Bizi Takip Edin

ASYA

TSMC, işgücü sıkıntısı nedeniyle ABD çip fabrikasının üretim başlangıcını 2025’e erteledi

Yayınlanma

Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC), ekipmanı tesise taşımak için gereken vasıflı işçi ve teknisyen eksikliği nedeniyle Arizona’daki fabrikasında seri üretimin başlangıcını 2025’e erteleyeceğini söyledi.

Nikkei Asia’ya göre, TSMC Başkanı Mark Liu, dünyanın en büyük sözleşmeli çip üreticisinin, 20 yılı aşkın bir süredir ABD’deki ilk gelişmiş çip tesisi olan fabrikadaki “en gelişmiş ekipmanların” bazılarının taşınması ve kurulması konusunda kritik bir aşamaya girdiğini söyledi. Seri üretimin daha önce gelecek yılın sonlarında başlaması planlanıyordu.

Liu, “Yarı iletken sınıfı bir tesiste ekipman kurulumu için gereken özel uzmanlığa sahip vasıflı işçi sayısı yetersiz olduğundan, belirli zorluklarla karşılaşıyoruz” dedi. TSMC’nin gecikmeleri ve eğitimli yerel işçi eksikliğini telafi etmek için Tayvan’dan deneyimli teknisyenler gönderdiğini de sözlerine ekledi.

Başkan, 4 nanometre çip üretim teknolojisine atıfta bulunarak, “N4 proses teknolojisinin üretim programının 2025’e ertelenmesini bekliyoruz” dedi.

Arizona fabrikasının inşaatı 2021’in ortalarında başlamıştı. TSMC geçen ayın sonlarında, inşaat çalışmalarının programın önemli ölçüde gerisinde kaldığını kabul etmişti. Çip üretim ekipmanının bu yılın eylül ayı civarında ilk test üretimi için devreye girmesi planlanıyordu ancak bunun önümüzdeki şubat ya da mart ayına kadar gerçekleşmeyeceği tahmin ediliyor.

Ayrıca TSMC’nin başlangıçta teklif edilenin iki katı nakit talep ettiği ve tesiste ciddi güvenlik sorunları yaşandığına dair iddialar da ortaya atıldı.

Dört yıl sonra ilk defa kâr düşüşü açıkladı

Apple, Qualcomm ve Nvidia dahil olmak üzere küresel çip geliştiricilerine hizmet veren TSMC, daha geniş teknoloji endüstrisinin bir barometresi olarak görülüyor. Perşembe günü şirket, Çin’deki yavaş toparlanma ve uzayan makroekonomik belirsizlikleri gerekçe göstererek tüm yıl görünümünü yeniden aşağı yönlü revize etti. Şimdi, 2022’den itibaren gelirde %10’luk bir düşüş bekliyor. Nisan ayında, yıllık gelir hedefini ılımlı büyümeden “düşük-orta tek haneli yüzde” düşüşe indirdi.

Çip üreticisi ayrıca perşembe günü tüketici elektroniği pazarındaki düşüşün ortasında 2019’dan bu yana çeyreklik net karında ilk düşüşü bildirdi. Nisan-Haziran çeyreği için gelir, beş çeyreğin en düşük seviyesi ve bir yıl öncesine göre %10 düşüşle 480,84 milyar Yeni Tayvan doları (15,68 milyar $) oldu. Net kar, yıla göre %23,3 düşüşle 181,80 milyar NT$ oldu.

TSMC CEO’su Wei, “Yakın zamanda yapay zeka ile ilgili talepte bir artış gözlemlesek de bu, işimizin genel döngüselliğini dengelemek için yeterli değil” dedi.

CEO, yapay zeka ile ilgili işinin yanı sıra, TSMC’nin yılın ikinci yarısında diğer alanlarda da zayıflık beklediğini söyledi.

Tayvanlı çip üreticisi ayrıca, geçen yılın orta noktasında yaklaşık %15,4’lük bir düşüşle 16,7 milyar dolar ile 17,5 milyar dolar arasında gelirle ortalama bir cari çeyrek öngördü. TSMC, bu yıl için planlanan sermaye harcamalarının 32 milyar ila 36 milyar dolar arasında kalacağını, ancak harcamaların “aralığın alt sınırına doğru” olacağını söyledi. Geçen yılki sermaye harcaması 36,2 milyar dolardı.

ASYA

Hindistan’daki dini etkinlikte yaşanan izdihamda en az 87 kişinin öldüğünden endişe ediliyor

Yayınlanma

NDTV’nin haberine göre salı günü Hindistan’ın kuzeyindeki Uttar Pradesh eyaletinde düzenlenen Hindu dini toplantısında çıkan izdihamda en az 87 kişinin öldüğünden endişe ediliyor.

