İsrail Başbakanı Netanyahu, Gazze’de ateşkes için ABD’nin talebiyle Doha’ya müzakere heyeti gönderilmesine onay verdi. Ancak Hamas’ın silahsızlandırılmadan kalıcı ateşkesin mümkün olmadığını vurguladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ile görüşmesi ve Başkan Donald Trump’la yaptığı telefon konuşmasının ardından, rehine müzakerelerini canlandırmak üzere Doha’ya bir müzakere heyeti gönderilmesine onay verdi.

Bu karar, Hamas’ın, Amerikan-İsrailli rehine Edan Alexander’ı 584 gün sonra serbest bırakmasının ardından geldi. Washington, bu adımı Trump’a yönelik bir iyi niyet göstergesi olarak yorumladı.

ABD Başkanı Trump, Alexander’ın serbest bırakılmasını “bu acımasız savaşı sona erdirme yönünde iyi niyetli bir adım” olarak değerlendirdi. ABD’nin İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee ise bunun “savaşın sonunun başlangıcı” olabileceğini ifade etti.

Netanyahu’dan “geçici ateşkes” mesajı

Times of Israel’in haberine göre Netanyahu, koalisyon ortaklarına yaptığı açıklamada ise yalnızca sınırlı bir rehine takasına karşılık kısa süreli bir ateşkesi değerlendirmeye açık olduklarını belirtti. Bu görüşmelerin, kamuoyuna “Witkoff Planı” olarak yansıyan çerçevede yürütüleceği kaydedildi.

Gazze’de ateşkes trafiği: Trump’ın ziyareti öncesi pazarlık hızlandı

İsrail Başbakanı, Hamas silahsızlanmadığı ve Gazze üzerindeki yönetimini bırakmadığı sürece savaşın sona ermeyeceğini yineledi. Netanyahu, kalıcı bir “Gazze’de ateşkes” için bu şartların vazgeçilmez olduğunu vurguladı.

Hamas cephesi ise uzun vadeli bir ateşkese ve yönetimi devretmeye sıcak bakabileceğini belirtiyor; ancak silahsızlanmayı reddediyor. Ayrıca, İsrail’in savaşı yeniden başlatmaması için BM Güvenlik Konseyi kararı gibi uluslararası garantiler talep ediyor.

İnsani yardım krizi büyüyor

İsrail’in 2 Mart’tan bu yana Gazze’ye insani yardım girişini engellemesi, bölgede kıtlık tehlikesini artırıyor. İsrail ordusu bile Gazze’nin açlık sınırında olduğunu kabul ediyor.

Yeni oluşturulması planlanan yardım sistemi kapsamında, Gazze’nin güneyindeki Rafah çevresinde 2 milyon kişinin toplanması ve yardımların burada dağıtılması hedefleniyor. Ancak Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşmiş Milletler ve birçok uluslararası kuruluş bu plana insani krizleri çözemeyeceği gerekçesiyle destek vermiyor.

Savaş sonrası Gazze için plan hâlâ belirsiz

Netanyahu, Gazze’de askeri hedeflere ulaşılmadan savaşın sonlandırılmayacağını ve gerekirse bölgenin “işgal edileceğini” belirtti. Savaşta yaralanan askerlerle bir araya geldiği toplantıda, “Önümüzdeki günlerde Gazze’de daha önce hiç görülmemiş şeyler olacak” sözleriyle büyük bir kara operasyonunun sinyalini verdi.

Netanyahu’nun asıl hedefi

Ancak Netanyahu’nun savaş sonrası Gazze’yi kimin yöneteceğine dair net bir plan sunmaması hem İsrail kamuoyunda hem Meclis’te eleştiriliyor. ABD ve Arap ülkeleri, Hamas sonrasında yenilenmiş bir Filistin Yönetimi’nin devreye alınmasını öneriyor. Netanyahu ise bu öneriye sıcak bakmadığı için birçok Arap ülkesi yeniden yapılanma sürecine katılmıyor.

