DÜNYA BASINI
Rusya’nın neoliberal elitleri savaştan etkilendi mi?
Yayınlanma
Yazar
Emre KöseÇevirmenin notu: Rusya’da Ukrayna’da devam eden operasyonlar, kazanımlar ve kayıplar hakkında ABD, Kanada, Almanya, Fransa veya Britanya’da olduğundan çok daha fazla hizip çatışması ve medya tartışmaları mevcut. Bu konunun meraklısını aşina olduğu bir durum; yaptırım savaşı ABD kontrolündeki ve NATO müttefiki banka ve şirketleri Rusya’daki işlerini bırakmaya, üretimi durdurmaya, şubelerini kapatmaya, tedarik ve pazarlama anlaşmalarını feshetmeye, Rusya’daki varlıklarının değerini düşürmeye, yani kısacası mümkün olduğunca Rusya’dan çekilmeye zorladı. Adı “yaptırım savaşı” çünkü bu Moskova’nın Ukrayna’da savaşa çekilmesinin en önemli maksatlarından biri 2014’ten bu yana ivmelenen izolasyonun artırılmasıydı. Sonuç, Rus sermayedarlarının yabancı varlıkları devralması ve uzun yıllar sonra ilk kez eline geçen kârı Rusya Federasyonu sınırlarında tutması için altın bir fırsat. Fakat Rusya’nın sermayedarları ve politikacıları, 90’lardan kalma köhnemiş fikir ve anlayış biçimlerini terk etmiş değiller. “Edward Slavsquat” mahlasıyla blog yazan gazeteci Riley Waggaman’ın, Fransız akademisyen ve yazar Karine Bechet-Golovko ile söyleşisi.
Rusya’nın neoliberal elitleri gelişiyor
Riley Waggaman
21 Mayıs 2023
Ukrayna’daki savaş Moskova’yı bednam neoliberal parazitlerinden temizledi mi?
Bu soruyu akademisyen ve yazar Karine Bechet-Golovko’ya e-posta ile gönderdim, kendisi de bu sıklıkla yanlış anlaşılan konu hakkındaki fikirlerini sunmayı nezaketle kabul etti.
Hukuk doktoru olan Bechet-Golovko, Moskova Devlet Üniversitesi’nde konuk profesör, Fransız-Rus hukukçular Derneği Başkanı ve Rusya’daki siyasi-hukuki gelişmeler üzerine çok sayıda makalenin yazarı.
Russia Politics adlı blogu mutlaka okunmalı. Onu Twitter ve Telegram’da takip edebilirsiniz.
Not: Bu söyleşi Fransızca olarak gerçekleştirildi. Kıymetli dostum Modeste Schwartz’a İngilizce çeviride rehberlik ettiği için teşekkür ederim.
2018’de Rusya’daki neoliberal ve muhafazakâr gruplar arasındaki ihtilaf hakkında bir kitap yazdınız. Ukrayna’daki savaş bu güç mücadelesini nasıl etkiledi? Savaşın ilk günlerinde Rusya’nın neoliberal unsurlarının iktidardan uzaklaştırılacağına dair umutlar vardı (mesela Çubays’ın gidişi). Ancak muhafazakâr/vatansever blokun neoliberalleri iktidardan tasfiye ettiğini söylemek doğru olur mu?
Aslında askeri harekatın başlamasıyla birlikte Rusya’nın vatansever siyasi seçkinlerinin yönetimi devralması beklenebilirdi ama durum pek de öyle olmadı.
Çubays veya Kudrin gibi giden birkaçı dışında, Şubat 2022’den önce görevde olan tüm neoliberal siyasi seçkinler hala koltuğunda ve genel anlamda küreselci dogmaları sorgulanmıyor.
Bilhassa sağlık sisteminde zararlı reformlara yol açan neoliberal idari model hala sorgulanmıyor. Eğitim ve araştırma alanında yapılan ve öğrencilerin yanı sıra araştırmaların kalitesini de düşüren reformlar da sorgulanmıyor.
Rusya’yı küresel refaha götürmeyi beklerken, devletin güvenliğini tehlikeye atan ve Rusya’nın bugün fazlaca ihtiyaç duyduğu gerçek ekonomi-ekonomik kalkınmanın gelişimini yavaşlatan dijital tarikat ya da yüksek teknoloji mucizesi sorgulanmıyor.
Öte yandan sadece askeri alanda değil, sivil alanda da sanayi üretiminde göreli bir canlanmaya tanık oluyoruz. Bu da Rusya’nın yerli üretim ihtiyacının farkına vardığı anlamına geliyor.
Esasında Rusya’nın siyasi seçkinleri hala küreselci düşünce modelinin dışına çıkamıyorlar. Bu modelin bazı yaylarını değiştirmek istiyorlar, bu model içindeki blokları çeşitlendirmeye çalışıyorlar ama bunu sorgulamıyorlar. Bu onların zayıflığı.
Bunu mesela BM himayesinde yürütülen ve Türkiye’nin aracı olduğu, Ukrayna tahılının ihtiyaç sahibi ülkelere ulaştırılmasını teminat altına alarak küresel açlıkla mücadele etmesi beklenen tahıl anlaşmasının yenilenmesinde görüyoruz.
Gerçekte bu tahılın sadece yüzde 2’sinden biraz fazlası ihtiyaç sahibi ülkelere ulaşıyor. Rusya’nın aktif işbirliğiyle bu anlaşmanın ana kısmı Ukrayna’nın Batı tahıl pazarındaki varlığını sürdürmesine imkân sağlıyor.
Rus siyasi seçkinlerinin büyük çoğunluğu kendilerini savaşta görmüyor ve fırtınayı atlatmaya çalışıyor. Tolstoy daha önce Napolyon’a karşı savaşa dair şunu yazmıştı: İmparatorun etrafındaki seçkinlerin çoğu her şeyden önce kendi çıkarlarını korumaya çalışıyordu. Ne yazık ki insan doğası değişmezdir.
Entelektüel ve akademik seçkinlere gelince, ne yazık ki sonuç daha iyimser değil. Bu şahıslar 30 yıldır Batı’dan gelen hibelerle finanse ediliyor ve bu da düşünce tarzlarını tamamen şartlandırmış durumda.
Şu ana dek Batı’dan büyük bir entelektüel “kopuş” yaşanmadı: Rus kamu hibelerinin araştırma temaları küreselci çizgiyi takip ediyor (sürdürülebilir kalkınma, kişisel veri yönetimi, toplumsal cinsiyet, göç, iklim değişikliği, dijital dönüşüm).
