Bizi Takip Edin

Avrupa

4 soruda 2023 Davos Zirvesi

Yayınlanma

Dünya Ekonomik Forumunun (WEF) yıllık olarak düzenlediği ve küresel ekonomi ile siyasetin ‘elitlerini’ bir araya getirdiği Davos Zirvesi bu sene jeopolitik gerilimlerin gölgesinde toplanıyor.

2 yıllık pandemi molasının ardından İsviçre’nin Davos kentine geri dönen forumun daha önceki gediklilerinden Rus milyarderler bu sefer Rusya’ya yönelik batılı yaptırımlardan sonra yer almayacak.

16-20 Ocak tarihlerinde yapılacak zirvede, resesyon tehdidi ile sarsılan dünya ekonomisinin geleceği tartışılacak. Peki Davos’ta dünyayı ne bekliyor?

1. Davos Zirvesi nedir?

Davos, Avrupa’nın en yüksek rakımlı yerleşim yeri olarak geçiyor. 1973’te yayınlanan ‘Davos Manifestosu’ ile yola yıkan zirve, kendi deyişiyle, ‘paydaşlar kapitalizmi’nin ilkelerini savunuyor.

Bu kapsamda hükümetler, dev tekeller ve yöneticiler Davos zirvesinin daimi katılımcıları arasında yer alıyor.

WEF, bu kapsamda bir dizi siyasi etki yarattığını da saklamıyor. Örneğin 1988 yılında açıklanan Davos Deklarasyonunun Türkiye ile Yunanistan arasındaki bir askeri çatışma ihtimalini engellediğini söylüyor. Ertesi yıl Kuzey ile Güney Kore’nin ilk bakanlar düzeyindeki görüşmesini Davos’ta yaptığını hatırlatan WEF, burada Alman Demokratik Cumhuriyeti (DDR) Başbakanı Hans Modrow ile Federal Almanya Şansölyesi Helmut Kohl arasında ‘Alman birliği’ müzakerelerinin de yürütüldüğünü söylüyor.

1992’de Nelson Mandela ile Güney Afrika Başkanı F.W. de Klerk de yıllık Davos zirvesinde bir araya gelmişti.

WEF, çok sayıda eleştiri alsa da bunların ‘dezenformasyon kampanyası’ olduğunu ileri sürüyor. Artık eski ‘Davos adamları’ imgesinin doğru olmadığını savunan WEF, ‘sosyal kapsama ve çevrecilik’ meselelerinin artık öne çıkması nedeniyle bunun ortadan kalktığını ileri süren LSE araştırmasına katıldığını ilan ediyor.

2. Katılan milyarderler kimler?

Yukarıda da belirtildiği gibi bu sene Ruslar Davos’ta yer almayacak. Fakat aynı zamanda foruma Çin’den de kimse katılmayacak. 

Bloomberg’in bildirdiğine göre bu seneki etkinliğe 116 milyarder kayıt yaptırdı. Bu rakam, 10 yıl önceki sayının yüzde 40’ından daha fazla.

Çin ve Rusya’nın bıraktığı boşluğun önemli bir kısmı Körfez ülkelerinden çıkan yeni zenginlerle doldurulacak. 

Davos’un gözdelerinden Hindistan da 13 milyarderle zirveye katılıyor. Bunlar arasında en çok dikkat çeken isim, iktidardaki Narendra Modi ile de iyi ilişkilere sahip eski kömür kralı Gautam Adani. Bloomberg’e göre Adani şu anda 44 milyar dolarlık serveti ile dünyanın dördüncü en zengin kişisi.

Öte yandan Adani dışında en zengin 10 kişi listesinde yer alan kimse bu sene Davos’ta yok.

Zirveye katılan zenginlerin yaklaşık üçte birinin servetinin de 10 haneye ulaştığı belirtiliyor.

ABD’liler 33 kişi milyarderle en büyük grup. Bunlar arasında JPMorgan CEO’su Jamie Dimon, BlackRock CEO’su Larry Fink ve Blackstone CEO’su Steve Schwarzman da yer alıyor.

Shell’den Wael Sawan, Amazon’dan Andy Jassy, Citigroup’tan Jane Fraser ve Moderna’dan Stéphane Bancel da Davos’ta yer alacak.