Yeni müzakere turu başlıyor

Tüm bu gelişmelerin ortasında, İsrail heyeti bugün Doha’ya giderek ABD, Katar ve Mısır arabuluculuğunda Hamas’la dolaylı müzakerelere başlayacak. Netanyahu ise heyetin yalnızca geçici ateşkes ve sınırlı rehine takası dışındaki hiçbir konuda yetkili olmadığını net biçimde ifade etti.

Öte yandan ABD Başkanı Trump da bugün Ortadoğu turuna başladı. Suudi Arabistan, Katar ve BAE’yi kapsayan ziyaretin ağırlıklı olarak ekonomi odaklı olması bekleniyor. Ancak Gazze’de ateşkes ve esir takasının da görüşmelerde gündeme gelmesi bekleniyor.

İsrail’in müzakere tehdidi: Gazze işgali genişleyecek

İsrail, Trump’ın Ortadoğu turunun sona ereceği cuma gününe kadar Hamas’tan bir anlaşma çıkmaması halinde, büyük bir kara operasyonu başlatacağını duyurdu.

ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni kapsayan Körfez turu öncesi yaptığı açıklamada, ziyaretini “tarihi” olarak nitelendirdi.

ABD Başkanı Donald Trump, Oval Ofis’te düzenlediği basın toplantısında, “Bugün Suudi Arabistan, Katar ve BAE’ye doğru tarihi bir ziyaret için yola çıkıyorum” dedi. Yarın sabah Riyad’a ulaşması beklenen ABD Başkanı’nın Suudi Arabistan programında, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile yapılacak görüşmelerin yanı sıra Suudi Arabistan-ABD Yatırım Forumu ve Çarşamba günü düzenlenecek Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) -ABD Zirvesi de yer alıyor.

Erdoğan ile Suriye gündemi

Trump, basın toplantısında sadece Körfez turu değil, Suriye meselesi de gündeme geldi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yakın temasta olduklarını belirten Trump, Suriye’ye uygulanan ABD yaptırımlarının kaldırılabileceği sinyalini verdi.

Trump, “Suriye konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bazı çalışmalar yürütüyoruz. Bu arada yaptırımlar konusunu da ele alacağız. Suriye’den yaptırımları kaldırabiliriz çünkü onlara yeni bir başlangıç şansı vermek istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Şam’da Trump Tower teklifi

Trump, Suriye’ye yönelik yaptırımların etkisinin sınırlı kaldığını savunarak, “Pek çok kişi bana bu yaptırımların gerçekten yeni bir başlangıç imkânı tanımadığını söyledi. Bu nedenle bu konuda bir karar vereceğiz” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da bu konuda kendisine talepte bulunduğunu aktaran Trump, sürecin diplomatik diyalogla şekilleneceğini ima etti.

“Faydalı olacaksa İstanbul’a uçabilirim”

Öte yandan ABD Başkanı, 15 Mayıs Perşembe günü İstanbul’da yapılması beklenen Rusya-Ukrayna görüşmeleriyle ilgili de “Faydalı olacağını düşünürsem oraya (İstanbul’a) uçabilirim” dedi.

Toplantının yapılacağı gün, tam olarak nerede olacağını henüz net olarak bilmediğini söyleyen Trump, toplantıya katılmayı daha önce düşündüğüne ama takviminin yoğun olduğunu belirtti, “O anda nerede olacağımı bilmiyorum. Ortadoğu’da bir yerde olacağım ama faydalı olacağını düşünürsem oraya (İstanbul’a) uçabilirim” ifadelerini kullandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in toplantıya katılmaması halinde bu ülkeye yaptırım uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin bir soru üzerine Trump, “Onların anlaşmaya varacağına dair bir hissiyatım var” yanıtını verdi.

Washington’dan Riyad’a yoğun diplomasi

Trump yönetiminin, Körfez ülkeleriyle yürüttüğü temasların merkezinde sadece ekonomik işbirlikleri değil, aynı zamanda İran’la gerilim, İsrail-Hamas çatışması ve bölgesel istikrar konuları da bulunuyor. ABD Başkanı’nın ziyareti, İsrail ile Hamas arasında devam eden savaş ve Gazze’de yaşanan insani kriz bağlamında da önem taşıyor.

