Geçen hafta sıkıyönetim girişimi başarısızlıkla sonuçlanan Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol perşembe günü yaptığı açıklamada, milletvekilleri ve halkın çağrısına rağmen istifa etmeye niyeti olmadığını söyledi.

Televizyonda yayınlanan ulusa sesleniş konuşmasında Yoon, kendisini görevden almaya yönelik hamlelere ve kısa süreli sıkıyönetim uygulamasına ilişkin devam eden soruşturmalara atıfta bulunarak, “İster görevden alma ister soruşturma olsun, kendimden emin bir şekilde bununla yüzleşeceğim” dedi.

Yoon, geçen hafta kısa süreliğine sıkıyönetim ilan etmesinin nedeninin ana muhalefetteki Demokrat Parti olduğunu söyledi ve “Muhalefet partisi sıkıyönetimi bir ayaklanma olarak adlandırarak bıçak dansı yapıyor” dedi.

“Görevden almayı suiistimal ederek ülke siyasetini felç ettiler” diye ekledi.

Yoon, sıkıyönetimle insanları ülkenin çökme olasılığı olduğu konusunda bilgilendirmeye çalıştığını savunduÇ “Sıkıyönetimin amacı, devasa muhalefet partisini, insanları [onlar hakkında] bilgilendirerek devlet karşıtı kötü davranışlarını durdurmaları için uyarmaktı.”

Cumartesi ikinci kez görevden alınması oylanacak

30 dakika süren konuşma, Yoon’un 4 Aralık’ta sıkıyönetim ilanını erken kaldırmasından bu yana kamuoyunun karşısına ikinci çıkışı oldu. Cumartesi günü Ulusal Meclis’teki görevden alma oylaması öncesinde yaptığı konuşmada, kararnamenin yol açtığı kaos için özür dilemiş, ancak Güney Kore’nin yasama organı olan Ulusal Meclis’e askeri güç konuşlandırmasının nedeni hakkında ayrıntılı bilgi vermemişti.

Yoon’un son konuşması, polisin ofisine baskın düzenleyerek sıkıyönetim ilanına ilişkin belgelere el koymasından bir gün sonra geldi. Yoon ayrıca savcılığın kendisini ayaklanma iddiasıyla şüpheli ilan etmesi ve yolsuzluk soruşturma ofisi şefinin Yoon’un böyle bir suçlamayla tutuklanabileceğini doğrulaması nedeniyle başka soruşturmalarla da karşı karşıya.

Yoon’un görevden alınmaya karşı koymaya devam edeceğine dair yemin etmesine rağmen, Başkan’ın iktidardaki Halkın Gücü Partisi lideri Han Dong-hoon, tüm parti milletvekillerinin cumartesi günü yapılacak ikinci bir görevden alma oylamasına katılmalarını ve “parti pozisyonu” olarak Yoon’un görevden alınması yönünde oy kullanmalarını umduğunu söyledi.

Han, “Parti milletvekillerimizin ülke ve halk için oy kullanacaklarına güveniyorum” dedi.

Han gazetecilere yaptığı açıklamada Yoon’un görevden alınması dışında alternatif bir yol arayışında olduğunu ancak böyle bir yolun gerçekleşmediğini söyledi. Bir muhabirin Han’a azilden yana olup olmadığını sorması üzerine Han, “Evet, başka bir yöntem yok” yanıtını verdi.

‘Bu adam deli’

Muhalefet partisi milletvekilleri Yoon’un konuşmasını eleştirdi ve akli dengesini sorgulamaya devam etti.

Beş dönem DP milletvekilliği yapan Park Jie-won Facebook hesabında “Yoon Suk Yeol hala deli” diye yazdı. “Bu deli adamın başkanlık görevini ve orduyu kontrol etme yetkisini bir saniye bile elinde tutmasına izin veremeyiz.”

Yoon’un konuşmasının ardından, Yoon’un selefi Moon Jae-in, X’te hükümetin mevcut durumunu “daha fazla devam etmemesi gereken anormal bir durum” olarak nitelendiren bir mesaj yazdı.

DP’yi temsilen 2017-2022 yılları arasında başkanlık yapan Moon, “Ulusal Meclisi, dünyanın izlediği bu şok edici duruma bir son vermeye ve halka huzuru yeniden tesis etmeye çağırıyorum” diye yazdı.

Anket rakamlarına göre halkın büyük bir çoğunluğu Yoon’un görevden alınmasını destekliyor. RealMeter tarafından perşembe günü açıklanan verilere göre ankete katılanların %74,8’i başkanın ya derhal istifa etmesi ya da görevden alınması gerektiğini söylüyor.

Ülke çapında Yoon’un istifa etmesi yönünde protestolar devam ediyor.

