Bizi Takip Edin

DÜNYA BASINI

Rus petrolüne vedanın Polonya’dan götürdükleri

Yayınlanma

Çevirmenin notu: Rus petrolüne tavan fiyat koyan ve Rusya’dan ithalatı yasaklayan Avrupa, petrol talebinin dörtte birini karşılayacak başka tedarikçiler bulmak zorunda ki bu da ha deyince olmuyor; pratikte bu, Avrupa’da petrol kıtlığının gelmekte olduğu anlamına geliyor. AB’nin yeni tedarikçiler bulması mümkün ama bu kısa vadede olmayacak. Bu adımla birlikte piyasalarda petrolün fiyatı da yükseliyor/yükselecek ve her halükârda AB’de petrol kıtlığı yaşanacak. Ancak AB ve G7’nin Rus petrolüne tavan fiyat uygulama kararı, Rus petrol tedarikçilerini de darboğaza sokacak. Enerji piyasası analisti ve enerji ve iklim politikalarına odaklı BiznesAlert.pl portalının yayın yönetmeni olan Wojciech Jakóbik, tavan fiyatın ve Polonya’ya değen kısmını değerlendirmiş.


Polonya’nın Rus petrolüne vedası zorlukların sonu değil başlangıcı

Wojciech Jakóbik — Notes from Poland

10 Mart 2023

İlan edildiği gibi Rus petrolünü tümüyle terk eden Polonya değildi, bundan ziyade muslukları kapatan — belki de sonsuza kadar — Kremlin’di. Fakat Rusya’dan enerji bağımsızlığını güvence altına almak bir son değil, Polonya pazarında yeni zorlukların başlangıcı.

Polonya petrolünü nereden alıyor?

Şimdiye dek Polonya, ham petrol ithalatını iki ana güzergâh üzerinden yapıyordu; Rusya’dan Belarus üzerinden Polonya’ya uzanan Druja boru hattı [Polonya’nın payı 50 milyon ton petrol] ve Pomeranya ham petrol boru hattı [25 milyon ton] ile Gdańsk [10,7 milyon ton işleme kapasitesiyle] ve Płock rafinerilerine [16,3 milyon ton] bağlanan Gdańsk’taki Naftoport terminali [yıllık 40 milyon ton işleme kapasitesine sahip].

Polonya’ya yapılan teslimatlarda Rus petrolünün oranı 2012’de yüzde 95,5, 2021’de yüzde 63,1 ve 2022’de yaklaşık yüzde 60 oldu. 2022’nin şubat ayı verilerine göre Polonya, PKN Orlen ve Tatneft arasında 2024 yılı sonuna kadar geçerli olan sözleşme kapsamında petrolünün yaklaşık yüzde 10’unu Rusya’dan ithal etmeye devam etti.

Diğer tedarikçi ülkeler arasında Suudi Arabistan, ABD, Kazakistan, Nijerya ve Norveç bulunuyor. Suudi Arabistan, pazarın yaklaşık yüzde 20’sine sahip olmasıyla bunlar arasında en büyük paya sahip. Devlete ait enerji devi PKN Orlen, Lotos ile birleşmesinin ardından Polonya’ya petrol ithalatından sorumlu tek şirket.

Polonya neden hala Rus petrolünü terk etmiyor?

2022’nin mart ayında Başbakan Mateusz Morawiecki, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesine tepki olarak Polonya’nın yıl sonuna kadar Rus petrolünü tamamen terk edeceği taahhüdünü vermişti. Bu hedefe ulaşılamadı.

Avrupa Birliği, 5 Aralık 2022’de Rusya’dan petrol ithalatına ambargo koyarken bu ambargo, deniz yoluyla nakliyatı kapsıyor. Polonya ile Almanya’nın Drujba boru hattını yaptırımlara dahil etme çabaları başarılı olmadı zira Ukrayna üzerinden geçen güney hattı Çek Cumhuriyeti, Slovakya ve Macaristan’ı besliyor. Bu ülkeler, 2024 yılına kadar Rus petrolünü terk edemeyeceklerini savunarak ambargoya karşı çıktılar.

Bu durum, Unipetrol şirketi aracılığıyla Çek Cumhuriyeti’ndeki rafinerileri idare eden PKN Orlen’in de o zamana dek Rusya’da petrol tedarikini durdurmayacağı anlamına geliyor. Rusya’dan ithalatın 2024’ten evvel durması, Polonya’nın komşu ortağının yakıt sıkıntısı çekmesi anlamına gelebilir ve muhtemelen başka kaynaklardan demiryolu ve karayolu teslimatlarına ihtiyaç duyulur.

Ayrıca Rusya’dan ham petrol ithal etmeye devam edecek olan Macaristan’ın MOL şirketi gibi diğer petrol şirketlerine rekabet avantajı sağlamak da dahil başka maliyetleri de beraberinde getirir.

Bu tür sorunlar, PKN Orlen gibi halka açık bir şirketin iş hedefleri ile şirketin en büyük hissedarı olan devletin enerji güvenliği politikasının öncelikleri arasındaki gerilimin yansıması.

Rusya petrol musluğunu kendisi kapatıyor

Ancak Avrupa Birliği — G7 ve Avustralya ile birlikte — ambargoya tabi olmayan Rus petrolü ithalatı için tavan fiyat koydu.

Bu, ithalata yönelik tam ambargo konusunda uzlaşı sağlanamaması nedeniyle Rusya’nın petrol satışlarından elde ettiği geliri kısıtlamanın bir yolu. Rus şirketleri buna riayet etmezse nakliyeleri sigortalanmayacak ve müşterilere ulaşamayacak.

