Bizi Takip Edin

ASYA

İmran Han’ın destekçileri başkente yürüdü polisle çatıştı

Yayınlanma

Pakistan’ın başkenti İslamabad yakınlarında, hapisteki eski Başbakan İmran Han’ın destekçileri, bu yılın başlarında ordu destekli yeni bir hükümetin iktidara gelmesinden bu yana en büyük güç gösterisiyle sokağa çıktı ve güvenlik güçleriyle çatışmalar patlak verdi.

Yetkililer, en az bir polis memurunun öldüğünü ve onlarca kişinin yaralandığını söyledi. Güvenlik güçleri, binlerce göstericinin şehre girişini engellemek için harekete geçti ve pazar günü birkaç ay içinde ikinci kez sokağa çıkma yasağı getirildi.

Yaklaşık 1.200 nakliye konteyneri ana yollara ve başkente giriş noktalarına yerleştirildi. Okullar kapatıldı ve mobil internet hizmeti askıya alındı. Yetkililer, on binlerce Han destekçisinin yürüyüşünü durdurmak amacıyla bazı şehirlerarası transit yolları kapattı.

Son gösteriler, Han’ın pazar günü yolsuzluk ve şiddete teşvik gibi bir dizi suçlamadan dolayı tutuklu bulunduğu cezaevinden serbest bırakılması için yaptığı “son çağrı” ile tetiklendi.

Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukashenko’nun resmi ziyaretine denk gelen huzursuzluk, terör saldırılarının Çin ve diğer yabancı yatırımcılardan gelen önemli yatırımları ciddi şekilde tehlikeye atmasının ardından Şahbaz Şerif hükümeti üzerindeki baskıyı artırdı.

Han’ın Pakistan Tehreek-e-Insaf (PTI) partisi, düzinelerce destekçisinin polisin gerçek mermilerle ateş açması sonucu yaralandığını iddia etmiş, polis ise güvenlik güçlerine karşı gerçek mühimmat kullanıldığını savunmuştu. Hükümet ise polisin göstericilere karşı sadece plastik mermi ve göz yaşartıcı gaz kullandığını iddia etti.

Han’ın kalelerinden biri olan Khyber Pakhtunkhwa eyaletinden ve ülkenin diğer bölgelerinden gelen protestocular pazartesi günü parlamentoda oturma eylemi yapmak üzere İslamabad’ın dış mahallelerine ulaştı.

İslamabad’ın güvenliğinden sorumlu Pakistan İçişleri Bakanı Muhsin Nakvi pazartesi günü yaptığı açıklamada “Aşırı adımlar atmak istemiyoruz [ama] kırmızı çizgiyi aşmayın ki aşırı adımlar atmak zorunda kalmayalım” tehdidinde bulundu.

Basında çıkan haberlerde hükümetin PTI liderleriyle görüşmelere başladığı ve onlara protesto için alternatif bir yer önerdiği belirtilirken, Han’ın partisi bu iddiaları reddetti. Parti, yaklaşık 4,000 destekçinin tutuklandığını söyledi.

72 yaşındaki Han, 2022 yılında verilen bir güvensizlik önergesiyle görevden alınmıştı. Geçen yıl hapse atıldı ve bazı suçlamalardan beraat etmesine rağmen hala 100’den fazla ceza davasıyla karşı karşıya.

Şubat ayında yapılan seçimlerin ardından ordu ve siyasi müttefikleri, en çok sandalyeyi kazanmasına rağmen Han’ın PTI partisinin iktidara gelmesini engelledi.

Han, parmaklıklar arkasından kitlesel protestoları yönetme becerisiyle ülkenin pek çok yerinde popülerliğini koruyor.

Ekim ayında yayınlanan ve ilk kez bu hafta sonu kamuoyuna açıklanan bir hükümet raporunda, şehirlerin kapatılmasının Pakistan’a günde 680 milyon dolara mal olacağı tahmin edilmiş, ancak eleştirmenler bu rakamın şişirilmiş olduğunu söylemişti.

Pakistan, bu yıl 7 milyar dolarlık bir IMF kurtarma paketini kabul etmek zorunda kaldığı bir ekonomik krizle karşı karşıya.

Afganistan’a komşu, kaynak zengini bir eyalet olan Belucistan’daki militan saldırı dalgası ve bağımsızlık isyanı, Pekin’in, hükümet güvenlik durumunu iyileştirmediği takdirde yatırımları kesebileceği uyarısında bulunmasına yol açtı. Ülkede çalışan çok sayıda Çin vatandaşı şiddet olaylarında hayatını kaybetti.

Uzmanlara göre, devam eden siyasi kriz Pakistan’ın ekonomik kırılganlıklarını daha da artırıyor.

ASYA

Çin, Dünya’nın en derin yerine ulaşabilen makine inşa etti

Yayınlanma

Çin, Dünya’nın bilinen en derin yeri olan Challenger Deep’e denizaltı kabloları döşeyebilen dünyanın ilk makinesini inşa etti.

