Bizi Takip Edin

AVRUPA

Zelenski: Diplomasi için kötü bir zaman

Yayınlanma

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, savaşın gidişatına ve Rusya ile olası müzakerelere ilişkin açıklamalarda bulundu.

The Economist’e konuşan Ukrayna lideri, Kiev’in ‘uzun erimli bir savaşa’ hazırlandığını söyledi. Ukrayna ordusunun karşı saldırısının ‘sadece mütevazi bir ilerleme kaydettiğini’ vurgulayan The Economist, batılı liderler Ukrayna’yı ‘sonuna kadar destekleyeceklerini’ söyleseler de, Zelenski’nin bazı ortaklarında bir ‘ruh hali değişimi’ yakaladığını aktarıyor. Ukraynalı lider, “Sizinleyiz,” diyenleri ‘şu anda burada görmediğine’ işaret ediyor.

Makalede, “[Zelenski] Hayal kırıklığını ifade eden bir jestle ellerini açıyor. Bazı ortaklar Ukrayna’nın savaş alanında yaşadığı son zorlukları Rusya ile müzakerelere zorlamak için bir neden olarak görebilir. Fakat ‘Putin de aynı şeyi gördüğü için bu kötü bir an.’” deniyor.

Putin’in hesaplarına rağmen Rusya’nın kendisinin de kırılgan olduğunu savunan Zelenski, “[Putin] uzun savaşta kaybedeceğini anlamıyor. Çünkü [Rusların] %60 ya da %70’inin onu desteklemesi önemli değil. Hayır, ekonomisi kaybedecek,” iddiasında bulunuyor. Zelenski’ye göre Putin’in otoritesi gittikçe daha da zayıflayacak.

Ukrayna liderine göre Trump Putin’e destek vermez

Öte yandan Ukrayna lideri aynı zamanda batının ekonomik desteğini çekmeye başlaması halinde ülkesinin karşı karşıya kalacağı risklerin de farkında görünüyor. Zelenski, “Ukrayna’nın yanında olmazsanız Rusya’nın yanında olursunuz, Rusya’nın yanında olmazsanız Ukrayna’nın yanında olursunuz. Ve eğer ortaklar bize yardım etmezse, bu Rusya’nın kazanmasına yardım edecekleri anlamına gelir. İşte bu kadar,” diyor.

The Economist’e göre, batılı müttefiklerinin birçoğunun (Amerika dahil) gelecek yıl seçimlere gideceğini göz önünde bulunduran Zelenski, özellikle de cephede kayda değer bir ilerleme kaydedilmediği takdirde desteğin sürdürülmesinin zor olacağının farkında.

Zelenski, 2024 ABD Başkanlık seçimlerinde, Putin’in Donald Trump’ın kazanmasına yatırım yapmasının da gerçekçi olmadığını düşünüyor. Ukraynalı lider, Trump’ın Putin’i ‘asla desteklemeyeceğine’ inanıyor çünkü ona göre “Güçlü Amerikalılar böyle yapmaz.” Zelenski, “Afganistan, Bölüm 2 mi istiyorlar?” diye sorarak Joe Biden’ın yeniden seçilmesi halinde rotayı değiştirmeyeceğini düşünüyor ve Avrupa Birliği’nin sadece yardım sağlamaya devam etmekle kalmayıp, bu yıl Ukrayna’nın birliğe katılım sürecine ilişkin müzakereleri başlatacağını umuyor.

Cephede son durum

Moralleri yüksek tutmanın ‘çok önemli’ olduğunu düşünen Zelenski, bu nedenle cephe hattındaki sınırlı ilerlemenin bile çok önemli olduğunu söylüyor. Ukraynalı askerlerin Zaporijya bölgesindeki üç ana savunma hattından ilkini deldiğini ileri süren Ukrayna Devlet Başkanı, büyük bir ilerlemenin hala mümkün olduğu konusunda ısrarlı ve “Onları güneyden itersek kaçacaklardır,” iddiasında bulunuyor.