Rusya, bu yaptırımlara kendi karşı yaptırımlarıyla yanıt verdi. Bu ay yürürlüğe girecek yasayla Devlet Başkanı Vladimir Putin, hükümetin tavan fiyat uygulayan müşterilere tedariki durdurmasına karar verdi. Bununla birlikte Polonyalı firmaların tavan fiyata uymalarını ve bunun neticesine Rusya’dan petrol ithalatından mahrum kalmalarını bekleyebiliriz.

Belki de bu yüzden 26 Şubat’ta Tatneft’in Rusya’dan Polonya’ya petrol sevkiyatını durdurduğu açıklandı. Haberin yayımlandığı tarihte Rusların bu hamlesine dair petrol boru hattı işletmecisi Transneft’in, tedarikçi Tatneft’in Polonya’ya sevkiyat için Rusya’daki Drujba boru hattına erişim ücretini ödemediğini belirtmesi dışında resmi bir açıklama yapılmadı.

Polonya’nın yakıt ithal eden tüm firmalara üç aylık tedarik için yeterli stok biriktirme zorunluluğu getirdiğini vurgulamakta fayda var. Bu yasa, Rusya’nın ham petrolü kirletmesi nedeniyle Drujba boru hattının 49 gün boyunca durdurulduğu ve pratikte, Polonya tarafının henüz tazminat almadığı 2019’daki “kirli petrol krizi” sırasında test edilmişti. Polonya Rus petrolünün tamamen kesilmesine hazır.

Bununla beraber Kazakistan petrolü yaklaşık bir tarihte Rusya’daki Drujba üzerinden Almanya’ya akmaya başlayacaktı. Rusların enerjiyi bir kez daha siyasi amaçlarla kullanmak ve Polonya ile Almanya’nın arasını açmak için kasıtlı olarak karmaşa tohumları ektiği ihtimalini göz önünde bulundurmamız gerek.

Polonya, Rosneft’in hisselerinin geçen yıldan 13 Mart 2023’e kadar Alman hükümetinin kontrolüne geçen Schwedt rafinerisinin akıbetine dair müzakereleri tamamlamak üzere. Polonya, Naftoport terminali üzerinden Rusya’dan yapılmayan ithalatlara izin vermeden evvel Rusya’nın bu tesisten defedilmesini bekliyor. Ruslar rafineriden çıkarıldıktan sonra Orlen’in rafinerinin hissedarlarından biri olacağına dair spekülasyonlar artıyor.

Petrol sektöründe Rusya ile ayrılık ve akaryakıt piyasası

Ham petrol, benzin ve dizel yakıt en yaygın olanları olmak üzere çeşitli petrol ürünlerinin üretiminde kullanılıyor. Bunların fiyatı, ekonominin rekabet gücünü belirliyor. Fakat bu, yalnızca petrol arzının güvenliğine ve borsa fiyatlarına bağlı değil.

Ayrıca ürünü tedarik eden rafinerilerin işleme kapasitesinden etkilenen yakıt tedariki de önemli. 2022 yılında Polonya rafinerileri neredeyse tam kapasiteyle çalışarak çeşitli ham petrol türlerini işlemişti.

PKN Orlen’in geçen yıl enerji krizinin yükselttiği fiyatlar nedeniyle kaydettiği rekor gelir [talih kuşu kârı olarak nitelendirilen], satın alınan Rus Ural karışımı ham petrol ile piyasa durumuna bağlı olarak makul bir marjla satılan rafineri ürünleri arasındaki fiyat farkından da kaynaklanmıştı.

Bu durum, pandeminin neden olduğu üretim kesintileri ve Avrupa’da enerji dönüşümü beklentisiyle rafinaj kapasitesinin azaltılmasının yanı sıra kıtanın batısında halihazırda görülebilen yakıt talebindeki düşüş göz önüne alındığında zordu.

Fakat bu olgular, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle daha da arttı ve Polonya da dahil Batı’dan hammadde tedariki ile desteklenen savaş nedeniyle yakıt talepleri yükseldi. İşgalden önce düşen rafinaj kapasitesi, işgalin hemen ardından bir gecede daha da lazım hale geldi. Bu zorluk benzin istasyonlarındaki yakıt fiyatlarını artırdı.

Polonya’da petrol ve yakıt piyasası şeffaf mı?

Polonya’daki benzin istasyonlarında fiyatların artmasının nedenleri arasında petrol arzının çeşitlendirilmesine hız verme zaruretinin yanı sıra 5 Şubat 2023 tarihinden bu yana Rusya’dan gelen petrol ürünlerine uygulanan ambargo da yer alıyor.

Bazıları, ambargo yürürlüğe girmeden önce stok biriktirmek amacıyla Rusya’dan alımlarını en üst düzeye çıkaran diğer pek çok Avrupalı şirketin aksine PKN Orlen’in Rusya’dan bu tür ürünlerin ithalatını 2022 ilkbaharı gibi erken bir tarihte tek başına bıraktığını belirtmek önemli.

Bu konudaki resmi verilere Sınai Kalkınma Teşkilatı ve Enerji Piyasası Kurumu’ndan ulaşılabilmekle birlikte, erişimin ücretli olması şeffaflığı ve bu konudaki analizleri olumsuz etkiliyor.

