Bizi Takip Edin

AMERİKA

Fed, faiz indirimlerine ara verdi

Yayınlanma

Fed, enflasyonun “biraz yüksek” seyretmesi ve işgücü piyasasının beklenenden güçlü olması nedeniyle politika faizini yüzde 4,25-4,5 aralığında sabit tuttu. Bu karar, Başkan Donald Trump’ın faiz oranlarını düşürme çağrısına da bir yanıt olarak değerlendiriliyor.

ABD Merkez Bankası (Fed) üç indirimden sonra baz faiz oranını yıllık yüzde 4,25-4,5 seviyesinde sabit tuttu.

Bankanın kararı, ABD’deki enflasyonun “biraz yüksek” seviyede olması ve işgücü piyasasının beklenenden daha güçlü olmasıyla açıklandı.

Faiz oranının sabit tutulması, aynı zamanda hızlı ve belirgin bir indirim hedeflediğini açıklayan ülke başkanı Donald Trump’a bir yanıt olarak da algılanabilir.

Fed’in para politikasını gevşetme sürecindeki duraklamanın ne kadar süreceği sorusu henüz cevapsızlığını koruyor: Faiz oranının gelecekteki seyrini, yeni başkanın ekonomik planlarının hayata geçirilmesi etkileyebilir. Fakat, değişiklik beklentisi bile para politikasını şimdiden etkilemiş durumda.

ABD Açık Piyasa Komitesi, ocak ayı toplantısının ardından faiz oranını yıllık yüzde 4,25-4,5 seviyesinde sabit tuttu ve karar oybirliğiyle alındı.

Daha önce kurum, eylül, kasım ve aralık aylarındaki üç toplantıda üst üste faiz indirimi yapmış ve toplamda 1 puanlık bir düşüş gerçekleştirmişti. Bununla birlikte, aralık ayı toplantısının tutanaklarından (ocak ayı başında yayınlandı) anlaşıldığı üzere, komite üyelerinin çoğu yıl sonunda faiz indirimlerine “daha temkinli bir yaklaşım” gösterilmesi gerektiğini dile getirmişti. Bu nedenle, mevcut karar şaşırtıcı olmadı.

Fed, para politikası gevşetme döngüsüne ara verilmesini öncelikle “biraz yüksek” enflasyon ile açıkladı.

Belirtmek gerekir ki, gösterge üst üste üçüncü aydır yükseliş gösteriyor: ABD’de enflasyon aralık ayında kasım ayındaki yüzde 2,7’den sonra yüzde 2,9 olarak değerlendirildi.

Tüketici fiyatları (bu, Fed’in yöneldiği daha “hassas” bir gösterge) de hızlanma gösterdi: kasım ayında yüzde 2,4 oldu (aralık ayı değeri daha sonra yayınlanacak) ve ekim ayında yüzde 2,3 idi. Temel gösterge kasım ayında ekim ayındaki yüzde 2,8 seviyesinde kaldı.

Bu arada, enflasyonun daha da artması riskleri devam ediyor. Donald Trump, yüksek gümrük vergilerinin getirilmesinde ısrarcı: Şubat ayında Kanada ve Meksika’dan gelen sevkiyatlar için, önümüzdeki aylarda ise Çin’den gelen ürünlere vergiler gelecek.

Bu tür önlemlerin sonuçlarından biri, ithalat maliyetlerinde belirgin bir artış oluyor. Enflasyon riskleri hizmetler açısından da devam ediyor: Göç politikasındaki değişiklikler nedeniyle (bu alanda çalışan yasa dışı göçmenlerin kitlesel sınır dışı edilmesi fiilen başlamış durumda) fiyat artışı hızlanabilir.

Fed’in faiz kararı, işgücü piyasasının beklenenden daha güçlü olduğuna dair verilerden de etkilendi; Fed, açıklamasında piyasadaki koşullar “istikrarlı” olarak nitelendirildi.

Hatırlatmak gerekirse, Fed sadece fiyat istikrarı (enflasyon hedefi yüzde 2) alanında değil, aynı zamanda istihdam alanındaki hedeflerinin de başarılmasını takip ediyor; eylül ayında banka, faiz oranını tam da işgücü piyasasında belirgin bir soğuma nedeniyle keskin bir şekilde düşürmeye başlamıştı.

Aralık ayında ise Federal İstatistik Bürosu’nun tahminlerine göre, iş imkanları dokuz ayın en yüksek seviyesi olan 256 bin arttı (tahmin 160 bindi), işsizlik ise kasım ayındaki yüzde 4,2’den yüzde 4,1’e düştü.

