Bizi Takip Edin

AVRUPA

MI6 şefi Moore’dan Ruslara ‘casusluk’ çağrısı

Yayınlanma

Medyanın karşısına nadir çıkan Birleşik Krallık dış istihbarat servisi MI6’in başkanı Richard Moore, POLITICO’ya bir mülakat verdi.

Sovyetler Birliği’ne karşı ‘Prag Baharı’nın 55. yıldönümü törenleri için Çekya’da bulunan Moore, Putin yönetimindeki ‘çatlaklar’, Rus ajanların işe alınması ve Çin’in ‘neden en büyük tehdit olduğu’ gibi konular hakkındaki görüşlerini açıkladı.

MI6 şefi, Prag’ın ‘Rus hakimiyetine’ karşı bir ‘direniş merkezi’ olarak geçmişini günümüze paralel olarak tekrar tekrar gündeme getirdi.

Moore, “Buraya gelmemi düşünürken, özellikle Ukrayna hakkında konuşmak için çok iyi bir yer olduğunu düşündüm. Paralellikler çok güçlü, değil mi? Burası, Rus tanklarının sınırından geçtiğini gören son Avrupa ülkesi ve Ukrayna’nın kendini bulduğu yer de burası,” dedi.

Ruslara casusluk çağrısı

Vagner şefi Yevgeni Prigojin’in kalkışmasına da atıfta bulunan Moore, “Rus paralı askerler Putin’e ihanet edebiliyorsa, başka kime ihanet edebilirler?” diye sordu.

Richard Moore, paralı askerlerin isyanıyla birlikte Vladimir Putin’in ‘zayıflığının’ ortaya çıktığını ve içeride baskı altında olduğunu ileri sürdü. İstihbarat şefi, ‘Putin ile ilgili hayal kırıklığına uğrayan’ Ruslara üstü kapalı bir çağrı da yaptı ve “Bizimle el ele verin, kapımız her zaman açık,” dedi.

İnsanların MI6’e gelmeye devam ettiğini ileri süren Moore, “Elbette bunu yaparken risk alıyorlar. Ancak biz bize gelen ve bizimle çalışan insanlarla ilgileniyoruz ve elbette başarılarımız asla bilinmiyor,” dedi.

Putin’i ‘aşağılamayın’

Ukrayna savaşı ve Rusya hakkında da konuşan Moore, bazı batılı liderlerin dile getirdiği ‘Putin’i aşağılamamak gerektiği’ tezine katıldığını söyledi.

Moore, “Kimse Putin’i aşağılamak istemiyor, Rusya’nın büyük ulusunu aşağılamak isteyen de yok. Fakat onlar için yol çok açık: Tüm askerlerinizi geri çekin,” dedi.

Moore, birçok çatışmanın ‘bir tür müzakere’ ile sonlandığını, barışın şartlarını Ukrayna’nın belirleyeceğini ve kendilerine düşenin de ‘Ukraynalıları güçlü bir konumdan müzakere edebilecekleri, mümkün olan en güçlü konuma getirmeye çalışmak’ olduğunu kaydetti.

Vagner isyanı

Prigojin ve Vagner’in kalkışması hakkında konuşan dış istihbarat şefine göre Rusya lideri Putin baskı altında.

Progojin’i ‘Putin’in ürettiği bir yaratık’ olarak nitelendiren Moore, buna rağmen Vagner şefinin Putin’e ‘sırtını döndüğünü’ ileri sürdü.

Moore, “[Putin] Prigojin’e karşı gerçekten mücadele etmedi. Belarus liderinin iyi niyetini kullanarak kendini kurtarmak için bir anlaşma yaptı,” iddiasında bulundu.

‘En fazla kaynağı Çin’e ayırıyoruz’

Moore, Britanya’nın, şu anda Rusya’ya odaklanmasına rağmen, bugün dünya sahnesindeki başlıca endişesinin Çin olduğunun altını çizdi.

“Şu anda Çin’e diğer tüm görevlerden daha fazla kaynak ayırıyoruz,” diyen istihbarat şefi, bunun ‘Çin’in dünyadaki önemini’ ve Çin hükümetinin yeteneklerini anlamaya yönelik ‘hayati ihtiyacı’ yansıttığını söyledi.

Çin’in batıdaki istihbarat operasyonları konusunda da konuşan Moore, Çin’in kabiliyetlerinin ‘çok büyük ve denizaşırı ülkelerde çok sayıda konuşlanabildiklerini’ söyledi.

İstihbaratta insan faktörü hâlâ önemli

Yapay zekanın yükselişiyle birlikte, kimileri yapay zekanın insan casusları önemsiz hale getireceğini savunuyor. Moore bu görüşe itiraz ederek, insan zekasının makinelerin yapamadığını yapmak için hâlâ çok önemli olduğunu savundu. Öte yandan Moore, MI6’in yapay zeka ile ‘çılgınlar gibi deneyler’ yaptığının da altını çizdi.

