Bizi Takip Edin

AVRUPA

Orban, Ukrayna’nın AB üyeliğine karşı çıkmaya devam ediyor

Yayınlanma

Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Avrupa Birliği’nin (AB) Ukrayna’nın bloğa katılımı konusunda görüşmelere henüz başlamaması gerektiği konusunda ısrar ediyor.

Orban ayrıca Kiev’e AB bütçesinden 50 milyar avro (54 milyar dolar) mali yardım yapılmasını da engelliyor, fakat AB bütçesi dışında uzun vadeli yardımı destekleyebileceğinin sinyalini vererek bu konuda bir uzlaşmaya kapı araladı.

Orban hariç AB’nin 27 ülke liderinin tamamı, oybirliğiyle alınması gereken bir karar olan katılım müzakerelerinin başlatılmasını destekliyor.

AB zirvesi için Brüksel’e giden Orban, katılım müzakerelerinin başlamasına atıfta bulunarak, “Macarlar… baskıya boyun eğmezler. Koşullar var ve bunlar yerine getirilmedi. Konsey karar verecek konumda değil. Bizim bir görüşümüz var ve bunun arkasında duracağız,” dedi.

AB’nin yürütme organı Avrupa Komisyonu geçtiğimiz ay AB liderlerine Ukrayna ile katılım müzakerelerine başlanmasını tavsiye etti ve diğer 26 lider de bu tavsiyeye uydu.

Orban, önümüzdeki haziran ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinden bahsederek bloğun ‘demokratik davranması’ ve bunu beklemesi gerektiğini söyledi ve Ukrayna’ya ilişkin görüşmelerin başlamasının aylar sürebileceği sinyalini verdi.

Kısmi anlaşma gündemde

Yetkililer ve diplomatlar Brüksel’de Cuma gecesi geç saatlere hatta hafta sonuna kadar sürebilecek zorlu görüşmelere hazır olduklarını söylediler.

Estonya Başbakanı Kaja Kallas iyimser olmadığını söyledi fakat “Umarım en azından bazı unsurlar üzerinde bir anlaşmaya varabiliriz,” dedi.

Yetkililer, Macaristan’ın da yardım konusundaki tutumunu sürdürmesi halinde, AB’nin diğer üyelerinin Ukrayna için bütçe dışında finansman oluşturabileceğini, fakat bunun daha karmaşık ve pahalı olacağını söylüyor.

İrlanda Başbakanı Leo Varadkar zirveye gelişinde yaptığı açıklamada, “Eğer Ukrayna AB ve ABD’den destek alamazsa (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin kazanacaktır,” dedi ve zirveyi bugüne kadar katıldığı en önemli zirvelerden biri olarak tanımladı.

Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo ise, “Ne karar verdiğimiz ya da ne karar vermediğimiz Moskova’ya, Washington’a ve Pekin’e verilecek açık bir sinyaldir. İşte bu yüzden Ukrayna’yı desteklediğimize karar vermeliyiz” dedi.

AB, Macaristan’ın 10 milyar avrosunu serbest bıraktı

Avrupa Komisyonu, Viktor Orbán’ın Ukrayna’ya mali ve siyasi desteği engelleme sözü verdiği zirve öncesinde, Macaristan’ın ‘hukukun üstünlüğü’ kaygılarıyla dondurulan 10 milyar avroluk AB fonlarının blokajını kaldırdı.

Brüksel’in Macar yönetiminin adalet reformunu gerekçe göstererek bloke ettiği 10 milyar avronun, Orban’ı vetosunu kaldırmaya ikna etmeye yetip yetmeyeceği belirsiz. Komisyon, Macaristan için kilitli kalan AB fonu miktarının yaklaşık 21 milyar avro olduğunu söyledi.

Yine de, Financial Times’a (FT) konuşan yetkililer ve diplomatlar Kiev’e yönelik mali destek paketi konusunda en azından cuma gününe kadar bir anlaşmaya varılabileceği konusunda umutlu. Üst düzey bir AB yetkilisi, Ukrayna’nın finansmanına ilişkin müzakerelere atıfta bulunarak, “Oraya doğru gidiyoruz. Bu hafta bir şeyler yapabileceğimizi düşünüyorum,” dedi.

Scholz ve Macron’dan uyarılar

Alman Şansölyesi Olaf Scholz AB zirvesine katılmak üzere Brüksel’e gitmeden hemen önce Alman Federal Meclisi’nde yaptığı konuşmada, “[Rusya Devlet Başkanı] Vladimir Putin, Ukrayna’ya yönelik uluslararası desteğin azalacağına dair bahis oynuyor. Bu stratejinin nihayetinde işe yarayabileceği tehlikesi yadsınamaz,” dedi.