Bu durum, Orlen’in Polonya’daki benzin istasyonlarında diğer ülkelerdeki fiyatlara uymayan fiyatlar nedeniyle eleştirilmesini ve firmanın bu suçlamaları reddedişini doğru bir şekilde değerlendirmeyi daha da zorlaştırdı.

Polonya’nın petrol ve yakıt sektörü reformu

Polonya piyasasının Rus petrolünü terk etmesi sürecine Avrupa Birliği’nin diğer bölgelerindeki enerji ve doğalgaz piyasaları örnek alınarak petrol altyapısının kullanımı ve piyasa işlemlerine ilişkin bilgilerin kamuoyuna sunulması yoluyla sektörün şeffaflığının arttırılması eşlik etmeli.

Bunun yanı sıra PKN Orlen’in yönetiminde, Orlen ve Lotos’un birleşmesi ve PGNiG’nin devralınması ile ilgili yeniden yapılanmayı takiben mevcut olanların yerini alacak olan, kuruluş içinde tedarik güvenliğini sağlayacak zaruri araçlar üzerinde Polonya devletinin kontrolünü sürdürmesine olanak tanıyacak bir reforma ihtiyaç var.

Borsada faaliyet gösteren ve aynı zamanda tüzüğünde enerji güvenliğini gözetme yükümlülüğüne ilişkin hüküm yer alan ikinci şirket örneğini takip etmekte fayda var. Uç bir örnek de yüzde 100’ü devlet hazinesine ait olan petrol sevkiyat altyapısı işletmecisi PERN. PKN Orlen gibi anonim bir şirket bu tür hükümlere sahip değil ve dolayısıyla güvenliği sağlamakla yükümlü değil.

Dolayısıyla bu endişe yönetim kurulunun iradesine bağlı. Bugün var ama yarın olmayabilir. Polonya hükümeti tarafından ithalat güvenliğini resmi olarak teminat altına almak için uygulanan geçici çözüm, Polonya’nın petrol ve akaryakıta dönük enerji politikasının uygulama beyanı olan 20 Temmuz 2022 tarihli anlaşma.

Bunun daha fazla çeşitlilik ve Rusya’dan bağımsızlık getirmesi ve piyasayı daha güçlü hale getirmesi bekleniyor. Ama bu yasal olarak bağlayıcı bir deklarasyon değil. Netice olarak Rus petrol ve yakıtlarını terk ettikten sonra bile ithalat güvenliğini sağlamak için PKN Orlen-Lotos birleşmesinden sonra piyasayı yeniden düzenlemek gerekli olacak.

Orlen’in kamulaştırılmasından, ilgili varlıkların etkin devlet kontrolü altındaki bir şirkete devredilmesine kadar gündemde olan bir dizi çözüm mevcut.

Bu reform da tıpkı birleşme gibi, Ukrayna’daki savaştan kaynaklanan belirsizliğin yanı sıra eğilimlerin doğrusal tahminini zorlaştıran küresel piyasa aksaklıkları koşullarında gerçekleşecek. Rus petrolünü terk etmek Polonya piyasasındaki zorlukların sonu değil, sadece başlangıcı.

DÜNYA BASINI

‘Almanya’yı pervasız bir militarizm sardı’

Yayınlanma

Yazar

Rus düşünce kuruluşu Valday Tartışma Kulübü Program Direktörü Timofey Bordaçev, Almanya’nın Litvanya’da daimi tugay konuşlandırmasını ‘pervasız militarizm’ ve provokasyon olarak nitelendirdi. Vzglyad gazetesindeki makalesinde Bordaçev, bu adımın Almanya’nın zayıflığından, gelecek vizyonu eksikliğinden ve politikacıların harcama yapma ve halkı kemer sıkmaya ikna etme ihtiyacından kaynaklandığını ifade etti.

Rusya’nın önde gelen düşünce kuruluşlarından Valday Tartışma Kulübü Program Direktörü Timofey Bordaçev, Almanya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk kez yurt dışında daimi tugay konuşlandırmasını “pervasız militarizm” olarak nitelendirdi.

Bordaçev, Vzglyad gazetesinde yayımlanan makalesinde, Almanya Savunma Bakanlığı’nın Vilnius yakınlarında Bundeswehr’e (Alman ordusu) ait 45’inci Zırhlı Tugay’ın resmi olarak hizmete girdiğini duyurmasına atıfta bulunarak, “Bu birliğin gerçek potansiyelini elbette bilmiyoruz, ancak en mütevazı ölçekler bile, arkasında taktiksel sorumsuzluk ve stratejik düşüncesizliğin birleşiminin yattığı bir provokasyonun tüm işaretlerini taşıyor,” değerlendirmesinde bulundu.

Bordaçev, bu durumun “ustaca bir planlamanın sonucu olarak değil, sadece ‘aptallıktan’ kaynaklanan” bir tehlike yarattığını belirtti.

Program Direktörü, “İkincisi, Almanya’yı teorik olarak bile başa çıkamayacağı sonuçları olan bir duruma sokuyor. Almanya’nın gerçek anlamda militarizasyonuna kimse izin vermeyecektir. Ancak şu anda olduğu gibi sahte bir militarizasyon, kelimenin tam anlamıyla yoktan yere tehlikeli sonuçlara yol açabilir,” diye yazdı.

