Norveç hükümeti, casusluk faaliyetlerine karıştıkları ve denizaltı altyapısı için tehdit oluşturdukları gerekçesiyle iki büyük Rus balıkçılık şirketi olan Norebo ve Murman Seafood’a yaptırım uyguladı. Karar uyarınca şirketlerin gemilerinin Norveç sularında balık avlaması ve limanlara girmesi yasaklandı.

Norveç hükümeti, iki büyük Rus balıkçılık şirketi olan AO Norebo ve OOO Murman Seafood’a yaptırım uyguladığını duyurdu.

Hükümetin internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, bu karar şirketlere ait gemilerin Norveç sularında balık avlamasını ve ülke limanlarına girişini fiilen yasaklıyor.

Kararın, Avrupa Birliği’nin (AB) 20 Mayıs 2025 tarihli 17. yaptırım paketinin uygulanması kapsamında alındığı bildirildi.

Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide, atılan adımın Rus istihbarat kurumlarının artan faaliyetlerine ve Moskova’nın Batılı ülkelere yönelik “hibrit kampanyasına” karşı koyma çabalarının bir parçası olduğunu iddia etti.

‘Casusluk ve sabotaj’ iddiası

Bakan Eide, “Rusya’nın müttefiklere karşı giderek daha saldırgan eylemlerde bulunduğunu gözlemliyoruz. Değerlendirmelerimize göre bu eğilim devam edecek,” ifadelerini kullandı.

Eide, Norebo ve Murman Seafood’un, Norveç ve müttefiklerinin karasularındaki kritik öneme sahip denizaltı altyapısını gözetlediğini öne sürdü.

Bakan, “Bu tür faaliyetler gelecekteki sabotajlara zemin hazırlayabilir ve ulusal güvenliğe yönelik bir tehdit oluşturmaktadır,” diye vurguladı.

Norveç: Rusya’nın Arktik sınırı NATO’nun sorunu olmalıdır

Kritik altyapı NATO ile korunuyor

Norveç’in kıta sahanlığı, ülkeyi kıtanın geri kalanına bağlayan Avrupa’nın en büyük doğalgaz boru hattı, telekomünikasyon ve enerji kabloları ağlarından birine ev sahipliği yapıyor.

Söz konusu altyapının korunması, NATO ile yakın işbirliği içinde yürütülüyor. Norveçli yetkililer, yeni yaptırımların yakın zamanda ulusal mevzuata dahil edileceğini de bildirdi.

AB de yaptırım listesine almıştı

Norebo ve Murman Seafood, mayıs ayında AB tarafından da yaptırım listesine alınmıştı.

AB’nin ilgili belgelerinde, bu şirketlere ait gemilerin Barents ve Norveç denizlerinde balıkçılık yaparken aynı zamanda sivil ve askeri altyapıya yönelik istihbarat faaliyetlerinde bulunduğu savunuluyor.

AB Konseyi, Rus balıkçı teknelerinin gizli bilgi toplamak için kullanıldığını ve Norebo’ya ait bazı gemilerin casusluk amaçlı kullanılabilecek teknolojilerle donatıldığını iddia ediyor.

RBK gazetesine göre, iki şirketin filosunda yaklaşık 50 balıkçı gemisi bulunuyor.

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Federal Meclis’teki bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı konuşmada, Ukrayna’daki çözüm için diplomatik yolların tükendiğini belirtti. Merz, Berlin’in Ukrayna’ya yardımının süreceğini vurgularken, uzun menzilli Taurus füzelerinin Kiev’e tedarik edilmesinin ‘bir seçenek olarak kaldığını’ ifade etti.

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Federal Meclis’te (Bundestag) yapılan devlet bütçesi görüşmeleri sırasında, Berlin’in Ukrayna’ya yönelik yardımlarının devam edeceğini taahhüt etti.

DPA ajansının aktardığına göre Merz, “solcuların ve Rusya yanlısı sağcıların direnişine rağmen” yardımların süreceğini vurguladı.

Merz, “Çözüme yönelik diplomatik araçlar tükeniyor,” diyerek Rusya’nın Ukrayna topraklarına yönelik saldırılarını eleştirdi.

Şansölye ayrıca, ülkenin “savunma kabiliyetini yeniden tesis etmek için önemli çabalar sarf edilmesine” olanak tanıyan anayasa değişikliklerini destekleyenlere teşekkür etti.

Alman SPD, ‘Rusya isyanı’ ile kongresine başlıyor

Taurus füzeleri masada

Temmuz ayı başında bir açıklama yapan Merz, Kiev’in uzun süredir talep ettiği uzun menzilli Taurus seyir füzelerinin Ukrayna’ya tedarik edilmesinin “bir seçenek olarak kaldığını” ancak Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile henüz bir anlaşmaya varılmadığını belirtmişti.

Merz, Ukrayna askerlerinin bu sistem üzerinde eğitilmesinin yaklaşık altı ay süreceğini ve eğitimin henüz başlamadığını da kaydetmişti.

Daha önce Avrupalı müttefiklerle koordinasyon sağlanması durumunda bu tür sistemlerin transfer edilebileceğini ifade eden Merz, Taurus füzelerinin 500 kilometre menzile sahip olduğunu hatırlattı.

Silah sevkiyatı gizli tutulacak

Mayıs ayı başında DPA ajansı, Alman hükümetinin Ukrayna’ya tedarik edilen roketatarlar, tanklar, hava savunma sistemleri ve diğer silahlarla ilgili bilgileri artık kamuya açık olarak paylaşmayacağını ve bu bilgileri gizli tutacağını bildirmişti.

