Bloomberg haber kuruluşunun analistleri, Çin ile ABD arasında Tayvan yüzünden çıkabilecek bir çatışmanın dünya ekonomisine 10 trilyon dolar (küresel GSYİH’nin yüzde 10’u) gibi muazzam bir zarar vereceği tahmininde bulundu.
Haberde, dünyanın hala büyük ölçüde Tayvan’ın yarı iletken üretimine bağımlı olduğu ve Çin ile ada arasındaki boğazın dünyanın en işlek deniz yollarından biri olduğu anımsatıldı.
Olası bir çatışmanın sonuçları, adanın 13 Ocak’ta yapılacak olan ve Demokratik İlerleme Partisi’nden (DPP) bağımsızlık yanlısı Lai Qingde’nin yarışın favorisi olduğu devlet başkanlığı ve parlamento seçimleri öncesinde özellikle önem taşıyor.
ABD’li yetkililer, Çin’in seçimlere yanıt vermek için seçenekler üzerinde çalışıyor olabileceğini kabul ediyor.
Bloomberg’e göre ana riskler yarı iletken sektörüyle ilgili ve dizüstü bilgisayarlar, tabletler ve akıllı telefonların üretim hatları durma noktasına gelecek.
Haberde ayrıca otomotiv endüstrisi ve çip kullanan diğer endüstrilerin de zarar göreceğine dikkat çekildi. Böyle bir senaryoda Tayvan ekonomisinin yerle bir olacağına işaret edilen haberde, çatışmanın ilk yılında adanın GSYİH’sinde yüzde 40’lık bir düşüş yaşanacağı öngörüldü.
Analistlere göre ada ile küresel ticaret tamamen duracak, aynı zamanda ABD ile Çin arasındaki ticaret neredeyse yüzde 100 düşecek, Washington ve müttefikleri Çin mallarına yüzde 50 gümrük vergisi ve Pekin’e karşı sert iktisadi yaptırımlar uygulayacak. Bloomberg, bunun sonucunda Çin ekonomisinin çatışmanın ilk yılında yüzde 16,7 oranında küçüleceği tahmininde bulunuyor.
Diğer yandan Tayvan’a karşı savaşın başlaması halinde, şirketler elektronik ürünler için Asya tedarik zincirlerine bağımlı olmaya devam edeceğinden ABD’nin GSYİH’si de ilk yılda yüzde 6,7 kayıp görecek.
Tayvan’ın Taiwan Semiconductor Manufacturing Co (TSMC) şirketi artık en gelişmiş yarı iletken ürünlerin yüzde 90’ını üretiyor. TSMC’deki hissesini 2023’ün ilk çeyreğinde satan Warren Buffett gibi yatırımcılar, artan risklere dikkat çekiyor. Aynı zamanda TSMC, üretimini ABD’ye taşımak için tesisler inşa ediyor.
Asya ülkeleri – Güney Kore (çatışmanın ilk yılında yüzde 23,3), Japonya (yüzde 13,5) ve Güneydoğu Asya ülkeleri (yüzde 20,1) Pasifik Okyanusu’ndaki doğrudan bir askeri çatışmadan en fazla zarar görecek ülkeler olarak öne çıkıyor.
Tayvan seçimleri Asya-Pasifik’teki rekabet için de belirleyici olacak