Moore, “Eğer yapay zeka uluslararası koordinasyonun ötesinde bir yöne götürülür ve kötü niyetle geliştirilirse, bu son derece tehlikelidir. Üretken yapay zekanın olanaklarından da anlayabileceğimiz gibi, bunun gerçekten dikkatle ele alınması gerekecektir,” dedi.

MI6 şefinden İran iddiası

Moore, İran’ın Rusya’ya verdiği destek nedeniyle Tahran’da ‘anlaşmazlıklar’ yaşandığı iddiasında da bulundu. MI6 şefi Rusya’ya insansız hava araçlarının tedariğinin İran liderleri arasında tartışmalara yol açtığını söyledi.

“İran’ın Rusya’ya Ukrayna kentlerine rastgele yıkım getiren intihar dronları sağlama kararı Tahran’daki rejimin en üst kademesinde iç tartışmalara neden oldu,” iddiasında bulunan Moore, İran’ın Rusya’ya verdiği destek karşılığında para kazanmanın yanı sıra bazı askeri know-how’lar da aldığını öne sürdü.

AVRUPA

Meloni: Trump düşman değil, ‘pragmatik’ bir AB yaklaşımı gerek

Yayınlanma

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, 19-20 Aralık’ta yapılacak Avrupa Konseyi toplantısı öncesinde, AB’nin Donald Trump yönetimine karşı pragmatik bir yaklaşım sergilemesi ve NATO’da AB’nin rolünün Amerika’nınkine denk olacak şekilde güçlendirilmesi çağrısında bulundu.

Meloni 17 Aralık Salı günü İtalyan parlamentosunda yaptığı konuşmada ABD’ye karşı “pragmatik, yapıcı ve açık bir yaklaşımın” önemine dikkat çekti. Meloni, AB-ABD işbirliği alanlarından yararlanılmasını ve “her iki tarafa da zarar verecek” ticari anlaşmazlıkların önlenmesi için çalışılmasını önerdi.

“Merkez sol” Demokratik Parti’den (PD) bir milletvekilinin sorusunu yanıtlayan Meloni, ABD’nin seçilmiş başkanının “düşman” olarak nitelendirilmesini reddetti.

Meloni, “Korumacı iktisadi politikalar konusunda endişeler varsa, ki bundan kaçınmak için kesinlikle çalışmalıyız, birini düşman olarak tanımlayarak bir diyalog başlatmanın bunu başarmaya yardımcı olacağına inanmıyorum,” dedi.

Avrupa’nın savunması konusunda ise Meloni, NATO çerçevesinde daha güçlü ve daha özerk bir Avrupa’ya ihtiyaç olduğunu belirtti. Meloni, Avrupa’nın NATO içinde “ağırlık ve saygınlık bakımından” Amerika’nınkine denk bir Avrupa ayağı oluşturmayı hedeflemesi gerektiğini de sözlerine ekledi.

İtalyan lider, “Atlantik İttifakına olan bağlılığımız güvenliğimizin temel taşı olmaya devam etmektedir, fakat Avrupa bu ittifak içerisinde daha büyük bir rol üstlenmeyi hedeflemelidir,” ifadelerini kullandı.

İtalyan başbakanı çarşamba günü Fransız, Alman, Polonyalı, İngiliz ve Ukraynalı liderler ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile birlikte “Weimar Plus” zirvesi için Brüksel’de olacak.

Meloni ayrıca muhalefetin İtalya’nın AB içinde yalnızlaştığı yönündeki iddialarını da reddederek “gerçeklerin bunun tam tersini gösterdiğini” söyledi.

Örneğin Meloni, Raffaele Fitto’nun Avrupa Komisyonu başkan yardımcısı olarak atanmasının, daha önce AB içinde muhafazakârları bir kenara iten cordon sanitaire’i kırdığını söyledi.

Mercosur anlaşmasıyla ilgili olarak Meloni, İtalya’nın uygun bir denge olmadan bu anlaşmayı desteklemeyeceğini vurguladı. Meloni, “İtalya, Batılı olmayan küresel aktörlerin etkisi altına girme riski taşıyan bizimkine benzer bir kıta olan Latin Amerika’ya yatırım yapma fırsatları görüyor,” dedi.

Bununla birlikte, anlaşmanın “diğer ülkeler bizim üreticilerimize uyguladığımız gıda standartlarına uymadıkları için genellikle en yüksek maliyetlere katlanan” tarım sektörünü ele alması gerektiği konusunda uyardı.

Suriye konusuna da değinen Meloni, Beşar Esad yönetiminin düşmesini “iyi haber” olarak nitelendirdi fakat ülkenin geleceğine ilişkin endişelerini de dile getirdi.