‘Avrupa gücüyle değil, zayıflığıyla tehlikeli’

Timofey Bordaçev, Almanya’nın ve tüm Avrupa’nın gücünden değil, zayıflığından tehlikeli olduğunu vurgulayarak, “Bu tür olgular uluslararası politika tarihinde nadiren yaşanmıştır. Ancak yaşanmıştır. Avrupalıların ve devlet adamlarının temel sorunu, bir gelecek tasavvuruna sahip olmamalarıdır. Eğer yarının nasıl görünmesini istediğinize dair bir anlayış yoksa, tüm azalan güçler dünü sonsuza dek uzatmaya yönlendirilir,” ifadelerini kullandı.

Bordaçev, Almanya’nın bu açıdan “Avrupa’nın küpü” olduğunu, geçmişin düzeninden en fazla keyif alan ve çevresinde olup bitenleri oldukça kayıp bir şekilde gözlemleyen bir ülke konumunda bulunduğunu belirtti.

Bordaçev, Almanya’nın bu duruma verdiği tepkinin “çoğunlukla histerik” olduğunu ve Soğuk Savaş sonrası 30 yıldır alışılagelen kendine güven maskesi altında rahatsızlığını artık pek gizleyemediğini savundu.

Bordaçev, “Modern militarizasyon modası, bu histerik tepkinin bir tezahürüdür,” dedi.

Ancak Bordaçev’e göre bu durumun bir başka güçlü kaynağı daha var: Vatandaşların gelecekte kazanabilecekleri de dahil olmak üzere mali kaynaklarının yönetimi. Bordaçev, Almanya ve Avrupa’daki politikacıların bu konuda birkaç şeye ihtiyacı olduğunu öne sürdü.

Militarizasyonun nedenleri: Harcama bahanesi ve hayali Rusya tehdidi

Bordaçev, ilk olarak politikacıların “büyük paraların kontrolsüz harcanması için yeni bir bahane elde etmek” istediklerini belirtti ve “Bu alışkanlığı koronavirüs pandemisi döneminde edindiler. Almanya, ne olursa olsun Avrupa’nın en zengin ülkesi olduğu için, devlet bütçesinden para harcanmasına yönelik bu yeni ‘moda’ alanda yolsuzluk için çok daha fazla fırsat var,” diye ekledi.

İkinci olarak, Bordaçev, Avrupalı yeni nesillerin ebeveynlerinden daha kötü yaşayacağının yaklaşık on beş yıldır herkes için aşikâr olduğunu ifade etti.

Bordaçev, bunun nesnel nedenleri arasında dünyanın geri kalanında tüketimin artması, Avrupa sosyal ve ekonomik modelinin durgunluğu ve Batı’da kabul gören kapitalizm modelinin krizi olduğunu sıraladı.

Bordaçev, politikacıların iktidarda kalmak için seçmenlere gelecekte onları iyi bir şeyin beklemediğini açıklamaları gerektiğini, fakat bunu “insanların her zaman yoksunluklara uysalca katlandığı Britanya’daki gibi” yapmanın mümkün olmadığını belirtti.

Bordaçev, “Politikacıların veya tüm sistemin başarısız olduğunu seçmenlere söylemek de mümkün değil, zira o zaman ne yapılacağını bulmak gerekir. Ancak taze fikirler hiç yok,” dedi.

Bordaçev, “Rusya’dan gelen tehdit, insanlara neden daha az yemeleri gerektiğini açıklamanın ideal bir yolu hâline geliyor,” değerlendirmesinde bulundu.

Rus uzman, Avrupa’nın kendi güvenliği için ödeme yapması gerektiği yönündeki söylemleri “klasik bir örnek” olarak gösterdi.

Bordaçev, Amerikalı ekonomist Jeffrey Sachs’ın yakın tarihli bir röportajda “Rusya’nın Avrupa’ya olası saldırısından bahseden politikacıların psikiyatriste gönderilmesi gerektiğini” söylediğini hatırlatarak, bu tehdit söyleminin temelsizliğine işaret etti.

Bordaçev, Alman medyasının doğudan gelen askeri tehdit konusunu giderek daha aktif bir şekilde “pompaladığını” belirterek, “Zira Avrupa’dan ‘güvenlik için ödeme yapmasını’ ciddi bir şekilde talep etmek için başka bir neden yok: Dünyada kimse onlara saldırmayı düşünmüyorsa, Avrupalıların bunu neden yapması gerekiyor? Ancak ödemek zorundalar: Kendi ve Amerikalı sanayicilerine ve politikacılarına, medyadaki ve sivil toplum kuruluşlarındaki tüm hizmetkârlarıyla birlikte,” diye yazdı.

Dış faktörler ve riskler

Bordaçev, uzun süren Avrupa durgunluğunun sonuçlarının Almanya’da bile hissedilmeye başlandığını kaydetti.

Bordaçev’e göre, Almanya her zaman birleşik Avrupa’dan en çok payı alan ülke oldu, ancak örneğin Fransa’dan daha fazlasını vermek zorundaydı.

Bordaçev, “Şimdi Berlin, Avrupa Birliği’ne katılımından eskisi gibi fayda sağlamak istiyor, ancak artık Yunanistan, Portekiz veya İspanya’daki soyulmuş komşularıyla paylaşmak istemiyor. Bunun en iyi yolu, bazı olağanüstü durumlar nedeniyle parayı Alman ekonomisi içinde tutmak için bir bahane uydurmaktır,” değerlendirmesini yaptı.

Bordaçev, kampanyanın şu anda o kadar enerjik yürütüldüğünü belirtti ve “Duyarlı gözlemciler gerçekten de Alman politikacıların halklarını Rusya ile büyük bir savaşa hazırladığını düşünüyor,” ifadelerini kullandı.

