Bizi Takip Edin

RUSYA

ABD’nin Moskova Borsası’na yönelik yaptırımları ne anlama geliyor?

Yayınlanma

Dün ABD yönetimi, Moskova Borsası, Ulusal Takas Merkezi (NFP) ve Ulusal Takas Deposu’na (NSD) karşı yaptırım uyguladı.

Son iki kuruluş, Moskova Borsası’nın bir parçası. NSD, 2022 yazından bu yana Avrupa Birliği (AB) yaptırımları altındaydı, ancak Moskova Borsası ve NFP, tüm bu süre boyunca böyle bir yaptırımdan kaçınmayı başardı.

ABD Hazine Bakanlığı; Moskova Borsası, NFP ve NSD’nin ile faaliyetlerin 13 Ağustos 2024 tarihine kadar sonlandırılmasına hükmetti. Aynı süre Moskova Borsası menkul kıymetlerinden çekilmek için de belirlendi.

Yaptırımların açıklandığı gün Moskova Borsası’nda işlem yapılmadı, zira ülkede resmi tatildi. İşlemlerin sona erdiği 11 Haziran’da dolar/ruble kuru 89,1, avro’ruble kuru da 95,62’ydi.

Bu ne anlama geliyor?

Moskova Borsası, internet sitesinde yaptığı açıklamada, 13 Haziran’dan itibaren dolar ve avro ile döviz çiftlerinde alım satımı durdurduğunu bildirdi.

Aynı zamanda Rusya Merkez Bankası, 13 Haziran gecesi yaptığı açıklamada Hong Kong doları alım satımı askıya almaya ve alım satımın başlangıç saatini değiştirmeye karar verdiğini duyurdu.

Kurumun internet sitesinde yayımlanan açıklamaya göre, perşembe günü döviz piyasası ve değerli metaller piyasasının yanı sıra Moskova Borsası’nın Amerikan doları, avro ve Hong Kong doları dışındaki para birimleriyle yapılan türev piyasasında işlem seansları Moskova saatiyle 9.50’de başlayacak.

Bunun yanı sıra açıklamada, dolar ve avro işlemlerinin tezgah üstü piyasada yapılmaya devam edileceği belirtildi.

Yakın zamana kadar, ruble karşısındaki resmi dolar ve avro döviz kurları, Moskova Borsası’nda gerçekleştirilen işlemlere ilişkin ağırlıklı ortalama verilere göre belirleniyordu.

Merkez Bankası, şirketler ve vatandaşların ülkedeki bankalar aracılığıyla dolar ve avro alıp satmaya devam edebileceklerini, vatandaşların ve şirketlerin hesaplarında ve mevduatlarında bulunan dolar ve avro cinsinden tüm hesapların olduğu gibi kalacağını kaydetti.

Sırada ne var?

Finam finans grubunun müşteri hizmetleri direktörü Dmitriy Lesnov, Vedomosti gazetesine verdiği demeçte, kuruluşun diğer para birimleriyle ticarete önleyici kısıtlamalar getirmeyi planlamadığını söyleyerek “Her şey Moskova Borsası’na, karşı taraflara bağlı olacak,” dedi.

Pen & Paper Barosu’nun kıdemli ortağı Anton İmennov ise borsa yoluyla döviz satın almanın yatırımcılar için ekonomik açıdan cazip olduğunu, ancak artık bu pencerenin kapandığını, dolar ve avronun artık sadece evde kağıt olarak saklanacağını belirtti.

İmennov, “Bu yöntem, modern olmasa da, mevcut gerçeklere göre en güvenilir ve en ucuz yöntem. Uzun bir süredir döviz hesaplarına negatif faiz uygulanıyor, yani bunları bankalarda tutmak kârlı değil,” değerlendirmesini yaptı.

BKHK hukuk firmasının ortaklarından Roman Haminskiy, İsviçre frangı, İngiliz sterlini gibi ‘hasım’ ülkelerin diğer para birimleriyle ticaret yapma sorusunun hala açık olduğunu dile getirdi.

Uzman, Rusya’da dolar ve avro ticaretinin tezgah üstü piyasaya kayacağını, bunun da elbette büyük farklar ve daha az şeffaf oranlarla daha az elverişli olacağını vurguladı.

Diğer yandan İmennov, ABD yaptırımın sadece dolar cinsinden değil, diğer para birimleri cinsinden anlaşmaları da etkileyeceği görüşünde.

