Diplomasi
Çinli tedarikçi yükleme için Rusya’daki alıcıdan ön ödemenin teyidini istiyor

İzvestiya gazetesinin haberine göre Çinli ithalatçılar, elektronik, sınai teçhizat ve diğer teknik araçlarda ön ödemenin teyidini almadan Rusya’ya “çift kullanımlı” emtia tedarikini geri çeviriyor. İzvestiya, sanayici ve ticaret birliklerinin de haberi doğruladığını vurguluyor.
Ön ödeme hemen hemen bütün ticari ilişkilerde öngörülen bir şey olmakla birlikte, sorunu yaratan, ABD ve diğer batılı ülkelerin Çinli finans kuruluşlarını yaptırımlarla tehdit etmesi.
Son kararın da ağustos ayında Çin’den 46 kuruluşa yönelik yeni bir yaptırım paketinin kabul edilmesi ve Çin bankalarının ödemeleri daha sıkı denetlemesi nedeniyle alındığı belirtiliyor.
Taşımacılık şirketi Skif-Kargo’nun iddiasına göre sipariş mallarının depolarda beklemesi lojistik fiyatlarını yüzde 15 artırdı.
İş dünyası temsilcileri sorunu çözmek için yetkililere başvurmayı planlıyor.
Tedarikte aksama yaşanan ürünler
AvtoGruzEks Başkanı Vadim Filatov, gazeteye yaptığı açıklamada, bazı Çinli ihracatçıların ödeme onayı olmadan Rusya’ya teslimatları askıya aldığını belirtti.
Sorun, ABD’nin 23 Ağustos’ta Rusya ile işbirliği yaptığı iddiasıyla başka ülkelerin yanı sıra 46 Çinli şirket ve bankaya daha getirdiği yaptırım kararının ardından, Çinli mali kuruluşların ve emtia tedarikçilerinin yeni yaptırım paketlerine düşmeme endişesinin bir sonucu.
Bununla birlikte Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, iki ülke arasındaki ticaret hacminin büyüklüğüne dikkat çekerek “dost olmayan bir çevrede” hiç sorun çıkmamasının mümkün olmadığını, ancak karşılıklı yetkililerin mevcut problemlere çözüm aradığını açıkladı.
Atvira CEO’su Yekaterina Kiseviç, sevk edilmiş malların ödemesi bankaların yaptırıma düşmeme endişesi yüzünden alıcının hesabına geçmediğinde Çinli tedarikçinin yüklemeyi iptal ettiğini dile getirdi.
Çift kullanımlı mallara yönelik sıkı denetim
Öte yandan Rus-Asya Sanayiciler ve Girişimciler Birliği Başkanı Vitaliy Mankeviç, endüstriyel ekipman, elektronik ve diğer çift kullanımlı malların Çin bankaları tarafından daha ayrıntılı bir şekilde kontrol edildiğini ifade etti.
Federal taşımacılık şirketi Skif-Cargo’nun ticari müdürü Mihail Koptev, çift kullanımlı malların tedarikine yönelik baskının hem sivil hem de askeri amaçlar için kullanılabilecek ürünler üzerinde yoğunlaştığını belirtti.
Bu ürünler arasında mikroçipler, elektronik bileşenler, endüstriyel ekipmanlar, takım tezgahları, havacılık ve uzay bileşenleri, iletişim ve navigasyon ekipmanları yer alıyor.
Uluslararası ticaret alanında uzman olan G2R Şirketler Grubu’nun kurucusu Ruşan Giniyatov ise pek çok Çin bankasının gelen ödemeleri mümkün olduğunca kontrol etmeye çalıştığını, üçüncü ülkeler üzerinden yapılan ödemelerin ise daha kolay olduğunu belirtti.
İzvestiya‘nın sektör temsilcilerinden aldığı bilgiye göre, bu sorunun çözülmesi için yetkililere başvurulacak.
Sorunun çözümü için neler yapılıyor?
Alıcı ve satıcılar yaptırım endişesi yaşayan büyük bankaların kısıtlamalarından kurtulmak için geçen yıldan beri küçük bölgesel bankaları tercih ediyor. İkinci bir seçenek, ödemelerin üçüncü ülkeler üzerinden yapılması. Bu durumda ödemeler banka engeline takılmıyor. Üçüncü yöntem, karşılıklı bir tür kliring sisteminin öngörülmekte oluşu. Dördüncüsü ise üçüncüsüyle ilişkili. Bu geçen hafta Mişustin’in Pekin’de Çin başbakanı Li ile yaptığı görüşmede imzalanan mutabakatlarla gündeme geldi; buna göre iki ülkenin bankaları karşı tarafta iştirak kurabilecek veya şube kurabilecek ve ödemeler milli para üzerinden yapıldıktan sonra son ödeme toplu geçilecek.