İzdiham, ulusal başkent Yeni Delhi’nin yaklaşık 200 kilometre (125 mil) güneydoğusundaki Hathras bölgesindeki bir köyde meydana geldi ve yetkililer, yerel bir dini liderin çağrısına yanıt olarak büyük bir kalabalığın açık bir alanda toplandığını söyledi.

Bölge polis sözcüsü Manish Chikara ölü sayısını yaklaşık 60 kişi olarak açıkladı, ancak bu rakamın artabileceğini söyledi.

Sosyal medyada yer alan videolarda yerel bir hastanenin dışında yere yığılmış cesetler görülüyor. Reuters görüntüleri hemen doğrulayamadı.

Hathras bölge yöneticisi Ashish Kumar gazetecilere verdiği demeçte, “Olay, insanların alanı terk etmeye çalıştığı sırada aşırı kalabalık nedeniyle meydana geldi” dedi.

Kimliği açıklanmayan bir tanık, yayıncı India Today’e mekanda dar bir çıkış olduğunu söyledi: “Bir tarlaya doğru çıkmaya çalışırken aniden bir kargaşa başladı ve ne yapacağımızı bilemedik.”

Uttar Pradesh 200 milyondan fazla nüfusuyla Hindistan’ın en kalabalık eyaleti. Eyalet Başbakanı Yogi Adityanath bir soruşturma başlatılmasını emretti.

“İlgili yetkililere savaş koşullarında yardım ve kurtarma operasyonları yürütmeleri ve yaralılara uygun tedavi sağlamaları için talimatlar verildi” dedi.

Okumaya Devam Et

ASYA

Kazakistanlı muhalif gazeteci Sadıkov Kiev’de suikast sonucu öldü

Yayınlanma

Kazakistanlı muhalif gazeteci ve blog yazarı Aydos Sadıkov, Ukrayna’nın başkenti Kiev’de 18 Haziran’da vuruldu ve dün hastanede hayatını kaybetti.

Eşi Natalya, Facebook sayfasında yaptığı paylaşımda, suikastın sorumluluğunu Kazakistan Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev’e yükledi.

Natalya, “Aydos Kazakistan için canını verdi, katillerin elinde şehit olmayı kabul etti. 13 gün boyunca yoğun bakımda yaşam mücadelesi verdi, ancak mucize gerçekleşmedi. Onun ölümü Tokayev’in vicdanını sızlatacaktır,” ifadelerini kullandı.

18 Haziran’da Kiev’de kimliği belirsiz bir şahıs, eşi Natalya ile birlikte arabadayken Sadıkov’a birkaç el ateş etti.

Strana gazetesi, katilin susturucu kullandığını yazdı. Sadıkov’un eşi olaydan yara almadan kurtuldu.

Soruşturma kapsamında iki Kazak vatandaşı Meyram Karatayev ve Altay Cakanbayev suikast girişimine karıştıklarından şüpheleniliyor.

Kazakistan Başsavcılığı, 21 Haziran’da Karatayev ve Cakanbayev’in gözaltına alındığını duyurdu. Sadıkov’un eşi Karatayev’in Kazak polisi olduğunu iddia etti.

Olayı yorumlayan Tokayev, Astana’nın Interpol aracılığıyla da dahil olmak üzere Kiev ile iş birliğine hazır olduğunu duyurdu.

Strana‘ya göre Kiev, soruşturma bulgularının Kazakistan’a gönderilmesine karşı çıkıyor ve Cakanbayev ile Karatayev’in Ukrayna’ya iadesini talep etmeyi planlıyor.

Sadıkov, yaklaşık 59 bin aboneli Telegram kanalı Base’in sahibiydi.

Tokayev ve hükümetini ‘Rusya’nın etkisi altındaki bir kukla’ olarak nitelendiren Sadıkov, Kazak yetkilileri hedef alan yayınlarıyla tanınıyor.

Aydos Sadıkov, 2014 yılında Ukrayna’ya gitti ve yaşamına Kiev’de devam etti. Ocak 2022’de Kazakistan’daki protestoları aktif olarak destekledi.

Geçen yıl Astana makamları, Sadıkov’u arananlar listesine aldı.

Alman düşünce kuruluşu SWP: Batı için Kazakistan’ın görevi Rusya ve Çin’i çevrelemek

Okumaya Devam Et

ASYA

Avustralya, Batılı ülkelerin Çin’den üretimi koparma çabalarının kaynak ihracatı için risk oluşturduğunu söyledi

Yayınlanma

Hükümet, Avustralya’nın kaynak ve enerji ihracatının geçen mali yılda değer bazında %10 gerilediğini ve Batılı ülkelerin Çin’den daha fazla üretim koparma çabalarının bu ihracatı daha da tehdit edebileceği uyarısında bulundu.

