenlenen Kuşak ve Yol Forumu sırasında bir araya gelmiş ve iki ülke arasında derinleşen siyasi güveni teyit etmişlerdi.

Geçtiğimiz ay Putin’in bu yıl Çin’i ziyaret etme planını açıklayan Çin’in Moskova Büyükelçisi Zhang Hanhui’ye göre iki liderin bu yıl birkaç kez daha bir araya gelmesi bekleniyor.

İkilinin görüşmesi için bir fırsat da Rusya’nın, grubun beş üyeden 11 üyeye çıkmasından bir yıl sonra ekim ayında Kazan’da BRICS zirvesine ev sahipliği yapması olacak.

Xi ve Putin’in bu yıl içinde Kazakistan’da yapılacak Şangay İşbirliği Örgütü yıllık zirvesine de katılmaları bekleniyor.

Putin zafer konuşmasında Xi ile olan “iyi kişisel ilişkilerinin”, uluslararası ilişkilerde bir “istikrar faktörü” olarak tanımladığı ikili ilişkilerde ilerleme sağladığını söyledi.

Bu yaptırımların ortasında Çin ve Rusya arasındaki ticaret geçen yıl 240 milyar ABD dolarına ulaşarak rekor kırdı. İki ülke ayrıca para birimi işbirliğini de artırarak işlemlerinin yüzde 90’ından fazlasını yuan ya da ruble cinsinden gerçekleştirdi.

Jinan Üniversitesi’nde Rusya çalışmaları konusunda uzmanlaşmış bir profesör olan Wu Fei, South China Morning Post’a verdiği demeçte, Putin’in yeniden seçilmesinin ardından Çin’in Rusya’ya yönelik politikasının son derece “istikrarlı” kalacağını söyledi.

“Çin ve Rusya arasında hem ekonomik hem de jeopolitik anlamda işbirliği için hala çok alan var” dedi.

Batı ile ilişkiler

Jilin Üniversitesi’nde Çin-Rusya ilişkileri konusunda uzmanlaşmış başka bir yardımcı doçent Björn Alexander Düben de Pekin’in Moskova ile olan bağlarının Batı’nın incelemelerine rağmen güçlü kalacağını söyleyerek bu görüşe katıldı.

Ancak Çin’in Rusya ile yakın ilişkileri ve ABD ile rekabeti, Pekin’in AB ülkeleriyle ilişkilerini geliştirme çabalarını zorlaştırıyor.

Düben, “Bu Çin için çok zor bir dengeleme hareketi… Eğer Pekin Moskova ile arasına gözle görülür bir mesafe koyarsa, bu muhtemelen AB ülkeleriyle işbirliğine dayalı ilişkileri [yeniden] inşa etmeyi kolaylaştıracaktır, ancak Pekin’in Rusya’nın zararına olacak böyle bir değiş tokuşa girmeye istekli olacağını sanmıyorum” dedi.

Renmin Üniversitesi’nden Wang ise, “Çinliler özellikle Rusya’nın Batı’ya karşı bir pazarlık kozu olarak kullanılmasını istemiyor, çünkü Çin hala Batı ile nispeten iyi bir ilişki sürdürmeyi umuyor. Bu, Batı ile zaten çok gergin ilişkileri olan Rusya’dan farklı bir durum” değerlendirmesinde bulundu.

DİPLOMASİ

İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan Moskova’da

Yayınlanma

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelerek iki ülkenin nükleer santral anlaşmalarını tamamlayabileceğine inandığını belirtti. Görüşme sırasında, savunma işbirliğini de içeren kapsamlı stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.

İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile bugün Moskova’da yaptığı görüşmede, İran’da bir nükleer santral inşasına yönelik anlaşmaların tamamlanabileceğine inandığını belirtti.

Görüşme, savunma alanında daha yakın işbirliğini içeren stratejik ortaklık anlaşmasının imzalanmasından önce gerçekleşti.