Scholz Budapeşte’ye açıkça seslenerek neredeyse tüm AB üye ülkelerinin belirlenen 50 milyar avroluk mali yardımı sağlamak istediğini fakat özellikle Macaristan’’ın henüz kabul etmediğini söyledi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, Sloven mevkidaşı Robert Golob ile çarşamba günü Paris’te yaptığı açıklamada, AB’nin Ukrayna’nın AB entegrasyonunu desteklemesi ve Avrupalıların da Ukrayna’ya ‘tam ve uzun süreli destek vermeye hazır’ olması gerektiğini ifade etti.

Golob’un Paris ziyareti sırasında Macron iki ülkenin ‘Ukrayna’yı askeri, ekonomik, insani ve diplomatik alanlarda gerektiği sürece desteklemeye kararlı olduğunu’ vurguladı.

Macron, Ukrayna’yı desteklemenin gerekli olduğunu çünkü ‘ortak güvenliğimizi ve hukuka ve ortak değerlerimize dayalı uluslararası düzene saygıyı sorgulanır hale getirdiğini’ ileri sürdü.

AVRUPA

Alman partilerinin ‘savaş’ anlaşması borsayı uçurdu

Yayınlanma

Almanya’da CDU/CSU, SPD ve Yeşiller arasında bir borç paketi için varılan milyar avroluk anlaşma borsada “sevinç çığlıklarına” yol verdi.

Spiegel’in aktardığına göre özellikle savunma ve altyapı hisseleri yükseldi.

Almanya’nın önde gelen endeksi Dax, bir ara 23.000 puanın üzerine çıktı ve öğleden sonra erken saatlerde yüzde 1,7 artışla 22.907 puana ulaştı.

Dax’ın liderleri, öğleden önce yaklaşık yüzde 5,7 oranında yükselen savunma şirketi Rheinmetall’in hisseleri oldu. Yapı malzemeleri üreticisi Heidelberg Materials ve enerji teknolojileri grubu Siemens Energy’nin hisseleri de talep gördü.

MDax’ta listelenen zırhlı şanzıman üreticisi Renk bile yaklaşık yüzde on oranında yükseldi. Yaklaşık yüzde 5,5 oranında yükselen savunma şirketi Hensoldt’un hisselerine de güçlü bir talep vardı.

Finansal hizmet sunan Helaba’da uzman olarak çalışan Ulf Krauss, “Donald Trump’ın giderek daha kaotik ve tehditkar olarak algılanan ekonomi politikası ABD’de ekonomik karamsarlığa yol açarken, Almanya’nın borç frenini gevşetme girişimi Avro bölgesinde büyüme için iyimserlik yaratıyor,” diyerek piyasalardaki durumu özetledi.

Bu arada, bankacılık hisseleri Avrupa genelinde sektörün kazananları oldu. Sektör endeksi yüzde 2,2 oranında yükseldi. Commerzbank hisseleri yüzde üç artış gösterdi. Büyük İtalyan bankası UniCredit olası bir devralmaya bir adım daha yaklaştı.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Commerzbank’ın doğrudan hisselerinin yüzde 29,9’a çıkarılmasını onayladı.

Tahvil piyasası da milyarlarca avroluk harcama paketi için varılan anlaşmaya tepki gösterdi: Alman devlet tahvillerinin fiyatları düşerken, getirileri de önemli ölçüde yükseldi. On yıllık Alman devlet tahvillerinin getirisi yüzde 2,93’e çıktı.

Özel fonun duyurulmasından ve borç frenine istisna getirilmesinden bu yana Bund (Alman devlet tahvili) getirileri keskin bir şekilde yükseldi.

Diğer Avro bölgesi ülkelerinde de getiriler önemli ölçüde artarak ülkelerin borçlanmasını daha pahalı hale getirdi.

Okumaya Devam Et

AVRUPA

Almanya’da Siemens yöneticileri Kırım’a türbin sevkiyatı nedeniyle yargılanacak

Yayınlanma

Almanya’da Hamburg Bölge Mahkemesi, Siemens’in iki eski yöneticisi hakkında, Rusya’ya bağlanan Kırım’a gaz türbinlerinin ihracatına yardım ederek yaptırımları ihlal ettikleri gerekçesiyle dava açtı. Dava, 2024 baharında açıldı ve Siemens yetkilileri, konuyla ilgili soruşturmanın şirkete yönelik olmadığını ve suçlanan kişilerin artık şirkette çalışmadığını belirtti. Avrupa Birliği ve ABD yaptırımları, Batılı şirketlerin Kırım’a enerji veya enerji ekipmanı tedarik etmesini yasaklıyor.

Hamburg Bölge Mahkemesi, 2014’te referandumla Rusya Federasyonu’na bağlanan Kırım’a gaz türbinlerinin ihracatına yardım ederek yaptırım rejimini ihlal etmekle suçlanan sanayi şirketi Siemens’in iki eski yöneticisi hakkında dava açtı.