Para politikasında uzun süredir sıkılaştırma dönemine rağmen, ekonomik büyüme Fed’in beklediğinden daha dirençli çıktı ve bu durum ocak ayı kararını da etkiledi.

Banka, “Elde edilen veriler, ekonomik aktivitenin istikrarlı bir şekilde büyümeye devam ettiğini gösteriyor” açıklamasında bulundu.

IMF tahminlerine göre, ABD GSYİH’si 2023’teki yüzde 2,5’lik büyümenin ardından 2024 sonunda yüzde 2,8 büyüdü. Bununla birlikte, düzenleyicinin açıklamasında belirtildiği üzere, gelecekteki ekonomik beklentiler “belirsizliğini” koruyor.

AMERİKA

Donald Trump, Apple CEO’su Tim Cook ile görüştü

Yayınlanma

ABD Başkanı Donald Trump, Apple CEO’su Tim Cook ile perşembe günü Beyaz Saray’da bir araya geldi.

Bloomberg’e konuşan kaynak isminin açıklanmaması kaydıyla görüşme hakkında bilgi verdi fakat görüşmenin gündemi hakkında konuşmadı.

Cook, yeniden seçilmesinden bu yana başkanla yakın bir ilişki kurmaya çalışan, geçen ayki yemin törenine katılan ve başkanlık geçişi sırasında Florida’daki Mar-a-Lago malikanesine seyahat eden teknoloji sektörü liderleri arasında yer alıyor.

Başkan Trump ile Apple CEO’su arasındaki özel Oval Ofis görüşmesi TSİ 11:15 sularında tamamlandı. Fox muhabiri Edward Lawrence, Cook’un Fox Business kameralarına Başkan ile “harika bir görüşme” yaptığını söylediğini bildirdi.

Cook’un şirketi, ABD ile Çin arasında tırmanan ticaret savaşının ortasında kalma riskiyle karşı karşıya. Trump’ın Çin malı ürünlere getirdiği %10’luk gümrük vergisi, durgun iPhone satışlarıyla başa çıkmaya çalışan Apple için bir zorluk teşkil ediyor.

Çin, Apple’ın politikaları ve uygulama geliştiricilerinden aldığı ücretlerle ilgili bir soruşturmayı değerlendiriyor. Çin Apple’ın en büyük üretim merkezi, ABD ise en büyük pazarı.

Perşembe günü yayınlanan bir haberde, cihazları üreten ülke tarafından değil ithalatçı şirket tarafından ödenen ithalat tarifelerini dengelemek için iPhone’un fiyatının %9 oranında artması gerekeceği iddia edildi. Acer’ın şu anda uygulamakta olduğu gibi, bu maliyetler genellikle müşteriye yansıtılıyor.

Trump’ın ilk döneminde Cook, Başkanla olan ilişkisini kullanarak iPhone için gümrük vergisi muafiyetleri kazanmayı başarmıştı. Fakat Başkan, ithal mallara kapsamlı yeni gümrük vergileri getirmeye çalıştığı için şirketin cihazlarının bu kez o kadar şanslı olmayabileceğini öne sürdü ve gazetecilere muafiyetlerden kaçınmak istediğini söyledi.

Seçimlerden kısa bir süre sonra Cook sosyal medyada Apple’ın “ABD’nin yaratıcılık, yenilikçilik ve yaratıcılıkla liderlik etmeye ve bu liderliği beslemeye devam etmesine yardımcı olmak için sizinle ve yönetiminizle etkileşim kurmayı dört gözle beklediğini” yazmıştı.

Bununla birlikte Trump şirketle gizlilik politikaları konusunda da tartıştı ve federal kolluk kuvvetlerinin şifrelenmiş telefonlara erişmesine yardımcı olmak için daha fazlasını yapması gerektiğini söyledi.

Apple, kolluk kuvvetlerinin telefon işletim sistemine, yetkililerin kullanıcının şifresi olmadan verilere erişmesine izin verecek bir arka kapı inşa etme taleplerine, bunun telefonları bilgisayar korsanlarına karşı savunmasız bırakabileceğini söyleyerek direniyor.

Okumaya Devam Et

AMERİKA

ABD Dışişleri, 6 medya kuruluşuna ambargo koymaya hazırlanıyor

Yayınlanma

ABD Dışişleri Bakanlığı perşembe günü yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin gereksiz gördüğü harcamaları kısmaya yönelik hükümet çapındaki çabalarının bir parçası olarak tüm medya aboneliklerinin durdurulması talimatı verdiğini duyurdu.

