Bizi Takip Edin

AMERİKA

TSMC ve Intel’in ABD’deki tedarikçileri çip tesislerinin yapımını erteledi

Yayınlanma

Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) ve Intel’in en az beş tedarikçisinin Arizona’da tesis kurmayı ertelemesi, Nikkei Asia’ya göre ABD’nin çip tedarik zincirini yeniden inşa etmenin beklenenden daha zor olduğunun bir işareti.

Kimya ve malzeme üreticileri LCY Chemical, Solvay, Chang Chun Group, KPPC Advanced Chemicals (Kanto-PPC) ve Topco Scientific, dünyanın en büyük iki çip üreticisi olan TSMC ve Intel’in eyalette milyarlarca dolarlık yatırımlarını başlatmasının ardından Arizona’da tesis kurmak için planlarını açıklamış ve arazi satın almıştı.

Fakat Nikkei Asia’ya konuyla ilgili bilgi veren çok sayıda çip endüstrisi yöneticisi, eksiksiz bir çip tedarik zinciri oluşturmak için hayati önem taşıyan bu tesislerin inşaatının askıya alındığını ya da boyutlarının önemli ölçüde azaltıldığını söyledi.

Bazı durumlarda gecikmelerin geçici olması beklenirken, diğerlerinde projelerin daha sonra gözden geçirileceği ve ne zaman yeniden faaliyete geçebilecekleri konusunda net bir zaman dilimi olmadığı belirtiliyor.

Etkilenenlerin çoğu ertelemeleri, inşaat malzemeleri ve işçilik maliyetlerinin artmasına ve inşaat işçisi sıkıntısına bağlıyor. Çipler ve otomobiller de dahil olmak üzere çok çeşitli sektörler için eyalete akın eden yatırımlar inşaat sektörünü zorluyor.

Tedarikçiler ayrıca ertelemeler için Intel ve TSMC’nin genişlemelerinde beklenenden daha yavaş ilerleme kaydedilmesini gerekçe gösterdi.

Birden fazla tedarikçinin projelerini yavaşlatması, sorunun bir ya da iki şirketten kaynaklanmadığını, daha yapısal olduğunu gösteriyor.

Nikkei Asia’ya konuşan üç çip malzemesi yöneticisi, Arizona’da bir tesis inşa etmenin maliyetinin Asya’dakinin dört ya da beş katına çıktığını ve daha önce harcamayı beklediklerinden ‘birkaç kat’ daha yüksek olduğunu söyledi.

LCY Chemical CEO’su Vincent Liu, artan maliyetleri gerekçe göstererek şirketinin Arizona’daki tesis inşaatının ‘hızını ayarlayacağını’ söyledi. TSMC, Intel ve Micron’un tedarikçisi olan LCY, üretim tesisi inşa etmek için acele etmek yerine, başlangıçta ABD’de bulunan müşterilerine tedarik etmek için deniz yoluyla ABD’ye kimyasallar gönderecek. Liu, “Kimyasallar söz konusu olduğunda, ekonomik verimliliğe sahip olmak için ekonomik ölçeğe sahip olmanız kritik önem taşıyor,” dedi.

Konuyla ilgili bilgi sahibi kaynaklar, çip yapımında kullanılan yüksek saflıktaki hidrojen peroksitte dünyanın önde gelen tedarikçilerinden biri olan Belçikalı Solvay’ın Arizona’daki tesisinin inşaatını daha sonra gözden geçirmek üzere ertelediğini söyledi. Kaynaklar, maliyet kaygılarının yanı sıra ana müşterileri Intel ve TSMC’nin üretimi genişletmek için beklenenden daha uzun süre beklemesini gerekçe gösterdi.

Bir diğer önde gelen yarı iletken sınıfı hidrojen peroksit üreticisi Chang Chun Group, Arizona’daki yeni tesisinin inşaatını önemli ölçüde küçülttü. Tayvanlı kimya grubu tesisin bir bölümünü, planlanandan çok daha küçük bir ölçekte inşa etmeye başladı. Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak, maliyetin beklediğinden ‘birkaç kat’ daha fazla olduğunu söyledi.

