Bu hafta önde gelen girişimcilerle bir araya gelen Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ülkenin zor durumdaki ekonomisine yatırımcı güvenini yeniden kazandırmaya çalışırken uzun süredir ortalarda görülmeyen Alibaba’nın başkanı Jack Ma’yı yeniden görünür kıldı ve yeni yıldızı parlayan DeepSeek’i bizzat kutladı.
Pazartesi günü devlet medyası, Çin Devlet Başkanı’nın yapay zeka start-up’ı DeepSeek’in genç şefi Liang Wenfeng’i sıcak bir şekilde karşıladığını ve 2020’de hükümeti eleştirdikten sonra gözden düşen Alibaba’nın kurucusu Jack Ma ile el sıkıştığını gösterdi.
Xi, Deepseek’in bu yıl Batılı yapay zeka şirketlerine rakip olarak dramatik bir şekilde ortaya çıkmasının ardından özel sektör için yeni bir dönemin sinyallerini verirken, bir yandan da Çin’in son dönemdeki ekonomik yükselişine güç veren teknoloji gruplarına ve bazıları bizzat hükümetin baskılarına hedef olan tanınmış isimlere güven vermeye çalıştı.
ABD’li danışmanlık şirketi The Asia Group’un Çin ülke direktörü Han Shen Lin, toplantının “siyasi rüzgarların” Çin iş dünyası için ne kadar hızlı değişebileceğini gösterdiğini söyledi.
Lin, “Sadece birkaç yıl önce aynı sektör düzenleyici bir kıskaç altındaydı. Şimdi birdenbire yeniden gözde evlat oldular” dedi.
Pazartesi günkü toplantı Xi’nin birkaç yıl içinde özel girişimcilerle ilk yüksek profilli karşılaşmasıydı. Xi, girişimcilerin Çin’in ekonomik gücü için önemini vurgulamaya özen gösterdi ve “sarsılmaz iki ilke ”den bahsederek hem kamu hem de özel sektörün desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
Aynı zamanda iktidardaki Çin Komünist Partisi’nin iş dünyası üzerindeki kontrolünü vurgulayarak şirketlerin “ülkeye hizmet etme konusunda hırslı” olması gerektiğini belirtti.
ÇKP’nin amiral gemisi People’s Daily gazetesinin günlük yorumlarını sunan bir bültenin yazarı olan Manoj Kewalramani, “Bu, özel sektörün dinamizminin önemli olduğunun, Çin ekonomisine ve Çin devletinin kapasitesine güç kattığının bir kabulüdür” dedi.
Kewalramani, Xi’nin iş dünyası liderlerine “siz değerli oyuncularsınız – ama … büyük şemada, sadece kendi ihtiyaçlarınızı karşılamak için orada değilsiniz” mesajını verdiğini söyledi.
Katılımcıların çoğu elektrikli araçlar ve bataryalar, robotlar ve diğer elektronik donanım sektörleri gibi gelişmiş endüstrilerde yer alıyordu ve Pekin’in teknoloji üstünlüğü için ABD ile rekabet ederken Çin’in üretim değer zincirini yükseltme stratejisinin altını çiziyordu.
Ma ve Liang’ın yanı sıra, önde gelen pil üreticisi CATL’nin başkanı Robin Zeng, Unitree robotlarının kurucusu Wang Xingxing ve elektrikli araç üreticisi BYD’nin başkanı Wang Chuanfu da katılımcılar arasındaydı.
Araştırma şirketi Hurun Report’tan Rupert Hoogewerf, “Xi, bir yerlere gelen, sektörlerini ileriye taşıyan CEO’larla sohbet etmek istiyor” dedi.
“Pekin’in teşvik etmek istediği yeni muhafızlar bunlar” diye ekledi.
Araştırma grubu Plenum’un kurucusu Chen Long, zamanlamanın Xi yönetiminin, DeepSeek’in “Çin’in yenilik yapabileceğini gösteren” çığır açan yapay zeka modelinin piyasaya sürülmesinin ardından iş dünyası ve yatırımcı güvenindeki olumlu ivmeden yararlanmak istediğini gösterdiğini söyledi.
Chen, “Şimdi bu toplantı, bazı yatırımcıların hala endişe duyduğu özel sektör için politika riskini ortadan kaldırıyor,” dedi.
Xi için özel sektör yatırımlarını teşvik etmek, yıllardır süren emlak sektörü balonunun ardından yavaşlayan büyüme ile kuşatılmış olan ekonomiyi yeniden canlandırmak için kritik önem taşıyor.
