ABD Başkanı Donald Trump, son haftalarda sektör yöneticilerinin yoğun lobi faaliyetlerinin ardından otomobil üreticilerini en ağır gümrük vergilerinden muaf tutmayı planlıyor.

Konu hakkında bilgi sahibi iki kişinin Financial Times’a (FT) aktardığına göre bu hamle, Trump’ın fentanil kimyasal ihracatındaki rolüne karşı Çin’den yapılan ithalata uyguladığı gümrük vergilerinin yanı sıra çelik ve alüminyuma uygulanan gümrük vergilerinden de otomobil parçalarını muaf tutacak.

Muafiyetler, Trump’ın tüm yabancı menşeli otomobil ithalatına uyguladığı %25’lik gümrük vergisini yerinde bırakacak. Parçalara uygulanan %25’lik ayrı bir vergi de yürürlükte kalacak ve 3 Mayıs’tan itibaren yürürlüğe girecek.

Washington halihazırda otomobilleri büyük ticaret ortaklarına uygulanan “karşılıklı” gümrük vergilerinden korumuş olsa da, ABD’li otomobil şirketleri son haftalarda daha fazla muafiyet için bastırdı. Verilecek tavizler, otomobil sektörü için bir ilk kazanım ve Trump’ın ABD otomobil fiyatlarını yükselteceği, tedarik zincirlerini bozacağı ve iş kayıplarına neden olacağı endişesiyle en agresif gümrük vergileri konusunda bir geri adım daha atması anlamına geliyor.

Otomobil yöneticileri geçtiğimiz hafta içinde gümrük tarifelerine yönelik eleştirilerini artırırken, Stellantis Başkanı John Elkann Trump’ın ticaret politikası nedeniyle “Amerikan ve Avrupa otomobil endüstrilerinin riske atıldığı” uyarısında bulundu.

Bir başka üst düzey otomotiv yöneticisi de, “Yönetime çağrıda bulunduk: bizi diğer tüm gümrük vergileriyle tekrar tekrar vurmayın … çünkü bu gerçekten sektörümüzün sağlığını tehlikeye atıyor,” dedi.

Bu erteleme aynı zamanda Trump’ın, gümrük vergisi planlarının bu ay küresel piyasalarda derin bir satış dalgasına yol açması ve ABD’yi resesyona sürükleyebileceği uyarılarının ardından, tercih edilen sektörlere istisnalar sunmaya açık olduğunun da son işareti.

Trump, 2 Nisan’daki “kurtuluş gününde” ABD’nin neredeyse tüm ticaret ortaklarına %50’ye varan “karşılıklı” gümrük vergileri uygulayacağını açıklamış, daha sonra bu vergileri 90 gün boyunca %10’luk bir taban vergisine indirmişti.

Geçen hafta yönetim, dizüstü bilgisayarlar ve akıllı telefonlar gibi tüketici elektroniği ürünlerini karşılıklı gümrük vergilerinden muaf tutacağını fakat bunun yerine bu yılın ilerleyen dönemlerinde bu ithalatları potansiyel olarak başka vergilerle vuracağını açıkladı.

Başkan geçen hafta otomobil endüstrisine “yardım” edileceğinin de sinyalini vermişti. Trump daha önce de, şirketlerin 2020 USMCA ticaret anlaşmasının kurallarına uyması koşuluyla Meksika ve Kanada’da üretilen otomobillerin ithalatı için daha iyi koşullar önermişti.

USMCA şartlarına uyan komple araç ve parçalara %25’lik tarife sadece ABD dışı içeriklerine uygulanacak. Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kişiler, mevcut müzakerelerin esas olarak, örneğin otomobil bileşenlerinin nereden temin edildiğine ilişkin kuralları basitleştirerek, vergilerin uygulanmasını kolaylaştırmaya odaklandığını söyledi.

Trump, Çin’in fentanil üretimindeki rolüne misilleme olarak bu ülkeden yapılan tüm ithalata %20 gümrük vergisi getirmişti. Daha sonra Çin’den yapılan ithalata ayrı bir “karşılıklı” gümrük vergisi uyguladı ve bu vergiler %125’e yükseltildi. Otomobil parçaları “karşılıklı” gümrük vergisinden muaf tutulduğundan, Çin’den gelenler şu anda yalnızca %20’lik “fentanil” vergisinin yanı sıra çelik ve alüminyum içeriği için geçerli vergiler ve %25’lik bir araç tarifesiyle karşı karşıya.

