Bizi Takip Edin

AVRUPA

Yeşilden hakiye dönüş: Almanya’da yeşil yatırımların yerini askeri yatırımlar alıyor

Yayınlanma

Bir zamanlar “yeşil” modayken, şimdi “haki” ön planda. Alman Yeşiller Partisi için uzun süredir geçerli olan bu durum, artık fon sektöründe de gözlemleniyor.

Uzun süre silah, kömür, nükleer enerji, tütün, pornografi veya kumar gibi alanlara yapılan yatırımlar hoş karşılanmazken, en azından silahlar, görünen o ki, yeniden kabul görmeye başladı.

Yılın başında, hem DekaBank hem de Landesbank Baden-Württemberg (LBBW), “güvenlik ve savunma” odaklı iki yatırım fonu başlattı.

Her iki fon da aktif olarak yönetiliyor, bireysel yatırımcılara yönelik ve savaş araçlarına yatırım yapıyor.

Sparkasse’nin fon şirketi DekaBank’ın açıklamasına göre, “Deka-Security and Defense” temalı fon, BT güvenliği, kişisel ve kamu güvenliği ile savunma alanlarını kapsayan, küresel olarak çeşitlendirilmiş bir portföyü yönetiyor.

Savunma sanayii şirketlerinin yanı sıra, bina koruma, güvenli ödeme işlemleri, siber güvenlik ve benzeri alanlardaki şirketler de bu fona dahil edilebiliyor.

Toplam yatırım yelpazesi yaklaşık 250 şirketi kapsarken, fonun kendisi 60 ila 90 pozisyondan oluşuyor.

LBBW’nin “LBBW Sicher Leben” fonu da benzer bir yapıya sahip. Burada da siber güvenlik, jeopolitik istikrarsızlık ve savunma gibi konular temel alınıyor. Her iki fon da yalnızca Batılı ülkelerdeki savunma şirketlerine yatırım yaptıklarını vurguluyor.

‘Savunma sanayii ETF’lerine’ yatırımlar

NachDenkSeiten portalından Thomas Trares’in haberine göre geçtiğimiz iki-üç yılda yaşanan savunma sanayii patlamasından “kâr” elde etmek isteyenler, ya Rheinmetall veya Hensoldt gibi hisse senetlerine ya da borsa yatırım fonları (ETF’ler) olarak bilinen pasif olarak yönetilen ürünlere yatırım yapmak zorundaydı.

Bunun bir örneği, Mart 2023’te başlatılan ve askeri ve savunma sanayisindeki şirketlere dünya çapında erişim sunan Van Eck Defense Ucits ETF.

Fon, yüzde 63,9’u ABD şirketlerinden oluşan Market Vector Global Defense Industry Index’i takip ediyor ve bu da ABD’nin küresel savunma sektöründeki baskın konumunu yansıtıyor.

Van Eck Defense Ucits ETF’nin hacmi şu anda neredeyse 2,2 milyar avroya ulaşmış durumda. Sadece son on iki ayda, değer artışı yaklaşık yüzde 44 oldu.

Böylece, fon şirketleri de Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle yaklaşık üç yıl önce tetiklenen savunma sanayiindeki mega trende dahil oluyorlar.

O zamandan beri pek çok ülke, özellikle NATO’nun gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yüzde 2’sini kalıcı olarak savunmaya harcama kararıyla, ordularına milyarlarca ek yatırım yapıyor.

Borsalarda da savunma sanayii hisselerindeki yükseliş trendi hız kesmeden devam ediyor. Bunun bir sembolü, ABD Başkan Yardımcısı J. D. Vance’in geçen hafta Münih Güvenlik Konferansı’ndaki konuşmasının ardından, daha fazla savunma siparişi beklentisiyle neredeyse dikey olarak yükselen Rheinmetall hissesi.

Ve son olarak, Insa kamuoyu araştırma enstitüsüne göre, Savunma Bakanı Boris Pistorius hala Almanya’nın en popüler politikacısı.