Bordaçev, tüm bunlar için “en pervasız siyasi kararların” alındığını, zira Alman politikacılarının Avrupa’da en çok ABD’nin sıkı vesayeti altında yaşamaya alıştığını savundu.

Bordaçev, Washington’un yıllarca sadece yerel politikacıların ne düşündüğünü değil, aynı zamanda transatlantik ittifaka bağlılığın en basit formüllerinin ötesinde düşünüp düşünemeyeceklerini de izlediğini belirtti.

Ancak Bordaçev’e göre, Berlin’in eylemlerinin ne kadar hatalı olduğunu kimse açıklamak için acele etmiyor.

Dahası, diğer Avrupalıların Almanya’yı hep birlikte militarizasyon yönünde daha da ittiğini ifade eden Bordaçev, bunun nedeninin “avro bölgesinin kurulmasından bu yana geçen 20 yıldan fazla sürede, Berlin’in başrolü oynadığı yerde, Almanların herkesi çoktan ‘bezdirmiş’ olması” olduğunu öne sürdü.

Bordaçev, Polonyalılar dışında kimsenin bunu doğrudan söyleyemediğini, aksi takdirde zaten sınırlı olan ödeneklerinden mahrum kalacaklarını belirtti.

Bordaçev, “Sonuç olarak, Fransa, İtalya veya İspanya, diğerlerinden bahsetmiyorum bile, Almanya’yı hep birlikte Rusya ile ilişkilerin daha da kötüleşeceği otobüsün altına itiyor,” dedi.

Bordaçev, Avrupa’nın aynı zamanda “dostluk pozu veren ancak ilk fırsatta komşusunu zayıflatmaya hazır rakipler topluluğu” olduğunu ve bu nedenle en güçlüyü, gelecekte zayıflamasına yol açacak konularda her şekilde teşvik etmeye hazır olduklarını yazdı.

Bunun yanı sıra Bordaçev, İngilizlerin de aniden Avrupa olduklarını hatırlayarak bu işe dahil olduklarını ve tatlı dillerle Berlin’i vatandaşlarından askeri harcamalar için daha fazla para almaya teşvik ettiklerini belirtti.

Uzman, “Onlar için ideal olan, Rusya’ya karşı yeni bir soğuk savaşın yangınında Almanya’yı tamamen mahvetmek olur,” dedi.

Bordaçev, Amerikalıların da bu durumdan memnun olduğunu, zira Almanlar silahlanmaya ne kadar çok harcamaya karar verirse, o kadar çok ABD’den satın almak zorunda kalacaklarını ifade etti. Bordaçev, NATO’da silah standardizasyonunun da bu amaca hizmet ettiğini de sözlerine ekledi.

Aynı zamanda Bordaçev, Paris’in de bu duruma onay verdiğini, çünkü kendilerinin savunmaya özellikle harcama yapma niyetinde olmadığını, hatta Fransızların Kiev rejimine Batı’nın büyük ülkeleri arasında en az yardım eden ülke olduğunu belirtti.

‘Pervasız militarizm’ ve yan etkileri

Bordaçev, Almanya’nın sürünen militarizasyonunun veya bununla ilgili konuşmaların hiçbir nedeninin 20. yüzyılın ilk yarısındakilerle kıyaslanamayacağını vurguladı.

O dönemde tüm iktidar sisteminin çöktüğünü, ülkede kaosun hüküm sürdüğünü ve sokaklarda inanılmaz sayıda işsiz ve savaş gazisinin dolaştığını hatırlattı.

Ancak Bordaçev, Alman askeri faaliyetlerinin “iğne ucu kadar” tezahürlerinin bile sıkıntılara yol açabileceği uyarısında bulundu.

Bordaçev, Amerikalıların ilgisi azaldıkça Baltık devletlerinin ne gibi maceralara kalkışabileceğini söylemenin zor olduğunu belirtti.

Bordaçev, “Oradaki Alman askerleri, Almanya’nın gelişimini kontrol edemediği bir durumun rehineleri hâline geldi. Berlin’deki yetkililer olası tehditleri kendileri değerlendiremiyorlar; son on yıllarda düşünmeyi unuttular,” dedi.

Bordaçev, makalesini şu sözlerle sonlandırdı:

“İşte böyle pervasız bir militarizm ortaya çıkıyor. Ciddi niyetleri ve herkese zarar verecek gerçek yetenekleri olmayan, ancak yan etkileri açısından bir yığın risk taşıyan bir militarizm. Her pervasız ve aptalca davranışlarda olduğu gibi.”

Okumaya Devam Et

ASYA

Güney Kore’de “Yeni Cephe, Yeni Mücadele ve Yeni Gelecek”

Yayınlanma

Editörün Notu; Güney Kore Anayasa Mahkemesinin 8 üyesinin tam oyuyla 13. Cumhurbaşkanı Yoon seok yeol görevden alındı. Yaklaşık 8 aydır ülke çapında süren protestolar “sıkıyönetim girişimi” ardından hızlanmıştı. Bu süreçte “Mum Işığı” protestoları tüm ülkede destek görmüştü. Mum Işığı Hareketi’nin Daimi Temsilcisi Kim Min-woong azil sonrası yayınladığı yazıda ülkenin ve halkın nasıl bir süreçten geçtiğini ve önündeki seçenekleri yorumluyor. Harici Editörü Mehmet Emre Öztürk Korece’den Türkçe’ye çevirdi. 