Putin, temmuz ayında cumhurbaşkanlığı görevine gelen Pezeşkiyan’ı Kremlin’de ağırlamış ve “İşbirliğimizin tüm alanlarını görüşeceğiz ve kapsamlı bir stratejik ortaklık anlaşması imzalayacağız,” demişti.

Putin, “Bu anlaşma üzerinde uzun süredir çalışıyoruz ve bu çalışmaların tamamlanmasından çok memnunum,” diye eklemişti.

Aynı zamanda Rusya lideri, söz konusu anlaşmanın ticaret ve iktisadi ilişkileri daha da güçlendirmesi gerektiğini vurgulamıştı.

İran-Rusya ilişkilerinde yeni dönem

Rusya, Ukrayna’da İran yapımı insansız hava araçlarını geniş çapta kullanıyor ve ABD, eylül ayında Tahran’ı Rusya’ya balistik füze sağlamakla suçladı.

Tahran bu iddiaları reddederken, Kremlin İran füzeleri aldığını doğrulamasa da “hassas alanlarda” işbirliği yaptığını kabul ediyor.

Rusya’nın geçmişte İran’a S-300 hava savunma sistemleri sağladığı biliniyor ve İran medyasında, S-400 gibi daha gelişmiş sistemler ve Rus savaş uçakları satın alma isteği sıkça dile getiriliyor.

Pezeşkiyan, BRICS Zirvesi sırasında Kazan’da Putin ile bir araya gelmiş, Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ile de ulaşım, enerji, eğitim, turizm ve kültür alanlarında işbirliğini derinleştirme konularını görüşmüştü.

Ayrıca İran’ın petrol sektörüne yönelik Batı yaptırımları da ele alınması bekleniyor.

Rusya, İran’ın ilk nükleer santrali olan ve 2013’te faaliyete geçen Buşehr santralini inşa etti. Aynı zamanda iki ek reaktör için de anlaşmalar bulunuyor.

Rusya ve İran liderlerinden ticaret ve savunma işbirliğinde yeni adımlar

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Çin Başkan Yardımcısı Han Zheng Trump’ın yemin törenine katılacak

Yayınlanma

Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Zheng, ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın pazartesi günü Washington’da yapılacak yemin törenine katılacak. İlk kez üst düzey bir Çinli lider ABD’de böyle bir etkinlikte hazır bulunacak.

Çin Dışişleri Bakanlığı duyuruyu cuma sabahı, yemin töreninden üç gün önce yaptı.

Kasım ayında basında çıkan haberlere göre Trump, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ‘i törene katılmaya davet etmişti.

Bakanlık, “Diyalog ve iletişimi geliştirmek, farklılıkları uygun şekilde yönetmek, karşılıklı yarar sağlayan işbirliğini genişletmek, istikrarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir bir Çin-ABD ilişkisini ortaklaşa sürdürmek ve iki ülkenin birbiriyle iyi geçinmesi için doğru yolu bulmak için yeni ABD hükümetiyle birlikte çalışmaya hazırız” dedi.

Pekin’deki Renmin Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Diao Daming, yabancı bir devlet başkanının yemin törenine özel bir elçinin katılmasının Çin’in diplomatik uygulamalarına uygun olduğunu ancak bu kez üst düzey bir liderin gönderilmesinin Çin’in ABD ile ilişkilerin istikrara kavuşturulmasına verdiği önemi yansıttığını söyledi.

South China Morning Post’a konuşan Diao, “Bu Çin’in Çin-ABD ilişkilerinin istikrara kavuşturulmasına verdiği büyük önemi yansıtıyor. İlişkilerin bir sonraki aşaması için iyi bir başlangıç noktası oluşturuyor ve Çin ile ABD arasında daha fazla etkileşime katkıda bulunacak” dedi.

Daha önce Çin mallarına yüzde 60’a varan ek gümrük vergileri uygulama tehdidinde bulunan Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşü öncesinde dünyanın ikinci büyük ekonomisine nasıl yaklaşacağı konusunda spekülasyonlar sürüyor.

Trump bu ay yaptığı açıklamada Xi ile temsilcileri aracılığıyla görüştüğünü ve “muhtemelen çok iyi anlaşacaklarına” inandığını söyledi.