“Geniş çaplı savaşın ilk günlerinde sürekli geri püskürtüldük. Her gün. Bazı şehirleri, yüzlerce köyü aldılar,” itirafında bulunan Zelenski, ordunun ilerlemelerini ‘stratejik bir atılıma dönüştürmek’ gibi zorlu bir görevle karşı karşıya olduğunun farkında.

Zelenski, batıda karşı taarruzun yavaşlığına ilişkin iddialara cevaben, bu durumun ‘yüksek tehlike seviyesini’ yansıttığını söylüyor. Zelenski’ye göre Ukrayna daha fazla asker gönderme tavsiyesine uysaydı binlerce askerini kaybedebilirdi.

Askeri durum konusunda ihtiyatlı konuşan Ukrayna lideri, ‘zaferin yarın ya da yarından sonraki gün’ gelmeyeceğini söylüyor. Rusya ordusunun ‘çok sayıda insan’ kaybettiğini ve Ukrayna’nın ilerleyişini durdurmak için yedeklerini yeniden konuşlandırdığını ileri süren Zelenski, “Bu kaybettikleri anlamına geliyor,” iddiasında bulunuyor.

Müzakere kapısını kapattı

‘Rusya ile uzlaşma’ fikrini tamamen reddeden Zelenski, savaşın ‘Rusya Ukrayna topraklarında kaldığı sürece’ devam edeceğini söylüyor.

Rusya Devlet Başkanı’nın, Rusya’nın sınırlarında (örneğin Gürcistan’da) ‘dondurulmuş çatışmalar’ yaratarak ‘Sovyetler Birliği’ni yeniden kurma’ hedefini güttüğünü ileri süren Zelenski, “Kremlin’deki adamla konuşmayı tercih edenler kendilerini kandırıyorlar,” diyor. 

Zelenski’ye göre, “Hata diplomasi değil. Hata Putin ile diplomasi yapmak. O sadece kendisiyle pazarlık yapıyor.”

Batıya ‘sığınmacı’ tehdidi

Ukrayna’ya yapılan yardımların kesilmesinin yalnızca savaşı uzatacağını öne süren Zelenski, bu durumun batı için de ‘kendi arka bahçesinde’ riskler yaratacağı uyarısında bulundu.

Avrupa ülkelerindeki milyonlarca Ukraynalı mültecinin ‘ülkelerinin terk edilmesine nasıl tepki vereceklerini’ tahmin etmenin mümkün olmadığını savunan Zelenski, Ukraynalılar’ın genel olarak ‘iyi davrandıklarını’ ve kendilerini barındıranlara ‘çok minnettar’ olduklarını söylüyor ama üstü örtülü bir tehditte de bulunuyor: “Bu insanları ‘köşeye sıkıştırmak’ Avrupa için ‘iyi bir hikaye’ olmayacak,” diyor.

Zelenski ayrıca, hem cephedeki kayıplar, hem de iktisadi zorluklar nedeniyle ülkenin ‘tamamen askerleştirilmiş bir ekonomi’ye ihtiyaç duyabileceğini de sözlerine ekliyor.

AVRUPA

Gagavuzya lideri Gutsul hakkında 20 gün tutuklama kararı

Yayınlanma

Moldova yargısı, Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı Evgeniya Gutsul’u 20 gün süreyle tutukladı. Gutsul, tutuklanmasının siyasi amaçlı olduğunu savunarak Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu’yu suçladı ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan yardım talep etti. Gutsul, 25 Mart’ta Kişinev Havalimanı’nda İstanbul’a gitmek üzereyken gözaltına alınmıştı.

Kişinev’deki mahkeme, Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı Evgeniya Gutsul’u 20 gün süreyle tutukladı.

Savcılık, Gutsul için 30 gün tutukluluk talep etmişti, ancak mahkeme bu talebi kısmen kabul ederek siyasetçinin 20 gün tutuklu kalmasına karar verdi.

Mahkeme çıkışında konvoy eşliğinde ayrılırken Gutsul, “Gagavuzya bugün başsız bırakıldı,” dedi.

Savcı Adrian Scutaru, Gutsul’a yöneltilen suçlamaları “2023 yılında Gagavuzya’daki başkanlık seçimi kampanyasının yasa dışı finansmanı, evrakta sahtecilik, beyannamelerde sahtecilik, kampanya finansmanı raporlarında sahtecilik” olarak sıraladı.