Egemen halk en yüksek güçtür

Sonuçta egemen halkın zaferi tecelli etti. “Olacaksa olur, karar verilir” sözü gerçeğe dönüşmeden önce kaç engeli aşmamız gerekti? İsyancı lider Yoon Seok-yeol’un görevden alınması, halkın son üç yıldır verdiği uzun mücadelenin ardından elde ettiği mucizevi bir tarihi başarıdır. Bütün itibar egemen halka aittir. Biraz daha geriye gidersek, 2019 yılındaki siyasi kovuşturma darbesine karşı verilen mücadelenin nihai zaferidir. Kılıçtan yana olanlar kılıçla yok olacak, darbeyle iktidara gelenler darbeyle yok edilmiştir.

Son 80 yıldır bu topraklara hükmeden güçler, tüm arzularını ve güçlerini siyasi soruşturmanın başı olan canavar Yoon Seok-yeol’un bedenine enjekte ederek bir egemenlik kalesi inşa etmişlerdir. O karanlık kaleden çıkan her şey vahşi, iğrenç ve zalimdi. 3 Aralık 2024, isyancı güçlerin bu ülkeyi parçalamak ve diktatörlüğü sonsuza dek ele geçirmek için komplo kurduğu gündü, ama aslında iktidarlarının çöküşünü belirleyen tarihi dönüm noktası oldu. Zira ne kadar titizlikle planlayıp uygularlarsa uygulasınlar, bir şeyi asla göremiyorlardı: Bu ülkede egemengücün halk olduğu gerçeği. Anayasanın, bütün gücün halktan geldiği şeklindeki iktidar teorisinin gerçekte işe yaramadığı görüldü. Bu isyancı güçler, egemeni kendi güçlerine kolayca seferber edebilecekleri ve her türlü direnişi kolayca ezebileceklerine inanarak hareket ettiler. Ancak bunun apaçık bir blöf olduğu ortaya çıktı ve tarih bu isyancıları iz bırakmadan yenilgiye uğrattı.

Değişen savaş alanında, egemen halkın yönetimi zamanın emridir.

Savaş sanatının sadece kendilerinde olduğunu düşünenler, üzerinde durdukları arenanın çoktan değiştiğini fark edemediler. Mücadelenin teknolojiyle değil, ancak tarihin adaletine inatla tutunanlarla kazanılabileceğini kavrayamadılar. Böylece isyancı lider ve yandaşları bir yenilgi bataklığına düştüler. Hükümdar, geçen yılki genel seçimi ‘büyük bir sürpriz’ haline getirerek Ulusal Meclisi oluşturdu ve Yoon Seok-yeol’un azli için siyasi dünyaya ivme kazandırdı. Böylece egemen halkın kazanmasının temeli istikrarlı bir şekilde atılmıştır.

Ve hepsi bu kadar değil. Ulusal Meclis görevden alınma önergesini bile geçirdi ve Yoon Seok-yeol’u tutuklattı. Kurnaz hukuk teknisyenlerinin aniden müdahale edip Yoon Seok-yeol’u hapisten çıkarıp tekrar işe döndürmek için bir operasyon başlatmasıyla durum istikrarsız görünüyordu, ancak bu aslında egemen halkı bir araya getiren fitil oldu.

Anayasa Mahkemesi’ni çevreleyip oybirliğiyle karar aldırabilecek görkemli bir güce dönüştü. Tarihin gerçek efendisinin, hiçbir zaman yılmayan ve geri çekilmeyi aklından bile geçirmeyen bir hükümdar olduğunu bu denli açık biçimde kanıtlamak mümkün müdür? Hiç kimsenin egemen halka tepeden bakmaya cesaret edebildiği dönem artık sona ermiş, çağın tek emir ve rehberinin egemen halkın yönetimi olduğu anlaşılmıştır. Anayasa Mahkemesi’nin kararı, Yoon Seok-yeol’un görevden alınması yönündeki halk emrine yönelik hukuki bir yorumdan başka bir şey değildir. Kararın özünü Anayasa Mahkemesi yargıçları değil, halk yazmıştır.

Artık ilk mücadele sona erdi. Sıradaki mücadele bizi bekliyor. Muhtemelen ilk mücadeleden daha fazla hassasiyet, bilgelik ve daha fazla güç gerektiren yeni bir mücadele olacak. Çünkü bu, 1945 yılında kurtarılan bölgede yabancı işgal rejimine karşı mücadele eden atalarımızın mücadelelerini ve yenilgilerini hatırladığımızda, bu topraklarda kök salmış olan Japon yanlısı, hain güçlere karşı büyük bir mücadeledir.

Yoon Seok-yeol’un görevden alınması, 80 yıllık köklü kötülüklerin ortadan kaldırılmasının başlangıç ​​noktasıdır

İç isyanı ortadan kaldırarak demokratik bir yönetim kuralım!

Bugün içinde olduğumuz durum, ülkeyi satan, sonra da dış güçlere sarılarak iktidarı geri alan, komünistleri avlayarak kurtuluş tarihini ayaklar altına alan, bu ülkenin bütün varlıklarına el koyanları alaşağı etmek için verilecek yeni bir mücadele ve cephedir. Kimliklerini çeşitli biçimlerde gizlerler, kimi zaman da kimliklerini açıkça ortaya koyarak güçlerini sergilerler. Artık bunların gerçek mahiyetini çok iyi biliyoruz ve bunların Halkın Gücü Partisi’ne, yargıya, medyaya, eğitime vb. sızdıklarını, egemen halkı aldattıklarını, egemenin yetkilerini, haklarını ve iktidarını elinden almak için her türlü oyunu kullandıklarını kesin olarak biliyoruz. Bu bozguncu güçlerin devlet işlerini tekeline almasına, halkı aldatmasına, bu topraklarda iktidar gücü olarak iktidarı ele geçirmesine bir daha asla izin vermeyeceğiz.