Fon yöneticileri de yeni ürünleriyle kendilerini tamamen trendin içinde görüyorlar. DekaBank’ta “Deka-Security and Defense” fonunu yöneten Michael Beyer-Enke, “Fonun yatırım yaptığı tüm alanlarda yatırım ihtiyacı yüksek ve artmaya devam edecek. Güvenlik teması, daha yeni başlayan uzun vadeli bir trend,” açıklamasını yaptı.

DekaBank Yönetim Kurulu Başkan Vekili Matthias Danne ise, sivil toplum kuruluşlarının (STK) savunma sanayisine karşı tutumlarını değiştirmeye başladıklarını vurgulayarak, “Ukrayna savaşından bu yana, STK’lar tarafından savunma sanayii, güvenlik stratejisinin gerekli bir parçası olarak giderek daha fazla kabul görüyor,” dedi.

İki Deka yöneticisi bu görüşlerinde yalnız değiller. İngiliz varlık yöneticisi Han-ETF’nin İngiltere, İtalya ve Almanya’dan 50 varlık yöneticisiyle yaptığı bir ankette, katılımcıların yüzde 94’ü savunma şirketlerine yapılan yatırımların ESG kriterleriyle uyumlu olduğunu düşünüyor.

ESG, Çevre, Sosyal ve Yönetişim (Environment, Social ve Governance) anlamına geliyor ve şu anda finans piyasalarında sürdürülebilirlik standardı olarak kabul ediliyor.

ESG etiketli finansal ürünler, daha iyi bir imaja sahip olmaları ve vakıflar veya kiliseler gibi belirli yatırımcıların yalnızca sürdürülebilirlik ürünlerine yatırım yapabilmeleri nedeniyle daha yüksek talep görebilirler.

Savunma sanayii sürdürülebilir mi?

DekaBank ve LBBW, yeni ürünlerini sürdürülebilirlik fonları olarak tasarlamamış olsalar da, Ukrayna savaşının patlak vermesinden bu yana sektörde savunma şirketlerinin ne ölçüde sürdürülebilir sayılabileceği konusunda yoğun bir tartışma başladı.

Fon sektörünün lobi kuruluşu olan Alman Yatırım ve Varlık Yönetimi Birliği (BVI), misket bombaları veya kimyasal silahlar gibi yasaklanmış silahlar olmadığı sürece, geçen yıl bu konuda onayını vermişti.

Bazı fon sağlayıcıları bu konuya hala şüpheyle yaklaşsa da, bunlar genelde zaten sürdürülebilirlik konusunu benimsemiş olanlar.

Örneğin, Kilise Yatırımcıları Çalışma Grubu (AKI), “Savunma sanayii ne etik, ne sürdürülebilir ne de sosyaldir,” açıklamasını yaptı.

AVRUPA

Gagavuzya lideri Gutsul hakkında 20 gün tutuklama kararı

Yayınlanma

Moldova yargısı, Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı Evgeniya Gutsul’u 20 gün süreyle tutukladı. Gutsul, tutuklanmasının siyasi amaçlı olduğunu savunarak Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu’yu suçladı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan yardım talep etti. Gutsul, 25 Mart’ta Kişinev Havalimanı’nda İstanbul’a gitmek üzereyken gözaltına alınmıştı.

Kişinev’deki mahkeme, Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı Evgeniya Gutsul’u 20 gün süreyle tutukladı.

Savcılık, Gutsul için 30 gün tutukluluk talep etmişti, ancak mahkeme bu talebi kısmen kabul ederek siyasetçinin 20 gün tutuklu kalmasına karar verdi.

Mahkeme çıkışında konvoy eşliğinde ayrılırken Gutsul, “Gagavuzya bugün başsız bırakıldı,” dedi.

Savcı Adrian Scutaru, Gutsul’a yöneltilen suçlamaları “2023 yılında Gagavuzya’daki başkanlık seçimi kampanyasının yasa dışı finansmanı, evrakta sahtecilik, beyannamelerde sahtecilik, kampanya finansmanı raporlarında sahtecilik” olarak sıraladı.

Gutsul’un avukatları, tutukluluk kararına itiraz etmeyi planlıyor.