Güney Kore polisi Başkan Yoon’un ofisine baskın düzenledi

Dünyanın en büyük ikinci ekonomisine yön veren ekonomi yetkilileri 2025 yılı politikalarını belirlemek üzere yıllık toplantılarına hazırlanırken, Xinhua’nın çarşamba günü yayınladığı bir yorumda Çin’in üst yönetiminin ekonomi için “kritik bir noktada kritik seçimler” yaptığı belirtildi.

Komünist Parti’nin yayın organı People’s Daily’nin baş sayfasında da yer alan 7,109 kelimelik makalede, “Ekonomi bu yıl özellikle ikinci ve üçüncü çeyrekte dalgalanmalar yaşadı, ancak [Başkan] Xi Jinping’in liderliğindeki üst yönetim tarafından yapılan kritik seçimler büyümeyi yeniden rayına oturttu” denildi.

“Çin, yüksek kaliteli kalkınma, ulusal gençleşme ve modernleşme için dönüşüm ve iyileştirmenin kritik bir aşamasındadır, ancak zorluklar da artmaktadır” denilen makalede, bu nedenle politika seçimlerinin böylesine önemli bir zamanda önemli bir ağırlık taşıdığı vurgulandı.

Zorluklar gelecek yıl da devam edecek

Analistler, yorumun ülke ekonomisine ve üst düzey liderlik tarafından son zamanlarda alınan önemli kararlara yapılan vurguyu artırmayı amaçladığını ve merkezi ekonomik çalışma konferansında daha fazla karar alınmasının beklendiğini söyledi. Ancak Pekin’in önümüzdeki yıl da zor seçimler ve kararlar almaya devam edeceğini, zira zorlukların henüz bitmediğini de eklediler.

Cheung Kong Graduate School of Business’ta finans profesörü olan Li Xuenan, “Pekin, eylül ayından bu yana yaptığı bir dizi kritik tercihin ekonomi için sonuç verdiğine inanıyor, ancak gelecek yıl daha zor kararlar alması ve somut adımlar atması gerekecek” dedi.

South China Morning Post’a konuşan Li, “Yorum, sorunların ve üst yönetimin bu sorunları nasıl gördüğünün ve nasıl ele aldığının ayrıntılı bir açıklamasıdır. İlk sonuçlar cesaret verici ancak Donald Trump’ın yeni ticaret savaşının yaklaşması ve yurtiçinde tüketimin inatla zayıf seyretmesi nedeniyle ekonominin karşı karşıya olduğu kritik dönem henüz sona ermiş değil” değerlendirmesini yaptı.

Pekin’in iki günlük çalışma konferansında ekonomi yetkililerine bunu vurgulamayı ve kararların uygulanmasında üst düzey liderlikle uyum içinde olmalarını sağlamayı amaçladığını da sözlerine ekledi.

Yorumda, Çin ekonomisinin, çevreleme çabaları ve jeopolitiğin gölgelediği dış karmaşıklıklardan, zayıf talep, kilit alanlardaki riskler ve hala geçiş sürecindeki bir ekonominin sancıları gibi iç rüzgarlara kadar zorluklarla boğuştuğu kabul edildi.

Yüzde 5 hedefi ulaşılabilir

Ancak Pekin’in eylül ayı sonunda yıllardır görülmemiş düzeyde bir teşvik ve politika gevşemesi başlatmasının ardından ekonomi yılın son çeyreğinde ilk istikrar işaretlerini gösterdi.

Pazartesi günü Komünist Parti’nin en üst düzey karar alma organı olan Politbüro tarafından yapılan toplantıda, gayri safi yurtiçi hasıla büyümesi için “yaklaşık yüzde 5” dahil olmak üzere bu yılki ekonomik hedeflerin hala ulaşılabilir olduğu açıklandı.

Toplantıda ayrıca kriz dönemindeki dil yeniden canlandırıldı ve maliye politikalarının daha proaktif olması gerektiği ve para politikalarının daha önceki ihtiyatlılık vurgusunun aksine ileriye dönük olarak “orta derecede gevşek” olması gerektiği belirtildi. Pekin aktif ve ılımlı gevşek maliye ve para politikaları kombinasyonunu en son 2009’daki küresel mali krizin ardından kullanmıştı.

Politbüro’nun açıklamasıyla birlikte yılsonu ekonomi konferansına katılan politika yapıcıların uygulama detaylarının yanı sıra 2025 yılı için spesifik hedefleri de ortaya koyması bekleniyor. Ancak büyüme hedeflerinin mart ayına kadar açıklanması beklenmiyor.

Pekin’de yaşayan bir siyaset bilimci, bu yorumun ekonomi yetkililerine Pekin’in direktiflerini yerine getirmeleri ve zihinleri birleştirmeleri için bir hatırlatma işlevi gördüğünü söyledi.