Yoon Seok-yeol iktidarının başlangıcından bu yana geçen üç yıldır sokaklarda ve meydanlarda gerçekleşen mum ışığı protestoları, yakında demokratik bir hükümetin kurulması ve iktidarı ele geçirmiş güçlerinin tamamen ortadan kaldırılması talebiyle yeni bir mücadeleye başlayacak. Yeni bir cephede, yeni bir geleceğe doğru mücadele gücümüzü güçlendireceğiz. Mücadelemiz henüz bitmedi, yolumuzu henüz tamamlamadık. Bilakis sağlam bir başlangıç ​​noktası yaratılmış, yeni bir gelecek henüz gelmemiştir.

Bir zamanlar ışıltısı sönmüş olsa da ışığını yitiren yıldız gökyüzünde dolaşmaya devam eder; bir zamanlar ne kadar heybetli olsa da, artık dallarını filizlendirmeyen ağaçlar yeniden ormanında yeşillencektir; Bir zamanlar ne kadar güçlü olursa olsun, rüzgarı kucaklayamayan bir deniz, taze dalgalarını unutur. Geçmişi kararlılıkla unutup yeni bir yola koyulmaya hazırlananlar, tükenmeyen bir umuda sahip olanlardır.

Egemen halklar, yolu aydınlatan parlayan yıldızlar, ormanı besleyen yeşil ağaçlar ve balinaları dans ettiren denizlerdir. Tarih böylece bize bir lütuf olacak ve bizi sevinç ve bereketle ziyafetlendirecektir. Yaşasın egemen devrim!

Güney Kore’de Başkan Yoon görevden alındı, şimdi ne olacak?

Okumaya Devam Et

DÜNYA BASINI

Wolfgang Münchau: Trump’ın tarifeleri küreselleşmenin sonudur

Yayınlanma

Yazar

Trump’ın tarifeleri küreselleşmenin sonudur: Avrupa ticaret savaşı yürütemez

Wolfgang Münchau
Unherd
3 Nisan 2024

Rejimler sona erdiğinde, aşamalı olarak sona ererler. Komünizm, 1980’de Gdansk tersanesindeki grevle başlayarak 10 yıllık bir süre içinde öldü. Berlin Duvarı’nın 1989’da yıkılması büyük bir sembolik olaydı ve 1991’de Mihail Gorbaçov’a karşı yapılan darbe ise son hamleydi. Dün küreselleşmenin Gorbaçov anıydı. Trump’ın ilk dönemi Gdansk, yani felaket tellalıydı.

Kurtuluş Günü’nde uluslararası makroekonomistler, hem Brexit’in hem de Rusya’ya yönelik yaptırımların ekonomik sonuçlarını fevkalade yanlış teşhis ettikleri Korku Projesi [Project Fear] modellerini ortaya çıkarmakla meşguldü. Ama aslında tarifeler, siyasette olduğu gibi, daha uzun döngüler açısından daha iyi değerlendirilebilir. Çok kısa vadede, Covid’in iktisadi etkisinin bazı özelliklerini taşıyan bir fiyat ve çıktı şoku oluşturuyorlar. Tarifeler bu yıl ve gelecek yıl ABD hükümeti için önemli gelirler yaratacak ve endüstriyel yer değiştirme önümüzdeki iki yıl içinde giderek daha önemli bir rol oynayacak.

Tesla Almanya’ya yatırım yaptığında, duyuru ile üretimin fiilen başlaması arasında iki yıl vardı. Fakat ilk duyurudan önce bir yıllık değerlendirme ve müzakereler yapıldı. Mevcut tesisleri olan şirketler, üretimi hızla genişletmek için en iyi konumdadırlar. Bunu değerlendirmek için üç ya da dört yıl sonra durum değerlendirmesi yapmak en uygun yoldur ve insanların ticaretle ilgili politika kararlarını yanlış değerlendirmesinin nedeni de bir yıllık etkilere olan takıntıdır.

Trump istediğini elde edebilecek mi? İmalatın yeniden ülkeye döndürülmesi açısından cevap muhtemelen evet. Çin ve Almanya gibi en büyük ticaret ortakları için bu durum, mevcut iktisadi modellerin sürdürülebilirliği açısından büyük bir şok olacaktır. Tahminlerin aksine, açık makro modellerin tarifelere karşı bir piyasa tepkisi olarak öngördüğü telafi edici bir dolar değerlenmesi yaşanmamıştır. ABD piyasalarına artan sermaye akışını sağlayan küreselleşme saadet zincirinin çözülmesinin şu anda daha büyük bir etken olduğu açık.

Siyasi açıdan bu tarifeler Trump’ın işine yarayacaktır. Yabancı üreticiler şimdiden ABD’deki yatırımlarını artıracaklarını ilan ediyorlar. Eski imalat işleri geri gelmeyecek ama yenileri yaratılacak. Yine de Trump vergi politikalarını Kongre’den geçiremezse bu yıl ABD’de ciddi bir resesyon riski var. Cumhuriyetçiler ara seçimleri kaybedebilir. Fakat amaç dış gelirleri artırmak, bütçe açığını azaltmak ve üretimi yeniden ülkeye taşımaksa, bu tarifeler işe yarayacaktır – her şeyi aynı anda yapamayacaklarını hatırladıkları sürece.