Batı Pasifik Okyanusu’ndaki Mariana Çukuru’nun güney ucunda yer alan Challenger Deep, deniz seviyesinin yaklaşık 11.000 metre (36.089 feet) altında maksimum derinliğe sahip. Ancak bu derinlik Çin’in yeni derin optik kablo vinç sistemi Haiwei GD11000’in menzili içinde yer alıyor.

Üniversitenin 16 Kasım’da yaptığı açıklamaya göre, Liaoning eyaletindeki Dalian Denizcilik Üniversitesi ile bir dizi yerli makine ve bilim-teknoloji şirketi tarafından ortaklaşa geliştirilen bu sistem, kabloları maksimum 11.000 metreden (36.089 feet) daha fazla derinliğe yerleştirebiliyor.

Challenger Deep, büyük bir ABD askeri üssüne ev sahipliği yapan Guam adasının yaklaşık 322 km (200 mil) güneybatısında yer alıyor. Sualtı çukurunu kullanabilmek, Çin ordusuna, Amerika anakarasının savunma hattını oluşturan Pasifik üslerinin stratejik bir toplamı olan “ikinci ada zincirini” kırmanın bir yolunu sağlayabilir.

Üniversitenin deniz mühendisliği fakültesinde profesör ve projenin baş bilim adamı olan Li Wenhua, Haiwei GD11000’in “dünyadaki tüm okyanusların maksimum derinliğinde” deniz bilimsel araştırmaları yürütebileceğini söyledi.

Dünyanın en derin denizaltı kablosu rekoru daha önce İtalyan kablo üreticisi ve kurulum hizmetleri sağlayıcısı Prysmian tarafından kırılmıştı. Şirket Temmuz ayında 2,150 metre (7,053 feet) derinlikte ultra derin bir denizaltı kablo kurulumunu tamamladığını duyurmuştu.

Okumaya Devam Et

ASYA

Hindistan Merkez Bankası Başkanı, ikinci Trump dönemine hazır olduklarını söyledi

Yayınlanma

Hindistan Merkez Bankası Başkanı, Donald Trump’ın ABD Başkanı olarak ikinci döneminde korumacılık ve ticaret savaşları hayaletinin ortaya çıkmasıyla birlikte, ülkenin ekonomik dayanıklılığını savunarak, ortaya çıkan küresel şokların yayılmasıyla başa çıkmak için “iyi bir konumda” olduğunu söyledi.

Hindistan Merkez Bankası (RBI) Başkanı Shaktikanta Das, dünyanın en kalabalık ülkesi için en büyük potansiyel zorluklar olarak “korumacılık ve gümrük tarifelerinin” yanı sıra “jeo-ekonomik parçalanma”, tedarik zinciri darboğazları ve çatışmalar nedeniyle artan emtia fiyatlarını gösterdi.

RBI’nin Mumbai’deki merkezinde Financial Times’a bir mülakat veren Das, “Bunlar üzerinde kontrolümüz olmayan konular” dedi.

Ancak Hindistan’ın “676 milyar dolarlık güçlü” döviz rezervlerine ve büyük ekonomiler arasında en hızlı büyüme oranına sahip olduğuna işaret ederek, “herhangi bir dış kaynaktan gelebilecek her türlü yayılmayla başa çıkmak için iyi bir konumda” olduğunu söyledi.

“Hindistan içinde ne olursa olsun, büyük ölçüde etkileyebiliriz, ancak dışarıda ne olursa olsun, onlara karşı savunmak zorundayız” dedi.

Das, yeni ABD yönetimi hakkında yorum yapmaktan kaçınırken, Başbakan Narendra Modi, Trump’ın görevdeki ilk döneminde onunla iyi bir kişisel ilişki kurdu ve Yeni Delhi, Washington ile daha sıkı bir stratejik ortaklık kurdu. Ancak Trump’ın öngördüğü ticaret engelleri, ilaçtan bilişim hizmetlerine kadar Hindistan’ın kritik ihracat sektörlerini vurabilir.

Das’a Trump’ın seçim kampanyasındaki kapsamlı gümrük vergisi vaadi sorulduğunda “Göreve geldiğinizde durum değişiyor. Dünyadaki tüm hükümetler gümrük vergisi koyarken bunun kendi iç enflasyonları üzerinde nasıl bir etki yaratacağını göz önünde bulundururlar” dedi.

İkinci dönemi yıl sonundan önce sona erecek olan Das, artan gıda fiyatları nedeniyle ekim ayında RBI’nin üst hedef eşiği olan yüzde 6’yı aşan enflasyonla mücadele ediyor.

Bu baskılar karşısında birçok ekonomist RBI’nin para politikası kurulunun gelecek ayki toplantısında temel faiz oranını yüzde 6,5’te tutmasını bekliyor ki bu da onu henüz gevşemeye başlamayan birkaç büyük merkez bankasından biri haline getirecek.