Avrupa’nın gerileyişi Davos’a da damga vuruyor. Eski Kıta’dan yalnızca 18 milyarder zirveye katılıyor. Britanya’yı ise sadece Hindistanlı metal kralı Lakshmi Mittal temsil ediyor.

Her yıl verilen ‘Kristal Ödül’ kapsamında ise mimar ve sanatçı Maya Lin, soprano Renée Fleming ve oyuncu-’hayırsever’ Idris ve Sabrina Elba zirvede boy gösterecek.

Davos’tan en fazla kişiyle temsil edilecek şirketler ve kurumlar ise şunlar: CNBC, Accenture, Salesforce, BlackRock, Emirates, Google, McKinsey & Company, Stanford Üniversitesi, Unilever, Wall Street Journal.

‘Trump’ın damadı’ sıfatı ile bilinen ve özel sermaye şirketi Affinity Partners’ın kurucusu Jared Kushner da zirveye katılacak isimlerden.

3. Hangi ülkeler Davos’ta?

WEF’in 2023 zirvesine toplamda 703 kişi kayıt yaptırdı. 100’ün üzerinde ülke ve bölgenin Davos’ta yer alması bekleniyor.

Bu ülkeler arasında ABD, İsviçre, Birleşik Krallık, Almanya, Hindistan, Japonya, BAE, Fransa, Hollanda ve Güney Afrika da yer alıyor.

Bu ülkeleri temsilen gelenler arasında eski Britanya Başbakanı Tony Blair, Kiev Valisi Vitali Kliçko, ABD iklim değişikliği elçisi John Kerry de yer alıyor.

Davos’u en üst düzeyde ziyaret eden ülkeler arasında Arnavutluk da yer alıyor. Arnavutluk adına Başbakan Edi Rama WEF zirvesine katılıyor. Azerbaycan heyetinde ise Cumhurbaşkanı İlham Aliyev yer alıyor.

Belçika’yı da Başbakan Alexander De Croo temsil ediyor. Brezilya’dan Maliye Bakanı Fernando Haddad, Kolombiya’dan Devlet Başkanı Gustavo Francisco Petro Urrego, Güney Kıbrıs’tan Cumhurbaşkanı Nicos Anastasiades, Finlandiya’dan Başbakan Sanna Marin, Gürcistan’dan Başbakan Irakli Garibaşvili, Almanya’dan Şansölye Olaf Scholz, Yunanistan’dan Başbakan Kyriakos Mitsotakis, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetiminden Başbakan Mesrur Barzani ve Irak Cumhurbaşkanı Abdüllatif Raşid, Hollanda’dan Başbakan Mark Rutte, Pakistan’dan Başbakan Şahbaz Şerif, Güney Kore’den Devlet Başkanı Yoon Suk-yeol, Sırbistan’dan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić katılacak.

Çin Halk Cumhuriyetini temsilen Çin Uluslararası Ticaret Temsilcisi ve Ticaret Bakan Yardımcısı Wang Shouwen ile Çin’in merkez bankası Çin Halk Bankasının Başkanı Yi Gang’ın aralarında olduğu beş kişi bulunacak.

4. Ne konuşulacak?

Zirvenin bu seneki teması ‘Parçalanmış Bir Dünyada İşbirliği.”

Davos’un bu yılki gündeminde yer alan başlıklar arasında ‘sürdürülebilirlik, ekonomik büyüme, küreselleşme ve jeopolitik, enerji ve gıda güvenliği’ yer alıyor.

Öte yandan bu sene, Ukrayna savaşı ve Tayvan gerilimi gibi nedenlerle jeopolitik meselelerin ve resesyon ihtimali nedeniyle küresel ekonomideki tıkanıklıkların daha fazla gündem olması bekleniyor.

500 civarında olması beklenen etkinliklerde ‘yeşil enerji’ ve elektrikli araçlar gibi son zamanlarda sıkça tartışılan konular da gündem olacak.

Zirveden önce yayınlanan ‘Küresel Risk Raporu’ da Davos’taki toplantıların çerçevesini çiziyor. Raporda, hayat pahalılığının kısa vadede, iklim değişikliğinin ise uzun vadede en büyük küresel risk olduğunun altı çizilmişti.