Ancak genel manada söylemde hafif bir bükülme ve St. Petersburg Hukuk Forumu’nda aniden ortaya atılan egemenlik kavramında olduğu gibi, bu küreselci bataklığın ortasında kilit kavramların yeniden ortaya atıldığını görebiliriz.
Kültürel seçkinler ise bu durumdan en çok etkilenenler; ülkelerinin tutumunu desteklemeyi reddedenler, imtiyazlarını kaybetmemek ve esasen ait oldukları küresel dünyada kendilerini “yasaklı” halde bulmamak için ülkelerini terk ettiler. Diğerleri ya şimdilik ses çıkarmıyorlar ya da seçimlerini yaptılar ve ülkelerini destekliyorlar.
Genel olarak seçkinlerin doğal olarak daha muhafazakâr ve gerçek vatansever olan halktan uzaklaştığı hissediliyor ki bu da özellikle savaş zamanlarında ülkenin istikrarı için tehlikeli bir durum.
Duma Milletvekili Sergey Levçenko, geçtiğimiz günlerde Rusya’nın Çin’e bağımlılığının artmasını, Rusya’nın Batı yanlısı seçkinleri tarafından 1990’larda geliştirilen iktisadi modeli temelden değiştirmeyecek bir “ithal ikamesi” biçimi olarak tanımlamıştı (yani, Batı için bir kaynak boru hattı olmak yerine Moskova, Doğu’nun bir uzantısı haline geliyor). Sizce bu eleştiri haklı mı? Moskova’nın Çin’e yönelmesinin, Batı ile görünürde başarısız olan ilişkisine kıyasla jeopolitik ve iktisadi bir gelişme olduğu yönünde genel kabul gören fikirle çelişiyor gibi görünüyor.
Bu ifadeyi tartmak gerektiğini düşünüyorum. Bir yandan evet, Rusya’nın Çin’e ve aynı zamanda Türkiye’ye olan bağımlılığının güçlendiğini görebiliriz; her ikisi de Rusya’nın “küresel” iktisadi devrelerinin hat değiştirmesinden istifade ettiler. Petersburg’dan Bombay’a uzanan sözüm ona “küresel” rota tamamlanmak üzere ve bu dönüşüme katkıda bulunuyor, ki bu da bir çeşitlendirme biçimi.
Bana göre mesele Rusya’nın Çin’e bağımlı olması değil, zira hiçbir ülke gerçekten kendi kendine yetemez. Sorun, küreselleşmenin temel direklerinin ciddi bir şekilde sorgulanmaması ve Rusya’nın reel ekonomisinin kalkınmasını engellemesinde yatıyor.
Batı kapılarını kapattığı için Rusya diğer kıtalara yöneliyor. Bu anlamda bağımsızlığını güçlendirecek şekilde çeşitleniyor.
Fakat Moskova, bazen başkalarına olan bağımlılığını artıracak gibi görünen bir yeniden yapılandırma değil, ikame arayışında.
Çin küreselleşmenin merkez ülkelerinden biri ve ideolojik olarak insan ve toplum vizyonu Rusya için son derece tehlikeli, özellikle de her iki ülke de dijital tarikatın takipçileri olduğu için.
Ukrayna’ya savaş uçağı da satan Türkiye ile olan bu imtiyazlı “ortaklık” da merak konusu. Bu durum elbette Rusya’yı da etkiliyor.
Bu anlamda Rusya, SSCB’nin yıkılmasından sonra tek ideoloji haline gelen küreselci düşünce tarzından kurtulmakta zorlanıyor. Bu da hem iktisadi hem de siyasi gelişimini engelliyor. Ayrıca Rusya’nın egemenliğini gerçek haliyle yeniden tesis etmesini de engelliyor.
Yakın tarihli bir makalenizde çok tedirgin edici bir soru yönelttiniz: Wagner CEO’su Yevgeniy Prigojin, “gönüllü olsun ya da olmasın dış güçlerin Rusya’yı içeriden çökertmesine imkân sağlayabilecek neoliberal aşırılığın” zirvesini mi temsil ediyor? Sizce bu tehdit ne kadar ciddi? İgor Strelkov gibi “turbo-vatanseverler” Ukrayna’daki savaşın Rusya’da bir “1917 senaryosuna” yol açabileceğine inanıyor.
Özel ordu modeli, modern haliyle bir Anglosakson modeli. Bu ordular genellikle yurt dışında milli ordunun ya yasa dışı ya da gayri meşru olacağı için açıktan yapamayacağı işleri yapmak üzere görevlendirilir.
Bu ordular yabancı devletler tarafından kendi savaşlarında ya da terörle mücadelelerinde resmi olarak kullanılabilirler. Kendi hükümetlerinin çıkarları için yabancı bir ülkeye gizlice müdahale edebilir ve işlerin gölgede kalmasını sağlayabilirler. Bayrakları olmadan kirli işleri yapmak üzere getirilebilirler.
Ancak ülke topraklarında asla kullanılmazlar, zira bu durumda devlet otoritesinin konumunu zayıflatırlar. Her halükârda bu durum Wagner’in Rusya tarafından Rusya topraklarında kullanılmasından önce de geçerliydi.
Prigojin’in özel bir ordu kullanmasıyla ilgili sorun sistemsel bir sorun. Kendisinin bir vatansever veya sadece bir iş insanı olması önemli değil. Nesnel anlamda Rusya, ülke topraklarının kurtarılması savaşı olan ya da olması gereken bir savaşta özel bir ordu kullanarak stratejik bir hata yapıyor.
Donetsk, Lugansk, Herson ve Zaporojye oblastlarının Rus yasalarına göre, geçen sonbaharda Rusya anayasasında yapılan değişiklikten bu yana ülke topraklarının bir parçası olduğunu hatırlayalım. Dolayısıyla Rusya’da pek çok kişinin iddia etmek istediği gibi geniş çaplı bir terörle mücadele harekâtı değil, bir savaş söz konusu.
Fakat çok pahalı olan askerlerin yönetim mantığına göre daha verimli olduğu düşünülen teknolojilerle değiştirilmesinden oluşan 30 yıllık neoliberal ordu reformlarından sonra Rusya’nın somut anlamda erkek eksiği vardı.
Milli orduların (ABD hariç) bu şekilde küçültülmesini destekleyen büyük küreselci inanç, küresel dünyada artık geleneksel büyük ölçekli savaşların olmadığı iddiasına dayanıyordu.
Bu önermenin yanlış olduğunu görüyoruz; küresel dünyanın kendisi savaşın habercisi, zira hiçbir muhalefete tahammülü yok ve siyasi tehditler yeterli olmadığında silah zoruyla bastırır. Ukrayna’daki savaş buna mükemmel bir örnek.