Üç ülkeyi kapsayan bu ziyaretten çıkacak mesajların yalnızca ticaret ve yatırım alanında değil, aynı zamanda güvenlik ve diplomasi açısından da etkili sonuçlar doğurması bekleniyor. Trump’ın Suudi Arabistan temasları sırasında İsrail ile normalleşme süreci, Yemen krizi ve İran’a karşı alınabilecek ortak tutumların da gündeme gelmesi bekleniyor.

Bahçeli’nin çağrısı ile başlayan süreçte kongresini toplayan PKK kendini feshetti. “PKK adıyla yürütülen çalışmalar sonlandırıldı” açıklamasının yapıldığı örgüt bildirisinde Lozan ve 1924 Anayasası eleştirildi, Kürt-Türk ilişkilerinin yeniden düzenlenmesi istendi.

PKK, 12. Kongresi’nde aldığı kararla örgütsel yapısını feshettiğini ve silahlı mücadeleyi sonlandırdığını duyurdu. Bu karar, örgütün kurucusu Abdullah Öcalan’ın çağrısının ardından geldi ve Türkiye’de yeni bir dönemin başlangıcı olarak değerlendiriliyor.

PKK, 5-7 Mayıs 2025 tarihleri arasında Irak’ın kuzeyinde düzenlediği 12. Kongresi’nde, örgütsel yapısını feshetme ve silahlı mücadeleyi sonlandırma kararı aldı. Örgütün yayın organı Fırat Haber Ajansı’nda yayımlanan kongre kararlarının açıklandığı bildiride, “PKK 12. Kongresi, pratikleşme süreci Önder Apo tarafından yönetilmek ve yürütülmek üzere PKK’nin örgütsel yapısının feshedilmesi ve silahlı mücadele yöntemini sonlandırması kararlarını alarak PKK adıyla yürütülen çalışmaları sonlandırdı” ifadelerine yer verildi.

Fesih kararının sadece KCK’nın Türkiye kolu ‘PKK’ ile sınırlı tutulması dikkat çekti. KCK bünyesinde, Türkiye’de PKK, Suriye’de YPG/YPJ, Irak’ta KCK-Bakur ve HPG, İran’da ise PJAK gibi silahlı ve siyasi uzantılar yer alıyor.

Suriye federasyona mı gidiyor?

Süreç Bahçeli’nin çağrısı ile başladı

PKK’nın fesih süreci, MHP lideri Devlet Bahçeli’nin geçen Ekim ayında Öcalan’a yaptığı çağrının ardından başlamıştı. Bahçeli, 22 Ekim’de Öcalan’a “Türkiye’nin yeni bir çözüm sürecine değil ortak aklı çalıştırmaya, dürüst samimi adımlara, bin yıllık kardeşliği daha da kuvvetlendirmeye ihtiyacı vardır. Türkiye’nin sorunu Kürtler değil bölücü terör örgütüdür. Tek tek Kürt kardeşlerimin sorununu çözmek mecburidir… Terörist başı işin içinde olmazsa bir şey olmaz diyenlere de sesleniyorum. Şayet terörist başının tecridi kaldırılırsa gelsin Türkiye Büyük Millet Meclisinde DEM Parti grup toplantısında konuşsun. Terörün tamamen bittiğini ve örgütün lağvedildiğini haykırsın” çağrısında bulunmuştu.

Bahçeli’nin sözlerine yanıt veren Öcalan ise 27 Şubat’ta cezaevinden yaptığı açıklamada, örgütün silahlı mücadeleyi bırakması ve demokratik siyasete yönelmesi gerektiğini belirtmişti. PKK, bu çağrıya yanıt olarak kongresini topladı ve fesih kararını aldı.

Lozan ve 1924 Anayasası vurgusu

PKK’nın fesih bildirisinde, Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasasına atıfta bulunularak “soykırım” kelimesine yer verilmesi dikkat çekti.