Uzman, “Bu, dönemin gerçeklerinden biri; yabancı bankalar ABD yaptırımlarından korkuyor ve yaptırım uygulananlarla etkileşime girmekten kaçınmaya çalışıyor, kimse kendini ikincil yaptırımlar altında bulmak ve Amerikan finans sisteminden kopmak istemiyor,” ifadesini kullandı.

Renaissance Capital’in baş ekonomisti Oleg Kuzmin de bunun döviz kurunu nasıl etkileyeceğini kesin olarak söylemenin zor olduğunu savundu.

Önümüzdeki birkaç gün içinde rublenin, ekonominin konularından para birimine olan talep dolar ve avro alımıyla ilgili ek zorlukların ve maliyetlerin ortaya çıkması nedeniyle zayıflayacağını ifade etti.

Yaptırım uygulanan kuruluşların işlevi ne?

NFP, alım satım işlemlerinde takas, yani işlemlerin gayri nakdi olarak ödenmesini sağlama ve Rusya finans piyasasında merkezi karşı taraf olma işlevlerini yerine getiriyor. Kuruluş, borsa alım satımı sırasında gerçekleştirilen işlemlere ilişkin riskleri de üstleniyor.

NFP’nin hesapları Rusya’da yerleşik kişiler tarafından kullanılan para birimlerini de içeriyor. Kuruluşun her para birimi için Rus ve yabancı bankalarda muhabir hesapları bulunuyor.

Ağustos 2022’nin sonundan bu yana NFP, işlemler için teminat olarak avro ve dolar kabul etmeyi durdurdu. RBK gazetesi, aynı yılın yaz aylarında, kuruluşun profesyonel katılımcılara bir veya daha fazla yabancı para biriminde ticareti kısıtlayabilecek yaptırımlar durumunda olası eylemleri açıkladığı bir mektup gönderdiğini yazdı.

Kasım 2023’ün başında SPX Borsası kendisini ABD yaptırımlarına maruz kaldı ve bu da platformda Amerikan menkul kıymetleriyle ticaret yapmayı imkansız hale getirdi.

Bu olayı yorumlayan Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina, kurumun Moskova Borsası’nın yaptırıma maruz kalması yönündeki riskleri değerlendirdiğini ve bu durumda hangi tedbirlerin alınacağını bildiğini dile getirdi.

Rusya Merkez Bankası Finansal İstikrar Departmanı Başkanı Elizaveta Danilova, Kasım 2023’te Moskova Borsası’na karşı olası yaptırım riskini yorumlayarak, geçen yılın sonunda tüm döviz piyasasının Rusya’daki toplam döviz cirosunun yüzde 50’sinden daha azını oluşturduğunu söyledi.

Danilova, “Rusya döviz piyasasındaki işlem cirosunda dolar ve avronun payı geçen yıl yüzde 50’nin altına düştü, yerini yuan aldı,” diye konuştu.

Yetkiliye göre, mayıs ayında dolar ve avronun döviz segmentindeki payı yüzde 45,9’a ulaştı. Aynı zamanda, yuanın payı bir kez daha maksimum yüzde 53,6’ya ulaştı.

İzvestiya gazetesinin Merkez Bankası verilerine dayanarak yaptığı hesaplamaya göre ‘hasım’ ülkelerin para birimlerinin ihracat ödemelerindeki payı ilk çeyrek sonunda yüzde 17,8’e geriledi.

Rusya Merkez Bankası, aynı zamanda rublenin dış ticaret anlaşmalarındaki payının yüzde 44,7’ye ulaştığını ve bunun tüm istatistik dönemi için bir rekor olduğunu vurguladı.

Büyük ihracatçılar döviz gelirlerini realize etmek adına döviz piyasasını aktif olarak kullanıyor.

Merkez Bankası verilerine göre, ihracatçıların döviz gelirlerinin satışında ana aracı olan bankalar, Moskova Borsası’nın döviz spot piyasasında en büyük döviz satıcıları oldu: Mayıs ayında net döviz satışlarının hacmi 671 milyar ruble ile nisan ayına göre 2 kat daha yüksekti.

Döviz piyasasında Rusya vatandaşları, mayıs ayında 107,4 milyar ruble değerinde döviz satın aldı. Merkez Bankası paranın ne kadarının dolar ve avroya harcandığını açıklamadı.