Evgeniya Gutsul, gözaltına alınmasının absürt olduğunu ve suçlamaların siyasi amaçlı olduğunu savundu ve kendisine yönelik bu baskının Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu tarafından başlatıldığına işaret etti.

Gutsul, 25 Mart’ta Kişinev Havalimanı’nda İstanbul’a gitmek üzereyken gözaltına alındı.

Yetkililer, seçim fonlarının yönetimi düzeninin ihlali ve belgelerde sahtecilik suçlamalarıyla ilgili bir soruşturma kapsamında 72 saatliğine gözaltına alındığını açıkladı.

Gözaltına alınmasının hemen ardından Gutsul, avukatları aracılığıyla Gagavuzya halkına bir mesaj iletti.

Mesajında, “başkanlık görevinden ayrılması ve derhal ülkeyi terk etmesi karşılığında hakkındaki davanın düşürülmesinin teklif edildiğini” belirtti.

Gutsul’un avukatı Sergey Moraru, 2023 yılında da ceza davasının kapatılması karşılığında istifa etmesinin teklif edildiğini de sözlerine ekledi.

Gutsul, sadece özerk bölge halkına değil, aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da başvurdu.

Putin’den, “Moldova makamlarına baskı yapmak için tüm diplomatik, siyasi ve hukuki mekanizmaları kullanmasını” ve “bağımsız Moldova Cumhuriyeti içindeki Gagavuz Özerk Bölgesi’nin özel statüsüne kesin ve net bir destek vermesini” istedi.

Erdoğan’a hitaben ise Gutsul, Ankara’nın 30 yıl önce Gagavuzya’nın Moldova içinde özel statü kazanmasına yardımcı olduğunu hatırlattı ve özerk bölge halkının Türkiye Cumhurbaşkanı’nın müdahalesini beklediğini söyledi.

Gagavuzya, Moldova’nın güneyinde yaklaşık 135 bin kişinin yaşadığı özerk bir bölge.

Yerli halkın neredeyse tamamı Rusya’yı destekliyor ve ülkenin Avrupa Birliği’ne katılmasına karşı çıkıyor.

Geçen seneki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda, Gagavuzya’da özerk bölge doğumlu Aleksandr Stoianoglo birinci olurken, görevdeki Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu (sonunda ikinci dönem için yeniden seçildi) ancak beşinci sırada yer aldı.

Evgeniya Gutsul, Temmuz 2023’ten beri Gagavuzya’yı yönetiyor.

Özerk bölge başkanlığı seçimlerine, iş insanı İlan Şor tarafından kurulan Şor Partisi’nden katıldı.

Haziran 2023’te, seçimlerden bir ay sonra, Moldova Anayasa Mahkemesi Şor Partisi’nin faaliyetlerini yasa dışı ilan etti.

Gözaltına alınan Gagavuzya lideri Gutsul, Putin ve Erdoğan’dan yardım istedi

Okumaya Devam Et

AVRUPA

Fransa, savunma sanayisi için 450 milyon avroluk fon kuruyor

Yayınlanma

Fransa Ekonomi Bakanı Eric Lombard geçen hafta Fransa’nın kamu yatırım bankası BpiFrance’ın, insanların paralarını “uzun vadede” savunma şirketlerine yatırmaları için 450 milyon avroya kadar yeni bir fon açacağını duyurdu.

Fona minimum 500 avro yatırım yapılması gerekiyor ve garanti edilmeyen kazançlar beş yıl boyunca geri çekilemiyor.

Duyuru, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bu ayın başlarında ülkenin zorunlu askerliği yeniden getirmeye hazır olmadığını, ama “sivilleri harekete geçirmenin yollarına bakmak” istediğini söylemesinin ardından geldi.

Lombard geçen hafta yaptığı açıklamada, sabit bir getiri oranı sunmayan yeni kişisel yatırım planının, Fransızların “uzun vadeli plasmanlarla” “savunma sektöründeki şirketlerde doğrudan hissedar” olmaları için bir yol olduğunu söyledi.

