ABD’de Biden yönetimi, Intel ve Qualcomm’un Huawei’ye yarı iletken tedarik etmesine olanak tanıyan ihracat lisanslarını iptal etti.
Financial Times’ın (FT) konu hakkında bilgi sahibi kişilerden aktardığına göre, ABD Ticaret Bakanlığı’nın bu hamlesi Huawei’nin dizüstü bilgisayarları ve cep telefonları için çip tedarikini etkiliyor.
Ticaret Bakanlığı FT’ye yaptığı açıklamada Huawei’ye ihracat için belirli lisansları iptal ettiğini doğruladı fakat hangi ABD şirketlerinin etkileneceğini belirtmedi.
Bakanlık sözcüsü, “Sürekli değişen tehdit ortamını ve teknolojik manzarayı göz önünde bulundurarak, kontrollerimizin ulusal güvenliğimizi ve dış politika çıkarlarımızı en iyi şekilde nasıl koruyabileceğini sürekli olarak değerlendiriyoruz. Bu sürecin bir parçası olarak, geçmişte de yaptığımız gibi, bazen ihracat lisanslarını iptal ediyoruz,” dedi.
Konu hakkında bilgi sahibi olan bir kişi, Ticaret Bakanlığı’nın etkilenecek şirketleri bilgilendirdiğini söyledi ama ayrıntı vermedi.
Beacon Global Strategies adlı danışmanlık şirketinde ihracat kontrol uzmanı olan Meghan Harris, “Bu, ABD hükümetinin Çin teknolojisinden kaynaklanan ulusal güvenlik tehditlerine ne kadar ciddi yaklaştığını ve geri adım atmadığını gösteren önemli bir eylem. Sektör ve yabancı ortaklar, yönetimin duruşunu yumuşatıp yumuşatmayacağını görmek için izliyorlardı, bu, yumuşatmayacağının açık bir göstergesidir ve sonraki herhangi bir yönetimin bu yolda devam etmesini beklemeliyiz,” dedi.
Bu hamle, 2022 yılında uygulamaya konulan kapsamlı ihracat kontrollerine rağmen Huawei’nin gelişmiş çipler geliştirebilmesinden ABD’nin endişe duyduğu bir dönemde geldi. ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo geçen yıl Çin’i ziyaret ettiğinde Huawei, uzmanları şaşırtan gelişmiş bir çipe sahip olan Mate 60 Pro akıllı telefonunu piyasaya sürmüştü.
Cumhuriyetçiler daha fazla yasak için bastırıyor
Washington halihazırda ABD’nin Huawei’ye teknoloji satışına sert kısıtlamalar getirmiş durumda fakat Cumhuriyetçi Kongre üyeleri Başkan Joe Biden’ı Huawei’ye karşı daha da sert önlemler almaya çağırıyor.
Senato istihbarat komitesinin Cumhuriyetçi başkan yardımcısı Marco Rubio ve Temsilciler Meclisi’nden Cumhuriyetçi Elise Stefanik, geçtiğimiz ay Raimondo’ya, Shenzhen merkezli grubun Intel’in çiplerini kullanarak dizüstü bilgisayarlar ürettiğinin ortaya çıkmasının ardından Huawei lisanslarını iptal etmesi çağrısında bulunmuştu.
Kongre üyeleri mektuplarında, “Bu eğilimlerden, sadece birkaç yıl önce kara listeye alınmış bir şirket olan Huawei’nin geri dönüş yaptığı açıkça görülüyor,” diye yazmışlardı.
Mektubun yayınlanmasının ardından Intel, iş yaptığı ülkelerdeki tüm yasa ve yönetmeliklere sıkı sıkıya uyduğunu açıklamıştı.
Huawei’nin geçtiğimiz ay piyasaya sürülen MateBook X Pro dizüstü bilgisayarı Intel’in Core Ultra 9 çipini kullanıyor.
Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nin Cumhuriyetçi başkanı Michael McCaul, Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosunu Huawei konusunda daha sert bir tutum sergilemeye defalarca çağırdı. Geçen yıl yazdığı bir mektupta Çinli grubun “hâlâ önemli miktarda ABD teknolojisi satın alabileceği” yönündeki endişelerini dile getirmişti.
Rubio ise FT’ye verdiği demeçte, “Bu doğru bir karar fakat lisans en başta asla verilmemeliydi. Biden yönetiminin Çinli şirketlerin kritik teknolojilerini reddetme konusunda proaktif olması gerekiyor, tehdidi ciddiye alan milletvekilleri tarafından uyarıldıklarında, sadece tepkisel olarak değil,” diye konuştu.
Çin’den tepki: Ekonomik zorbalık
Çin’in Washington Büyükelçiliği bu adımı “açık bir ekonomik zorbalık” olarak değerlendirdi.
Büyükelçilik sözcüsü Liu Pengyu, “Siyasi bir gündeme hizmet etmek için keyfi olarak sınırlamalar koymak ya da zorla [ekonomileri] ayrıştırmaya çalışmak, piyasa ekonomisi ve adil rekabet ilkelerini ihlal eder, uluslararası ekonomik ve ticari düzenin altını oyar, küresel sanayi ve tedarik zincirlerini bozar ve istikrarsızlaştırır ve nihayetinde tüm dünyanın çıkarlarına zarar verir,” dedi.