Başkan Donald Trump, Apple’ın en çok satan ürününün üretimini ABD’ye taşımaması halinde iPhone’lara yüzde 25 gümrük vergisi uygulayacağı tehdidinde bulunarak, şirketin CEO’su Tim Cook ile arasındaki gerginliği tırmandırdı.

Cook, bu ay yaptığı açıklamada, Apple’ın Trump’ın ticaret savaşı kapsamında Çin malı ürünlere uyguladığı gümrük vergilerinden kaçınmak için önümüzdeki aylarda ABD’de satılacak iPhone’ların “çoğunun” Hindistan’daki fabrikalarda üretileceğini söyledi.

Trump, cuma günü Truth Social’da yaptığı paylaşımda, “Apple’ın CEO’su Tim Cook’a, Amerika Birleşik Devletleri’nde satılacak iPhone’ların Hindistan’da veya başka bir yerde değil, ABD’de üretilmesini ve monte edilmesini beklediğimi uzun zaman önce bildirdim” diye yazdı. “Aksi takdirde, Apple ABD’ye en az %25 gümrük vergisi ödemek zorunda kalacak” ifadelerimi kullandı.

Apple, ABD’de yılda 60 milyondan fazla iPhone satıyor. Financial Times daha önce, şirketin gelecek yıl sonuna kadar tüm bu cihazları Hindistan’dan tedarik etmeyi planladığını bildirmişti.

FT cuma günü erken saatlerde, Apple’ın önemli tedarikçilerinden Foxconn’un, Chennai yakınlarında bir ekran modülü tesisi kurarak Hindistan’daki iPhone üretimini genişletmek için 1,5 milyar dolar yatırım yaptığını bildirdi.

Apple hisseleri, Trump’ın paylaşımının ardından piyasa öncesi işlemlerde yüzde 3 değer kaybetti. Şirket, yorum talebine hemen yanıt vermedi.

Trump, Apple’ın dünya çapındaki en büyük üretim merkezlerinin de dahil olduğu düzinelerce ülkeye yeni gümrük vergileri getirme tehdidinde bulunduktan sonra, şirketin hisseleri geçen ay tek bir günde 300 milyar dolardan fazla değer kaybetti.

ABD daha sonra akıllı telefonlar ve diğer elektronik cihazlar için bu gümrük vergilerinin çoğundan muafiyet tanıdı ve bu ayın başlarında Trump, Çin’den ithalata uygulanan vergileri geçici olarak azaltmayı kabul etti.

Trump’ın son tehdidi, Apple’ın Hindistan’da iPhone üretimini genişletme planları hakkında “Tim Cook ile küçük bir sorun” olduğunu şikayet ettikten bir hafta sonra geldi. Trump, o sırada büyük teknoloji şirketinin patronuyla yaptığı görüşmenin ardından Apple’ın “ABD’deki üretimini artıracağını” iddia etmişti.

Trump’ın bu patlaması, ABD ve Hindistan’ın, ABD liderinin Hint mallarına yüzde 26 gümrük vergisi uygulama tehdidini savuşturmak amacıyla ikili ticaret anlaşması müzakereleri yürüttüğü bir dönemde geldi.

Başbakan Narendra Modi’nin hükümeti, dünyanın en kalabalık ülkesinde — şu anda Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci akıllı telefon pazarı — yatırımcılara milyarlarca dolarlık üretim bağlantılı teşvikler sunarak elektronik üretimini teşvik etti.

Çin, Apple’ın en büyük üretim üssü olmaya devam etse de, Foxconn ve Tata Electronics, Hindistan’ın güneyindeki Tamil Nadu ve Karnataka eyaletlerinde Apple’a tedarik sağlayan tesisler kuruyor. Hong Kong merkezli Counterpoint Research’e göre, Hindistan 2024 yılında küresel iPhone üretiminin yüzde 18’ini gerçekleştirirken, bu payın 2025 yılında yüzde 32’ye çıkması bekleniyor.

Amerikalı bilim insanları, ABD ve Rusya arasında olası bir nükleer savaşın sonuçlarını modelledi. Araştırmaya göre, savaş atmosfere yaklaşık 150 milyon ton is salarak on yıldan fazla sürecek bir “nükleer kışa” ve küresel açlığa yol açabilir.

Amerikalı bilim insanları, ABD ile Rusya arasında olası bir nükleer savaşın, milyonlarca insanın ani ölümünün yanı sıra atmosfere yaklaşık 150 milyon ton is salarak on yıldan fazla sürecek bir “nükleer kışa” yol açabileceğini hesapladı.

Pennsylvania Eyalet Üniversitesi’nden Şi Yunying liderliğindeki bir araştırma grubunun Environmental Research Letters dergisinde yayımlanan çalışmasına göre, bu durum küresel sıcaklıklarda ortalama 15 derecelik düşüşe neden olacak.

Nükleer bombaların patlaması ve bunun sonucunda atmosfere salınacak koyu renkli is parçacıkları nedeniyle hava, güneş ışığına karşı daha az şeffaf ve geçirgen hâle gelecek.

Bilim insanları, bu durumun ortalama sıcaklıkların 15 derece düşmesine yol açacağını öngörüyor.