Bu arada Çin de geçtiğimiz haftalarda yeni yönetime yönelik politikasının tonu hakkında bazı işaretler verdi. Aralık ayında Xi “diyaloğu sürdürmek” istediğini söylerken, bir gümrük vergisi ya da teknoloji savaşının “kazananı olmayacağı” uyarısında bulundu.

Çin’in en üst düzey diplomatı Wang Yi de “Çin ve ABD birbirleriyle işbirliği yaptıkları sürece birlikte pek çok büyük iş başarabileceklerini” söyledi.

Pazartesi günü Komünist Parti’nin yayın organı People’s Daily’de yer alan bir yorumda, yeni yönetime açık bir mesaj olarak “her iki ülke ve dünya için sorumlu eylemler” çağrısında bulunuldu ve Çin-ABD işbirliği pastasının “daha da büyütülebileceği” belirtildi.

Bazı gözlemciler daha önce Trump’ın ikinci döneminin ilk 100 gününün Çin yönetiminin Trump’la temas kurması ve gerilimin bir anda tırmanmasını önlemesi için önemli bir fırsat penceresi olabileceğini öne sürmüştü.

Han yabancı devlet törenlerinde Çin’i temsil ediyor

Han son yıllarda bir dizi yabancı devlet töreninde Çin’i temsil etti. Ekim ayında Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto’nun Jakarta’daki yemin törenine Xi’nin özel temsilcisi olarak katıldı ve Kral Charles’ın taç giyme töreninde de hazır bulundu.

Washington’da 1874 yılına kadar uzanan kayıtlar, yabancı devlet başkanları ve diplomatların katılımı yaygın olmasına rağmen, Pekin’in de benimsediği bir uygulama olarak, hiçbir yabancı devlet başkanının ABD başkanlık yemin törenine katılmadığını gösteriyor.

2009 yılında dönemin ABD Büyükelçisi Zhou Wenzhong, Çin hükümetinin temsilcisi olarak Barack Obama’nın yemin törenine katılmıştı. Zhou’nun halefi Cui Tiankai 2021 yılında Joe Biden’ı göreve başlaması dolayısıyla tebrik etmiş ancak törene katılıp katılmadığını belirtmemişti.

Ancak Trump’ın göreve başlama töreni, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin de aralarında bulunduğu konuklarla küresel bir etkinliğe dönüşüyor.

Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar ve Japon mevkidaşı Takeshi Iwaya da törene katılacaklarını teyit ettiler.

Okumaya Devam Et

DİPLOMASİ

Rusya ve Vietnam, askeri işbirliği planı üzerinde anlaştı

Yayınlanma

Rusya ve Vietnam, 2025 yılı için askeri işbirliği planını Moskova’daki savunma işbirliği toplantısında kabul etti. Ayrıca, iki ülke liderleri, iktisadi, kültürel ve teknolojik alanları kapsayan uzun vadeli işbirliği anlaşmaları imzaladı.

Moskova’da düzenlenen Rusya-Vietnam savunma işbirliği çalışma grubu toplantısında, 2025 yılı için askeri işbirliği planı onaylandı ve uygulanma süreci belirlendi.

Rusya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Askeri kurumlar arası diyaloğun güçlendirilmesi ve her iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında karşılıklı fayda sağlayan bağların artırılması yönünde karşılıklı bir tutum vurgulandı,” ifadeleri yer aldı.

Geçen günlerde Rusya Başbakanı Mihail Mişustin ve Vietnam Başbakanı Pham Minh Chinh, Hanoi’de bir araya gelerek 2030 yılına kadar kapsamlı işbirliği planını içeren bir bildiriyi imzaladı.

Ayrıca, Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Vietnam Bilgi ve İletişim Bakanlığı arasında radyoelektronik sanayi ve dijital teknolojiler alanında bir anlayış memorandumu, kültürel işbirliği programı ve diğer belgeler üzerinde mutabakata varıldı.

Putin’i ağırlayan Vietnam, ‘bambu diplomasisi’ni sürdürmeye çalışıyor

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English