Hükümet verileri, son yıllarda kamu sektörü harcamalarının, altyapı, mülk ve ekipman harcamalarını ölçen sabit varlık yatırım büyümesini yönlendirdiğini gösteriyor. Buna karşın özel yatırımlar, 2023’teki yüzde 0,4’lük düşüşün ardından 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 0,1 oranında daralarak geri çekildi ve iş dünyasındaki temkinliliği yansıttı.
Ancak Chen, ekonominin yavaş yavaş Xi’nin ileri teknoloji ve üst düzey üretim önceliklerine doğru döndüğünü söyledi. “Bu yapısal bir geçiş” dedi.
The Asia Group’tan Lin, Xi’nin mesajının, özel sektörün nihayetinde partinin stratejik hedeflerine hizmet etmesiyle birlikte, “inovasyonu kendi iyiliği için değil, devletin hizmetinde teşvik etmek” olduğunu vurguladı.
Çin lideri pazartesi günkü toplantıda hazır bulunan iş dünyası liderlerini “sosyal sorumluluklarını aktif bir şekilde yerine getirmeye” ve “ortak refahı teşvik etmeye” çağırdı.
Çin lideri diğer yandan bu hafta özel işletmeler için eşit bir oyun alanı vaat etti ve yüksek finansman maliyetleri ve devlet kurumları tarafından yapılan geç ödemeler gibi süregelen zorlukların çözülmesinin yanı sıra keyfi ücretlere, para cezalarına ve denetimlere son verileceği sözünü verdi.
Ancak bazı analistler bu vaatlerin büyük teknoloji şirketlerini ve yatırımcılarını sevindirmenin ötesinde Çin’deki özel sektör güveninde daha geniş bir iyileşmeyi teşvik edip etmeyeceğini sorguladı.
Pekinli bir girişimci ise, Xi’nin mesajlarının devlete ait grupların geciken ödemeleri gibi sorunları çözeceğini umduğunu söyledi.
Analistler, eski Devlet Başkanı Rodrigo Duterte’nin Uluslararası Ceza Mahkemesi’ndeki (UCM) tutukluluğuyla ilgili sosyal medya spekülasyonları ve rakip adaylarla ilgili dezenformasyonun Filipinler’deki ara seçim kampanyasında siyasi vaatler kadar öne çıkacağını öngörüyor.
Ülkenin en önde gelen iki siyasi hanedanı olan görevdeki Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr. ile selefi Duterte arasında bir savaş olarak görülen 12 Mayıs seçimleri için kampanyalar cuma günü başlıyor.
Duterte’nin bu ayın başlarında tutuklanıp Lahey’deki UCM’ye gönderilmesinden bu yana düşmanlık daha da şiddetlendi. Duterte, ölümcül “uyuşturucuyla mücadelesi” nedeniyle insanlığa karşı suç işlemekle suçlanıyor.
Nikkei Asia’nın haberine göre, Duterte’yi destekleyen o kadar çok kişi sosyal medyada Marcos Jr. hükümetine karşı hoşnutsuzluklarını ve tutuklama üzerine eski lidere desteklerini dile getirdiler ki hükümet, Başkan ve ailesine karşı bir “yanlış bilgi tufanı” olarak tanımladığı bu durumu dikkate aldı.
“[Tutuklamadan] bu yana yalan haberlerin hedefi oldular. Bu yeni bir şey değil. Sara’nın Marcos’larla ilgili algısı bozulduğunda, yalan haberler de o zaman gelmeye başladı,” diyen yönetim sözcüsü Claire Castro, Duterte’nin başkan yardımcısı olan ancak Marcos’la arası açılan ve geçen ay görevden alınan kızı Sara Duterte’ye atıfta bulundu.
Başkan’ın Senato’da yeniden seçilmek için yarışan kız kardeşi Imee Marcos’un, Başkan’ın Duterte’nin tutuklanmasının ardındaki “gerçeği gizlemeye yönelik kasıtlı çaba” olarak tanımladığı gerekçeyle bu hafta kardeşinin aday listesinden ayrılması da riskleri artırdı.
Bir Filipin başkanının altı yıllık görev süresinin yarısında düzenlenen ara seçimler, Temsilciler Meclisi, Senato’nun yarısı, eyalet ve şehir yetkilileri için yapılan seçimleri içeriyor. Duterte, Hollanda Lahey’de gözaltında tutulmasına rağmen güneydeki Mindanao adasında ailesinin merkezi olan Davao City’nin belediye başkanlığı için yarışıyor.