RUSYA

Ukrayna, Kursk’ta işgal ettiği toprakların neredeyse tamamından çekildi

Yayınlanma

Ukrayna ordusu, Rusya’nın karşı saldırıları sonucu, Kursk oblastındaki toprakların neredeyse tamamından çekildi. Askeri analistler ve askerler, Ukrayna’nın Rusya topraklarını ele geçirme ve işgal etme girişiminin Moskova’nın karşı saldırıları karşısında sona ermekte olduğunu belirtiyor. Ukrayna ordusunun, Rusya-Ukrayna sınırında dar bir alanda tutunmaya çalıştığı bildiriliyor.

New York Times (NYT) gazetesine konuşan askeri analistler ve askerlerin aktardığına göre, Ukrayna ordusu, Rusya’nın Kursk oblastındaki toprakların neredeyse tamamından çekildi.

Moskova’nın karşı saldırıları neticesinde, Ukrayna’nın Rusya topraklarını ele geçirme ve işgal etme yönündeki aylardır süren harekâtı sona yaklaşıyor.

Taarruzun en yoğun olduğu dönemde Ukrayna ordusu, yaklaşık 1295 kilometrekarelik Rusya toprağını kontrol ediyordu.

Finlandiya merkezli Black Bird Group askeri analisti Pasi Paroinen’in aktardığına göre, pazar günü itibarıyla Ukrayna ordusu, Rusya-Ukrayna sınırı boyunca uzanan ve yaklaşık 78 kilometrekarelik dar bir alanda tutunmaya çalışıyordu.

Paroinen, gazeteye yaptığı açıklamada, “Savaşın sonu geliyor,” dedi.

Ukrayna’nın kontrolünde bulunan Rusya topraklarının miktarı bağımsız kaynaklarca doğrulanamazken, bölgede şiddetli çatışmaların yaşandığı bildirildi.

Rusya’nın aralıksız hava saldırıları ve drone saldırılarıyla desteklenen hızlı ilerleyişiyle birlikte, Ukrayna ordusu geçtiğimiz hafta Kursk oblastındaki birçok köyden ve kontrol altında tuttukları ana şehir olan Sudja’dan çekildi.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, birliklerin Rusya içindeki daha savunulabilir bölgelere çekildiğini ve yaklaşan Rus kuvvetlerine karşı daha iyi ateş kontrolü sağlamak için engebeli araziden faydalandığını açıkladı.

Pazar günü, Ukrayna’nın Kursk oblastında henüz kontrol ettiği dar alanı gösteren bir harita yayımladı.

Ancak Ukrayna ordusunun bu bölgeyi ne kadar süreyle elinde tutabileceği belirsizliğini koruyor.

Ukraynalı askerler, Kursk’taki devam eden çatışmaların artık Rus topraklarını tutmaktan ziyade, Rusların Ukrayna’nın Sumi oblastına girmesini ve savaşta yeni bir cephe açmasını engellemek için en iyi savunma pozisyonlarını kontrol etmekle ilgili olduğunu ifade etti.

Kendisini sadece telsiz kodu olan Boroda olarak tanıtmak isteyen bir taarruz bölüğü komutanı telefonla yaptığı açıklamada, “Kursk cephesindeki pozisyonlarımızı korumaya devam ediyoruz,” dedi ve ekledi: “Tek fark, pozisyonlarımızın sınıra önemli ölçüde yaklaşmış olması.”

Askeri uzmanlar, Ukrayna’nın Kursk oblastının büyük bölümünden çekilmesi hızlı olsa da Rusya’nın aylarca süren saldırıları ve bombardımanları sonucunda Ukrayna’nın bölgedeki dayanağının giderek zayıflaması ve ikmal yollarının kesilmesiyle gerçekleştiğini, bunun da sonunda geri çekilmeyi zorunlu kıldığını belirtiyor.

Geçtiğimiz ay Kursk sınırındaki Ukrayna’nın Sumi oblastını ziyaret ederek Ukraynalı komutanlarla görüşen Avusturyalı askeri analist Franz-Stefan Gady, “Son birkaç ayda yaşananlar, başarılı bir ilerleme için koşulları hazırlayan bir operasyondu,” değerlendirmesini yaptı.