Adının açıklanmaması kaydıyla South China Morning Post’a konuşan akademisyen, “Yetkililerin Pekin’in ‘kritik’ tercihlerine ve kararlarına ters düşen görüşleri dile getirme alanı çok az ve konferans sadece Pekin’in daha aktif ve gevşek maliye ve para politikaları gibi kararlarının en iyi şekilde nasıl yerine getirileceğini tartışmak için bir fırsat” dedi.

Başbakan Şeyh Hasina’nın bu yaz devrilmesinden bu yana Hindistan-Bangladeş ilişkileri, Yeni Delhi’nin devrik lidere sığınma hakkı vermesi ve Bangladeş’teki azınlık Hindulara yönelik “soykırım” iddialarıyla daha da kötüleşti.

Batı destekli Nobel ödüllü Muhammed Yunus liderliğindeki geçici Bangladeş geçici yönetimi, Hasina’nın “insanlığa karşı işlenen suçlar” da dahil olmak üzere bir dizi suçlamayla tutuklanmasını istiyor ve kendisinin ve yetkililerinin milyarlarca dolarlık kamu fonunu yağmaladığı iddialarını araştırıyor.

Bu ay Hindistan’ın doğu sınırındaki Tripura eyaletinde bulunan Bangladeş konsolosluk ofisinin bir grup Hindu protestocu tarafından saldırıya uğraması ve tahrip edilmesiyle gerilim yeniden yükseldi.

Bu çerçevede Hindistan Dışişleri Bakanı Vikram Mısri bu hafta Bangladeşli mevkidaşı Jashim Uddin ve Yunus’un da aralarında bulunduğu üst düzey yetkililerle görüşmek üzere Dakka’yı ziyaret etti. Bu görüşmeler Hasina’nın ağustos ayında ülkeyi terk etmesinden bu yana iki komşu ülke arasında yapılan en üst düzey görüşmelerdi.

Mısri gazetecilere yaptığı açıklamada “Hindistan Bangladeş ile olumlu, yapıcı ve karşılıklı yarar sağlayan bir ilişki arzuluyor” dedi.

Delhi’nin gündeminde Hindistan medyasında yer alan ve Bangladeş’in 171 milyonluk çoğunluğu Müslüman nüfusunun %10’undan daha azını oluşturan Hindulara yönelik kitlesel şiddet haberleri vardı.

Hindistan sosyal medyası Hindulara ve tapınaklarına yönelik, bazılarının soykırıma benzettiği saldırı iddialarıyla çalkalanırken, bir Hint eyaletinin başbakanı azınlık grubunu korumak için Bangladeş’e bir BM barış gücü gönderilmesi çağrısında bulundu.

Hasina’nın bu yaz ülkeyi hızla terk etmesinin yarattığı kaos ortamında Hindulara ve diğer azınlıklara yönelik bazı saldırılar oldu. Ancak Bangladeş şiddetin sınırlı olduğunu ve çoğu durumda dini nefretten kaynaklanmadığını savundu.

Pazartesi günü Hindistan Dışişleri Bakanı ile görüşen Uddin, “Bangladeş’teki Temmuz-Ağustos devriminin ardından azınlıklara yönelik kötü muamele iddialarına ilişkin olarak Hindistan medyasında yer alan yanlış bilgi ve haberlerin altını çizdik” dedi. “Hindistan hükümetini bu konuyu ele almak üzere uygun tedbirleri almaya çağırdık” diye ekledi.

Dış politika uzmanları bunu, eski lideri Hasina’nın Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile yakın bağları olan Bangladeş’in iddialı bir duruşu olarak değerlendiriyor.

Dakka’daki Jahangirnagar Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Shahab Enam Khan, “Görüşmenin önemli bir sonucu, Bangladeş’in Hindistan’ın içişlerine karışma girişimlerine karşı güçlü bir duruş sergilemesi oldu” dedi. “Delhi’nin Dakka’da gelişen sosyopolitik dinamikleri fark etmesi ve dış politikasını ve siyasi anlayışını geliştirmek için çalışması bekleniyor” diye ekledi.

Hindistan Dışişleri Bakanı’nın sözleri, Hasina’nın varlığının güçlü ekonomik bağlara sahip iki komşu arasındaki ilişkileri bozacağı yönündeki endişeleri gidermeye çalışırken temkinli olduğunu gösterdi.

“Hasina’nın varlığının ilişkilerimiz üzerinde herhangi bir etkisi yok” diyen Mısri, ‘karşılıklı yarar sağlayan [Dakka-Delhi] işbirliğinin’ devam etmemesi için hiçbir neden olmadığını da sözlerine ekledi.

Yine de Hasina’nın Hindistan’daki geleceği – ve Delhi’nin onu Bangladeş’e geri göndermeyi kabul edip etmeyeceği – muhtemelen ilişkileri etkileyecektir.

Bangladeş’te geçici hükümetin lideri Yunus, Şeyh Hasina’nın partisine ‘yer yok’ dedi