Yaklaşık 69 milyon Filipinli oy kullanma hakkına sahip. Bir önceki ara seçim olan 2019’da katılım oranı %76’ydı.
Filipinler seçimlerinde sosyal medya güçlü bir propaganda aracı olarak kullanılıyor. Marcoslar da sosyal medyayla ilgili benzer taktikler kullandılar. Tartışmalı veri analiz firması Cambridge Analytica’ya 2022 başkanlık seçimleri öncesinde sosyal medyadaki imajlarını yeniden markalaştırmak için başvurdukları bildirildi. Aile, sosyal medyada Marcos’un babası merhum diktatör Ferdinand Marcos’un mirasını aklayan bir kampanya yürütmesine rağmen bunu reddetti.
Manila’daki De La Salle Üniversitesi’nde doçent olan Anthony Lawrence Borja, “Sosyal medyadaki faaliyetler siyaset hakkındaki yanılsamaları değilse bile önyargıları güçlendirebilir” dedi.
Borja’ya göre Duterte’nin UCM tarafından tutuklanması, destek tabanında “mağdurluk imajını ve buna bağlı kabile bağlılıklarını güçlendiriyor”. Seçmenler 2016’da onu kısmen Mindanao’dan geldiği ve bölge için barış ve kalkınma vaat ettiği için destekledi. Birçoğu, ülkenin en büyük adası ve başkentine ev sahipliği yapan Luzon’da kalkınmaya öncelik veren geçmiş Filipin başkanlarından giderek daha fazla memnuniyetsizlik duyuyordu.
Ancak Borja, bu “itibar artışının” ulusal siyasette bir kampanyaya yardımcı olacağını, ancak yerel makamlar için zaferi garanti etmeyeceğini belirtti.
Christopher “Bong” Go ve Ronald “Bato” Dela Rosa’nın Senato’da yeniden seçilmek için yarışması ile Duterte’nin müttefikleri de ulusal makamlar için teklifte bulunuyor. Yerel anket kuruluşu Social Weather Stations’a göre her ikisi de Duterte’nin tutuklanması etrafında gelişen olaylar zincirinden “oy” kazanıyor ve seçmenlerin tercihlerinde yükseliyorlar. Go, eski liderin eski bir yardımcısıyken, Dela Rosa eski Davao Şehri polis şefiydi ve Duterte’nin uyuşturucuya karşı savaşının “mimarı” olarak kabul ediliyor.
Onlar ve Duterte’nin desteklediği diğer senatör adayları, mevcut siyasi statükoyu değiştirmek için kampanya yürütmenin yanı sıra Duterte’nin 2016 kampanyasının yolsuzlukla mücadele, barış ve düzen gibi ayırt edici özelliklerini savunuyorlar. Marcos Jr. yönetiminin senatör adayları ise politikada süreklilik ve siyasi istikrar söylemiyle yarışıyor. Filipin ekonomisi geçen yıl %5.6 büyüyerek Güneydoğu Asya’daki en hızlı büyüme oranlarından birini yakaladı.
Basın sözcüsü cuma günü yaptığı açıklamada, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in Bangladeş’in geçici lideri Muhammed Yunus’a, Pekin’in Dakka’ya verilen Çin kredilerinin faiz oranlarını düşürme taleplerini değerlendireceğini söylediğini aktardı.
Yunus, geçen yıl göreve gelmesinden bu yana ilk ikili devlet ziyareti için Çin’e gitti.
Yunus’un Basın Sözcüsü Shafiqul Alam, görüşmeleri “kapsamlı, verimli ve yapıcı” olarak nitelendiren bir Facebook paylaşımında, Başkan Xi’nin Çin’in Bangladeş’teki yatırımlarını teşvik etme ve Çinli imalat işletmelerinin taşınmasını kolaylaştırma konusundaki kararlılığını da teyit ettiğini söyledi.
“Başkan Xi, Çin’in Başdanışmana ve Geçici Hükümete verdiği desteği yineledi. Bu Profesör Yunus’un ilk ikili dış gezisiydi ve şu ana kadar büyük bir başarı elde etti” dedi.
Alam, Çin’in görüşmeler sırasında Bangladeş tarafından gündeme getirilen önemli bir konu olan su kaynakları yönetimi konusunda da işbirliğini geliştirmeyi düşündüğünü sözlerine ekledi.
Taraflar yaptıkları ortak basın açıklamasında Çin-Bangladeş Serbest Ticaret Anlaşması müzakerelerine yakında başlanmasının ve Çin-Bangladeş Yatırım Anlaşmasının optimize edilmesine yönelik müzakerelerin resmen başlatılmasının önemini vurguladılar.