Meloni, “Şam’da açık bir büyükelçiliği bulunan tek G7 ülkesi olan İtalya, Suriye’nin yeni liderliğiyle ilişki kurmaya hazır,” dedi.

Yeni Suriye hükümetinden gelen “cesaret verici ilk sinyalleri” kabul etmekle birlikte Meloni ihtiyatlı olunması çağrısında bulundu. İtalyan lideri, “Sözleri eylemler takip etmeli; yeni yetkilileri eylemlerine göre yargılayacağız,” ifadelerini kullandı.

Okumaya Devam Et

AVRUPA

İsveç’ten “enerji kablosu” projesine Alman elektrik reformu şartı

Yayınlanma

İsveç, Berlin’in elektrik piyasasını yeniden düzenleyerek denizaşırı ülkelerden daha düşük maliyetli elektrik çekmeyi durdurması halinde Almanya’yı güney İsveç’e bağlayacak bir elektrik kablosu projesini onaylamaya hazır olduğunu açıkladı.

İsveç Enerji Bakanı Ebba Busch Financial Times’a (FT) yaptığı açıklamada, Almanya ve İsveç elektrik piyasalarını birbirine bağlaması planlanan 700 megavatlık Hansa PowerBridge projesinin “Almanya kendi sistemini düzene sokana kadar” erteleneceğini söyledi. 

Busch, Almanya’nın iç elektrik piyasasını, şebekelerinin verimliliğini artıracak ve fiyatları düşürecek ihale bölgelerine ayırması halinde İsveç hükümetinin proje üzerinde “harekete geçmeye hazır olacağını” da sözlerine ekledi.

Bu tür reformların, Almanya’nın İsveç’in büyük ölçüde hidroelektrikle üretilen daha ucuz elektriğini çekmesini ve İsveçli tüketiciler için maliyetlerin artmasını önleyeceği düşünülüyor.

Elektrik, şebekeler üzerinde en yüksek fiyat talebinin olduğu yere doğru akıyor. İsveç’in şebekesi halihazırda Baltık Denizinin altından geçen bir enterkonnektör aracılığıyla Almanya’ya bağlı.

Avrupa’daki elektrik fiyatlarına ilişkin tartışmalar, AB üyesi ülkelerin Rus gazı ve fosil yakıtlardan uzaklaşmak için sisteme hava koşullarına bağlı yenilenebilir enerji eklemek için acele etmeleri nedeniyle bu yıl giderek hararetlendi.

Bu durum, güneşin parladığı ve rüzgârın estiği dönemlerde önemli ölçüde fazla üretime yol açarken, güneş ya da rüzgârın olmadığı zamanlarda da üretimin çok düşük olduğu dönemleri beraberinde getirdi. Sonuç olarak birçok ülkede fiyatlar son derece dalgalı bir seyir izledi.

Busch, geçtiğimiz çarşamba ve perşembe günleri İsveç’in güneyinde fiyatların “eksi fiyatlardan” kilovat saat başına yaklaşık 1 avroya sıçradığını söyledi. Busch, bunun yatırım için “çok zor bir durum yarattığını” da sözlerine ekledi.

Yaz aylarında Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis de Yunanistan’daki açıklanamaz yüksek faturalarla ilgili endişelerini dile getirmiş ve bloğun enerji sistemini daha iyi incelenmesi gereken bir “kara kutu” olarak tanımlamıştı.

Mitsotakis, “İyi işleyen ve yenilenebilir enerji kaynaklarından gerçekten yararlanan bir enerji piyasasına sahip olmak istiyorsak, bu konulara bakan ve müdahale etme kapasitesine sahip bir tür Avrupa düzenleyicisi düşünmeliyiz,” dedi.

AB’nin enerji düzenleyicisi Acer pazartesi günü, elektrik şebekesi maliyetlerinin 2050 yılına kadar iki katına çıkabileceği ve mevcut şebekelere daha fazla yük bindikçe “elektrik faturalarının genel karşılanabilirliğini tehlikeye atacağı” uyarısında bulundu.

Norveçli politikacılar geçen hafta, ülkedeki elektrik fiyatlarının 2009’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaşması üzerine, Norveç ile Danimarka, Almanya ve Britanya arasındaki enterkonektörleri gözden geçirmek istediklerini söyledi. O zamandan bu yana fiyatlar aralık ayı için rekor düşük seviyelere geriledi.

Oslo’nun endişelerine atıfta bulunan Busch, “dünyanın geri kalanının bir parçası olmayı seven açık, ilerici bir ülkenin bu birbirine bağlı enerji sisteminin bir parçası olmak istemeyebileceğimizin sinyalini vermesinin Avrupa için üzücü bir an olduğunu” söyledi.