Konu hakkında bilgi sahibi iki tanık ve üç kaynağın Axios’a verdiği bilgiye göre, Elon Musk ve Hazine Bakanı Scott Bessent geçen hafta İç Gelir Servisi (IRS) ile ilgili bir tartışma sırasında Başkan Donald Trump ve Beyaz Saray’daki diğer yetkililerin duyabileceği şekilde hararetli bir bağırış çağırışa girdiler.

Bir tanık geçen perşembe günü yaşanan tartışmayla ilgili olarak, “İki milyarder, orta yaşlı adam West Wing’in salonunda Dünya Güşer Şampiyonası olduğunu düşünüyordu,” dedi.

West Wing, Oval Ofis’in bulunduğu Beyaz Saray bölmesine verilen ad.

New York Times ilk olarak cuma günü Bessent ve Musk’ın IRS’i kimin yöneteceği konusunda anlaşmazlık yaşadıklarını bildirdi. Fakat iki adam arasında bir gün önce yaşanan tartışma daha önce rapor edilmemişti. İlk tanık,

Tartışmayı Başkan’ın da gördüğü, ikilinin daha sonra kavgayı koridora taşıdığı iddia edildi. İkinci bir tanık ise, “Oldukça büyük bir olaydı. Çok gürültülüydü,” dedi.

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Karoline Leavitt, tartışmalarla ilgili bir soru üzerine Times’a yaptığı açıklamada, “Başkan Trump’ın ülkemizi etkileyen meseleler konusunda son derece tutkulu insanlardan oluşan bir ekip kurduğu bir sır değil,” dedi.

Leavitt açıklamasında, “Anlaşmazlıklar sağlıklı bir politika sürecinin normal bir parçasıdır ve nihayetinde herkes onların Başkan Trump’ın emrinde hizmet ettiklerini biliyor,” ifadelerini kullandı.

Musk, Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Ulaştırma Bakanı Sean Duffy ve Ticaret Danışmanı Peter Navarro ile de anlaşmazlıklar yaşadı. Bir başka yönetim yetkilisi, “Herkes DOGE’nin harika olduğunu düşünüyor ama Elon’un tuhaflıkları biraz fazla,” dedi.

Musk ve Bessent başkanlık geçişi sırasında sert bir başlangıç yaptılar. Musk, Howard Lutnick’in Hazine Bakanlığı görevini alması için yoğun lobi faaliyetleri yürüttü fakat Trump bunun yerine Bessent’i seçti ve Lutnick’i Ticaret Bakanlığı’nın başına getirdi.

Trump başkan olduktan sonra Musk ve Bessent Hazine’deki işe alımlar konusunda çatıştı.

Anlaşmazlığa aşina olan bir başka yönetim yetkilisi, “Bu doğru ya da yanlışla ilgili bir kavga değildi. Kontrolle ilgiliydi,” dedi.

Musk ve Bessent arasındaki son sorun 16 Nisan’da Trump’ın Musk’ın tercihi Gary Shapley’i IRS’in vekil komisyon üyesi olarak atamasıyla patlak verdi. Bessent bu pozisyona Hazine Bakan Yardımcısı Michael Faulkender’in getirilmesini istiyordu.

Bessent, Faulkender’in atanması için Trump’a lobi yaptı ve Musk’ın arkasından iş çevirerek sorun yarattığından yakındı. Perşembe günü Beyaz Saray’da yapılan bir toplantıda Bessent Musk’la yüzleşti ve bir kaynağa göre “Küfür bombaları havada uçuşmaya başladı.”

Bessent, Musk’ı DOGE ile bütçe kesintileri konusunda fazla söz verip eksik teslim etmekle eleştirdi. Musk da Bessent’e “Soros ajanı” diyerek ve onu “başarısız bir hedge fonu” yönetmekle suçlayarak karşılık verdi.

Tartışma o kadar hararetliydi ki bir yardımcısı iki adamı ayırmak için aralarına girdi. Tartışma, o gün Trump’ı ziyaret etmekte olan İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin duyabileceği bir mesafede gerçekleşti.

Tartışmaya kulak misafiri olan iki kaynak, bir noktada Bessent’in “F**k you” (S*ktir git) diye bağırdığını ve Musk’ın da “Daha yüksek sesle söyle” diye karşılık verdiğini hatırlattı.

O gece, Trump’a sadık Laura Loomer da olaya dahil oldu ve X’te Bessent’i bir finansal okuryazarlık etkinliği için ilgisiz bir “Trump nefretçisinin” Hazine’ye girmesine izin verdiği için yerden yere vurmaya başladı. Musk da saat 23:02’de bir alıntı mesajında “Rahatsız edici,” dedi. 

Fakat cuma günü, Times Shapley’in gittiğini ve Faulkender’in geldiğini bildirdiğinde Bessent son sözü söyledi.