Konvansiyonel savaşın bu yeniden canlanışıyla başa çıkmak için Rusya, büyük ölçekte seferberlik yürütmek yerine Wagner’e başvurdu.
Bu sahte bir rahatlık hissi yaratıyor ama aynı zamanda bu savaşı bir savaş olarak tanımakta hala isteksiz olan seçkinlerin halk arasında gerçek vatanseverliğin güçlenmesini engellemesine olanak veriyor, ki bu da cepheden ayrıldıktan sonra Moskova’nın nazik tereddüdü ve insani bedeli ne olursa olsun normalleşme arzusuyla bağdaşmıyor.
Blogunuzu keyifle okuyorum zira bana çok Rus gibi geliyor! Tecrübelerime göre Rusya’ya sempati duyan pek çok Batılı, Rus hükümetine yönelik en hafif eleştirilere bile son derece düşmanca yaklaşıyor. İngilizce yayın yapan “alternatif medya”da Rusya’nın liderliğinin ve seçkinlerinin her şeye kadir olduğunu sorgulamak korkunç bir saygısızlık olarak görülüyor. Aynı olgu Fransızca yayın yapan “alternatif medya” için de geçerli mi? Eğer öyleyse sizce bunun sebebi ne?
Rusya’nın yüceltilmesi fenomeni Fransızca konuşulan ağlarda yaygın olarak görülüyor ve sanırım bu durum her yerde aynı gibi. Bana göre bunun birkaç sebebi var.
Öncelikle, bazı “Rusya taraftarı” Batılıların Rusya’yı — deyim yerindeyse — kendi ülkelerine “karşı” sevmek istediklerini söyleyebilirim. Rusya’ya baktıklarında, artık kendi vatanlarında bulamadıkları her şeyi görmek istiyorlar ve özellikle karmaşık olan Rus toplumunun nüanslarını görmeyi reddediyorlar.
İkinci olarak, inanma ve güven duyma ihtiyacı insan doğasının bir parçası.
İnsanlar gündelik hayata katlanmak için konforlu bir mit yarattıklarında ve daha iyi bir gelecek umduklarında, onları hayali bile olsa konfor alanlarını terk etmeye zorlayacak gerçekliğe geri döndürülmeye dayanamazlar.
Son olarak Rusça bilmeyen ya da okumayanlar da var. Çok sesli olduğunu düşündükleri Fransız medyasına inanmıyorlar ve bunun için de haklı sebepleri var. Bu yüzden de durumu pastoral bir şekilde yansıtan alternatif medyaya sığınıyorlar.
Rusya’yı derinlemesine anlamak için objektif bir imkana sahip değiller ve Rus yetkililerin herhangi bir hatası sistematik olarak Moskova’nın 50 hamle önde olduğu büyük ve gizli bir oyunun parçası olarak değerlendiriliyor.
Ama merak eden, düşünen ve olayların anlamını kavramaya çalışan başka bir grup insan daha var ve onlarla bir blog aracılığıyla bile olsa iletişim kurmak büyük bir zevk.
İlginizi Çekebilir
-
Esad rejimi neden sadece 12 günde çöktü?
-
Rusya’nın Suriye’deki üslerinin akıbeti ne olacak?
-
Avrupalılar Esad’ın düşüşünden memnun
-
SMO Münbiç’e, İsrail Şeyh Dağı’na girdi
-
Alman Rheinmetall, savaş dronu geliştirmek için ABD’li yazılım şirketi ile güç birliğine gidiyor
-
Rus basını değerlendirdi: Beşar Esad sonrası Suriye nasıl olacak?
DÜNYA BASINI
ABD daha önce de kitlesel sınır dışılar yapmıştı
Yayınlanma
5 saat önce09/12/2024
Yazar
Harici.com.trÇevirmenin notu: Aşağıda çevirisini verdiğimiz makale, Donald Trump’ın göçmenlik politikalarıyla tarihsel bir paralellik kurarak, ABD tarihindeki zorunlu göç, kolonizasyon ve nüfus arındırma politikalarını inceliyor. Metin, 19. yüzyılda Amerikan Kolonizasyon Cemiyeti’nin kölelik karşıtı ama dışlayıcı politikalarından başlayarak, Thomas Jefferson ve Abraham Lincoln gibi ABD kurucu figürlerinin bu süreçteki tayin edici rollerine değiniyor. Yine, ABD’de tarihsel olarak kimin “gerçek Amerikalı” sayılacağına dair kadim tartışmaları, kölelik, Kızılderili Tehciri, 1924 Göç Yasası ve güncel göç politikalarına uzanan bir bağlamda ele alırken, bunun kapitalist ulus-devletin kurucu unsuru olan işgücü denetimi ve mülkiyet rejimleriyle ne denli iç içe geçebileceğini de nüanslı şekilde vurguluyor.
ABD’nin göç ve nüfus politikalarındaki tarihsel sürekliliğe dair bu hatırlatma, ülkedeki güncel göçmenlik politikalarının bir liderin ideolojik tercihlerinin ötesinde ABD’deki sermaye birikim süreçleri ve üretim ilişkilerinin tarihsel olarak oluşturduğu yapısal zorunluluklar üzerine de yeniden düşünmeye davet ediyor.
Amerika daha önce de kitlesel sınır dışılar yapmıştı
Eric Foner
The Nation
25 Kasım 2024
Çev. Leman Meral Ünal
Donald Trump’ın başkanlık kampanyası sırasında ortaya attığı sayısız vaat arasında hiçbiri, ABD’de yaşayan tahmini 11 milyon kağıtsız göçmeni sınır dışı etme planı kadar destekçilerinde coşku; karşıtlarında ise esef duygusu yaratmadı. Nüfusun böylesine kitlesel bir şekilde ve zorla yerinden edilmesi, birçok eyaletteki işgücü piyasasını kaosa sürükleyeceği gibi, dünyanın geri kalanı için de sarsıcı bir şok demek. Yine de bir toplumu istenmeyen kişilerden arındırma fikri çok da emsalsiz sayılmaz.
Modern tarihte, 1492’de İspanyol Yahudilerinin ve Yedi Yıl Savaşları sırasında Akadyalılar (İngilizler tarafından Nova Scotia’dan sürülen Fransız yerleşimciler) da dahil olmak üzere büyük nüfus gruplarının zorla yurtlarından edildiği pek çok örnek mevcut. Amerika Birleşik Devletleri’nde 1830 tarihli Kızılderili Tehcir Yasası, Mississippi Nehri’nin doğusundaki Kızılderili nüfusunun neredeyse tamamının bugünkü Oklahoma’ya sürülmesine yol açmıştı; bu zorunlu yürüyüş bugün hala “Gözyaşı Yolu” olarak anılmakta. Yine 1929 Büyük Buhranı sırasında da eyalet yetkilileri ve ulusal yetkililer Meksika kökenli binlerce kişiyi ABD sınırları dışına sürmüştü.