Dışişleri Bakanı Johann Wadephul daha sonra bu bilgiyi doğrulayarak, Berlin’in “Rusya için öngörülebilir olmaması amacıyla” bu şekilde hareket edeceğini söylemişti.

Alman hükümetinin internet sitesinde yayımlanan Ukrayna’ya teslim edilen silahların listesi, nisan ortasından bu yana güncellenmedi.

BlackRock, Ukrayna’nın yeniden imarı planından çekildi

Macaristan’ın en büyük petrol şirketi Mol, Rus petrolüne alternatif olarak Ukrayna’daki Odessa-Brodi boru hattının yeniden canlandırılmasını önerdi. Şirket, bu projenin hayata geçirilmesi için Avrupa Birliği’nin ve diğer ilgili ülkelerin yatırım yapması gerektiğini belirtti.

Macaristan’ın en büyük petrol şirketi Mol, Rus petrolüne bağımlılıktan kurtulmak için etkili bir alternatif planı sundu.

Şirket, tankerlerle Ukrayna’nın Odessa limanına getirilecek ham petrolü ülkeye taşıyacak olan Odessa-Brodi boru hattının yeniden canlandırılmasını öneriyor.

Mol, Odessa limanı ve Karadeniz’in önemli bir bölümünün mayınlı olmasından endişe duymuyor. Şirkete göre Ukrayna’nın, Rusya Karadeniz Filosu’nu püskürtmesi ve Batılı sigorta şirketleriyle anlaşarak bir deniz ticaret rotası oluşturması, bu planı uygulanabilir kılıyor.

Bloomberg‘in haberine göre Mol, Odessa’dan Lviv Oblastı’ndaki Brodi şehrine uzanan boru hattını, tedarik çeşitlendirmesi için en iyi seçenek olarak görüyor.

‘Tedarik güvenliği için en iyi seçenek’

Mol’ün tedarik zinciri yönetiminden sorumlu kıdemli başkan yardımcısı Szabolcs Pál Szabó, “Odessa boru hattı, deniz bağlantısı sayesinde her türlü alternatif petrole erişim sağlayacak. Bu hat, bölgenin, AB’nin ve Ukrayna’nın tedarik güvenliğine hizmet edecektir,” açıklamasında bulundu.

Szabó, şirketin küresel üreticilerden deniz yoluyla gelecek kargoları alabilmek için bu boru hattına erişim sağlamak istediğini belirtti.

Petrol, Ukrayna-Polonya sınırı yakınlarındaki Brodi’ye pompalanacak ve burada Macaristan’ın hâlen Rus petrolü aldığı Drujba boru hattının güney koluyla birleşecek.

Avrupa Birliği, Rus petrolüne ambargo uygularken Macaristan ve Slovakya’yı alternatif tedarik imkânları olmadığı için muaf tutmuştu.

Fakat AB, 2027 yılı sonuna kadar Rus enerji kaynaklarından tamamen vazgeçmeyi hedefliyor.

Slovakya, yeni Rusya yaptırımlarına katılmak için 20 milyar avro istedi

Yıllardır atıl bekleyen proje

Ukrayna, Odessa-Brodi boru hattını 1996-2002 yılları arasında Hazar ve Kazak petrolünü Doğu ve Orta Avrupa’daki rafinerilere ve Polonya’nın Gdansk limanı üzerinden Kuzey Avrupa’ya ulaştırmak amacıyla inşa etmişti.

Ancak Azerbaycan’ın petrolünü Bakü-Ceyhan boru hattıyla pompalamaya başlaması gibi nedenlerle Hazar’dan beklenen hacimde petrol alınamadı.

2000’lerin ortalarında ise hat, ters yönde çalıştırılarak Drujba’dan gelen Rus petrolünü Odessa’ya taşıyıp deniz yoluyla ihraç etmek için kullanıldı.

AB’ye yatırım çağrısı

Şu anda atıl durumda olan boru hattının yeniden faaliyete geçmesi önemli bir yatırım gerektiriyor. Mol, bu sürece AB’nin ve Sırbistan gibi diğer ilgili ülkelerin de katılmasını istiyor.

Şirkete göre bu rota, Sırbistan için de Rus petrolüne bir alternatif oluşturacak. Macaristan ve Sırbistan hâlihazırda bir bağlantı boru hattı inşa ediyor.

Szabó, “Eğer AB, güvenilir bir tedarik rotasından (Rusya’dan gelen) vazgeçmek istiyorsa, gerçek bir alternatifin yaratılmasında rol oynamalıdır,” diyerek AB’ye sorumluluk yükledi.

Mol, Rus menşeli olmayan petrolü işleyebilmek için tesislerini modernize ediyor ve bu sürecin yaklaşık 500 milyon dolara mal olacağını tahmin ediyor.

Orbán için “siyasi akrobasi”

Bloomberg‘e göre böyle bir planın hayata geçirilmesi, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán için “siyasi akrobasi” gerektirecek.

Orbán, daha önce AB’ye Ukrayna’ya desteği azaltma çağrısı yapmış, ülkenin birliğe üyeliğini engelleme sözü vermiş ve çeşitli enerji anlaşmaları imzaladığı Rusya’ya yönelik yaptırımların kaldırılmasını önermişti.

Avrupa, Rusya’nın nükleer yakıtından vazgeçemiyor