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Reuters’a e-posta yoluyla yaptığı açıklamada, “Bakanlık, akademik ya da profesyonel dergiler dışındaki medya abonelikleri için görev açısından kritik olmayan tüm sözleşmeleri durdurdu,” dedi.

Açıklamada bürolar ve makamların, “erişimin neden görev açısından kritik olduğu, Bakanın öncelikleriyle nasıl uyumlu olduğu ve işgücünün güvenliği, emniyeti ve refahını nasıl etkilediğine” dair gerekçelerle muafiyet talep edebileceği vurgulandı.

Dışişleri Bakanlığı duraklamanın ne kadar süreceğini açıklamadı. Dışişleri Bakanı Marco Rubio, tüm hükümet harcamalarının Trump’ın “Önce Amerika” öncelikleriyle uyumlu olması gerektiğini söylemişti.

Medya abonelikleriyle ilgili kararı ilk olarak çarşamba günü duyuran Washington Post, Dışişleri Bakanlığının personeline Economist, New York Times, Politico, Bloomberg News, Associated Press ve Reuters ile yapılan sözleşmelerin feshedilmesine öncelik verilmesi talimatı veren bir yazısına da atıfta bulundu.

Bir Reuters sözcüsü, politikaları gereği “ticari anlaşmalar hakkında” yorum yapmadıklarını söyledi.

Reuters’in ana şirketi Thomson Reuters geçen hafta Trump ve Musk’ın şirketin bir bölümüyle siber tehditler üzerine çalışmak üzere yapılan Pentagon sözleşmesini kamuoyu önünde eleştirmelerinin ardından ABD Savunma Bakanlığı ile olan işlerini “yanlış sunduklarını” söylemişti.

New York Times sözcüsü Charlie Stadtlander ise, “Kamu görevlileri, tıpkı özel sektörde çalışan Amerikalılar gibi, işlerini yapabilmek için güvenilir bilgiye ihtiyaç duyarlar. Hükümet elbette istediği aboneliği iptal etmekte özgürdür. Fakat bağımsız haberlerin kara listeye alınmasının temel sonucu, bu ajansların ve ofislerin dünyada neler olup bittiği hakkında çok daha az şey bilmesidir. Bunun Birleşik Devletler halkına nasıl hizmet edeceğini hayal etmek zor,” dedi.

Başkan salı günü yaptığı açıklamada, ocak ayında imzaladığı ve yönetimini bu ismi Amerika Körfezi olarak değiştirmeye yönlendiren kararnameye rağmen bölgeden Meksika Körfezi olarak bahsetmeye devam etmesi nedeniyle Associated Press’in (AP) Oval Ofis ve Air Force One’a girişini engelleyeceğini söylemişti.

Buna karşılık AP, Trump’ın seçtiği yeni ismi kabul etmekle birlikte, yer adlarının ve coğrafyanın dünyanın dört bir yanındaki okuyucular tarafından kolayca tanınmasını sağlamak için Körfeze orijinal adıyla atıfta bulunacağını söyledi.

Beyaz Saray şubat ayı başında, ABD Uluslararası Kalkınma Ajansından (USAID), premium haber servisi POLITICO Pro abonelikleri için ödeme aldığı için eleştirilerin hedefi haline gelen haber kuruluşu Politico’nun aboneliklerinin iptal edilmesi talimatını vermişti.

Okumaya Devam Et

AMERİKA

Hegseth Pentagon harcamalarında büyük kesintiler yapılmasını emretti

Yayınlanma

ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Başkan Donald Trump’ın sınırı korumak ve nükleer gücü modernize etmek gibi önceliklerini ele almak için savunma harcamalarının dramatik bir şekilde yeniden düzenlenmesinin bir parçası olarak Pentagon kurumlarını ve orduyu bütçelerini yüzde 8 oranında azaltmaya yönlendiriyor.

POLITICO tarafından elde edilen bir nota göre Pentagon, Avrupa ve Orta Doğu’daki askeri komutanlıkların yanı sıra uzun süredir kritik kabul edilen bazı programları keserken, sınır güvenliği de dahil olmak üzere 17 öncelikli alanda harcamaları koruyacak veya artıracak.

Toplamda 50 milyar doları bulan kesintilerin ölçeği ve hızı, ABD savunma politikasında dramatik bir değişime işaret ediyor ve Cumhuriyetçilerin Trump’ın daha geniş gündemini hayata geçirmeyi amaçlayan bir paketin parçası olarak Pentagon harcamalarını artırmayı planladığı Kongre ile muhtemelen bir savaşa yol açacak.