Amerikan sınırları içinde siyasi liderlerden en büyük desteği alan nüfus arındırma planı ise 1816’da kurulan Amerikan Kolonizasyon Cemiyeti’nin (AKC) öncülüğünde gerçekleştirilmişti. Yeni bir özgür Afrikalı Amerikalı nüfus yaratmadan köleliğe son vermeyi amaçlayan bu topluluk, köleleştirilmiş kadın, erkek ve çocukların (İç Savaş patlak verdiğinde sayıları 4 milyon kadar olan) kademeli olarak özgürleştirilmelerini ve halihazırda özgür olan yarım milyon siyahla birlikte Birleşik Devletler dışına taşınmasını önermişti.
Frederick Douglass’ın gözlemlerine göre “neredeyse her saygın adam” bu topluluğun üyesiydi: John Marshall, James Madison, Daniel Webster, Roger B. Taney ve hatta Harriet Beecher Stowe (Stowe’un Tom Amca’nın Kulübesi adlı kölelik karşıtı romanı, kahramanı George Harris’in “Afrika vatandaşlığını” onaylaması ve Birleşik Devletler’den göç etmesiyle sona erer mesela)… Sömürgeleştirme o topluma özgülüğüyle benzersiz bir Amerikan fikriydi. Harper’s Weekly’nin¹ de belirttiği gibi, Batı Yarımküre’deki birçok toplumda kölelik vardı, ancak başka hiçbir yerde “özgürleşmeden sonra kölelerin kökünün kazınması” önerilmemişti. Kolonizasyon fikri, savunucularının hem kölelikten hem de istenmeyen Afrikalı Amerikalı varlığından kurtulmuş bir toplum hayal etmelerine olanak sağlamıştı.
Günümüzde kağıtsız göçmenlerin sınır dışı edilmesi fikri gibi, kolonizasyon da kimin “gerçek” Amerikalı olduğu ve ulusun kucaklayıcı mı yoksa dışlayıcı mı olması gerektiğine dair çok boyutlu tartışmanın önemli bir yanını oluşturuyor. Kolonizasyon fikrini destekleyenler ABD’nin “beyaz bir cumhuriyet” olması gerektiğine inanıyordu. Bu bağlamda Trump’ın güncel sınır dışı planı, Kızılderililerin tehciri, Çinlilerin dışlanımı ve güney ve doğu Avrupa’dan göçü ciddi şekilde azaltan 1924 yasası da dahil olmak üzere nüfusun arındırılmasına dönük diğer çabalarla birlikte değerlendirilmeli. 1862 yılında, henüz İç Savaş devam ederken, Temsilciler Meclisi Özgürleştirme ve Kolonizasyon Komitesi, “tüm ülkenin” siyahlardan arındırılarak beyazlar tarafından ele geçirilmesi çağrısında bulunmuştu. Bugün bu görüşün yankılarını, göçmenlerin beyaz Amerikalıların yerini aldığına dair komplo teorilerinde ve kitlesel yerinden etmelerin bunun panzehiri olduğunu savunan “ikame teorisi” yanlılarında izlemek mümkün.
Kolonizasyonun belki de en önde gelen savunucularından biri, Virginia Eyaleti Üzerine Notlar adlı monografisinde siyahların fiziksel ve entelektüel kapasiteleri üzerine yaptığı meşhur tartışmaya ek olarak, kademeli özgürleştirme ve sınır dışı etme için ayrıntılı bir plan ortaya koyan Thomas Jefferson’dı. Bu çalışmada ayrıntılandırıldığı üzere, kölelerden doğan çocuklar kamu kaynakları aracılığıyla eğitilecek ve yetişkinliğe ulaştıklarında özgürleştirilip Afrika’ya taşınacaklardı. Eş zamanlı olarak dünyanın diğer bölgelerine gemiler gönderilerek “eşit sayıda beyaz nüfusun” Birleşik Devletler’e getirilmesi sağlanacaktı. Jefferson, “bir grup işçinin yerine bir başkasını koymak” için bu kadar zahmete girmenin anlamsız göründüğünü kabul ediyordu aslında. Ne var ki, kolonizasyon olmaksızın köleliğin sona ermesini ırksal savaşın, ya da örtük şekilde bahsedilen, ırksal “karışım”ın, (ki bu Jefferson’ın kendisinin de uyguladığı ancak daha kitlesel bir nüfus söz konusu olduğunda hiçbir şekilde hoşlanmayacağı bir şeydi) izleyebileceği konusunda endişeliydi.
1824’teki ölümünden kısa bir süre önce Jefferson, federal hükümetin “her yıl artan çocukları” (yeni doğan çocuklar) sınır dışı etmesini önermişti. Trump’ın ilk başkanlık dönemindeki ailelerin ayrılması politikasına [“sıfır hoşgörü”] benzer şekilde, “bebeklerin annelerinden ayrılmasının” insani itirazlara yol açacağını tahmin ediyordu. Ancak bu tür şikâyetler ona “pireyi deve yapmak” olarak göründü. Trump’ın kağıtsız göçmenler hakkındaki aleni yalanları, kolonizasyon topluluğunun başkanlığını yapmış olan Kentuckyli siyasetçi Henry Clay’in sözlerini anımsatıyor. Clay, siyah nüfusu doğuştan suça yatkın olmakla itham etmişti. Bu nedenle özgürlüğüne kavuşturulmuş kölelerin kitlesel olarak sınır dışı edilmesinin “kesinlikle vazgeçilmez” olduğunu ilan etmekten çekinmiyordu.
“Büyük kurtarıcı” [Abraham Lincoln] bile yıllarca siyah Amerikalıların Afrika, Karayipler ya da Orta Amerika’ya devlet destekli olarak yerleştirilmesini savundu. İç Savaş’tan önce Lincoln, Illinois Kolonizasyon Topluluğu’nun Yönetim Kurulu’nda bulunuyordu. Başkanlığının ilk iki yılında kolonizasyonu teşvik etti ve kanun yapıcıları bunu uygulamak için fon ayırmaya çağırdı. Lincoln, Aralık 1862’de Kongre’ye gönderdiği yıllık mesajında açıkça “Kolonizasyonu şiddetle desteklediğimi daha açık ifade edemem” diyecekti.