“Partimiz PKK; kaynağını Lozan Antlaşması ve 1924 Anayasasından alan Kürt inkâr ve imha siyasetine karşı, halkımızın özgürlük hareketi olarak tarih sahnesine çıktı” denilen metinde, “PKK katı Kürt inkârının, buna dayalı imha siyasetinin, soykırım ve asimilasyon politikalarının egemen olduğu koşullarda şekillendi” denildi.

“Kürt-Türk ilişkilerini yeniden düzenlenmesi kaçınılmaz”

Bildiride 3. Dünya savaşı koşullarında Türk-Kürt ilişkilerinin yeniden düzenlenmesi gerektiği savunuldu: “Önder Apo Kürt-Türk ilişkilerinin sorunsallaştığı Lozan Antlaşması’nın ve 1924 Anayasası’nın öncesini referans alarak, Ortak Vatan ve Kürt-Türk halklarının kurucu öğe olduğu Demokratik Türkiye Cumhuriyeti perspektifini ve Demokratik Ulus anlayışını Kürt sorununun çözüm çerçevesi olarak benimsedi. Cumhuriyet tarihi boyunca gerçekleşen Kürt isyanları, 1000 yıllık tarihi Kürt-Türk ilişki diyalektiği ve 52 yıllık önderlik mücadelesi Kürt sorununun ancak Ortak Vatan ve Eşit Yurttaşlık temelinde çözülmesinin kazandıracağını göstermiştir. 3. Dünya Savaşı kapsamında Ortadoğu’da yaşanan güncel gelişmeler de Kürt-Türk ilişkilerini yeniden düzenlemeyi kaçınılmaz kılmaktadır.”

TBMM’ye çağrı

PKK’nın bildirisinde, örgütün tarihi misyonunu tamamladığı ve Kürt sorununun demokratik siyaset yoluyla çözülmesi gerektiği vurgulandı. Bildiride, “Söz konusu kararların uygulanması Önder Apo’nun süreci yürütüp yönlendirmesini, demokratik siyaset hakkının tanınmasını ve sağlam bütünlüklü bir hukuki güvenceyi gerektirir. Bu aşamada Türkiye Büyük Millet Meclisinin tarihi sorumlulukla rolünü oynaması önemli olmaktadır” denildi.

Türk hükümeti: Tarihi adım

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, PKK’nın fesih kararını “bölgesel barış için tarihi bir adım” olarak nitelendirdi ve Türkiye’nin süreci yakından takip edeceğini belirtti. Ak Parti Sözcüsü Ömer Çelik ise, kararın “terörsüz bir Türkiye’ye doğru önemli bir adım” olduğunu söyledi.

CHP: Meclis sürece dahil olmalı

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır ise bir TV’de katıldığı bir canlı yayında “Bu ülke 40 yıldır terörle mücadele ediyor. Şimdi silahların susması, kanın durması elbette önemlidir. Ancak sürecin meşruiyeti için Meclis’in bu sürece dahil olması şarttır” dedi.

Sürecin şeffaf yönetilmemesinden duyduğu rahatsızlığı dile getiren Başarır, “Bu süreci Şamil Tayyar’dan duymamalıyız. Parlamentoda temsil edilen partilerle şeffaf biçimde yürütülmelidir. Kimse bize, gazetecilerden, kulislerden bilgi vermesin. Meclis dışlanırsa, toplumsal uzlaşı sağlanamaz” ifadelerini kullandı.

Piyasa tepkisi olumlu

PKK’nın fesih kararı, Türkiye ekonomisinde olumlu bir etki yarattı. Reuters’ın haberine göre, BIST 100 endeksi %3’ün üzerinde değer kazandı. Türk lirası da Avro karşısında %1,3 oranında değerlenirken uluslararası tahvillerde artış gözlendi.

PKK’nın fesih kararı, Türkiye’de ve bölgede yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor. Ancak sürecin nasıl ilerleyeceği ya da başarılı olup olunmayacağı henüz bilinmiyor.