Kanto-PPC ve Chemtrade’in ortak girişimi olan KPCT Advanced Chemicals da Arizona’daki yüksek saflıkta sülfürik asit tesisinin inşaatını erteledi. Nikkei Asia’ya konuşan bir şirket yöneticisi, önde gelen bir kimyasal ve malzeme dağıtıcısı olan Topco’nun Arizona’da kurmayı planladığı lojistik merkezini askıya aldığını söyledi.

Topco yöneticisi Nikkei Asia’ya verdiği demeçte, “Kilit faktör, yerel talebin henüz çok fazla yerel arz gerektirmemesi. Bu nedenle kaynakları bu kadar hızlı harcamak bizim için acele değil. … Mesele sadece tesisin kendisi değil. Yol inşa etmek ve kampüsümüzün etrafına su ve elektrik bağlamak için bazı ek yatırımlar yapmamız gerekiyor,” dedi.

Beş şirket de Phoenix’in güneydoğusundaki Casa Grande’de tesis kurmak için planlar yapmış ve arazi satın almıştı. Burası dünyanın en büyük iki çip üreticisine nispeten yakın olduğu için cazip: Intel’in Chandler’daki tesislerini genişlettiği yere arabayla 30 dakika ve TSMC’nin Phoenix’in kuzeybatısındaki tesisine arabayla bir saatten biraz fazla mesafede.

AMERİKA

Trump Noel mesajında, Panama Kanalı’nda Çin askerlerinin olduğunu iddia etti

Yayınlanma

ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, Noel günü sosyal medya üzerinden yaptığı bir dizi paylaşımla Çin, Kanada, Grönland ve Panama’yı hedef aldı ve ABD’nin bu üç ülkenin kontrolünü ele geçirebileceğini öne sürdü.

Truth Social platformunda yazan Trump, “Panama Kanalını sevgiyle ama yasadışı bir şekilde işleten Çin’in harika askerleri de dahil olmak üzere” herkese mutlu Noeller dileyerek uzun mesajlarına başladı.

Kanalın 100 yıldan uzun bir süre önce inşası sırasında hayatını kaybeden Amerikalılara atıfta bulunan Trump, ABD’nin “milyarlarca dolar ‘onarım’ parası yatırdığını ama ‘hiçbir şey’ hakkında söyleyecek hiçbir şeyi olmadığını” sözlerine ekledi.

Trump daha sonra “vali” diye hitap ettiği Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile alay etti ve bir kez daha ABD’nin Kanada’yı 51. eyaleti olarak ilhak edebileceğini öne sürdü.

Trump, “Kanada bizim 51. Eyaletimiz olursa, vergileri %60’tan fazla azalır, işletmeleri hemen iki katına çıkar ve dünyanın hiçbir yerinde olmadığı kadar askeri olarak korunurlar,” diye yazdı.

Trump paylaşımına, “ABD’nin Ulusal Güvenlik amacıyla ihtiyaç duyduğu” ve “ABD’nin orada olmasını isteyen ve ABD’nin de orada olacağı” Grönland halkına seslenerek devam etti.

Trump bir başka paylaşımında eski profesyonel hokey yıldızı Wayne Gretzky’yi Kanada Başbakanlığına aday olması için teşvik ettiğini ancak Gretzky’nin “ilgilenmediğini” söyledi.

Trump çarşamba günkü paylaşımlarında ayrıca Başkan Joe Biden’ı “ne yaptığı hakkında hiçbir fikri olmayan bir adam” olarak alaya aldı ve “radikal sol delilerin” de Noelini kutlayarak, onların, ABD’nin “yargı sistemini ve seçimlerini sürekli engellemeye çalıştığını” öne sürdü.

Yeni başkan ayrıca Joe Biden’ın 37 idam mahkumunun cezasını müebbete çevirmesine atıfta bulunarak, “Ayrıca, kendilerinden önce neredeyse hiç kimsenin yapmadığı şekilde öldüren, tecavüz eden ve yağmalayan, ancak Uykucu Joe Biden tarafından inanılmaz bir şekilde affedilen en azılı 37 suçluya… Bu şanslı ‘ruhlara’ Mutlu Noeller dilemeyi reddediyorum; bunun yerine, CEHENNEME GİDİN diyeceğim!” diye yazdı.