Lombard, fona doğrudan ya da hayat sigortası poliçeleri aracılığıyla yatırım yapmanın mümkün olacağını da sözlerine ekledi.

Lombard açıklamasının ardından yayın kuruluşu TF1’e yaptığı açıklamada, “Diğer özel şirketler, yatırım fonları ve bankalar müşterilerine uyarlanmış ürünler sunacaklar,” dedi.

Müşterilerin bu yılın ikinci yarısından itibaren programa abone olmaya başlaması bekleniyor.

Sıradan insanlar için cazip bir yatırım mı?

BFM TV’nin kısa süre önce yaptığı bir ankete göre, Fransa’nın Ukrayna’ya desteğinin artırılması ya da sürdürülmesinden yana olan insanlar arasında yatırım fonuna olan ilk ilgi oldukça yüksek görünüyor.

Ouest-France’a göre Fransa Silahlanma Bakanı Sébastien Lecornu kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, “Bakanlık olarak yurttaşlarımızdan hiç bu kadar çok mektup almamıştık: ‘Nasıl yardımcı olabiliriz?’ [diye soruyorlar],” dedi.

Bpifrance Genel Müdürü Nicolas Dufourcq geçen hafta yatırımcılar ve savunma şirketleri arasında yapılan bir toplantıda fonun “savunma şirketlerine yatırım yapacağını” söyledi.

Ekonomi Bakanlığı, fonun Dassault Aviation, Safran, Thales ve Airbus gibi dokuz büyük grubun yanı sıra 4.500’den fazla küçük ve orta ölçekli işletmeyi içeren Fransa’nın “endüstriyel ve teknolojik savunma üssünü” desteklemeyi amaçladığını söyledi.

Başlıca Fransız bankaları Fransız savunma sanayine desteklerini ve sektörün beklenen ihtiyaçlarını finanse etmeye hazır olduklarını teyit ettiler.

Okumaya Devam Et

AVRUPA

İsveç’ten Soğuk Savaş sonrası en büyük savunma harcaması artışı

Yayınlanma

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, ülkesinin Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük savunma harcaması artışını planladığını duyurdu. Silahlı kuvvetlerin modernizasyonu için 300 milyar İsveç kronundan (yaklaşık 30 milyar dolar) fazla kaynak ayrılacak ve savunma harcamalarının 2030’a kadar GSYİH’nin yüzde 3,5’ine çıkarılması hedefleniyor.

İsveç, silahlı kuvvetlerinin modernizasyonu için 300 milyar İsveç kronundan (yaklaşık 30 milyar dolar) fazla kaynak ayırarak savunma harcamalarını önemli ölçüde artırmayı planlıyor.

Başbakan Ulf Kristersson, bunun İsveç’in Soğuk Savaş’tan bu yana savunma kapasitesini en kapsamlı şekilde güçlendirmesi olacağını vurguladı.

Kristersson, sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı paylaşımda, “İsveç ve tüm Avrupa, benzeri görülmemiş yeni güvenlik sınamalarıyla karşı karşıya. Bu nedenle bugün, İsveç silahlı kuvvetleri için Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük yeniden silahlanma planını sunuyoruz,” ifadelerini kullandı.

Başbakan, ülkenin savunma bütçesinin hâlihazırda NATO’nun yüzde 2’lik Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) hedefini aştığını ancak bunun yeterli olmadığını belirtti.

Yeni strateji kapsamında, savunma harcamalarının 2030 yılına kadar GSYİH’nin yüzde 3,5’ine çıkarılacağını açıkladı.

Kristersson, bu girişimin hayata geçirilmesi için kredi finansmanı kullanılmasının planlandığını da sözlerine ekledi.

Ayrıca Kristersson, NATO’nun üye ülkelerin askeri harcamalarına ilişkin gerekliliklerinin gözden geçirilmesini başlatmayı planladığını bildirdi.

Başbakan, haziran ayında Lahey’de yapılacak NATO zirvesinde, ittifakın asgari harcama oranının yüzde 2’den daha yüksek bir seviyeye çıkarılması için çaba göstereceğini ifade etti.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English