Avrupa

Estonya, Rusya sınırında kriz tatbikatı başlattı

Yayınlanma

Estonya, Rusya sınırındaki Narva ve Sillamäe şehirlerinden olası tahliyeyi de içeren ulusal kriz tatbikatlarına başladı. Göç krizi senaryosuna dayanan tatbikatlar nedeniyle Narva-1 sınır kapısı geçici olarak kapatıldı. Ülke ayrıca sınıra yeni askeri üsler ve tahkimatlar inşa etmeyi planlıyor.

Estonya, Rusya ile olan sınırında olası kriz durumlarına hazırlık amacıyla “Kilp” (Kalkan) ve “Miljon Miksi” (Milyon Neden) adlı ulusal tatbikatlara başladı.

ERR‘nin haberine göre, tatbikatlar kapsamında Narva ve Sillamäe şehirlerinden nüfusun tahliyesi de prova ediliyor.

Polis ve Sınır Muhafaza Kurumu, Savunma Kuvvetleri ve gönüllü paramiliter örgüt Kaitseliit’ten toplam 1200 personelin katıldığı tatbikatlar, göç krizi senaryosuna dayanıyor.

Tatbikatın amaçlarından biri de sınırdan yasa dışı geçiş girişimlerine karşı koyma yöntemlerini denemek olarak açıklandı.

Polis ve Sınır Muhafaza Kurumu tatbikat yöneticisi Indrek Püvi, “Tatbikatların amacı, göç baskısı ve devlet savunma krizini işbirliği içinde çözme yöntemlerini uygulamak, böylece gerçek bir durumda nasıl hareket edeceğimizi bilmektir,” ifadelerini kullandı.

Tatbikatlar nedeniyle Narva-1 (Ivangorod) sınır kapısı 30 Nisan’dan 2 Mayıs akşamına kadar kapalı tutulacak.

Bu süre zarfında Rusya’ya geçmek isteyenlerin Pskov oblastı sınırındaki Koidula (Kunichina Gora) ve Luhamaa (Shumilkino) sınır kontrol noktalarını kullanmaları gerekecek.

Estonya’nın Narva şehri ile Rusya’nın Ivangorod şehrini birbirine bağlayan 162 metre uzunluğundaki Dostluk Köprüsü, şu anda yalnızca yaya geçişlerine açık.

Köprü, Rusya tarafındaki Ivangorod sınır kontrol noktasında (Leningrad oblastı, Kingisepp) yapılan yeniden inşa çalışmaları nedeniyle Şubat 2024’ten beri araç trafiğine kapalı bulunuyor.

Rosgranstroy’a göre, ana çalışmaların 2026’da tamamlanması planlanıyor.

Daha önce Estonya Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Vahur Karus, Rusya ile sınırı güçlendirmek amacıyla Narva’da askeri üs inşa edileceğini duyurmuştu.

Başlangıçta tesiste hem profesyonel askerler hem de yedek ve zorunlu askerlik yapanlardan oluşan 200-250 askerin konuşlandırılması hedefleniyor.

Estonya, Eylül 2024’te Rusya sınırı yakınlarındaki Võru civarında 1000 kişi kapasiteli Reedo askeri üssünü hizmete açmıştı.

Bu üssün NATO’nun savunma planları doğrultusunda “toplanma noktası” olarak kullanılacağı belirtilmişti.

Ayrıca Estonya, 2025 yılında Rusya sınırında tahkimat hattı inşaatına başlayacak.

Kuzeydoğuda 14 sığınaktan oluşan ilk destek noktası sonbahara kadar tamamlanacak, güneydoğu sınırlarına ise dört sığınak daha yerleştirilecek.

Toplamda 600 sığınak inşa edilmesi planlanıyor. Bunun yanı sıra sınıra tanksavar engelleri ve ateş mevzileri de kurulacak.

AB, Litvanya ve Estonya’nın ‘dron duvarı’ projesine fon sağlamayı reddetti

Okumaya Devam Et

Avrupa

AB mahkemesi: Rusya’ya tedavi için avro götürmek yasak kapsamında

Yayınlanma

Avrupa Adalet Divanı, Rusya’ya yönelik avro nakit banknot götürme yasağının tıbbi tedavi masraflarını da kapsadığına hükmetti. Karar, Frankfurt’ta Rusya’ya giden yolcunun tedavi için yanında bulundurduğu yaklaşık 15 bin avroya el konulması sonrası geldi. Mahkeme, sadece seyahat ve konaklama için gerekli miktarın ülkeye sokulabileceğini belirtti.