Jefferson ve Clay, Lincoln’ün en hayranlık duyduğu devlet adamlarıydı. Fakat onların aksine, Lincoln’ün planı özgürleştirmeyi zorunlu değil “gönüllü kolonileşme” ile birleştiriyordu, zaten bu yüzden de hiçbir yere varamadı. Köle sahipleri, maddi tazminat teklif edildiği durumlarda dahi “insan mülkleri”nden vazgeçmek istemediler; siyah liderler ise, hatta neredeyse tamamı, halklarının Birleşik Devletler’in “renkli vatandaşları” olarak tanınması gerektiğinde ısrarcıydılar. Lincoln ırksal “karışım” ile kafayı bozmuş değildi ve siyahları beyaz Amerikalıların güvenliği için bir tehlike olarak damgalamıyordu. Beyaz Saray’da kendisiyle görüşen bir grup siyah Amerikalıya kolonileşmeyi desteklemesinin ardındaki sebebin, ırkçılığın Amerikan toplumunda fazlasıyla derinlere işlemesi ve eski kölelerin bu ülkede eşitlikten asla tam anlamıyla yararlanamayacağı olduğunu söylemişti.
1862 yılının sonuna gelindiğinde, Özgürlük Bildirgesi’ni yayımlamadan bir gün önce, Lincoln, İç Savaş sırasında Birlik ordusuna sığınan yüzlerce kölenin Haiti açıklarındaki bir adaya taşınması için şaibeli sayılabilecek bir girişimciyle sözleşme imzaladı. Ancak bildiriyle birlikte bakış açısında dramatik bir değişim yaşandı. Belgede sömürgeleştirmeye atıfta bulunulmuyor, bunun yerine azat edilen kölelerin Amerikan toplumunun “üretken birer üyesi” olarak yerlerini almaları öngörülüyordu. Diğer bir deyişle onları ABD’de “makul ücretler karşılığında sadakatle çalışmaya” çağırıyordu. Böylece Lincoln ilk kez siyah erkeklerin askere alınmasına alan açarak onları Amerikan yurttaşları olarak tanımaya dönük önemli bir adım atmış oldu.
Kökten değişen koşullar ve yaygın bir muhalefetle karşı karşıya kalan Lincoln, önceki planından vazgeçmişti. Köleliğe yaklaşımından sömürgeleştirmeyi çıkarması, ABD’nin eşitlerden oluşan iki ırklı bir toplum olarak hayal edilmeye başlanmasını sağladı. Donald Trump’tan da aynı evrimi bekleyebilir miyiz peki? İşte o biraz şüpheli.
¹ İlk kez 1857’de “bir uygarlık dergisi” olarak yayımlanmaya başlayan ve özellikle Amerikan İç Savaşı ile New York’taki Tammany Hall hakkındaki önemli haberlerle dikkat çeken dergi. İlk dönem yayın hayatı 1916’da sona erdikten sonra The Independent’a dâhil edildi. 1920’ler ve 1970’lerde kısa süreli canlandırma girişimlerinde bulunulsa da ancak 2000’lerin başlarında, haftalık bir haber özeti sunan elektronik “Harper’s Weekly Review” aracılığıyla, yeniden yayın hayatına dönebildi. (ç.n)
DÜNYA BASINI
Esad’ın düşüşü ‘Direniş Ekseni’ için ne anlama geliyor?
Yayınlanma
21 saat önce08/12/2024
Yazar
Harici.com.trSeyyid Ali Rıza, Batı Asya uzmanı
Press TV, 8 Aralık 2024
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın Şam’daki hükümeti, geçen hafta Halep’ten başlayarak savaşın harap ettiği Arap ülkesini kasıp kavuran bir grup militan gruba yenik düştü.
Arap ülkesinin çöküşü, İsrail rejiminin binlerce sivilin hayatına mal olan ancak kayda değer bir askeri hedefe ulaşamayan yaklaşık 70 günlük dizginsiz saldırganlığının ardından geçen hafta başında Lübnan’da ateşkes ilan edilmesinden kısa bir süre sonra başladı.
Heyet Tahrir Eş-Şam (HTŞ) (eski adıyla al-Nusra) liderliğindeki yağmacı militan gruplar Halep’e yıldırım hızıyla bir saldırı başlattı, ardından İdlib, Hama ve Humus’a doğru hızla ilerledi ve nihayetinde pazar günü erken saatlerde Şam’ı ele geçirdi.
Suriye Arap Ordusu’nun ilk direnişine rağmen hükümet güçleri kilit bölgelerden kademeli olarak geri çekilerek Batılı ve Arap devletlerin yanı sıra İsrail rejimi tarafından da desteklenen militan grupların Şam’a doğru çarpıcı askeri ilerlemeler kaydetmesini sağladı.
Devrik Suriye Devlet Başkanı’nın nerede olduğu bilinmiyor; ya Suriye içindeki bir Rus askeri üssünde saklandığı ya da BAE veya Rusya’ya kaçtığı yönünde spekülasyonlar var.
Filistin esas mesele
Suriye her zaman Direniş Ekseni’nin hayati bir dişlisi olmuştur ve olmaya da devam etmektedir; Şam’da kontrolü kim ele geçirirse geçirsin bu durum değişmeyecektir. Ülkenin stratejik önemi azalmadan devam etmektedir.
Dahası, Suriye’deki dramatik gelişmelere rağmen, daha geniş Direniş Ekseni içindeki dinamikler etkilenmemiştir. Filistin, ittifak için temel mesele olmaya devam ediyor.
Suriye tarihsel olarak Lübnanlı ve Filistinli direniş hareketlerine silah ve diğer kaynakların sağlanmasında bir kanal görevi görmüştür. Ancak bu hareketler artık füzeler ve insansız hava araçları da dahil olmak üzere kendi silahlarını üreterek kendi kendilerine yeter hale geldiler.
İran’ın Direniş Ekseni’ne desteği Suriye’nin liderliğinden bağımsız olarak devam edecek ve Filistin, İslami Direniş ve bölgesel müttefikleri için en önemli öncelik olmaya devam edecek.
Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’nin son dönemde bölge genelinde gerçekleştirdiği diplomatik temaslar, bu gelişmelerin ortasında Filistin meselesinin ön planda kalmasını sağlamayı amaçlıyordu.
Cumartesi günü Doha’da Hamas’ın üst düzey yöneticileriyle bir araya gelen Arakçi, “İran İslam Cumhuriyeti’nin Siyonist rejimin işgal ve saldırganlığına karşı Filistin ve Lübnan halkını ve direnişini destekleyen ilkeli tutumu güçlü bir şekilde devam edecektir” dedi.