Sivil toplum kuruluşu Ukrayna Güvenlik ve İşbirliği Merkezi Başkanı Serhiy Kuzan ise, “Ukrayna birliklerinin kuşatılması tehlikesi yoktu ve aksini gösteren hiçbir kanıt bulunmuyor,” dedi.

Diğer yandan Trump’ın Orta Doğu özel temsilcisi ve aynı zamanda Rusya ile arabuluculuk yapan Steve Witkoff, pazar günü CNN‘e yaptığı açıklamada, Trump’ın bu hafta Putin ile görüşmesini beklediğini söyledi.

Witkoff, Putin ile geçen hafta üç ila dört saat süren olumlu bir görüşme yaptığını belirtti. Görüşmelerinin ayrıntılarını paylaşmaktan kaçınan Witkoff, bir anlaşmaya varılmasının hâlâ mümkün olduğuna dair iyimserliğini koruduğunu ifade etti.

Okumaya Devam Et

RUSYA

Rusya parlamentosu, yabancı örgütlerle işbirliği yapanların hapsedilmesini ve mallarına el konulmasını önerdi

Yayınlanma

Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, ülkenin katılmadığı uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapanlara hapis ve mal varlığına el koyma cezası getiren bir yasa tasarısı hazırladı. Tasarı, aynı zamanda yabancı acenta siciline kaydedilen Rusya vatandaşlarına yönelik mevcut yasaları daha da sertleştirmeyi amaçlıyor. Yeni düzenlemelerle, bazı davaların sanıkların katılımı olmadan görülebileceği ve yabancı acenta siciline kaydedilen şahısların haklarının daha da kısıtlanabileceği belirtiliyor.

Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma, Rusya’nın dahil olmadığı uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapanlara yönelik cezaları ağırlaştırmaya hazırlanıyor.

Duma Başkanı Vyaçeslav Volodin’in açıklamasına göre, bu tür kuruluşlarla “kiralık veya ücretli olarak işbirliği” yapanlar, 7 yıla kadar hapis cezası ve mal varlıklarına el konulmasıyla cezalandırılabilecek.

Volodin, ayrıca yabancı acenta siciline kayıtlı ve Rus yetkililerini alenen eleştiren, Ukrayna ile savaşı kınayan yurt dışındaki Rusya vatandaşlarına yönelik mevcut yasaların daha da sertleştirileceğini duyurdu.

Söz konusu şahısların bazı davaları “sanığın katılımı olmadan” görülebilecek. Volodin, bu durumun orduyu “itibarını zedelemek”, “yalan haber” yaymak, “Nazizmi aklamak”, “askeri mezarlara ve anıtlara zarar vermek” gibi suçları kapsayacağını belirtti.

Ayrıca “teröre, aşırıcılığa”, “toplumsal ayaklanmalara”, “saldırgan savaş başlatmaya” ve “Rusya’nın toprak bütünlüğünü ihlal etmeye” teşvik edenler de gıyaben yargılanabilecek.

Volodin’in önerileri arasında, ülkenin katılmadığı uluslararası kuruluşların kararlarının uygulanmasına yardımcı olanların da yabancı acenta siciline kaydedilmesi yer alıyor. Örneğin, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Vladimir Putin hakkında çıkardığı yakalama kararını uygulamaya çalışanlar bu kapsama girebilir.

Benzer şekilde, “Rusya’nın güvenliğine karşı faaliyetlerde bulunan yabancı devlet organlarına yardım edenler” ve “vatandaşları askeri-teknik faaliyetler hakkında bilgi toplamaya dahil edenler” de “yabancı acenta” olarak kabul edilebilecek.

Aynı zamanda milletvekilleri, Ceza Kanunu’na ordunun “itibarını zedelemek” ve Rusya’ya karşı “yaptırım çağrısında bulunmak” için yeni bir ağırlaştırıcı gerekçe ekleyecek.

“Bencil güdülerle veya kiralık olarak” hareket edenler, mal varlıklarına el konulmasıyla birlikte 5 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya kalabilecek.

Volodin, bu adımın Rusya’yı ve vatandaşlarını “hasım ülkelerin müdahalesinden” “koruyacağını” ve ülkenin “anayasal düzeninin temellerini, savunma kabiliyetini ve güvenliğini baltalamaya yönelik suçları engelleyeceğini” vurguladı.

Volodin, “Ülkemize ihanet edenler, yurt dışında olsalar bile adaletten ve sorumluluktan kaçma fırsatına sahip olmamalı,” diye ekledi.