Özellikle Avrupalılar hüsnükuruntu konusunda dikkatli olmalıdır. ABD’nin Avrupa’dan daha şiddetli etkileneceğine dair pek çok neşe dolu tahmin vardı. Kısa vadede Amerikan ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki olacaktır, zira gümrük vergileri ABD’li tüketiciler üzerinde büyük bir vergi.

Yine de AB’nin buna karşılık ne yapabileceğini görmek zor. Blok geçen yıl 230 milyar dolar ticaret fazlası verdi ve dünyanın geri kalanına karşı cari hesap fazlası, Avro bölgesinin kamu borç krizine tüketim ve yatırımı baskılayarak uyum sağladığı Covid öncesi seviyelere doğru yeniden yükseliyor. Bu, Çin’in mali baskısı ile birlikte Soğuk Savaş sonrası uluslararası iktisadi modelin sürdürülemez unsurudur. AB, daha fazla ABD savunma ürünü ithal etme sözü verebilir, ama bu, kendisini ABD’den daha bağımsız hale getirme stratejisine ters düşecektir ki bu, tarifeden kaçınmaktan daha önemli bir stratejik hedef olmalıdır. AB basitçe ABD’den daha fazla LNG almamaya da karar veremez. Her halükarda, AB böyle bir söz vermiş olsa bile, tarifeler ancak daha sonra kaldırılacaktır.

Trump ve ‘Kurtuluş Günü’: Gümrük vergilerinden ötesi

AB kendi tarifelerini düşürmeye, kotaları ve tarife dışı engelleri kaldırmaya karar verebilir. Tarife dışı engellere bir örnek olarak Almanya’da otoyol hız sınırının olmaması verilebilir. Bu durum otomobiller için orantısız derecede yüksek bir güvenlik standardı gerektiriyor; Avrupa otomobil endüstrisini başka bir yerden yarı fiyatına ithal edilen otomobillerden korumak için tasarlanmış korumacı bir önlem. Eğer AB, ABD tarım ürünleri üzerindeki doğrudan ve dolaylı gümrük vergileri ile kotaları azaltacak olursa, o zaman müzakereler için bir yol açılabilir. Fakat ABD, AB’nin gelecekte atacağı adımları bekleyerek gümrük vergilerini kaldırmayacaktır. O dönemler geride kaldı.

Peki ya AB ABD hizmetlerine gümrük vergisi koyarsa ne olur? Bu, bloğun silah kullanmaya en yakın olduğu durum – ABD ile arasındaki hizmet açığı, mal fazlasının yaklaşık yarısı kadar. Fakat hizmetlere gümrük vergisi koymak zor çünkü tedarikçiler AB dışına taşınarak gümrük vergisinden kolayca kaçınabilir ve vatandaşlar da genellikle alternatifleri olmadığı için buna karşı çıkacaktır.

Her halükarda, dünkü kararın iktisadi sonuçlarını tahmin etmenin akıllıca olmamasının nedenlerinden biri, pek çok şeyin başkalarının nasıl tepki vereceğine bağlı olmasıdır. Örneğin Çin, ticaretini AB’ye yönlendirerek karşılık verebilir ve bir AB-Çin ticaret savaşıyla karşı karşıya kalabiliriz. Ursula von der Leyen şimdiden kaygı verici bir açıklama yaptı: “Bu tarifelerin dolaylı etkilerinin neler olabileceğini de yakından izleyeceğiz çünkü ne küresel kapasite fazlasını absorbe edebiliriz ne de pazarımızda damping yapılmasını kabul edebiliriz.”

Dolayısıyla ABD’ye karşı misillememizi Çin, Güney Kore, Japonya, Tayvan ve Vietnam gibi tarifelerden en çok etkilenen Doğu Asya ülkeleriyle birlikte koordine etmek yerine, muhtemelen uzaklaşıp kendi ayrı ticaret savaşlarımızı vereceğiz ve Amerika’nın bizi birbirimize karşı kullanmasına izin vereceğiz.

Ne var ki, işbirliği yapıp ABD’nin finansal mimarisine, güvenlik garantilerine ya da dolara bir alternatif bulmaya çalışırsak, bu Trump için gerçek bir sorun olacaktır. Fakat bunun gerçekleşeceği şüpheli. Bunun yerine, AB kendisini iki ana ticaret ortağına karşı ticaret savaşları verdiği bir konumda buluyor: ABD’ye misilleme yapmak –ki bu kaçınılmaz olarak geri tepecektir– ve aynı zamanda Çin ithalatını durdurmaya çalışmak.

AB’nin Çin’e uyguladığı gümrük vergileri elbette niyet, şekil ve içerik bakımından ABD’ninkilerden oldukça farklı. Ama net etki, Çin ile kötüleşen bir diplomatik ilişki ve uzlaşmaz bir ticaret dengesi. Ve böylece Avrupa kendini bir kaya ile sert bir yer arasında buluyor. Çin ve bu gümrük vergilerinden ağır etkilenen diğer ülkeler, hem bir yanıtın örgütlenmesinde gerekli ortaklar hem de Avrupa sanayisi için bir tehdit. Bir dereceye kadar yeniden dengeleme kabul edilmediği sürece –ticaret savaşını kazanmak için ticaret muharebesini kaybetmek– bir çıkış yolu görmek zor. 

Okumaya Devam Et

Çok Okunanlar

English