Busch, Almanya’nın yüksek fiyatlarının sorumlusu olarak nükleer santrallerini kapatma ve 2011 yılında Japonya’da meydana gelen Fukushima kazasının ardından AB düzeyinde nükleere verilen desteğe karşı çıkma kararını gösterdi.

İsveç de bir önceki hükümet döneminde benzer bir karar almış aöa politikasını değiştirerek Avrupa düzeyinde nükleer enerjinin en güçlü savunucularından biri haline gelmişti.

İsveç’in kendi enerji sistemi, ülkenin hidroelektrik santrallerinin çoğunun bulunduğu kuzeyden zayıf iletim bağlantıları olduğu için genellikle büyük bölgesel fiyat farklılıklarından muzdarip.

Geçtiğimiz hafta Volvo Cars, Volvo Trucks ve SKF’ye ev sahipliği yapan Göteborg’daki tüketiciler elektrik için kuzeydeki Luleå kentindekilerden 190 kat daha fazla ödedi.

FT’ye konuşan İsveç’in önde gelen bir şirket yöneticisi, “Enerji politikamız umutsuz. Eğer işleri kısa sürede yoluna koymazsak, sanayinin büyük bir kısmı sıkıntıya girebilir,” dedi.

Busch, Avrupa’nın nükleer enerji konusunda “siyasi mücadelelere” girmeyi bırakması ve sistemi istikrara kavuşturmak için teknolojiye daha fazla yatırım yapılmasını teşvik etmesi gerektiğini söyledi.

Busch, nükleer karşıtı Yeşiller partisinin üyesi Alman Enerji Bakanı Robert Habeck’i kastederek, “Hiçbir siyasi irade fiziğin temel kurallarını geçersiz kılamaz, Dr. Robert Habeck bile,” dedi.

Okumaya Devam Et

AVRUPA

AB’den Rusya’nın Baltık Denizi’ndeki tankerlerini alıkoyma tehdidi

Yayınlanma

12 İskandinav ve Baltık ülkesi, Baltık Denizi üzerinden Rus petrolü taşıyan tankerlerin operasyonlarını yakından izlemeye başlayacak.

Birçoğu hurdaya ayrılmaya hazır olan bu “şaibeli” gemiler, sigorta geçerliliği ve uygunluğu açısından denetime tabi tutulacak.

Yaptırımları ve sigorta koşullarını ihlal eden gemiler ciddi cezalarla karşı karşıya kalacak.

Estonya Başbakanı Kristen Michal, Reuters ajansına yaptığı açıklamada, “Gemiler iş birliği yapmazsa şu adımlar atılacak: Yasaklı gemiler listesine alınacaklar ya da belirli bölgelerde alıkonulacaklar,” dedi.

Tallinn’deki toplantıda konuşan Michal, “Önemli olan, Rusya’nın gölge filosunu engellemek adına bu süreci sistematik bir şekilde yürütmektir,” ifadelerini kullandı.

Toplantıya, Baltık ve Manş Denizi’ndeki Rus gemilerini izleme programına katılmayı kabul eden 12 ülkeden 10’unun askeri ittifakı olan Ortak Seferi Birlik başkanları katıldı.

Birleşik Krallık, Almanya, Polonya, Hollanda, beş İskandinav ülkesi ve üç Baltık ülkesinden oluşan 12 ülke, gölge filonun operasyonlarını “bozmak ve caydırmak” amacıyla bir dizi tedbir üzerinde anlaştı.

Bu ülkelerden altısı -Birleşik Krallık, Danimarka, İsveç, Polonya, Finlandiya ve Estonya- Manş Denizi, Danimarka Boğazı, Finlandiya Körfezi ve İsveç ile Danimarka arasındaki boğazlarda gemilerin sigorta belgelerini kontrol etmeye başlayacak.

Danimarkalı yetkililer, geçtiğimiz yıl dar ve dolambaçlı Danimarka Boğazlarında yerel pilot hizmetlerini kullanmayı bırakan eski tankerlerin artan varlığından duydukları endişeyi dile getirdi. Bu arada, Bloomberg tarafından derlenen ve Argus Media‘dan alınan gemi takip ve fiyatlandırma verilerine göre, bu yıl içinde bu güzergâhtan yaklaşık 33 milyar dolar değerinde Rus petrolü taşındı.

Bu rakam, Rusya’nın toplam açık deniz petrol ihracatının yaklaşık yüzde 42’sine denk geliyor.

Salı günü Birleşik Krallık, Rus petrolünün taşınmasında kullanılan 20 gemiye yaptırım uygulayarak, bu gemileri daha önceki kısıtlayıcı tedbirleri ihlal etmekle suçladı. AB ise gölge filo kapsamındaki 52 gemiye yaptırım uygulayarak toplam yaptırım listesini 79’a çıkardı.

10 milyar dolarlık plan: Rusya’nın ‘gölge filosu’ yaptırımları nasıl atlatıyor?

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English