Diplomasi
Almanya ile Fransa arasındaki yeni nesil savaş uçağı sorunu sürüyor

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Avrupa’nın yeni nesil savaş uçağı programına desteğini yineledi, fakat projenin yapısı konusunda Fransa ile devam eden gerginliği kabul etti.
Berlin’de NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile birlikte konuşan Merz, 2040 yılına kadar mevcut savaş uçağı filosunu yenilemek için başlatılan milyarlarca avroluk bir girişim olan Gelecek Savaş Hava Sistemi (FCAS) konusunda Paris ve Madrid ile yapılan geçmiş anlaşmalara bağlı olduğunu söyledi.
Merz, “FCAS ile ilgili olarak Fransa ve İspanya ile yaptığımız anlaşmalara kesinlikle bağlı kalmak istiyorum,” diyerek, bunu “Avrupa savunması için iyi bir proje” olarak nitelendirdi ve Almanya’nın operasyonel gereksinimlerini karşılamak için “bu tür uçaklara ihtiyaç olduğunu” ekledi.
Merz’in açıklamaları, Fransız sanayi oyuncularının programın temel unsuru olan yeni nesil savaş uçağı projesinin yüzde 80’ini talep etmesiyle Berlin ve Paris arasında gerginliğin tırmandığı bir dönemde geldi. Bu talep, Alman sanayi ve hükümetinde endişe yarattı.
Merz çarşamba günü, sınır ötesi anlaşmazlıkların hâlâ çözülmediğini kabul etti. Şansölye, “Fransa’da yapılan görüşmeler” olarak nitelendirdiği konuyla ilgili olarak, “Bu konuyu önümüzdeki birkaç ay içinde kesin olarak netleştirmeye karar verdik. Bu konsorsiyumun yapısı konusunda farklı görüşler hâlâ çözülmedi,” diye ekledi.
Merz’in açıklamaları, POLITICO’nun Almanya’nın bu girişimdeki başlıca endüstri ortağı olan Airbus’ın, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un bu ayın sonunda Berlin’i ziyaret etmeden önce siyasi bir yeniden düzenleme yapılmazsa projenin çökebileceği uyarısında bulunmak için şansölye ile görüşme talep ettiğini bildirmesinden sonra FCAS hakkında yaptığı ilk kamuoyu açıklaması oldu.
Diplomasi
Parlamento komitesi: İran, İngiltere için ‘kalıcı bir tehdit’

İngiltere parlamentosunun istihbarat ve güvenlik komitesi, İran’ın İngiltere için “kalıcı ve öngörülemez” bir risk oluşturduğu uyarısında bulundu.
Geçen yılki genel seçimler nedeniyle yayınlanması ertelenen İran güvenlik raporu, İngiliz hükümetini Tahran’ın etkisine karşı önlemleri güçlendirmeye çağırdı.
Komite başkanı Lord Beamish, “İran, Birleşik Krallık, Birleşik Krallık vatandaşları ve Birleşik Krallık’ın çıkarları için geniş kapsamlı, kalıcı ve öngörülemez bir tehdit oluşturmaktadır,” iddiasında bulundu.
Beamish, İran’ın devlet politikası aracı olarak “suikastı kullanmaya istekli olduğunu” göz önünde bulundurarak, Birleşik Krallık’ta bulunan muhaliflere ve rejim karşıtlarına yönelik fiziksel tehdidin keskin artışından “özellikle endişe duyduklarını” ekledi.
Raporda, 2022’nin başından bu yana İran’ın Birleşik Krallık’ta yaşayan kişilere yönelik tehditlerinde “önemli bir artış” olduğu ve bu tehditlerin “İngiliz vatandaşlarına veya Birleşik Krallık’ta yaşayan kişilere yönelik 15 cinayet veya kaçırma girişimini” içerdiği belirtildi.
Raporda, “Bu tehdit, muhaliflere ve rejim muhaliflerine yoğun bir şekilde odaklanıyor. Birleşik Krallık’taki Yahudi ve İsrail çıkarlarına yönelik tehdit de artıyor,” denildi ve saldırıların çoğunun “üçüncü taraf ajanlar” aracılığıyla gerçekleştirildiği öne sürüldü.
Raporda, “İran, Birleşik Krallık’taki muhalif, Yahudi ve İsrail hedeflerine yönelik saldırıları Birleşik Krallık’a yönelik saldırılar olarak görmüyor,” denildi.
Rapor, İngiliz hükümetini ve uluslararası ortaklarını, bu tür saldırıların aslında Birleşik Krallık’a yönelik saldırılar olduğunu ve uygun şekilde yanıtlanacağını İran’a her fırsatta açıkça belirtmeye teşvik ettiğini duyurdu.