Küresel bir nükleer savaşın bir diğer sonucunun da ultraviyole (UV) radyasyonunda artış olacağı belirtildi.

Atmosfere büyük miktarda azot oksit salınımı nedeniyle tahrip olan ozon tabakasından sızacak UV ışınları yeryüzüne ulaşacak.

Bitkilere ciddi zarar verecek ve fotosentez etkinliğini azaltacak olan UV-B radyasyonunun, çatışmadan 8-9 yıl sonra zirveye ulaşacağı tahmin ediliyor.

Çalışmaya göre, nükleer çatışmayı takip eden ilk yıllarda yağış miktarı ve güneş radyasyonu yaklaşık yüzde 70 oranında azalacak.

Tüm bunların sonucunda, “kontrol ürünü” olarak ele alınan mısır üretiminde dünya genelinde (kötü senaryoda yüzde 80) keskin düşüş yaşanacağı ve sektörün toparlanmasının 7 ila 12 yıl süreceği makalede ifade edildi.

Ayrıca, tedarik zincirleri ve ticaretin ciddi şekilde sekteye uğrayacağı, bunun da tarımsal verimlilik kaybını daha da kötüleştirerek bölgesel veya küresel kıtlığa yol açacağı vurgulandı.

Çalışmanın yazarları, “Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesi, Keşmir’deki için için yanan çatışma ve Orta Doğu’daki istikrarsızlık da dahil olmak üzere mevcut jeopolitik gerilimler, soğuk savaşın son yıllarında hakim olan kırılgan yumuşamayı baltaladı,” değerlendirmesini yaptı.

Yazarlar ayrıca, büyük nükleer güçler arasındaki savaşın sonuçlarının “uzun süreli soğuma, tarımsal çöküş ve benzeri görülmemiş ölçekte sosyal kargaşa ile felaket” olacağını vurguladı.

Araştırmacılar, büyük ölçekli bir nükleer savaşın sonuçlarını modellerken, bitki büyümesinin ve toprak süreçlerinin çok yıllık simülasyonunu yapmaya olanak tanıyan Cycles sistemini kullandılar.

Ayrıca SoilGrids, EarthStat ve Global Agro-Ecological Zones veri tabanlarından elde edilen verilerden de yararlanıldı.

SIPRI, askeri harcamalarda lider olan ülkeleri açıkladı

Başkan Donald Trump’ın “harika” olarak nitelendirdiği vergi ve bütçe tasarısı, Temsilciler Meclisinden geçti.

Cumhuriyetçi liderlerin ılımlı ve sert muhafazakârları yatıştırmak için bir gecede değiştirdikleri 1.000 sayfalık tasarı, önümüzdeki on yıl boyunca trilyonlarca dolarlık vergi indirimi ve 1 trilyon doların üzerinde harcama kesintisi öngörüyor.

Temsilciler Meclisindeki Cumhuriyetçi liderler, muhafazakâr oyları kazanmak için yasadaki Medicaid hükümlerinde değişiklikler yaptı. Tasarı, zorunlu çalışma şartlarının başlangıç tarihini 1 Ocak 2029’dan 31 Aralık 2026’ya çekiyor.

Kongrenin hesaplarına göre, orijinal metin yaklaşık 280 milyar dolar tasarruf sağlayacaktı.

“İklim dostu” enerji projelerine yönelik sübvansiyonlara ilişkin halihazırda katı olan kısıtlamalar, tasarıya son anda yapılan değişikliklerle daha da sıkı hale geldi.

Düşük karbon vergi kredileri, Demokratların Enflasyonu Düşürme Yasasının iklim (IRA) konusunda en önemli unsuruydu. Rüzgar, güneş ve diğer enerji kaynaklarının önemli ölçüde geliştirilmesini teşvik ederek emisyonlarda büyük bir azalma sağlayacaktı.

SALT olarak bilinen yerel ve eyalet vergi indirimleri söz konusu olduğunda da, vergi indirimi boşluğu olarak bilinen boşluk 40 bin dolara yükseltildi.

Senato Çoğunluk Lideri John Thune, üyelerinin tasarıda önemli kısımları yeniden yazmayı planlaması nedeniyle, Temsilciler Meclisi Mike Johnson’ın son haftalarda karşılaştığına benzer zorluklarla karşı karşıya.

Bu durum, liderliğin kendi belirlediği 4 Temmuz son tarih hedefine kadar tasarıyı geçirmek için Thune’a çok az hata payı bırakıyor.

Yasama paketinin temel taşlarından biri olan Trump’ın 2017’de sona eren vergi indirimlerinin uzatılması ve bahşişler ile fazla mesai ücretlerine uygulanan vergilerin kaldırılmasına yönelik önlemlerin maliyeti, önümüzdeki on yıl içinde ülkenin bütçe açığına trilyonlarca dolar ek yük getireceği tahmin ediliyor.

Cumhuriyetçiler, Kongre Bütçe Ofisinin tasarı maliyetlerine ilişkin tahminlerini itibarsızlaştırmaya çalıştı fakat bu, diğerlerinin ülkenin bütçe açığını azaltmak için yeterli olmadığını düşünmediği anlamına gelmiyor.