İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasının ardından başlayan protesto gösterileri, Avrupa’yı zor durumda bırakmış gibi görünüyor.
Politico’da yayınlanan “AB, Türkiye krizinde milyar avroluk bir ikilemle karşı karşıya” başlıklı değerlenmede görüşlerine yer verilen siyasetçi ve yetkililer, İstanbul sokaklarında ne olursa olsun Ankara’nın yabancılaştırılamayacak kadar önemli bir müttefik olduğunu söylüyor.
Haberde, “Avrupa Birliği, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi muhaliflere yönelik kapsamlı baskılarına rağmen Türkiye’ye milyarlarca avro aktarmaya devam edecek,” deniyor.
Avrupalı yetkililerin Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından güney komşusunu “demokratik değerlere sahip çıkması” konusunda uyardığını hatırlatan Politico, “Fakat Türkiye’nin stratejik önemi, bloğun muhtemelen görmezden geleceği anlamına geliyor. Erdoğan da bunu biliyor,” diye yazıyor.
Oxford Üniversitesi öğretim görevlisi Dimitar Bechev, “Türk lider ne yaparsa yapsın, AB de onun peşine takılmak zorunda kalacak,” diyor.
Politico’ya konuşan ve isimlerinin açıklanmasını istemeyen iki Avrupalı yetkili, Türkiye’nin AB adayı statüsünün demokratik değerleri korumasını zorunlu kıldığını ve Brüksel’in ihlallere karşılık vereceğini söyledi. İçlerinden biri “Türkiye’de gelişen durumu büyük bir endişeyle takip ediyoruz” ve “Son gelişmeler AB üyeliğinin mantığına ters düşüyor,” dese de, Türkiye’nin göç, ticaret, enerji ve savunma konularındaki önemi göz önüne alındığında, AB’den gelecek herhangi bir tepkinin Brüksel ile Ankara arasındaki ilişkileri bozma ihtimalinin düşük olduğunu da kabul ediyor.
Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerinin son on yılda durma noktasına gelmiş olsa da, ülkenin hâlâ milyarlarca avro katılım fonu aldığına dikkat çeken Politico, “Ankara ayrıca Orta Doğu’dan gelen mültecileri ağırlamak için yaklaşık 9 milyar avro yardım aldı ve Avrupa savunma sanayilerini desteklemek için büyük miktarlarda para almak için sırada bekliyor,” diyor.
Petrol ve gaz ihracatında önemli bir merkez haline gelen Türkiye’nin, AB ile yılda 200 milyar avroyu yu aşan bir ticaret akışına sahip olduğunun altını çizen yayın, “[Türkiye] Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı tamamen işgal etmesinden bu yana Karadeniz’e erişimin kontrol edilmesinde ve Moskova’ya karşı yaptırımların uygulanmasında da kilit rol oynamıştır. Yakın zamanda Ukrayna’da olası bir barışı koruma misyonuna önemli bir katkıda bulunması gündeme geldi,” diye yazıyor.
Bechev, “İmamoğlu’nun tutuklanmasından önceki statüko AB için rahattı çünkü yeterince demokrasi vardı,” diyor ve son gelişmelerin bunu değiştirecek kadar vahim olmadığını da ileri sürüyor.
Geçen hafta AB liderleri tarafından sunulan “Hazırlık 2030” planına göre, AB’ye aday bir ülke olarak Türkiye, bloğun savunma harcamalarını artırmak için tasarlanan fonlardan 800 milyar avro değerinde ortak alımlara erişme potansiyeline sahip.
Fakat her ikisi de Türkiye ile uzun süredir ihtilaf halinde olan Yunanistan ve Kıbrıs kısıtlamalar getirilmesi için bastırıyor. Politico’ya konuşan diplomatlar, savunma hamlesinin “belirli Üye Devletlerin güvenlik ve savunma politikasının özel karakterine halel getirmeksizin” gerçekleşmesini gerektirecek bir maddeyi yürürlüğe koyma niyetinde olduklarını söylediler.
Son krizden önce Ankara ile ilişkilerini normalleştirme sürecinde olan Atina ve Lefkoşa’nın şimdi ‘hassas bir dengeleme hareketi’ yapmak zorunda olduğunu savunan Politico, üst düzey bir Yunan yetkilinin, “Atina’nın bile çok ileri gidemeyeceğini kabul ettiğini” aktarıyor.
İlgili Yunan yetkili, “Elbette Türkiye’deki mevcut gelişmeleri kınayan sert bir tutumu destekleyeceğiz, ama tetikleyici olmadan. Savunma sanayi Avrupa için büyük bir boşluk olmaya devam ediyor ve bu da gerçekleştiğini gördüğümüz bu takas politikasının önünü açıyor,” diyor.
Kıbrıslı AP üyesi Michalis Hadjipantela dahi “AB’nin etkin baskısı şarttır” diyerek “hedefe yönelik yaptırımlar” çağrısında bulunsa da, aynı zamanda “yaptırımların hedefe yönelik olması ve ülkenin daha fazla yabancılaşmasını önlemek için yukarıdaki konularda kaydedilecek ilerlemeyle bağlantılı olması gerektiğini” söyledi.
AVRUPA2 hafta önce
GÖRÜŞ2 hafta önce
RUSYA2 hafta önce
DİPLOMASİ2 hafta önce
GÖRÜŞ2 hafta önce
GÖRÜŞ2 hafta önce
ORTADOĞU2 hafta önce
DİPLOMASİ1 hafta önce