Hegseth notunda, Savunma Bakanlığına yönelik son büyük kesinti olan 2013’teki ihtiyati bütçe kesintilerinden iki kat daha şiddetli ve kongre Cumhuriyetçilerinin Pentagon bütçesine eklemeyi planladıkları miktarın iki katına eşdeğer kesintilerin ana hatlarını çiziyor.

Talimat, Pentagon’un daha önce en kritik silah sistemleri arasında saydığı ve önümüzdeki on yıl içinde hizmete girecek olan Columbia sınıfı denizaltılar, uzay tabanlı sistemler, bir dizi insanlı uçak ve Avrupa ve Orta Doğu da dahil olmak üzere bir dizi bölgeye asker konuşlandırılması gibi sistemleri korumuyor.

Hegseth, Biden yönetimi altında hazırlanan gelecekteki savunma bütçelerindeki kesintilerin, Trump yönetiminde Pentagon’un yeni öncelik alanlarına yeniden yatırılması gerektiğini belirtti.

Kesintilerden muaf tutulan önceliklerin tam listesi Virginia sınıfı denizaltılar, mürettebatsız sistemler ve Hava Kuvvetlerinin gelişmekte olan mürettebatsız savaş uçağı programı, su üstü gemileri, siber güvenlik, mühimmat ve enerji ve muhtemelen Trump’ın İsrail’in “Demir Kubbe” füze savunma sisteminin ülke çapında bir Amerikan eşdeğeri için bastırması beklentisiyle anavatan füze savunmasını içeriyor.

Bu yeniden düzenleme, harcama önceliklerinde büyük bir değişime işaret ediyor ve Kongrede kesinlikle dirençle karşılaşacak. Hegseth notu, Senato Savunma Ödenekleri Alt Komitesinin en kıdemli üyesi Senatör Chris Coons’tan hızlı bir kınama aldı.

Delaware Demokratı yaptığı açıklamada, “Bakan Hegseth boyundan büyük işlere kalkışıyor ve bunun sonucunda Amerikan halkı daha az güvende olacak,” dedi.

Hegseth’in diğer direktiflerini bilen bir kişi, Pentagon liderliğinin askeri liderlerden kesmek istedikleri programların listesini sunmalarını istediğini, fakat Kongrenin finanse etmeleri konusunda ısrar ettiğini söyledi.

Savunma Bakan Vekili Robert Salesses çarşamba günü yaptığı açıklamada, Pentagon’un yeni önceliklerini finanse etmek için kesinti listesinin Biden yönetiminin 2026 mali yılı bütçe taslağından alındığını söyledi.

Salesses, “Başkan Trump’tan aldığımız görevi yerine getirmek için, sınırlarımızı güvence altına almak, Amerika için Demir Kubbe inşa etmek ve radikal ve savurgan hükümet DEI programlarını ve tercihlerini sona erdirmek gibi öncelikleri bize rehberlik ediyor,” dedi.

Salesses açıklamasında sınır güvenliği, Trump’ın Demir Kubbe projesi ve çeşitlilik programlarının sonlandırılmasını kurumun temel öncelikleri olarak tanımladı. Salesses ayrıca Pentagon’un “sözde ‘iklim değişikliği’ ve diğer uyandırma programlarının yanı sıra aşırı bürokrasi” ile ilgili programlarına yapılan harcamaların da kesilmesi çağrısında bulundu.

Hegseth’in notunun ordunun altı birimindeki personel sayısında kesinti yapılmasını engellememesi dikkat çekici.

Notta yer alan muafiyetler listesi genellikle muğlak görünürken, bu başlık altına girebilecek çok çeşitli olası sistemlere sahip “mühimmatlar” ve donanmanın boru hattındaki tüm gemi sınıfları olduğunu iddia ettiği “Yürütülebilir Suüstü Gemileri” gibi şeyleri listeliyor.

Önümüzdeki on yıldan itibaren ülkenin denizde konuşlu nükleer silahlarını taşıyacak olan ve donanmanın bir numaralı önceliği olarak adlandırdığı Columbia sınıfı denizaltı ise büyük bir eksiklik olarak görülüyor.

Senatodan Demokrat bir yardımcının belirttiğine göre, not özel sektör sağlık hizmetlerini kesintilerden koruyarak, milyonlarca hizmet mensubu ve gaziye temel sağlık hizmetleri sağlayan askeri hastaneler ve tıp merkezlerinde potansiyel olarak kesintilere yol açıyor.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English