Basın açıklamasında ayrıca Bangladeş’in Tayvan’ı Çin topraklarının bir parçası olarak tanıyan Tek Çin politikasını desteklediği belirtildi.
Taraflar ekonomik ve teknik işbirliğine ilişkin bir anlaşma ve çoğu kültürel alışverişe ilişkin sekiz memorandum imzaladı.
Çin devlet haber ajansı Xinhua’nın aktardığına göre Xi, “Çin, Kuşak ve Yol’un yüksek kalitede inşasını teşvik etmek, dijital ekonomi, yeşil ekonomi, denizcilik ekonomisi, altyapı inşası ve su koruma gibi alanlarda işbirliğini keşfetmek ve insandan insana teması teşvik etmek amacıyla insani alışverişleri geliştirmek için Bangladeş ile çalışmaya hazırdır” dedi.
Yunus, Hindistan’ın uzun süredir müttefiki olan ve ölümcül protestoların ardından ağustos ayında başbakanlık görevinden alınan Şeyh Hasina’nın yerini aldı. Hasina, Bangladeş’in kendisini yargılamak üzere iade etme taleplerine yanıt vermeyen Hindistan’a sığındı.
Çin, Bangladeş ile bağlarını güçlendiriyor ve yıllık 25 milyar dolarlık ticaretiyle Bangladeş’in en büyük ticaret ortağı konumunda. Ancak Pekin’in birçok Bangladeş ürünü için sıfır tarife pazar erişimi teklifine rağmen Bangladeş’in Çin’e ihracatı sadece 1 milyar dolarla sınırlı kalıyor.
Analistler, Bangladeş’in Çin ile artan ve Hindistan ile zayıflayan ilişkilerinin Güney Asya’nın jeopolitik dengesini yeniden şekillendirebileceğini ve Hindistan için güvenlik endişelerini artırabileceğini söylüyor.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, FedEx’ten Rajesh Subramaniam ve Standard Chartered’dan Bill Winters’ın da aralarında bulunduğu bir grup yöneticiyle yaptığı toplantıda küresel iş dünyası liderlerini tedarik zincirlerini korumak için birlikte çalışmaya çağırdı.
ABD ile derinleşen ticaret savaşının ortasında Çin lideri, AstraZeneca’dan Pascal Soriot ve Thyssenkrupp’tan Miguel Ángel López Borrego’nun da aralarında bulunduğu yabancı iş dünyası liderlerinden oluşan gruba, tarihi “geriye döndüren” davranışlara direnmeleri gerektiğini söyledi.
Xi cuma günü Pekin’de düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, “Herkesin geniş ve uzun vadeli bir bakış açısına sahip olmasını ve küresel sanayi ve tedarik zincirlerinin güvenliğini ve istikrarını bozan eylemleri körü körüne takip etmemesini, bunun yerine küresel kalkınmaya daha fazla pozitif enerji ve kesinlik katmasını umuyoruz” dedi.
Büyük Halk Salonu’ndaki etkinlik, Xi’nin Çin’in başkentinde yabancı CEO’larla dikkatlice düzenlenmiş bir toplantı gerçekleştirdiği üst üste ikinci yıl oldu. Geçen yılki etkinlik sadece ABD’li iş dünyası liderleriyle yapılmıştı.
Toplantı, ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetimiyle artan gerilimin ortasında uluslararası iş dünyasıyla ilişkileri güçlendirmek için çaba sarf eden Çinli politika yapıcılar için yoğun bir haftanın sonunda gerçekleşti.
Çin’in önde gelen yıllık CEO konferansı Çin Kalkınma Forumu bu hafta başında Pekin’de düzenlendi ve ardından tropik tatil adası Hainan’da Asya için Boao Forumu yapıldı.
Pekin, Trump’ın alüminyumdan otomobillere kadar pek çok ürüne art arda gümrük vergisi dalgaları başlattığı ABD’nin aksine kendisini küresel ticarette istikrarın kalesi olarak tanıtmaya çalışıyor.
Trump, 2 Nisan’da ABD’nin ticaret ortaklarına geniş çaplı ve karşılıklı vergiler getirme sözü verdi.
GÖRÜŞ2 hafta önce
GÖRÜŞ2 hafta önce
GÖRÜŞ2 hafta önce
DİPLOMASİ2 hafta önce
ORTADOĞU11 saat önce
AVRUPA2 hafta önce
ORTADOĞU2 hafta önce
DÜNYA BASINI1 hafta önce