Raporda, İran’ın “gizli yabancı nüfuz”u izlemek için İngiliz hükümetinin yeni kayıt defterinde Rusya ile birlikte en üst sıraya yerleştirilmesinden kısa bir süre sonra yayınlandı.
Komite, 7 Ekim Aksa Tufanı operasyonu ve ardından Orta Doğu’da çıkan çatışmalardan önce, Ağustos 2021’den Ağustos 2023’e kadar delil topladı.
Raporu hazırlayanlar, “Orta Doğu’daki manzaranın önemli ölçüde değiştiğini” kabul ederken, İran’ın faaliyetlerine ilişkin daha geniş bakış açısının “hâlâ geçerli olduğunu” belirtti.
Raporda, İran’ın casusluk ve siber tehditlerine karşı uyarıda bulunuldu ve Birleşik Krallık’ın “öncelikli hedef” olduğu belirtildi, fakat bu tehdidin Rusya ve Çin’in oluşturduğu tehditten “daha dar” ve “daha az sofistike” olduğu ifade edildi.
Raporda, hükümetin İran tehdidine daha uzun vadeli bir yaklaşım benimsemesi tavsiye edildi ve acil krizlere yanıt olarak hükümetin çok fazla “yangın söndürme” faaliyetinde bulunduğu belirtildi.
Diplomasi
Lavrov ve Rubio, Ukrayna, İran ve Suriye’yi görüştü

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Malezya’nın başkentinde bir araya geldi. Görüşmede Ukrayna, İran ve Suriye’deki durum ele alınırken, Rubio, Rusya’nın Ukrayna konusunda esneklik göstermemesinden duyulan hayal kırıklığını iletti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Malezya’nın başkentinde gerçekleştirdikleri görüşmede Ukrayna, İran ve Suriye’deki durum başta olmak üzere bir dizi uluslararası sorunu ele aldı.
ABD tarafı, Rusya’nın Ukrayna meselesindeki tutumundan duyduğu rahatsızlığı dile getirirken, Rusya ise iki ülke arasında doğrudan uçuşların yeniden başlatılmasını gündeme getirdi.
Görüşmenin ardından açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı Rubio, Lavrov ile yaptığı görüşmenin “önemli ve samimi” olduğunu belirtti.
Rubio, Başkan Donald Trump’ın, Rus tarafının Ukrayna ihtilafının çözümünde esneklik göstermemesinden dolayı hayal kırıklığına uğradığını Lavrov’a ilettiğini söyledi.
Rubio, “Bu çatışmanın nasıl sona erebileceğini belirleyen bir yol haritasına ihtiyacımız var,” diye konuştu.
Moskova’dan işbirliği ve hava bağlantısının yeniden kurulması vurgusu
Rusya Dışişleri Bakanlığından yapılan resmi açıklamada ise görüşmenin, çatışma durumlarına barışçıl çözümler bulma ve Rusya-ABD iktisadi ve insani işbirliğini yeniden tesis etme yönündeki karşılıklı niyeti teyit ettiği vurgulandı.
Açıklamada, Rusya ile ABD arasında doğrudan hava bağlantısının yeniden kurulmasının bu sürece katkı sağlayabileceği ifade edildi.
Bakanlık, “İkili diplomatik misyonların işleyişinin normalleştirilmesi için daha fazla çalışmanın önemi vurgulandı,” ifadelerine yer verdi.
Açıklamanın devamında Moskova, “Rusya ve ABD dışişleri bakanlıkları arasındaki yapıcı ve karşılıklı saygıya dayalı diyalog, karşılıklı çıkar sağlayan ve genişleyen bir dizi konuda devam edecektir,” mesajını verdi.
ABD’den Rusya’nın enerji sektörünü hedef alan yeni yaptırım hamlesi
-
Söyleşi2 hafta önce
İsrail-İran savaşını kim kazandı? E. Tuğamiral Alaettin Sevim Harici’ye anlattı
-
Ortadoğu1 hafta önce
Reuters: Suriye’de Şara’ya bağlı güçler 1.500 Alevi’yi katletti
-
Görüş1 hafta önce
Altı Gün Savaşı’ndan ‘On İki Gün Savaşı’na
-
Dünya Basını2 hafta önce
İran-İsrail savaşı ve Orta Asya
-
Avrupa2 hafta önce
Yeni MI6 şefinin dedesi, “Kasap” olarak bilinen Nazi casusu çıktı
-
Dünya Basını2 hafta önce
Jerusalem Post: Rusya-Ukrayna savaşının gölgesinde Çin’in Orta Doğu stratejisi
-
Amerika2 hafta önce
Zohran Mamdani: Canavarın ininde bir ‘nepo bebek’
-
Dünya Basını2 hafta önce
Kimler faşist olabilir? Önce Mussolini’nin İtalya’sına, sonra İsrail’e bakalım