Reuters ajansının haberine göre yaptırım ihlali davası 2024 baharında açıldı. Hamburg savcılığı, Almanya Federal Cumhuriyeti vatandaşı olan dört kişi ve Fransa-İsviçre vatandaşlığına sahip bir kişi hakkında suç duyurusunda bulundu.

Fakat daha sonra bölge mahkemesi, kovuşturma için yeterli gerekçe bulunmaması nedeniyle üç sanıkla ilgili soruşturmayı durdurdu. Mahkeme belgelerinde sanıkların isimleri açıklanmadı.

İsmi belirtilmeyen bir Siemens yetkilisi, şirketin devam eden davalar hakkında yorum yapamayacağını, ancak davanın şirkete yönelik olmadığını ve sanıkların artık orada çalışmadığını belirtti.

Türbin işinin sahibi olan Siemens Energy ise, iki sanığın artık şirket çalışanı olmaması nedeniyle yorum yapmadı.

Avrupa Birliği (AB) ve ABD yaptırımlarına göre, Batılı şirketlerin Kırım’a enerji veya enerji ekipmanı tedarik etmesi yasak.

Fakat kısıtlamalara rağmen, Siemens’in elektrik üretimi için türbinleri, 2017 yılında Rusya’nın yarımadada inşa ettiği iki elektrik santraline teslim edildi.

O dönemde Siemens, türbinleri Rus bir müşteriye sattığını, bunların Rusya’daki elektrik santrallerine kurulmasını beklediğini ve Kırım’a gönderilme planlarından haberdar olmadığını açıklamıştı.

Rusya’nın Ukrayna’ya Şubat 2022’de başlattığı askeri müdahalenin ardından Batılı ülkeler, Rusya’ya karşı askeri, havacılık, petrol ve doğalgaz ve diğer sektörler için teknoloji ve ekipman tedarikini yasaklayan geniş kapsamlı yaptırımlar uyguladı.

The New York Times gazetesi, tedariki sağlamak için “devasa bir paravan şirket ağı kurulduğunu” ve çiplerin önemli bir kısmı Hong Kong üzerinden geldiğini iddia etmişti.

Okumaya Devam Et

AVRUPA

Portekiz, Trump nedeniyle F-35’leri almaktan vazgeçti

Yayınlanma

Portekiz, ABD Başkanı Donald Trump yüzünden ABD yapımı F-16 savaş uçaklarını daha modern F-35’lerle değiştirmekten vazgeçti.

Ülkenin hava kuvvetleri, ABD’li silah üreticisi Lockheed Martin imzalı F-35’lerin satın alınmasını tavsiye etmişti ama görevden ayrılan Savunma Bakanı Nuno Melo’ya Portekiz medyası Público tarafından hükümetin bu tavsiyeye uyup uymayacağı sorulduğunda, “Seçimlerimizde jeopolitik ortamı göz ardı edemeyiz. ABD’nin NATO bağlamındaki son tutumu … bizi en iyi seçenekler üzerinde düşünmeye sevk etmelidir çünkü müttefiklerimizin öngörülebilirliği dikkate alınması gereken daha büyük bir değerdir,” cevabını verdi.

ABD hükümetinin F-35’i tam olarak çalışır hale getirmek için gereken yazılım güncellemelerine ve yedek parçalara erişimi engellemeye karar verebileceğinden korkuluyor.

Melo, “Dünya değişti … ve bu müttefikimiz … kullanım, bakım, bileşenler ve uçağın operasyonel olmasını ve her türlü senaryoda kullanılmasını sağlamakla ilgili her şeye sınırlamalar getirebilir,” dedi.

Melo özellikle Avrupa üretimi bağlamında değerlendirilmesi gereken çeşitli seçenekler bulunduğunu kaydetti.

Hollanda Savunma Bakanı Ruben Brekelmans bu hafta başında yaptığı açıklamada Hollanda’nın jetler için yaptığı sözleşmeyi iptal etmeyeceğini söyledi. Fakat Lizbon henüz bir anlaşma imzalamadı.

Portekiz, merkez sağ hükümetinin düşmesinin ardından erken seçime gidiyor.

Portekiz Cumhurbaşkanı perşembe günü yaptığı açıklamada, merkez sağ azınlık koalisyon hükümetinin istifasına yol açan siyasi krizin ardından Portekiz’de 18 Mayıs’ta bir erken seçim yapılacağını duyurdu.

Marcelo Rebelo de Sousa, Danıştay toplantısının ardından yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, seçime kadar geçecek 65 gün içinde “açık ve onurlu bir tartışma” yapılması çağrısında bulundu.

Seçim yasasına göre parlamentonun feshedilmesi halinde devlet başkanının en az 55 gün öncesinden yasama seçimleri için tarih belirlemesi gerekiyor.

Cumhurbaşkanının bu kararı, salı günü yürütmenin kendisi tarafından verilen güvenoyu önergesine karşı oy kullanan milletvekillerinin çoğunlukta olması sonucunda hükümetin düşmesinin ardından geldi.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English