Bu ay Hindistan Ticaret Bakanı, RBI’nin büyümeye öncelik vermek için faiz oranlarını düşürmesi gerektiğini savundu.

Das, RBI’nin fiyatların önümüzdeki ay ılımlı seyretmeye başlamasını beklediğini söyledi. “Etrafta bu kadar belirsizlik varken” faizler konusunda ileriye dönük yönlendirme yapmanın ‘çok riskli’ olduğunu da sözlerine ekledi, ancak ‘manşet enflasyon bizim hedefimiz ve haklı olarak öyle’ dedi.

2018’de RBI’nin başına getirilen Das, Hindistan ekonomisini yönetmesi ve merkez bankasının piyasaya düzenli müdahaleleri sayesinde büyük ölçüde istikrarlı kalan rupiyi yönetmesi nedeniyle büyük övgü topladı.

Hint medyası Das’ın görev süresinin uzatılabileceğini ve böylece 1960’lardan bu yana en uzun süre görev yapan RBI başkanı olacağını öne sürdü.

Capital Economics’in gelişmekte olan piyasalar baş ekonomist yardımcısı Shilan Shah, Das’ın yeniden atanmasının “şimdilik politika gevşemesinin söz konusu olmadığı” anlamına geleceğini söyledi ve RBI başkanını “son aylardaki en şahin panel üyelerinden biri” olarak nitelendirdi.

Okumaya Devam Et

ASYA

Huawei, kendi yazılımına sahip akıllı telefonunu piyasaya sürecek

Yayınlanma

Çin’in ulusal teknoloji şampiyonu Huawei, tamamen yerli bir işletim sistemi üzerinde kendi uygulamalarını çalıştırabilen ilk amiral gemisi telefonunu piyasaya sürmeye hazırlanıyor.

Salı günü piyasaya sürülecek olan Mate 70 akıllı telefon, Huawei ‘nin Apple’ın iOS ve Google’ın Android’inin yanında üçüncü büyük mobil işletim sistemi olarak kurmayı umduğu HarmonyOS Next’e sahip olacak.

Bu, şirketi zayıflatmak için tasarlanan ABD yaptırımlarına rağmen Huawei’nin statüsünü güçlendirdiğinin en son göstergesi olarak yorumlanıyor. Geçtiğimiz ay grup, 2024’ün ilk dokuz ayında satışların bir önceki yıla göre yüzde 30 artığını bildirdi.

Çin için dönüm noktası

Mate 70’in yazılım lansmanı, grubun kendi geliştirdiği ve Washington’daki pek çok kişinin mümkün olmadığına inandığı 5G’ye yakın hızlara çıkabilen yerli üretim bir işlemciyle desteklenen Mate 60’ı tanıttığı geçen yılki donanım ivmesinin üzerine inşa edildi.

Albright Stonebridge Group’ta teknoloji uzmanı olan Paul Triolo, Financial Times’a verdiği demeçte, “Bu Çin için önemli bir dönüm noktası ve ABD’nin her şeyi kesebileceği korkusundan kaynaklanıyor” dedi.

ABD’nin 2019’daki yaptırımları Huawei’nin Google Mobil Hizmetlerine erişimini kesmiş ve grubu, açık kaynaklı Android koduna dayanan ve Android uygulamalarının telefonlarında çalışmasına olanak tanıyan HarmonyOS’un ilk sürümünü piyasaya sürmeye zorlamıştı.

Bu arada Huawei programcıları, hayranlarının “Harmony native” veya “saf kan Harmony” olarak adlandırdığı HarmonyOS Next’i yavaş yavaş inşa etti. Uygulama geliştiricilerin de kendi uygulamalarını yeni kod tabanında çalışacak şekilde yeniden yazmaları gerekiyor.

Geliştiricilerin Next için kritik bir “yerel” uygulama kitlesi oluşturmasını sağlamak, Next’in başarısı için çok önemli görülüyor. Financial Times’a konuşan programcılar, Huawei’nin geçtiğimiz aralık ayından bu yana yeni platformda gezinmelerine yardımcı olmak için çevrimiçi ve çevrimdışı eğitim kampları ve hızlandırılmış kurslar düzenlediğini söyledi.

Adının açıklanmasını istemeyen bir Huawei satış personeli, “Geliştiricilerin elinden tutacak ve onları platforma kazandıracak ekiplerimiz var,” dedi. “Sorunları çözmeye yardımcı olmak için hazırda bekleyen bir destek var” dedi.

Şirketin Çin’in en yaygın kullanılan uygulamalarını lansmana hazır hale getirmeye odaklandığını da sözlerine ekledi. Huawei, Tencent’in WeChat mesajlaşma hizmeti, Alibaba’nın Taobao çevrimiçi alışveriş merkezi ve Meituan’ın yemek dağıtım uygulaması gibi olmazsa olmazlar da dahil olmak üzere halihazırda 15.000 yerel uygulamanın çalıştığını kaydetti.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English