Arakçi, Rusya ve Türkiye’den mevkidaşlarıyla birlikte Suriye konulu bölgesel konferansa katılmak üzere Doha’da bulunuyordu.
Hızlı çöküşün sebepleri
Suriye hükümetinin hızla düşmesi pek çok kişinin bunun nasıl olduğunu sorgulamasına neden oldu. Bu çöküş, Taliban’ın yaklaşık üç yıl önce Kabil’i ele geçirmesinden bile daha dramatik olarak nitelendiriliyor.
Ancak bu bir gecede gerçekleşmedi. HTŞ’nin başını çektiği militan gruplar, kaleleri sayılan bölgelerde dış destekle yıllardır bu an için zemin hazırlıyordu.
İsrail’in Gazze’de devam eden soykırım savaşı ve Lübnan’daki saldırganlığıyla daha da şiddetlenen bölgedeki kaos, onlara kararlı bir şekilde saldırma fırsatı sağladı. Bu bekledikleri andı.
Birçoklarının haklı olarak savunduğu gibi bu militan (HTŞ vb.) grupların hiçbiri Gazze ya da Lübnan için ayağa kalkmadı çünkü Tel Aviv rejimini kızdırmak istemiyorlardı. Suriye’ye odaklanmaya devam ettiler.
Geçen haftadan itibaren Esad güçleri çok az bir direnişle geri çekildi. Suriye Arap Ordusu’nun militanların ilerleyişine karşı koyamamasının birkaç nedeni var ve bunlardan biri de Suriye toplumunun her kesimini etkileyen ülkedeki vahim ekonomik durum.
Suriye’nin ekonomik durumu yıllar içinde, özellikle de ABD’nin Aralık 2019’da “Sezar Yasası” kapsamında uyguladığı felç edici yaptırımlardan bu yana endişe verici bir şekilde kötüleşti. Bu yaptırımlar, ekonomik reformları başlatamadığı için Esad hükümetinin karşılaştığı zorlukları daha da artırdı.
ABD ayrıca Esad rejimine muhalif birçok militan gruba da destek verdi ki bu durum sızdırılan telgraflarda ve üst düzey ABD yetkililerinin açıklamalarında geniş bir şekilde belgelenmiştir.
Ancak Esad’ın devrilmesi ne Suriye için istikrara dönüş anlamına geliyor ne de yaptırımların kalkmasını ya da hafiflemesini garanti ediyor. Yeni yöneticiler uyumlu bir yapıdan ziyade farklı ideolojilere, bağlantılara ve siyasi hedeflere sahip militan gruplardan oluşan bir koalisyon.
Aralarında Katar, Türkiye, Ürdün ve Suudi Arabistan’ın da bulunduğu bazı bölge ülkeleri, Esad hükümetini deviren bu militan grupları kendi bölgesel emelleri için doğrudan ya da dolaylı olarak destekledi.
Taliban benzetmesi
Şam’daki yeni iktidar koalisyonu, Kabil’deki de facto Taliban hükümetine benzer şekilde, özellikle uluslararası meşruiyet kazanma konusunda önemli zorluklarla karşılaşacaktır.
Ayrıca bu militan grupların hedefleri temelde uyuşmadığı için eninde sonunda birbirlerine düşmeleri de güçlü bir olasılık. Her bir grubun güçten daha fazla pay alma arayışında olması muhtemeldir.
Bölgesel güvensizlik ve kaostan beslenen İsrail rejiminin durumu daha da kötüleştirmeye devam etmesi bekleniyor. Son raporlar, İsrail’in devam eden kargaşadan faydalanarak Suriye topraklarındaki işgalini halihazırda işgal altında olan Golan Tepeleri’nin ötesine genişletmeye çalıştığını gösteriyor.
Bu militan grupların Siyonist rejim tarafından sağlanan destekten faydalandıkları aşikâr olmakla birlikte, Suriye’nin demokratik yollarla seçilmiş hükümetini devirmiş olmalarından dolayı bu destek artık devam etmeyecektir.
Önümüzdeki günler ve haftalar bölgenin hangi yönde ilerleyeceğini belirleyecek kritik öneme sahiptir. Ancak kesin olan bir şey var ki o da direniş ekseninin sağlam ve daha güçlü bir konumda olduğu.
DÜNYA BASINI
Üç adımda ‘Çin’in borç tuzağı’ anlatısını çürütmek
Yayınlanma
2 gün önce07/12/2024
Yazar
Emre KöseEditörün notu: İsveç’teki Kuşak ve Yol Enstitüsü’nün başkan yardımcısı Hussein Askary, Li Xing Yunshan Lider Akademisyeni ve Çin’deki Guangdong Uluslararası Stratejiler Enstitüsü’nde profesör olan Li Xing’in başkanlığında, 21. Yüzyıl Deniz İpek Yolu 2024 Uluslararası Düşünce Kuruluşu Forumu’nda düzenlenen “Kuşak ve Yol Girişimi ve Küresel Güney” başlıklı konferans oturumunda yaptığı sunumda, “Çin’in borç tuzağı” anlatısını çürütmek için üç temel soruya odaklanan bir araştırma yöntemi öneriyor. Arkasy’nin ortaya koyduğu verilere göre “Çin’in borç tuzağı” iddiası somut verilere dayanmayan bir propaganda aracı. Bilakis, Çin’in altyapı odaklı kredileri, borç yükü altındaki ülkelerin üretkenliğini artırma potansiyeline sahip. Ancak, bu ülkelerin tüm sorunlarını çözmek için daha geniş kapsamlı finansman stratejilerine ihtiyaç var.
“Çin’in borç tuzağı” anlatısını çürütmek: Üç adımlık yeni bir araştırma yöntemi
Hussein Askary, Li Xing
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Mayıs 2018’den bu yana geniş çaplı finansman ve medya desteğiyle yoğun şekilde desteklediği Çin’in “borç tuzağı” anlatısına dair araştırmamız, bu iddiayı destekleyecek hiçbir somut kanıt olmadığını ortaya koyuyor.
Bu anlatı, esas olarak, Çin’in önerdiği Kuşak ve Yol Girişimi’nin (KYG) ilerlemesini engellemek ve Çin’in uluslararası itibarına zarar vermek amacıyla kullanılan bir jeopolitik propaganda aracı olarak hizmet ediyor.
Sri Lanka, Pakistan, Zambiya, Kenya ve Karadağ gibi ülkelerdeki son on yıllık mali ve iktisadi gelişmeleri incelediğimizde tutarlı bir model gözlemledik.