Lüksemburg’daki Avrupa Adalet Divanı, Rusya’ya avro banknotlarının sokulmasına ilişkin yasağın, paranın tıbbi tedavi amacıyla götürülmesi durumunu da kapsadığına karar verdi.

Mahkeme, ülkeye yalnızca yolculuk ve konaklama masraflarını karşılayacak kadar nakit avro sokulabileceğini belirtti.

Karar, Almanya’nın Frankfurt Havalimanı’nda yaşanan olayın ardından geldi. Rusya’ya seyahat eden kadın yolcunun üzerinde yapılan aramada yaklaşık 15 bin avro nakit bulundu.

Yolcu, paranın bir kısmını diş tedavisi, kısırlık kliniğinde hormon terapisi ve estetik cerrahi kliniğinde göğüs estetiği sonrası tedavi gibi tıbbi hizmetler için harcamayı planladığını belirtti.

Ancak Alman gümrük yetkilileri, yolcunun seyahat masrafları için yaklaşık 1000 avro bırakarak paranın geri kalanına el koydu.

Yolcunun davasını gören Alman mahkemesi, tıbbi harcamaların yasak kapsamındaki istisnalara girip girmediğinin açıklığa kavuşturulması için Avrupa Adalet Divanı’na başvurdu.

Avrupa Adalet Divanı, başvuruya verdiği yanıtta, “Rusya’ya seyahat eden kişinin, bu ülkede almak istediği tedaviyi finanse etmek amacıyla avro banknotlarını ihraç etmesi, kişisel kullanımı için gerekli bir ihraç değildir,” ifadelerini kullandı.

ABD ve Avrupa Birliği, Mart 2022’de Rusya’ya nakit dolar ve avro banknotlarının sokulmasını yasaklamıştı.

Reuters haber ajansının geçen yaz gümrük verilerine dayandırarak aktardığına göre, yasağın yürürlüğe girmesinden Aralık 2023’e kadar olan dönemde Rusya’ya yaklaşık 2,3 milyar dolar değerinde avro ve dolar nakit girişi oldu.

Bu nakit paranın Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye gibi ülkelerden Rusya’ya taşındığı belirtildi.

Ayrıca gümrük verileri, Kasım 2021’den Şubat 2022’ye kadar ülkeye 18,9 milyar dolar değerinde avro ve dolar banknotu girdiğini gösteriyor.

Bu rakam, önceki dört aylık dönemdeki 17 milyon dolarlık girişle karşılaştırıldığında önemli artışa işaret ediyor.

Şubat 2022’den 2023 sonuna kadar olan dönemde ise Rusya’dan 98 milyon dolar değerinde her iki para biriminde banknot çıkışı yapıldı.

Okumaya Devam Et

Avrupa

Trump’ın gümrük vergileri Alman otomotiv devlerini vurdu

Yayınlanma

Avrupa’nın en büyük otomobil üreticisi Volkswagen ve rakibi Mercedes-Benz’in 2025’in ilk çeyreğindeki kârları, zayıflayan Çin pazarı ve artan maliyetler nedeniyle yaklaşık yüzde 40 oranında düştü. ABD’nin gümrük vergisi politikalarındaki belirsizlik nedeniyle Mercedes ve Stellantis yıllık kâr tahminlerini geri çekti.

Avrupa’nın önde gelen otomobil üreticileri Volkswagen (VW) ve Mercedes-Benz, 2025 yılının ilk çeyreğinde kârlarında yaklaşık yüzde 40’lık keskin düşüşler bildirdi.

Der Spiegel‘in haberine göre şirketler bu durumu zayıflayan Çin pazarı, artan maliyetler ve ABD’nin gümrük vergisi politikalarına ilişkin belirsizliklere bağladı.

Merkezi Wolfsburg’da bulunan Volkswagen Grubu, 2025’in ilk çeyreğinde net kârının geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 41 azalarak 2,19 milyar avroya gerilediğini duyurdu.

Şirketin önemli pazarlarından Çin’deki ortak girişimlerinden elde ettiği gelir belirgin şekilde azalırken, batarya iş kolundaki zararlar da arttı.

Milyarlarca avroluk özel maliyetler de kâr düşüşünde etkili oldu. Buna karşın grup cirosu yaklaşık yüzde 3 artışla 77,6 milyar avroya yükseldi.