Gutsul’un avukatları, tutukluluk kararına itiraz etmeyi planlıyor.

Evgeniya Gutsul, gözaltına alınmasının absürt olduğunu ve suçlamaların siyasi amaçlı olduğunu savundu ve kendisine yönelik bu baskının Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu tarafından başlatıldığına işaret etti.

Gutsul, 25 Mart’ta Kişinev Havalimanı’nda İstanbul’a gitmek üzereyken gözaltına alındı.

Yetkililer, seçim fonlarının yönetimi düzeninin ihlali ve belgelerde sahtecilik suçlamalarıyla ilgili bir soruşturma kapsamında 72 saatliğine gözaltına alındığını açıkladı.

Gözaltına alınmasının hemen ardından Gutsul, avukatları aracılığıyla Gagavuzya halkına bir mesaj iletti.

Mesajında, “başkanlık görevinden ayrılması ve derhal ülkeyi terk etmesi karşılığında hakkındaki davanın düşürülmesinin teklif edildiğini” belirtti.

Gutsul’un avukatı Sergey Moraru, 2023 yılında da ceza davasının kapatılması karşılığında istifa etmesinin teklif edildiğini de sözlerine ekledi.

Gutsul, sadece özerk bölge halkına değil, aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da başvurdu.

Putin’den, “Moldova makamlarına baskı yapmak için tüm diplomatik, siyasi ve hukuki mekanizmaları kullanmasını” ve “bağımsız Moldova Cumhuriyeti içindeki Gagavuz Özerk Bölgesi’nin özel statüsüne kesin ve net bir destek vermesini” istedi.

Erdoğan’a hitaben ise Gutsul, Ankara’nın 30 yıl önce Gagavuzya’nın Moldova içinde özel statü kazanmasına yardımcı olduğunu hatırlattı ve özerk bölge halkının Türkiye Cumhurbaşkanı’nın müdahalesini beklediğini söyledi.

Gagavuzya, Moldova’nın güneyinde yaklaşık 135 bin kişinin yaşadığı özerk bir bölge.

Yerli halkın neredeyse tamamı Rusya’yı destekliyor ve ülkenin Avrupa Birliği’ne katılmasına karşı çıkıyor.

Geçen seneki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda, Gagavuzya’da özerk bölge doğumlu Aleksandr Stoianoglo birinci olurken, görevdeki Moldova Cumhurbaşkanı Maya Sandu (sonunda ikinci dönem için yeniden seçildi) ancak beşinci sırada yer aldı.

Evgeniya Gutsul, Temmuz 2023’ten beri Gagavuzya’yı yönetiyor.

Özerk bölge başkanlığı seçimlerine, iş insanı İlan Şor tarafından kurulan Şor Partisi’nden katıldı.

Haziran 2023’te, seçimlerden bir ay sonra, Moldova Anayasa Mahkemesi Şor Partisi’nin faaliyetlerini yasa dışı ilan etti.

Gözaltına alınan Gagavuzya lideri Gutsul, Putin ve Erdoğan’dan yardım istedi

Okumaya Devam Et

AVRUPA

Fransa, savunma sanayisi için 450 milyon avroluk fon kuruyor

Yayınlanma

Fransa Ekonomi Bakanı Eric Lombard geçen hafta Fransa’nın kamu yatırım bankası BpiFrance’ın, insanların paralarını “uzun vadede” savunma şirketlerine yatırmaları için 450 milyon avroya kadar yeni bir fon açacağını duyurdu.

Fona minimum 500 avro yatırım yapılması gerekiyor ve garanti edilmeyen kazançlar beş yıl boyunca geri çekilemiyor.

Duyuru, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bu ayın başlarında ülkenin zorunlu askerliği yeniden getirmeye hazır olmadığını, ama “sivilleri harekete geçirmenin yollarına bakmak” istediğini söylemesinin ardından geldi.

Lombard geçen hafta yaptığı açıklamada, sabit bir getiri oranı sunmayan yeni kişisel yatırım planının, Fransızların “uzun vadeli plasmanlarla” “savunma sektöründeki şirketlerde doğrudan hissedar” olmaları için bir yol olduğunu söyledi.