Bu model, bu ülkelerin yaşadığı mali sıkıntıların, hiçbir şekilde doğrudan Çin veya KYG ile ilişkilendirilemeyen, iç ve dış etkenlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığını gösteriyor. Bu inceleme sayesinde, bu anlatının içerdiği ana yanlışları ortaya koymayı sağlayan sistematik bir yöntem geliştirdik.
Bu araştırma yöntemi, “Çin’in borç tuzağı” iddiasıyla gündeme gelen herhangi bir ülkenin durumunu incelemek ve böylelikle gerçekle efsaneyi ayırmak için kullanılabilir. Ayrıca, bu araştırma, karar mercilerinin önümüzdeki on yılda altyapı geliştirme kredilerine dair sağlam politikalar belirlemesine yardımcı olacak ve bu da ülkelerinin iktisadi kalkınmasının temel taşını oluşturacaktır.
Bu yöntem, borç tuzağı anlatısını kabul edenlerin şu üç temel soruya yanıt vermesi gerektiğini öne sürüyor:
1- Ülkenin borç yapısı ne?
2- Borçların niteliği nasıl?
3- Ülkenin mali sıkıntılarının kaynağı ne?
***
1. Borç yapısı
Borç yapısından kastedilen, bir ülkenin toplam dış borcunun farklı alacaklılara olan dağılımıdır ve bu dağılım genellikle yüzdelerle ifade edilir [bkz. Şekil 1]. Yaptığımız incelemede, Çin’e olan borcun toplam borcun yalnızca küçük bir kısmını oluşturduğunu hemen fark ettik (2022 yılında Sri Lanka için yüzde 10, 2024 yılında Kenya için yüzde 15,5).
Şekil 1. Kenya’nın 2024 ve Sri Lanka’nın 2022 yılı toplam dış borç dağılımı
Bununla birlikte, Batılı düşünce kuruluşları ve medya, semantik manipülasyon yaparak toplam dış borç yerine “ikili borç” (bilateral debt) kavramına odaklanıyor. Bu, sık sık şu şekilde sunuluyor: “Çin, Ülke X’in en büyük ikili alacaklısıdır” [bkz. Şekil 2]. Bu seçici çerçeveleme, Çin’in bu ülkelerin finansal sorunlarındaki rolünü orantısız bir şekilde büyüten yanıltıcı bir algı yaratıyor.
Şekil 2. Kenya’nın toplam dış borcu yerine Çin ile olan ikili borcunun vurgulanması
Bu nedenle, araştırmacılar yalnızca medya veya düşünce kuruluşlarının sağladığı bilgilerle yetinmemeli. Bunun yerine, her ülkenin maliye bakanlığı veya merkez bankası gibi kamuya açık resmi verilerini kullanmalı. Şekil 2’de, Kenya Ulusal Hazinesi’nin Ocak 2024 Aylık Bülteni’nden elde edilen bilgiler kullanılıyor.
Toplam borç kompozisyonu grafiklerine baktığımızda, Sri Lanka’nın borcunun yalnızca yüzde 10’unun Çin’e ait olduğunu; buna karşılık, borcun yüzde 80 ila yüzde 90’ının Batılı kurumlara veya Batılı devletlerle bağlantılı kuruluşlara ait olduğunu görüyoruz. Daha da önemlisi, veriler “gözden kaçan asıl gerçeği” ortaya koyuyor: Sri Lanka’nın borcunun yüzde 47’si ticari kredilerden oluşuyor ve bu borcun çoğu Amerikan BlackRock ve İngiliz Ashmore gibi Batılı özel tahvil sahiplerine ait. Bu tahvil sahiplerinin elinde, Çin’in Sri Lanka’ya verdiği kredinin dört katı borç bulunuyor. Kenya’da ise ticari krediler Çin’e olan borç miktarını aşıyor ve çoğunluğu Dünya Bankası ile Uluslararası Para Fonu’na (IMF) ait olan çok taraflı krediler (multilateral loans), Çin’e olan borcun üç katını buluyor.
2. Borç niteliği
KYG kapsamındaki Çin kredileri neredeyse tamamen ulaşım, enerji, su, eğitim ve sağlık gibi sektörlerde modern altyapı inşasına yönelik. Bu projeler, alıcı ülkelerin üretkenliğini artıran verimli yatırımlar. Altyapıyı geliştiren bu krediler, sanayi, tarım ve hizmet sektörlerini destekleyerek ekonomilerin gelir elde etmesini ve borçları geri ödeyebilme kapasitesi kazanmasını sağlıyor. Buna karşın, ticari ve çok taraflı kredilerle sağlanan finansal kaynakların büyük kısmı, genelde mali ve ticaret açıklarını kapatmaya yöneliktir. Bahsi geçen ülkeler gibi ciddi iktisadi sıkıntılarla karşılaşan ülkeler, ani ekonomik krizleri çözmek için uluslararası tahvil piyasalarından ağır şekilde borçlanmak zorunda kalıyor.
Ülkeler, eski tahvilleri ödemek için tahvil piyasalarından yeni borçlar alır; ancak bu borçlar genelde çok daha yüksek faiz oranlarıyla yapılır. Örneğin, bu yılın şubat ayında Kenya hükümeti, haziran ayında vadesi dolacak olan 2 milyar dolarlık eurobond’larını geri almak için yeterli nakde sahip değildi. Bunun yerine, 7 yıl vadeli yeni bir tahvil çıkararak 1,5 milyar dolar topladı; ancak bu borç yüzde 6 faiz oranıyla alınan eski tahvillerin aksine, yüzde 10 gibi yüksek bir faiz oranına sahipti. Bu tür yeni borçlarla eski borçları daha yüksek faiz oranlarıyla kapatma döngüsü, tam anlamıyla bir “zehirli hap” etkisi yaratıyor. Hatta borçlanma altyapı projelerinde kullanılacak olsa bile, uzun vadede gelir sağlayacak projeler için kısa vadeli borçlanma yapmak, klasik bir hata olarak öne çıkıyor. İşte bu, gerçek borç tuzağının temel nedenlerinden biri.
Çin kredilerinin bir diğer önemli farkı, daha uzun geri ödeme süreleri ve daha düşük faiz oranları sunması. Örneğin, Çin İhracat-İthalat Bankası’nın Karadağ’daki Bar-Boljare otoyolu için sağladığı kredi, 20 yıl geri ödeme süresi, 6 yıl geri ödemesiz dönem ve yalnızca yüzde 2 faiz oranı gibi avantajlara sahip. Benzer oranlar ve koşullar, Kenya’daki Mombasa-Nairobi Demiryolu ve diğer projelerde de geçerli. Buna karşın, ticari krediler genellikle 5 ila 7 yıl gibi kısa vadeli olup, faiz oranları yüzde 6 ile yüzde 12 arasında değişiyor.