Okumaya Devam Et

AMERİKA

Morgan Stanley’in Kasım 2024 raporundan: Türkiye’de asgari ücrete %30 zam bekliyoruz

Yayınlanma

Türkiye’de hükümetin asgari ücrete %30 zam yapmasının ardından gözler uluslararası kuruluşların yakın zamanda asgari ücret zammı beklentilerine çevrildi.

ABD merkezli yatırım bankası Morgan Stanley, geçen ay yayınladığı Türkiye raporunda, hükümetin asgari ücrete %30 civarında bir zam yapacağını ve Merkez Bankasının (TCMB) da faiz oranlarında kısmi bir düşüşe gideceğini önceden yazmış görünüyor.

“TCMB’nin baz senaryosunda yeni yıl ücret ve fiyat artışlarının enflasyondaki düşüş patikasıyla uyumlu olduğunu düşünüyoruz,” diyen banka, asgari ücrette %30 civarında, enerji fiyatlarında ise %25 civarında bir artışın TCMB’nin yakın dönem enflasyon gidişatı ve %26’lık 2025 yıl sonu tahmini ile uyumlu olduğunu düşündüklerini yazıyor.

Morgan Stanley, “PPK’nin yeni ileriye dönük yönlendirmesi ve risk dengesi göz önünde bulundurulduğunda, faiz indirimlerinin ocak ayından itibaren, aralık ayında başlamasını bekliyoruz,” diyordu.

Okumaya Devam Et

AMERİKA

ABD Dışişleri’nin ‘yabancı propagandayla mücadele’ merkezi kapatıldı

Yayınlanma

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın ‘dezenformasyonla mücadele’ amacı güden Küresel Etkileşim Merkezi (GEC), bütçe kesintileri nedeniyle kapatıldı. Cumhuriyetçilerin sansür iddiaları ve Elon Musk’ın eleştirileri, merkezin kapanmasında etkili oldu.

ABD Dışişleri Bakanlığı bünyesindeki Küresel Etkileşim Merkezi (Global Engagement Center, GEC), faaliyetlerini durdurdu.

Bu kurum, “yabancı dezenformasyonla mücadeleden” sorumluydu. Böylece, ABD son sekiz yıl içinde ilk kez dış propagandaya karşı mücadelede merkezi bir kurumsal yapıya sahip olmadan kaldı.

GEC’nin finansmanı, geçen hafta Senato tarafından onaylanan gelecek yılın bütçe tasarısının nihai versiyonuna dahil edilmedi.

Önceki yıllarda, merkezin faaliyetleri için yılda yaklaşık 61 milyon dolar ayrılıyor ve ajans bünyesinde yaklaşık 120 kişi çalışıyordu. Merkez çalışanlarının ve hâlihazırda yürütülen projelerin geleceği hakkında henüz bir bilgi verilmedi.

GEC tarafından yapılan açıklamada yalnızca, Dışişleri Bakanlığı’nın bu konuda Kongre ile görüşmeler gerçekleştirdiği belirtildi.

Cumhuriyetçi siyasiler, merkezin sansür uyguladığı ve Amerikalı vatandaşları izlediği iddiasıyla, GEC’nin finansmanına karşı çıkıyordu.

GEC’ye karşı duranlardan biri de Elon Musk. Musk, 2023 yılında kurumu “ABD’nin en korkunç devlet sansürcüsü ve medya manipülatörü” olarak nitelendirirken, aynı zamanda “demokrasimiz için bir tehdit” olarak tanımladı.

Musk, Donald Trump tarafından devlet yönetiminde etkinliği artırma amacıyla oluşturulacak yeni bir departmanda liderlik pozisyonu için önerildikten sonra, GEC’nin finansmanını içeren federal bütçe tasarısına karşı çıktı.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English