Lombard, fona doğrudan ya da hayat sigortası poliçeleri aracılığıyla yatırım yapmanın mümkün olacağını da sözlerine ekledi.

Lombard açıklamasının ardından yayın kuruluşu TF1’e yaptığı açıklamada, “Diğer özel şirketler, yatırım fonları ve bankalar müşterilerine uyarlanmış ürünler sunacaklar,” dedi.

Müşterilerin bu yılın ikinci yarısından itibaren programa abone olmaya başlaması bekleniyor.

Sıradan insanlar için cazip bir yatırım mı?

BFM TV’nin kısa süre önce yaptığı bir ankete göre, Fransa’nın Ukrayna’ya desteğinin artırılması ya da sürdürülmesinden yana olan insanlar arasında yatırım fonuna olan ilk ilgi oldukça yüksek görünüyor.

Ouest-France’a göre Fransa Silahlanma Bakanı Sébastien Lecornu kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, “Bakanlık olarak yurttaşlarımızdan hiç bu kadar çok mektup almamıştık: ‘Nasıl yardımcı olabiliriz?’ [diye soruyorlar],” dedi.

Bpifrance Genel Müdürü Nicolas Dufourcq geçen hafta yatırımcılar ve savunma şirketleri arasında yapılan bir toplantıda fonun “savunma şirketlerine yatırım yapacağını” söyledi.

Ekonomi Bakanlığı, fonun Dassault Aviation, Safran, Thales ve Airbus gibi dokuz büyük grubun yanı sıra 4.500’den fazla küçük ve orta ölçekli işletmeyi içeren Fransa’nın “endüstriyel ve teknolojik savunma üssünü” desteklemeyi amaçladığını söyledi.

Başlıca Fransız bankaları Fransız savunma sanayine desteklerini ve sektörün beklenen ihtiyaçlarını finanse etmeye hazır olduklarını teyit ettiler.

Okumaya Devam Et

AVRUPA

İsveç’ten Soğuk Savaş sonrası en büyük savunma harcaması artışı

Yayınlanma

İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, ülkesinin Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük savunma harcaması artışını planladığını duyurdu. Silahlı kuvvetlerin modernizasyonu için 300 milyar İsveç kronundan (yaklaşık 30 milyar dolar) fazla kaynak ayrılacak ve savunma harcamalarının 2030’a kadar GSYİH’nin yüzde 3,5’ine çıkarılması hedefleniyor.

İsveç, silahlı kuvvetlerinin modernizasyonu için 300 milyar İsveç kronundan (yaklaşık 30 milyar dolar) fazla kaynak ayırarak savunma harcamalarını önemli ölçüde artırmayı planlıyor.

Başbakan Ulf Kristersson, bunun İsveç’in Soğuk Savaş’tan bu yana savunma kapasitesini en kapsamlı şekilde güçlendirmesi olacağını vurguladı.

Kristersson, sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı paylaşımda, “İsveç ve tüm Avrupa, benzeri görülmemiş yeni güvenlik sınamalarıyla karşı karşıya. Bu nedenle bugün, İsveç silahlı kuvvetleri için Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük yeniden silahlanma planını sunuyoruz,” ifadelerini kullandı.

Başbakan, ülkenin savunma bütçesinin hâlihazırda NATO’nun yüzde 2’lik Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) hedefini aştığını ancak bunun yeterli olmadığını belirtti.

Yeni strateji kapsamında, savunma harcamalarının 2030 yılına kadar GSYİH’nin yüzde 3,5’ine çıkarılacağını açıkladı.

Kristersson, bu girişimin hayata geçirilmesi için kredi finansmanı kullanılmasının planlandığını da sözlerine ekledi.

Ayrıca Kristersson, NATO’nun üye ülkelerin askeri harcamalarına ilişkin gerekliliklerinin gözden geçirilmesini başlatmayı planladığını bildirdi.

Başbakan, haziran ayında Lahey’de yapılacak NATO zirvesinde, ittifakın asgari harcama oranının yüzde 2’den daha yüksek bir seviyeye çıkarılması için çaba göstereceğini ifade etti.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English