Musk ya da Bessent’in yakınlaşma konusunda pek istekli olmadıkları görülüyor ve Beyaz Saray’da bir sonraki atışı kimin yapacağını merak edenler var. Bir kaynak, “Bu raundu Scott kazandı. Ama Musk gibi bir adamı düşman olarak görmek istemem,” dedi.

Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) kurucusu Klaus Schwab hakkında, hükümetlerin gözüne girmek için kuruluşun araştırmasını manipülasyon iddiası gündeme getirildi.

Schwab, Paskalya hafta sonunda kuruluşun başkanlığından istifa etmişti.

Bu suçlama, geçtiğimiz hafta WEF mütevelli heyetine gönderilen ve örgütün bir soruşturma başlatmasına neden olan ihbar mektubunda yer alan birkaç suçlamadan biriydi ve Schwab’ın eski meslektaşlarını kendisine yanıt verme şansı vermeden “iftira” ve “asılsız” iddialara ilgi gösterdikleri için eleştirmesine neden oldu.

Çarşamba günü yaptığı açıklamada Schwab, bir “karakter suikastının” kurbanı olduğunu söyledi ve WEF fonlarını kötüye kullandığı ve personelden kendisini Nobel Barış Ödülü için teşvik etmelerini istediği iddialarını da içeren hakkındaki tüm iddiaları reddetti.

İsimsiz ihbar mektubunda Schwab’ın, ülkeleri üretkenlik ve dirençlerine göre sıralayan ve dünya liderleri ve üst düzey yöneticiler için yıllık Davos toplantısında tartışmaların temelini oluşturan “küresel rekabet gücü raporunu” manipüle ederek WEF’in dürüstlüğünün altını oyduğu iddia ediliyordu.

Schwab, sıralamalardan memnun olmayan hükümetlerin yaklaşımları sonrasında rapordaki metodolojiyi değiştirdiği iddialarını reddetti.

Dünya Ekonomik Forumu şefi Brende: Dünya düzenleri arasında sıkıştık

Schwab çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Rekabet Edebilirlik Raporu’nun metodolojisini ilk olarak 1979 yılında geliştirdim ve raporun fikri lideri olmaya devam ediyorum. Yıllar boyunca raporun güvenilirliğini geliştirmek ve korumak için metodolojiyle ilgilenmeye devam ettim. Bu bazen yoğun kavramsal tartışmalara yol açtı. Bazı hükümetler güncel verileri dikkate almak ya da analizdeki hataları düzeltmek için benimle temasa geçerek düzeltmeler önerdiler. Bu bilgileri ekiplere aktardım. Bunu manipülasyon olarak değerlendirmek akademik duruşuma hakarettir,” dedi.

Yeni ihbarcı iddiaları, Schwab’ın WEF’te cinsel tacizin gerektiği gibi soruşturulmadığı ve siyahi ve kadın çalışanların ayrımcılığa maruz kaldığı “zehirli bir işyeri kültürüne” başkanlık ettiği iddiasıyla geçen yıl yapılan diğer iddiaların üzerine geldi.

Mart ayında WEF, sponsorlara bir soruşturmanın “forumun herhangi bir yasal ihlalde bulunduğunu tespit etmediğini” ve kendisine yönelik suiistimal iddialarını kanıtlamadığını bildirmişti.

Financial Times bu ayın başlarında Schwab’ın WEF’e Ocak 2027 itibariyle mütevelli heyeti başkanlığından istifa etme sürecini başlatacağını söylediğini ama yeni iddiaların bu planı bozduğunu bildirdi.

WEF salı günü yaptığı açıklamada, yeni soruşturma sonuçlanana kadar Schwab’a yönelik son suçlamalar hakkında ayrıntılı yorum yapmaktan kaçınırken, “Forum bu iddiaları ciddiye almakla birlikte, bunların kanıtlanmamış olduğunu vurgulamaktadır,” dedi.

Schwab, kendisinin ve eşi Hilde’nin WEF kaynaklarını, kuruluşun mülklerini kişisel olarak kullanarak, kişisel seyahatlerini finanse ettirerek ve alt düzey personelden “kendi adına ATM’lerden binlerce dolar çekmelerini” isteyerek kötüye kullandıkları iddialarını reddetti. Schwab bunu “tamamen yalan” olarak nitelendirdi ve kendisini suçlayan isimsiz kişilere karşı hakaret davası açtığını söyledi.

Schwab açıklamasında ayrıca WEF çalışanlarını Nobel barış ödülü için lobi yapmak üzere kullandığı iddiasına da yanıt verdi ve “Burada ima edilenin aksine, benden bunu yapmamamı isteyen insanlardan defalarca bunu yapmamalarını istedim,” dedi.