Suriye’nin yeni HTŞ yönetiminden yapılan açıklamaya göre, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron çarşamba günü Suriye’nin “geçici cumhurbaşkanı” Ahmed eş-Şara (Ebu Muhammed el-Colani) ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirerek kendisini görevine başlaması dolayısıyla tebrik etti ve Fransa’yı ziyaret etmeye davet etti.
Açıklamada Macron’un Colani’yi Suriye’nin Beşar Esad yönetiminden “kurtuluşu” dolayısıyla kutladığı ve kendisini “önümüzdeki haftalarda Fransa’yı ziyaret etmeye” davet ettiği kaydedildi.
Suriye Cumhurbaşkanlığı açıklamasında ayrıca Macron’un ülkesinin “[Suriye’nin] büyümesini ve toparlanmasını kolaylaştırmak için [uygulanan] yaptırımların kaldırılması” yönündeki çabalarını teyit ettiği belirtildi.
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Kaja Kallas Avrupa Birliği’nin Şam’a yönelik yaptırımları hafifletmeyi değerlendirdiğini söylemişti.
Hem Birleşmiş Milletler hem de AB ve ABD, Esad yönetimine katı yaptırımlar uygulamış ve Suriye ekonomisine büyük darbe vurmuştu.
Ocak ayının başlarında ABD, Suriye’deki insani yardım işlemleri üzerindeki bazı kısıtlamaları gevşetmiş ama yaptırımları sürdürmüştü.
Suriye yönetimine göre Colani Macron’a, “Suriye halkı üzerindeki ekonomik yaptırımların ve Suriye topraklarında tam bir birliğin sağlanamamasının yarattığı mevcut zorlukların” altını çizdi.
Suriye yönetimine göre Macron ve Colani ayrıca “Suriye’deki güvenlik sorunlarını ve burada güvenlik ve istikrarın korunması için işbirliği yapma ihtiyacını” da ele aldılar.
Colani’nin “Suriye’nin ortaklarıyla aynı güvenlik kaygılarını paylaşarak bölgenin ve dünyanın aktif ve olumlu bir parçası olacağını” söylediği aktarıldı.
Öte yandan Şam’daki yeni yönetim, CMA CGM’nin Lazkiye limanındaki konteyner terminali kira sözleşmesini yeniden müzakere etti ve Fransız gemisinin değiştirilmiş koşullar altında tesisi işletmeye devam etmesine izin verdi.
CMA CGM, Lazkiye’deki konteyner terminalini işletmek üzere 2009 yılında, dönemin Cumhurbaşkanı Beşar Esad yönetimi altında bir sözleşme imzalamıştı. İlk kira sözleşmesi on yıllık bir süre için yapılmış ve karşılıklı mutabakatla beş yıl için yenilenmişti.
Sözleşmenin 2019 yılında sona ermesi üzerine CMA CGM, devam eden savaş nedeniyle Suriye üzerindeki yoğun uluslararası baskıya rağmen sözleşmeyi 2024 yılına kadar yeniledi.
2024 yılında CMA CGM, Esad yönetimi tarafından bir kez daha, bu kez çok daha uzun bir süre olan 30 yıl için yenilenmeye davet edildi.
CMA CGM savaş boyunca liman işletmesinde kalsa da, örneğin Filipinli operatör ICTSI, 2013 yılında Tartus Konteyner Terminalindeki uzun vadeli kira sözleşmesini feshetmişti. ICTSI’nin ayrılmasından sonra Tartus kontratı bir Rus operatöre devredilmişti ama bu lisans HTŞ iktidarı tarafından iptal edildi.
Reuters’a göre, HTŞ’nin limanlar müdürlüğü CMA CGM’yi Lazkiye’de bazı değişikliklerle tutmaya karar verdi. Müdürlük çarşamba günü yaptığı açıklamada Fransız şirketinin Lazkiye’deki faaliyetleri için revize edilmiş bir sözleşme üzerinde anlaşmaya varıldığını duyurdu.
Değişikliklerin revize edilmiş bir kira süresi ve operatör ile hükümet arasındaki revize edilmiş gelir paylaşımını içerdiği söyleniyor.
Avrupa Birliği, Suriye ekonomisi üzerindeki yaptırımları kademeli olarak kaldırarak, AB’li nakliyecilerin Lazkiye ve Tartus ile on yıldan bu yana ilk kez düzenli Akdeniz ticaretine yeniden başlamasına olanak sağlıyor.
Suriye ekonomisi konusunda uzmanlaşmış bir danışmanlık şirketi olan Karam Shaar Advisory, CMA CGM’nin kurucusu Jacques Saade’nin ailesinin Lazkiye ile bağları olduğunu ve bunun da firmaya kalmak için ek bir neden sağlayabileceğini belirtti.