Okumaya Devam Et

RUSYA

Moskova, bir haftada ikinci kez insansız hava araçlarıyla vuruldu

Yayınlanma

Moskova, bir hafta içinde ikinci kez Ukrayna’ya ait insansız hava araçlarıyla saldırıya uğradı. Rus yetkililer, hava savunma sistemlerinin İHA’ları düşürdüğünü belirtirken, düşen parçalar nedeniyle bazı binalarda hasar meydana geldi. Saldırılar nedeniyle Moskova’daki Vnukovo Havalimanı’nda geçici uçuş kısıtlamaları uygulanırken, Rusya Savunma Bakanlığı Ukrayna’ya ait çok sayıda İHA’nın imha edildiğini açıkladı.

Rusya Federasyonu’nun başkenti Moskova, 14 Mart sabahı Ukrayna’ya ait insansız hava araçlarıyla (İHA) bir haftada ikinci kez saldırıya uğradı.

Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, “Savunma Bakanlığı hava savunma kuvvetleri dört İHA’yı etkisiz hâle getirdi. Enkazın düştüğü yerde uzman ekipler çalışmalarını sürdürüyor,” açıklamasında bulundu.

Başkentin batısında bulunan Rezervnıy Geçidi’ndeki Avangard konut kompleksi saldırıdan etkilendi.

Telegram kanalı Shot’ın haberine göre, çatının saçak kısmı ve girişin üzerindeki sundurma hasar gördü. Yaralanan olmadı.

Baza’nın aktardığına göre, düşürülen bir İHA’nın parçaları Moskova’daki Lesteva Caddesi’nde bulunan boşaltılmış bir binanın üzerine düştü.

İlk belirlemelere göre, olayda yaralanan olmadı. Mash’ın haberine göre ise İHA’lardan biri Moskova’nın Troytsk bölgesindeki Rosinter-2 adlı site içerisindeki bir eve çarptı.

Enkaz, evin ikinci katındaki bir odaya isabet etti ve evin önünde park hâlinde bulunan araçlarda hasara neden oldu. Olayda herhangi bir yaralanma yaşanmadı.

Öte yandan Moskova Oblastı Valisi Andrey Vorobyov, sabah saatlerinde Balaşiha da dâhil olmak üzere bölge üzerinde dört İHA’nın düşürüldüğünü bildirdi. Bir İHA’nın ise Leninskiy’deki Güney Bitsa konut kompleksine çarptığı belirtildi.

Vorobyov, henüz kimsenin yaşamadığı yeni bir binaya isabet eden saldırıda, “İlk bilgilere göre herhangi bir yaralanma yok,” dedi.

Shot’ın haberine göre, bu saldırıda kullanılan İHA’lar el yapımıydı. Uzmanların enkaz üzerinde yaptığı ilk incelemelerde, İHA’ların farklı parçalarının bir araya getirilerek oluşturulduğu sonucuna varıldı.

Saldırı sırasında, Vnukovo Havalimanı ve Kaluga Havalimanı’nda geçici uçuş kısıtlamaları uygulandı. Her iki havalimanındaki kısıtlamalar Türkiye saatiyle 07.27’de kaldırıldı.

Bu süre zarfında Vnukovo’ya gitmekte olan yedi uçak, yedek havalimanlarına yönlendirildi.

11 Mart gecesi Moskova ve civar bölgeler, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana en büyük İHA saldırısına maruz kalmıştı.

Belediye Başkanı Sobyanin, Moskova’ya yaklaşmakta olan toplam 74 İHA’nın düşürüldüğünü açıklamıştı. Saldırı dört saatten fazla sürmüştü.

Olayda üç kişi hayatını kaybederken, 20 kişi de yaralanmıştı. Moskova Demiryolları, Domodedovo istasyonunda meydana gelen hasar nedeniyle başkent yönündeki tren seferlerini durdurmuştu.

Rusya Savunma Bakanlığı, o gün Rusya toprakları üzerinde toplam 337 Ukrayna İHA’sının imha edildiğini açıklamıştı.

Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi’ne bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi Başkanı Andrey Kovalenko, bu yoğun İHA saldırısının, Suudi Arabistan’da ABD ile varılan ateşkes anlaşması konusunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e bir “sinyal” gönderdiğini iddia etmişti.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English