Çin, mali sıkıntı yaşayan ülkelere genellikle borç yapılandırma veya borç hafifletme imkânı sunarken, Batılı tahvil sahipleri Batı mahkemeleri aracılığıyla tam ve zamanında ödeme yapılmasını hukuki yollardan zorluyor.
Ayrıca, Çin kredileri herhangi bir siyasi veya iktisadi ön koşul içermezken, Batılı çok taraflı krediler genelde kur devalüasyonu, kamu altyapı yatırımlarında kesinti, belirli politik değişimlerin uygulanması, devlet işletmelerinin ve doğal kaynakların özelleştirilmesi gibi koşullara sahip. Bu tür koşullar, toplamda ekonomik üretkenliği düşürüyor. Örneğin, IMF’nin talimatıyla Zambiya’daki bakır madenciliğinin özelleştirilmesi sonucunda bu sektör, Batılı çok uluslu şirketlerin kontrolüne geçti ve Zambiya, doğal zenginliğinden ulusal ekonomiye çok az bir katkı alabiliyor. Bu nedenle, farklı borç türlerinin niteliksel farkları göz önünde bulundurularak her vaka incelenmeli.
Bu ülkelerin çoğu, KYG 2013 yılında başlatılmadan önce bile halihazırda mali sıkıntı içerisindeydi. Daha sonra, çeşitli iç ve dış gelişmeler bu sorunları arttı. İç savaşlar, terör, salgın hastalıklar, pandemiler, finansal yönetim eksiklikleri, yolsuzluk ve küresel finansal/para sistemindeki değişiklikler gibi nedenler, bu sıkıntıların kaynağını oluşturuyor ve bunların hiçbiri Çin ile doğrudan ilişkili değil. Başlıca nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
a. Birçok ülke, yalnızca bir veya iki ana gelir kaynağına bağımlı ve bu durum, fiyat dalgalanmalarına veya faaliyet kesintilerine karşı onları savunmasız hale getiriyor. Örneğin hem Sri Lanka hem de Karadağ, büyük ölçüde turizme bağımlı. Sri Lanka, 2019’da terör saldırılarından etkilendi ve turizmde büyük bir düşüş yaşadı. 2020’de toparlanmaya çalışırken, bu kez Kovid-19 pandemisi ülke ekonomisini vurdu. Aynı şekilde, Karadağ ekonomisi 2021 ve 2022 yıllarında pandemiden ciddi şekilde etkilendi.
b. Sri Lanka ekonomisi düşük üretkenlik sorunlarıyla karşı karşıya. Örneğin, tekstil endüstrisi ithal edilen makineler, yakıt ve pamuk gibi girdilere dayanıyor ve yalnızca düşük maliyetli iş gücüyle katma değer sağlıyor. 2022’de Ukrayna krizi sonrası küresel yakıt fiyatlarının yükselmesi, bu sektördeki kâr marjlarını tamamen erozyona uğrattı.
c. Pek çok ülke, tarımda petrol, doğalgaz ve gübre ithalatına bağımlı. Bazı ülkeler, gıda ithalatı için yabancı kaynaklardan borç alıyor. Küresel fiyatlar arttığında, bu ülkeler ağır darbe alıyor.
d. Kur değer kaybı, borç yükünü kayda değer ölçüde artırıyor. Zira Çin kredileri dahil tüm dış borçlar Amerikan doları cinsinden ve kur değer kaybı, aynı dolar miktarını ödemek için ulusal zenginlikten daha fazla ödeme yapılmasına yol açıyor. Örneğin, ABD’nin 2022 yılında Enflasyon Azaltma Yasası’nı (Inflation Reduction Act) geçirmesiyle Amerikan doları, neredeyse tüm küresel para birimlerine karşı değer kazanmıştı. Bu durum, borçlu ülkeleri ciddi şekilde etkiledi.
Sonuç
Bu üç temel sorunun incelenmesi ve ele alınması, bu ülkelerin borç krizlerinin daha doğru ve nesnel bir şekilde değerlendirilmesini sağlayabilir. Çin, bu sorunların sebebi değil. Esasen, Çin’in bu ülkelere üretken kredi sağlama yaklaşımı, uzun süredir bu borç tuzağına hapsolmuş olan ülkelerin bu durumdan kurtulmalarına yardımcı olacaktır. Altyapı için sağlanan uygun finansman sayesinde, bu ülkeler üretkenliklerini artırabilir, mali dengelerini yeniden kurabilir ve hem Çin’e hem de diğer alacaklılara olan borçlarını daha kolay geri ödeyebilir.
Bu anlamda, Çin ve Kuşak ve Yol Girişimi, borç sorunlarının sebebi değil, çözümünün parçası. Fakat, Çin tek başına bu ülkelerin karşılaştığı tüm sorunları çözemez. Altyapı ve kalkınma projelerinin finansmanı için yeni yöntemler geliştirilmesine ihtiyaç var. Bu konu, ayrı bir makalede ele alınacak.
Esad rejimi neden sadece 12 günde çöktü?
Almanya, Suriyelilerin iltica başvurularına ilişkin tüm kararları askıya aldı
Rusya’nın Suriye’deki üslerinin akıbeti ne olacak?
Avrupalılar Esad’ın düşüşünden memnun
SMO Münbiç’e, İsrail Şeyh Dağı’na girdi
Çok Okunanlar
-
GÖRÜŞ5 gün önce
Bir kere daha girdiğimiz çıkmaz yol
-
GÖRÜŞ23 saat önce
Ortadoğu ve “mukaddes adalet” fikri – 1
-
RUSYA2 hafta önce
Glazyev’den Rusya Merkez Bankası’na sert eleştiriler
-
SÖYLEŞİ1 hafta önce
Alman gazeteci Thomas Fasbender: Kralsız bir interregnum içindeyiz
-
DİPLOMASİ6 gün önce
Halep’te atılan taşın Avrupa’da vurduğu kuş
-
RUSYA2 hafta önce
Rus uzman: “Kremlin, Trump’ın dönüşünü dört gözle bekliyor”
-
GÖRÜŞ2 hafta önce
Rusya, Ukrayna’da güç gösterisi olarak hipersonik füze Oreşnik’i test etti
-
ORTADOĞU2 hafta önce
“Anlaşma şartları uygulanmasa da ateşkes devam edecek”