VW gibi Stuttgart merkezli Mercedes-Benz de ilk çeyrekte zayıflayan Çin işinden olumsuz etkilendi.

Trump’ın tarifeleri Avrupa’da serbest ticaret yanlısı ülkeleri güçlendiriyor

Şirket, faaliyet kârının yüzde 40’ın üzerinde düşüşle 2,3 milyar avroya gerilediğini açıkladı.

Mercedes-Benz ayrıca, ABD’nin gümrük vergisi politikalarındaki belirsizlik nedeniyle artık yıllık bir öngörüde bulunmayacağını belirtti.

Dax endeksinde işlem gören şirket, mevcut ve duyurulan ABD ithalat vergilerinin yıl sonuna kadar devam etmesi durumunda sonuçları üzerinde önemli etkiler bekliyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi politikasındaki değişkenlik ve bunun otomobil piyasası üzerindeki etkileri o kadar belirsiz ki, yılın geri kalanı için iş gelişiminin güvenilir şekilde değerlendirilemeyeceği ifade edildi.

Mercedes-Benz Mali İşler Direktörü Harald Wilhelm, telefon konferansında yaptığı açıklamada, mevcut gümrük vergisi politikasının tam bir yıla yayıldığında, binek otomobil iş kolunda hedeflenen ciro kârlılığını (kârın ciroya oranı) yaklaşık yüzde 3 puan azaltacağını söyledi.

Wilhelm, bu durumun binek otomobil kârının neredeyse yarısını tehlikeye atabileceğini belirtti.

Şu anda ABD’ye yapılan otomobil ithalatı yüzde 25’lik gümrük vergisi nedeniyle pahalılaşıyor.

Otomobil parçaları için de mayıs ayından itibaren gümrük vergilerinin geçerli olması planlanıyor.

Dün ABD Başkanı Trump, uygulamaya koyduğu özel gümrük vergilerinin sonuçlarını hafifleteceğini duyurdu. Bundan özellikle ABD’de araç üreten şirketlerin faydalanması bekleniyor.

Opel’in ana şirketi Stellantis de ABD gümrük vergisi politikası nedeniyle artan belirsizlikler karşısında yıllık hedeflerini geri çekti.

Fiat, Peugeot ve Jeep gibi markaları bünyesinde bulunduran şirket, satış hacimleri ve rekabet ortamı üzerindeki etkilerin şu anda tahmin edilmesinin zor olduğunu bildirdi.

General Motors da benzer nedenlerle yıllık hedeflerini geri çekmişti.

Stellantis, 2024’te yüzde 64’lük kâr düşüşü yaşamış ve özellikle ABD’deki zayıf işler nedeniyle 6 milyar avronun üzerinde nakit yakmıştı.

2025’in ilk çeyreğinde ise grubun cirosu yüzde 14 düşüşle 35,8 milyar avroya geriledi.

VW de temkinli davranıyor. Grup, yıllık tahminini teyit etse de bu tahmin hâlâ gümrük vergisi etkilerini içermiyor.

Wolfsburg merkezli grup, daha önce günlük işleyişe ilişkin geçici rakamları sunmuştu.

Avrupa’daki karbondioksit karşılıkları, yazılım iştiraki Cariad’daki yeniden yapılanma ve dizel skandalı için ayrılan karşılıklar gibi özel sorunlar yaklaşık 1,1 milyar avroluk ek maliyete yol açarak faaliyet sonucunu yaklaşık yüzde 37 düşüşle 2,9 milyar avroya indirmişti.

VW Mali İşler Direktörü Arno Antlitz, rakamların sunumu sırasında yaptığı açıklamada, “Grubun hızla değişen dünyada başarılı kalabilmesi için rekabetçi maliyet yapısını güvence altına alması gerekiyor,” değerlendirmesini yaptı.

Antlitz, “Özellikle küresel ekonomik koşulların şu anda bu kadar belirsiz olması nedeniyle, kendi etki edebileceğimiz şeylere odaklanmalıyız,” diye ekledi.

Volkswagen dahil olmak üzere birçok otomobil üreticisi ve diğer sektör temsilcileri, son olarak ortak bir mektupla gümrük vergilerinin olası sonuçları konusunda uyarıda bulunmuştu.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English