Avustralya Sanayi, Bilim ve Kaynaklar Bakanlığı bu hafta, tahminlere göre Haziran 2024’e kadar olan yılda 417 milyar Avustralya doları (277 milyar $) üreten ülkenin kaynak ve enerji ihracatına ilişkin üç aylık görünümünü yayınladı.

Bu rakam bir önceki 12 ay için 466 milyar Avustralya dolarından daha düşüktü ve daha da düşmesi bekleniyor. Söz konusu ihracat rakamının önümüzdeki haziran ayına kadar olan yılda 380 milyar Avustralya Doları, bir sonraki yılda ise 356 milyar Avustralya Doları olması öngörülüyor.

Kaynaklar Bakanı Madeleine King pazartesi günü yaptığı açıklamada, bu eğilimin Rusya’nın Ukrayna müdahalesinin ardından yükselen emtia fiyatlarının normalleşmesini yansıttığını söyledi.

Avustralya’nın en önemli emtia ihracatı olan demir cevheri fiyatları bu yılın başlarında %30 düştükten sonra istikrar kazandı. Fiyatların önümüzdeki yıllarda da zayıf kalacağı ve 2025 mali yılına kadar bir trilyon tonun üzerine çıkması beklenen yıllık üretime rağmen çelik bileşeninden elde edilen geliri vuracağı tahmin ediliyor.

Çelik üretiminde yakıt olarak kullanılan metalürjik kömürden elde edilen kazancın, yine zayıflayan fiyatlar nedeniyle bu mali yılda reel olarak %15 düşeceği tahmin ediliyor. Sıvılaştırılmış doğal gaz kazançlarının düşmesi ve bazı gaz rezervlerinin tükenmesi nedeniyle hacmin azalması bekleniyor.

Rapor, görünümü destekleyen faktörler olarak talepteki nispeten zayıf büyümeye ve artan arza işaret ediyor ancak bu yıl dünya genelinde iyileşen ekonomik faaliyetlerin – Çin’in sanayi sektöründeki güçlü büyüme de dahil olmak üzere – mart raporuna kıyasla tahminlerin yukarı yönlü revize edilmesine yol açtığını ekliyor.

Raporda ayrıca, özellikle Avustralya’nın gelirinin %35’ini Çin’den yapılan kaynak ve enerji ihracatından elde etmesi nedeniyle jeopolitik risklere de dikkat çekiliyor.

Dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin artan ihracatı ABD ve Avrupa ile gerilimi tırmandırdı. Washington mayıs ayında Çin’den gelen elektrikli araçlar, yarı iletkenler ve çelik de dahil olmak üzere bir dizi ürüne gümrük vergisi getirdi. Brüksel de geçtiğimiz ay Çin’den gelen elektrikli araçlara gümrük vergisi getirdiğini açıkladı.

Yazarlar, “Çin’in iç talebi Avustralya kaynakları için birincil talep olmaya devam edecek olsa da, yaygın ticaret önlemleri Çinli üreticilerin rekabet gücünün Avustralya’nın tedarik ettiği Japonya ve Güney Kore gibi diğer Asya ticaret ülkelerine göre kötüleştiğini görebilir” diye yazdı.

“Ancak, Çin’in üretim üssünün bir kısmının Kuzey Amerika ve Batı Avrupa’ya kayması halinde Avustralya’nın ihracatı zarar görebilir zira yüksek nakliye maliyetleri bazı üreticilerimizin bu pazarlara erişimini engelleyebilir” denildi.

Avrupa ve ABD, Çin’e olan bağımlılıklarını azaltmak için stratejiler izliyor. Lityum ve nikel gibi batarya mineralleri, arzdaki artış ve elektrikli araçlara olan talepteki düşüşün ardından geçtiğimiz yıl büyük fiyat düşüşleri yaşadı.

Avustralya’nın lityumdan elde ettiği kazancın, üç yıl önceki 20 milyar dolardan Haziran 2026’ya kadar olan mali yıl için 9 milyar dolara düşeceği tahmin ediliyor, çünkü çevrimiçi hale gelen ek kaynaklar kalıcı arz fazlasını daha olası hale getiriyor.

Rapora göre Avustralya dünyanın en büyük lityum ihracatçısı ve lityum içeren cevher olan spodümen maden üretiminin görünüm dönemi boyunca yılda yaklaşık %10 artacağı tahmin ediliyor.

Nikel konusunda, küresel arzın %55’inden fazlasından sorumlu olan Endonezya ve Çin’in üretimindeki artış Avustralya’daki sektörü etkilemeye devam ediyor.

Yazarlar, “Madencilik ve rafine edilmiş arzdaki güçlü büyümenin görünüm dönemi boyunca devam edeceği öngörüldüğünde, ortaya çıkan arz fazlasının nikel fiyatlarını 2026 yılına kadar sınırlaması muhtemeldir” diye yazdı.

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English